1, 2. ¿Imaynatam Jehova Diosqa sunqunchikta tiyaykachin hinaspa imatam palabranpi niwanchik?

HUK mozo iñiqmasinchikmi yuyaymanachkarqa 1 Corintios 7:28 nisqanpi, chaypim nin casarakuqkuna ‘aychankupi ñakarinankumanta’. Chaymi punta apaq casarasqa iñiqmasinchikta tapurqa: “¿Ima ninantaq ‘aychapi ñakariy’ ninanqa, hinaspa imatam ruwayman casarakuruspay chaynata mana ñakarinaypaq?”, nispa. Punta apaq iñiqmasinchikñataqmi manaraq chay tapukusqanmanta rimachkaspan nirqa apostol Pablopa nisqanpi yuyaymanananpaq. Pablom nirqa Diosqa ‘tukuy sasachakuyninchikpi sunqunchikta tiyaykachiq’ kasqanmanta (2 Cor. 1:3, 4).

² Jehova Diosqa kuyakuq tayta hinam imapas sasachakuyninchikpi sunqunchikta tiyaykachin. Yaqapaschá yuyachkanki palabranwan imayna yanapasusqaykita  hinaspa sunquykita tiyaykachisqanta. Payqa allin kananchiktam munan, chaytam munarqa ñawpaq tiempopi yupaychaqninkunapaqpas (qaway Jeremias 29:11, 12).

3. ¿Imamantam chay yachachikuypi yachasun?

³ Casado vidanchikpi utaq ayllunchikpi sasachakuykuna imanasqa kasqanta yachaspanchikqa, manam anchatachu sasachakusun atipanapaq. Chaymi kay yachachikuypi yachasun imanasqa ‘aychapi ñakariykuna’ utaq sasachakuykuna kasqanmanta, yachasuntaqmi ñawpaq tiempopi hinaspa kunan tiempopipas Diosta yupaychaqkuna sasachakuykunata imayna atipasqankumanta. Chaykunamanta yachaymi ñuqanchiktapas yanapawasun.

4, 5. ¿Imakunaraykum ‘aychapi ñakariy’ utaq sasachakuykuna kanman?

⁴ Adantawan Evata casarachispanmi, Diosqa paykunata nirqa: ‘Qariqa tayta-mamanta saqispanmi hukllawakunqa warminmanña, chaymi iskayninku huk runa hinallaña kanqaku’, nispa (Gen. 2:24). Ichaqa pantaq runakuna kasqanchikraykum casado vidapiqa sasachakuykunaqa kanqa (Rom. 3:23). Diospa kamachisqanman hinam qusaña warminmantaqa nanachikun manañam taytanñachu (1 Cor. 11:3). Ichapas qusakunaqa sasachakunmanku warminkumanta nanachikuyta, warmikunañataq sasachakunmanku qusankuta tukuy imapi kasukuyta. Chaymantapas wakinpim suegronkuwan utaq huk kaqnin ayllunwan sasachakuypi kanmanku, chaywanmi chayllaraq casarasqakunaqa hukmanyanmanku.

⁵ Sasachakuykunaqa yapakuntaqmi churiyuq utaq wawayuq kanankumanta yacharuptinku. Kusisqa tarikuspankupas, llakikunkum warmachanku utaq warmapa maman imawanpas unqurunankumanta. Chaymi astawan llamkananku kanqa warmankuta uywanankupaq. Chaymantapas warmiqa wawanpaqñam astawan tiempochakunan kanqa, qariñataqmi ayllunpaq astawan llamkanan kanqa. Chaymi warmipas hinaspa qaripas manaña ñawpaqpi hinañachu qusanpaq utaq warminpaq tiempochakuyta atinqa.

6-8. ¿Imaynam tarikunku wawayuq kayta munaspapas mana wawayuq kaqkunaqa?

⁶ Wakin casarasqakunapaqqa manam maynataña munaptinkupas warmanku kanchu, chaywanmi ñakarinku. Wakin warmikunaqa llumpaytam hukmanyanku wiksayakuyta mana atispanku (Prov. 13:12). Ñawpaq tiempopi mana wawayuq warmikunaqa mana allin qawasqam karqaku. Chaynam karqa Jacobpa warmin Raquelwan, payqa mana wawayuq kasqanraykum llumpayta hukmanyarqa ñañan achka wawayuq kasqanta qawaspan (Gen. 30:1, 2). Wakin iñiqmasinchikkunam achka churi-wawayuq runakunapa kasqan nacionkunapi Diosmanta willakunku, chay runakunam iñiqmasinchikkunata tapunku warmanku imanasqa mana kasqanmanta. Warmanku imanasqa mana kasqanmanta sumaqllata willaptinkupas, wakinpim runakunaqa  ninku: “Diostam qamkunapaq mañakusaqku”, nispa.

