1, 2. ¿Imatan kay tiempopi Jehová Dios ruwashan?

NEPAL nacionpin 2015 watapi pacha sinchita chhafchirikuyta qallarisqa. Chaysi chaypi tiyaq runakunaqa mana imanakuytapas atisqakuchu, wasinkupas thunikapusqas. Chay chhafchiriyqa yaqallas chay llaqtata p’amparapusqa. Chay nacionpi tiyaq runakunaqa manachá chay pasasqantaqa kunankamapas qonqankuchu.

² Jehová Diospas askha watakunañan kay pachapi llapa nacionkunata chhafchishan. Chaytan profeta Hageowan qelqachiran. Paymi niran: “Kay pisi tiempollamantan chhafchichisaq janaq pachatapas, kay pachatapas, lamar-qochatapas, ch’aki allpa patatapas. Noqa Tukuy-atiyniyoq Señor Diosmi chayta nini”, nispa (Hag. 2:6).

3. ¿Imaynapin jujniray pacha chhafchiywan Jehová Dios kay pachata chhafchisqanwan?

³ May llaqtapipas pacha chhafchiriy kaqtinqa waqay ñak’ariy imallan kan. Jehová Dios nacionkunata chhafchisqanmi ichaqa ancha allinpuni. Chaymi Jehová Diosqa niran: “Llapan suyukunatapas chhafchichillasaqtaqmi, jinan [nacionkunaqa] qhapaq kayninkuta kayman apamunqaku. Yupaychana wasiytataq anchata qhapaqchasaq”, nispa (Hag. 2:7). ¿Imaynatan profeta Hageoq willasqan ñaupa tiempopi junt’akuran? ¿Imaynatan kay tiemponchispipas junt’akushan? ¿Imaynatan noqanchispas chay profecía junt’akunanpaq yanapakusunman? Chaykunamantan kay yachachikuypi yachasunchis.

4. ¿Ima nispan Jehová Dios Hageota kamachiran?

⁴ Israel runakunaqa 537 watapin Babilonia llaqtamanta Jerusalén llaqtaman kutimpuranku. Chaypipaschá Hageopas  paykunawan kuska kutimuran. Jinan paykunaqa Jerusalén llaqtaman chayaspa jina Dios yupaychana wasita jatarichiyta qallariranku (Esd. 3:8, 10). Ichaqa enemigonku jark’akuqtinmi Dios yupaychana templo ruwayta saqepuranku (Esd. 4:4; Hag. 1:1, 2). Chaymi Jehová Diosqa 520 watapi Hageota niran Israel runakunata kallpachananpaq, chhaynapi Dios yupaychana wasita jatarichiyta tukunankupaq (Esd. 6:14, 15). *

5. ¿Imaraykun Hageoq willasqan Israel runakunata kallpacharan?

⁵ Hageoq nisqanta uyarispaqa maytachá Israel runakunaqa kusikuranku, iñiyninkupipas aswan kallpachasqachá karanku. Paymi Israel llaqtata niran: “Tukuy-atiyniyoq Señor Diosmi nin: [...] ¡Suyuntin runakunapas kallpachakuychis! ¡Llank’aychis! Ninmi Señor Diosqa, Noqaqa qankunawanmi kashani”, nispa (Hag. 2:4). ‘Tukuy-atiyniyoq Señor Dios’ nisqanta uyarispaqa maytachá Israel runakunaqa kallpachakuranku, repararankuchá mana sapankuchu kashasqankuta. Paykunataqa Jehová Diosmi yanapasharan waranqanpi angelninkunapiwan.

6. ¿Imaraykun Profeta Hageoq willasqan ancha allinpuni karan?

⁶ Jehová Diosmi ñaupa tiempopi profeta Hageowan willachiran kay pachapi llapa suyukunata chhafchinanta. Chaywanqa nisharan llapa Persia suyuta payta yanapaq suyukunatawan chhafchinantan. Chay willakuyqa ancha allinpunin karan. Chayta ruwaqtinmi Israel runakunaqa Dios yupaychana wasita jatarichispa tukunanku karan. Juj nacionpi tiyaq runakunapas paykunawan kuskan Diospa wasinpi Jehová Diosta yupaychananku karan. Chayta yachaspaqa anchatachá Israel runakunaqa kusikuranku (Zac. 8:9).

7. ¿Imatan Diospa llaqtan kay tiemponchispi ruwashan?

⁷ ¿Imaynatan kay tiemponchispi Hageoq willasqan junt’akushan? Kay tiemponchispiqa jujmantan Jehová Diosqa llapa nacionkunata chhafchishan, chaypin noqanchispas yanapakushanchis. Jehová Diosqa 1914 watapin Jesusta rey kananpaq janaq pachapi churaran (Sal. 2:6). Chayqa kay pachapi kamachikuqkunapaqqa manapunin allin noticiachu. Kay pachapiqa manañan pi runapas Jehová Diospa rantinpiqa kamachikunqañachu. Kay pachapi gobiernokunapaq señalasqa tiempoqa ñan junt’akunña (Luc. 21:24). Chaymi Diosta serviqkunaqa 1919 watamantapacha astawan Jehová Diospa gobiernonmanta willashanku. Chay gobiernollan kay pachapi millay kausaytaqa tukuchinqa. Chay gobiernomanta willasqanchismi kay pachapi nacionkunata chhafchirishan (Mat. 24:14).

