Munay colorkunayoq guacamayo
IMAYMANA color-color lorokunan phalarinku sach’a-sach’a sonqomanta. Chaytan admirakuspa qhawaranku Europa ladomanta runakuna. Paykunaqa juj llaqtakunata tariyta munaspan chayaranku América Central, América del Sur nisqaman 1400 watakuna tukuypi jina. Chay guacamayoqa lorokunaq familianmantan, chay animalkunaqa jatun chupayoqmi kanku llapan continente americano nisqapitaq yunka ukhukunapi kashanku. Chaymantapachan chay llaqtakunamanta mapakunapi dibujaranku guacamayokunata, chaymi rikuchiran paraisota tarisqankuta.
Guacamayokunaqa orqopas chinapas munay colorkunayoqmi kanku, chayqa manan ancha rikukunchu juj phalaq animalkunapi. Chay guacamayokunaqa inteligenten kanku askhanpin purinku waqaspataqmi purinku. Tutallamantan sach’akunamanta lloqsinku yaqa 30 jina. Paykunaqa mijunankutan maskhamunku, juj lorokuna jinan sillunkuwan jap’inku piconkuwantaq mijunku. Ch’aki frutaq qarantapas atinkun partiyta. Chay qhepamanmi mayu patakunaman rinku, chaypin chhikan llank’ita mijunku. Yaqachus jina chay yanapan wijsanku ama nanananpaq jinaspapas kallantaqmi juj alimentokuna chay llank’ipi.
“Diosqa lliutan tiemponpi sumaq tupaqta ruwaran” (Eclesiastés 3:11)
Guacamayokunaqa juj parejallayoqmi kanku wañunankukama, iskayninkutaq cuidanku chhiuchinkuta. Q’esankutan ruwanku sach’a t’oqokunapi, mayuq perqan t’oqokunapi otaq k’ajtokunapipas. Chaykunapin rikukun guacamayokunata parejantin rafrankuta arreglanakuqta. Wawankuqa soqta killapiña wiñanku chaypas, kinsa watatan tayta-mamankuwanraq kanku. Montekunapi tiyaspaqa guacamayokunaqa kausanku 30, 40 watakunatan, runakuna cuidaqtinmi ichaqa 60 más watakunata kausanku. Kanmi 18 clase guacamayokuna, wakinkunaq sutinmi kaypi kashan.