⁷ Inglaterra nacionpi casarasqa iñiqmasinchikmi wawayuq kayta munarqa, ichaqa manam wiksayakuyta atirqachu. Mana wawayuq kananmanta yachaspanmi payqa llumpayta hukmanyarurqa. Chaymi qusanwan kuska tantearurqaku huk warmachata uywanankupaq. Chaywanpas hukmanyasqam karqa, ¿imanasqa? Paymi nin: “Hukpa wawanta uywayqa manam kikikipa wawaykita uyway hinachu”, nispa.

⁸ Bibliam nin: “Warmitaqa wawayuq kayninmi yanapanqa mana imamanpas wichiykunanpaq”, nispa (1 Tim. 2:15). Chayna nisqanqa chiqapmi, ichaqa kaywanqa manam nichkanchu wawayuq kasqanrayku wiñay kawsayta chaskinanmantachu. Aswanqa nichkanmi wawayuq warmikuna wasinkupi imapas ruwayniyuq kaspanku hukpa vidanmanta rimakachaspa mana purinankumanta (1 Tim. 5:13). Chaywanpas sasachakuykunaqa kanqam ayllunpi hinaspa casado vidanpipas.

9. ¿Ima sasachakuypiraqmi casado kaqkunaqa tarikunmanku?

⁹ Casado vidapi huk sasachakuyqa kanmantaqmi qusan utaq warmin wañukuptin. Chayna llakipi tarikuqqa ichapas ninman: “Manam haykapipas piensarqanichu kayna llaki qatiruwanantaqa”, nispa. Diosta yupaychaqkunaqa manam iskayrayanchikchu wañuqkuna kawsarimunankumantaqa, chay yachasqanmi wañukuqpa aylluntaqa kallpanchan (Juan 5:28, 29). Wañuqkunata kawsarimunanmanta palabranpi willawaspanchikmi Jehova Diosqa anchata kallpanchawanchik. Qatiqninpim yachasun ñawpaq tiempopi yupaychaqninkunata Dios imayna yanapasqanmanta.

10. ¿Imataq Anata yanaparqa llumpayta mana hukmanyananpaq? (Qaway 3 kaq paginapi dibujota).

¹⁰ Elcanapa kuyasqan warmin Anaqa mana wawayuqmi karqa, Elcanapa huknin warminñataqmi karqa Penina, paymi ichaqa achka wawayuq karqa (qaway 1 Samuel 1:4-7). Anaqa watan-watanmi ñakarirqa Penina paymanta asikuptin, chaywanmi Anaqa llumpayta hukmanyarqa. Ichaqa ¿imataq yanaparqa? Bibliam nin sasachakuyninmanta willakuspan Diosta unaysu Ana mañakusqanmanta. Anaqa munarqam wawata Dios quykunanta, manam iskayrayarqachu huk wawata Jehova Dios qunanmantaqa utaq imaynatapas yanapananmantaqa. Chaymi “uyanpas manaña hukmanyasqachu karqa” (1 Sam. 1:12, 17, 18).

11. ¿Imaynatam Diosta mañakuyqa yanapawanchik?

¹¹ Pantaq runakuna kasqanchikraykum hinaspa satanaspa munaychakusqan pachapi kawsasqanchikraykum imawanpas hinalla ñakarisunchik (1 Juan 5:19). Ichaqa manam iskayrayanchikchu Jehova Dios tukuy imapi sunqunchikta tiyaykachiq kasqanmantaqa. Payqa ima sasachakuypiña tarikuptinchikpas sunqunchikta tiyaykachispanmi  kallpata quwasun Ana hina tukuy sunqunchikwan mañakuptinchikqa. Mañakuspanchikqa manam sasachakuypi kasqallanchikmantachu willananchik, aswanqa imayna tarikusqanchikmantawanmi willakunanchik, hinaspapas tukuy sunquwanmi yanapawananchikpaq mañakunanchik (Filip. 4:6, 7).

12. ¿Imataq Anata yanaparqa sasachakuypi kaspanpas kusisqa kananpaq?

¹² Warmayuq kayta mana atispanchikpas utaq ayllunchik wañukuptinpas atichwanmi sunqunchik tiyaykachiytaqa. Rimarisun Jesuspa tiemponpi Ana sutiyuq warmimanta. Paypa qusanqa qanchis wata casarasqa kachkaptillankum wañukurqa, bibliaqa manam ninchu Anapa wawan kasqanmantaqa. Anaqa 84 watanpi kachkaspanpas “manam temploman riyta saqiqchu, tuta-punchawmi Diosta yupaycharqa ayunaspa chaynataq mañakuspa” (Luc. 2:37). Jehova Diosta yupaychaymi Anataqa yanaparqa sunqunta tiyaykachinanpaq hinaspa kusisqa kananpaqpas.

13. ¿Imaynatam allin amistadkunaqa sunqunchikta tiyaykachinman?