8. Salmos 2:1-3 nisqan jina, ¿uyarikushankuchu kay tiempopi runakuna Diospa gobiernonmanta willasqanchista?

⁸ ¿Uyarikushankuchu runakuna Diospa gobiernonmanta allin willakuykuna willasqanchista? Manan uyarikuyta munankuchu (leey Salmos 2:1-3). Paykunaqa manan Jehová Diospa churasqan reyta chaskiyta munankuchu, manan Diosmanta allin willakuykunatapas uyarikuyta munankuchu. Paykunapaqqa mana allin willakuykunan chaykunaqa. Chaymi jark’akunku Diospa gobiernonmanta allin willakuykuna willananchista. Wakin nacionpi gobiernokunaqa “noqaykupas Diostan serviyku” nispan nishanku. Chaywanpas paykunaqa manapunin kamachikuq kayninkuta saqeyta munankuchu. Paykunaqa Jesuspa tiemponpi jinan Diospa gobiernonpa contranpi kashanku. Chaymi  Diosta serviqkunatapas qatiykachashanku (Hech. 4:25-28).

9. ¿Imaninmi Jehová Dios kay pachapi kamachikuqkunata?

⁹ ¿Imaninmi Jehová Dios kay pachapi kamachikuqkunata? Paymi nin: “Kay pacha reykuna, kayta uyariychis, kay pacha kamachikuqkuna, anyaykusqata jap’ikuychis. Manchakuywan Señor Diosta yupaychaychis, khatatataspa ñaupaqenman k’umuykuychis. Churita yupaychaychis, usqhayllatan k’arajta phiñakunman, paqtan phiñakuspa qonqaylla wañuchisunkichisman. ¡Kusisamiyoqmi llapa payman k’askaykukuqkunaqa!”, nispa (Sal. 2:10-12). Chaypi nisqan jina, Jehová Diosqa khuyapayakuq Diosmi. Chaymi kay pachapi kamachikuqkunaman tiempota qoshan imachus piensasqankuta cambianankupaq, jinaspa Diospa churasqan reyta jatunchanankupaq. Ichaqa manan unaytañachu suyanqa. Biblian willan ‘tukukuy p’unchaykunapiña’ kausashasqanchista (2 Tim. 3:1; Isa. 61:2). Chaymi noqanchisqa mana pisipaspa Diosmanta runakunaman yachachishanallanchis, chhaynapi paykunapas Diosman kutirikunankupaq.

10. Hageo 2:7-9 nisqan jina, ¿imatan wakin runakuna ruwashanku Jehová Dios kay pacha nacionkunata chhafchisqanrayku?

¹⁰ Hageoq willasqan profeciaqa wakin runakunaq allinninpaqmi junt’akushan. Jehová Dios kay pacha nacionkunata chhafchisqanraykun allin sonqoyoq runakuna Diospa llaqtanman jaykumushanku (leey Hageo 2:7-9). * Chaytan profeta Isaiaspas profeta Miqueaspas willaranku. Paykunan willaranku kay tukukuy p’unchaykunapi tukuy ladomanta runakuna Diospa llaqtanman jamunankuta (Isa. 2:2-4; Miq. 4:1, 2).

11. ¿Imatan Ken hermanonchis ruwaran Diospa gobiernonmanta uyarispa?

¹¹ Ken hermanonchismanta yachasun. Payqa Warwick Betelpin llank’an. Payqa 40 watakuna ñaupaqtas Jehová Diospa gobiernonmanta uyarisqa. Paymi nin: “Chay willakuytaqa  kunanpas willawashankuman jinatan yuyarini. Bibliata estudiaspan yacharani tukuykuy p’unchaykunapi kashasqanchista, chayta yachaspan anchata kusikurani. Chaypin yachallaranitaq Jehová Dios munakuwananpaqpas wiñay kausayta chaskinaypaqpas kay pachapi imaymana kaqkunata saqepunay kasqanta. Chaypaqmi Jehová Diosmanta mañakurani, jinan imaymanata saqespa Jehová Diospa llaqtanman jaykunpurani”, nispa.

12. ¿Imaynatan askha runakuna Jehová Diospa templonpa pationman junt’aykamushanku?

¹² Jehová Diosqa imaymanamantan llaqtanta bendecishan. Chaymi kay tukukuy p’unchaykunapi askha runakuna Diospa llaqtanman jaykumushanku. 1914 watapiqa 5 millón más runakunallan Diospa llaqtanpiqa karanchis, kunanmi ichaqa 8 millón más runakunaña Jehová Diosta servishanchis. Chaymantapas sapa watanmi millonninpi runakuna Jesuspa wañusqanta noqanchiswan kuska yuyarishanku. Chhaynatan Dios sonqo runakunaqa sapa watan Jehová Diospa espiritual templonpa pationman junt’aykamushanku, chaypi Jehová Diospa munasqanman jina servinankupaq. Chaypaqmi ichaqa mana allin kausasqankuta saqepuranku jinaspa Diospa munayninman jina kausashanku (Efes. 4:22-24). Chhaynapin Jehová Diospa sutinta jatunchashanku.