¹³ Sunqunchiktaqa tiyaykachinmantaqmi Diospa llaqtanpi amistadninchikkunapas (Prov. 18:24). Paula sutiyuq iñiqmasinchikmi llumpay llakisqa karqa pichqa watachanpi kachkaptin maman Diosmanta karunchakuruptin. Tiempo risqanman hinam ichaqa Paulataqa Ana sutiyuq precursora kuyakuywan kallpancharqa hinaspa yanaparqa. Paulam nin: “Anaqa mana aylluy kaspanpas kuyakuywanmi yanapawarqa”, nispa. Nintaqmi: “Chayta ruwasqanmi yanapawarqa Jehova Diosta hinalla yupaychanaypaq”, nispa. Paulaqa kusisqam tarikurqa maman Diospa llaqtanman kutiramuptin. Anapas kusisqam tarikun Jehova Diosta hinalla yupaychananpaq Paulata yanapasqanmanta.

14. ¿Imapaqmi yanapawasun hukkunata yanapayqa?

 ¹⁴ Hukkunapaq tukuy imata ruwaspapas sasachakuyninchikkunatam qunqanchik. Achka casarasqa utaq soltera kaq iñiqmasinchikkunam runamasinkuman Diosmanta willakuspanku sasachakuyninkuta qunqarinku. Jehova Diospaq llamkaspanku hinaspa munayninta ruwaspankum kusisqallaña kanku. Chaynaqa, Diosmanta willakuspanchikqa runakunapa sunqun tiyaykunanpaqmi yanapanchik. Chaymantapas, iñiqmasinchikkunata imapipas yanapaspanchikqa huk sunqullam kasunchik (Filip. 2:4). Chaytam apostol Pablopas ruwarqa. Tesalonica llaqtapi iñiqmasinkunatam  wawankunata kuyakuywan uywaq mama hina yanaparqa hinaspa kuyakuq tayta hina sunqunkuta tiyaykachirqa (qaway 1 Tesalonicenses 2:7, 11, 12).

15. ¿Pikunataq churi-wawakunamanqa yachachinanku?

¹⁵ ¿Imaynatam aylluyuq iñiqmasinchikkunata yanapachwan hinaspa sunqunkuta tiyaykachichwan? Wakin iñiqmasinchikkunam chayllaraq bautizasqa kasqankurayku niwachwan warmankunata Diosmanta yachachiypi yanapanapaq. Ichaqa tayta-mamakunatam bibliaqa kamachin warmankunata Diosmanta yachachinankupaq (Prov. 23:22; Efes. 6:1-4). Chaynaqa paykunata yanapaptinchikpas, tayta-mamakunam warmankutaqa yachachinanku. Chaypaqmi warmankuwan sapa kuti rimananku.

16. ¿Imatam yuyarinanchik warmanman bibliamanta yachachinapaq pipas niwaptinchik?

¹⁶ Bibliamanta churinman yachachinapaq huk tayta niwaptinchikqa, manam warmapa taytan hinachu rikurirunanchik. Wakinpiqa ichapas Diosta mana yupaychaq taytayuq warmakunaman bibliamanta yachachichwan. Chaywanpas manam tayta-mamanku hinachu kanchik. Warmakunaman bibliamanta yachachispanchikqa wasinpim yachachinanchik tayta-maman utaq huk kaqnin iñiqmasinchik wasipi kachkaptin. Manataqmi sapallanchikqa pakakuq hinaqa yachachinanchikchu, mana chayqa hukmantam piensanmanku. Chaymantaqa tayta-mamakunaqa kikinkuñam warmankuman Jehova Diosmanta yachachinanku.

17. ¿Imaynatam churi-wawakunaqa ayllunkupa sunqunta tiyaykachinman?

¹⁷ Jehova Diosta kuyaq hinaspa kasukuq mozo-sipaskunaqa ayllunpa sunquntam tiyachin respetakuq kaspanku, qullqichankuwan utaq imapipas yanapaspanku hinaspa Diosman sunqu kaspanku. Ñawpaq tiempopipas, sinchi para manaraq kachkaptinmi, Jehova Diosta yupaychaq Lamec sutiyuq runa churin Noeymanta nirqa: ‘Paymi llamkayninchikkunamantawan sasachakuyninchikkunamanta consuelawasun allpataqa tayta Dios ñakasqanrayku’, nispa. Arí, sinchi para qipatam kay allpa pachaqa manaña ñakasqachu karqa (Gen. 5:29; 8:21). Kay punchawpi churi-wawakunapas Diosman sunqu kaspankum tayta-mamankupa sunqunta kusichinmanku. Yanapanmankum ayllunku sasachakuykunata atipanankupaq hinaspa Diospa piñakuynin punchawpi mana wañunankupaqpas.

18. ¿Imataq yanapawasun sasachakuykunata atipanapaq?

¹⁸ Jehova Diosta yupaychaqkunaqa sunqunchiktam tiyaykachinchik Diosta mañakuspanchik, bibliapa nisqankunapi yuyaymanaspanchik hinaspa iñiqmasinchikkunawan hukllawakuspanchik (qaway Salmo 145:18, 19). Jehova Diosllam haykapipas sunqunchikta tiyaykachiqqa, chayta yachaymi yanapawasunchik ima sasachakuytapas atipanapaq.