13. ¿Ima profeciakunan junt’akushallantaq? (Qhaway tapanpi kaq fotokunata.)

¹³ Kay pacha nacionkunata Jehová Dios chhafchisqanwanmi juj profeciakunapas junt’akushallantaq. Jujninmi Isaías 60:22, chaypin nin: “Paykunamanta aswan juch’uymi jatun aylluman tukupunqa [...]. Noqan Señor Diosqa kani, tiempollanpin chayta usqhaylla junt’achisaq”, nispa. Chayraykun askha runakuna Diospa llaqtanman jaykumushanku. Paykunamanta wakinninkuqa imaymanatan ruwayta yachanku, chay yachasqankuwanmi Diospa llaqtanpi allinta yanapakushanku Diosmantapas willashanku. Chaywanmi junt’akushallantaq Isaiaspa nisqan, paymi niran: “Jatun suyukunan allin mijunakunawan uywasunkiku”, nispa (Isa. 60:5, 16). Chay runakunaq yanapayninwanmi 240 nacionkunapi llaqtakunapi Diosmanta willakushan, chaymantapas 1.000 más simikunapin qelqakunata ruwakushan.

14. ¿Imatan runakuna ajllakunanku kanqa?

¹⁴ Kay tukukuy p’unchaykunapi Jehová Dios kay pacha nacionkunata chhafchisqanraykun runakunaqa ajllakunanku kanqa pitas servinqaku chayta. Ajllakunankun kanqa kay pachapi gobiernokunatachus icha Diospa gobiernontachus yanapanqaku chayta. Diosta serviqkunaqa respetanchismi kay pachapi gobiernokunata kamachikuyninkunatapas kasukunchismi. Ichaqa manapunin chaqrukunchischu politicapiqa (Rom. 13:1-7). Noqanchisqa allintan yachanchis kay pachapi sasachakuykunataqa Diospa gobiernollan chinkachipunanta, chayraykun manapuni kay pachapi gobiernokunataqa yanapananchischu. Jesuspunin niran: “Gobiernoyqa manan kay pachamantachu”, nispa (Juan 18:36, 37).

15. Apocalipsis libropi nisqan jina, ¿ima sasachakuykunapin Diosta serviqkuna tarikusunchis?

¹⁵ Apocalipsis libropin willashan kay tukukuy p’unchaykunapi Jehová Diosta serviqkunaqa qatiykachasqa kananchista. Tiempowanqa aswan qatiykachasqaraqmi kasunpas. ¿Imarayku? Kay pacha gobiernokunata mana yanapasqanchisrayku mana yupaychasqanchisrayku ima (Apo. 13:12, 15). Chay gobiernokunaqa ‘llapa runakunatan juch’uytapas, jatuntapas, qhapaqtapas, wajchatapas, libre kaqtapas, kamachitapas paña makinkupi otaq mat’inkupi marcasqa kanankupaq’ obligayta munanqaku (Apo. 13:16). Ñaupa tiempopiqa patronninkun esclavonkumanqa juj marcata churaqku, chhaynapin runakunaqa yachaqku piqpa kamachin kasqanta. Chhaynatan kay tiempopi gobiernokunapas munanqaku paykunaq kamachin kananchista paykunata yanapananchistapas. Sichus chay gobiernokunata yanapasunman otaq yuyaynillanchispipas yanapasunman chayqa chay marcawanpas churachikushasunman jinan kanman.

16. ¿Imaraykun tukuy sonqo Jehová Diospa gobiernonta yanapakushanallanchis?

¹⁶ Chhaynaqa, ¿imatan ruwananchis? ¿Kay pachapi gobiernokunatachu yanapananchis? Manapunin kay pachapi gobiernokunataqa yanapananchischu. ‘Marcasqa kaqkunalla rantiytapas vendeytapas’ atinqaku chaypas manapunin kay pachapi gobiernokunataqa yanapananchischu (Apo. 13:17). Apocalipsis 14:9, 10 textopin willashan imatas Jehová Dios ruwanqa chhayna marcayoqkunawan otaq gobiernokunata yanapaqkunawan chayta. Noqanchisqa Diospa gobiernollantan yanapakunanchis. Chayta ruwaspan nisunchis: “Noqaqa Señor Diospan kani”, nispa (Isa. 44:5). Chaymi kallpachakushanallanchis Jehová Diospa gobiernonta yanapakushanallanchispaq, chhaynapin Jehová Diosqa kusisqa chaskiwasun.

17. ¿Tukuy tiempochu Jehová Dios suyanqa runakuna cambiananta?

¹⁷ Jehová Diosqa manan munanchu pi runapas wañunanta. Chaymi kay tukukuy p’unchaykunapi paykunawan pacienciakushan (2 Ped. 3:9). Ichaqa manan Jehová Diosqa paykunataqa unaytañachu suyanqa. Sichus paykuna mana cambiayta munanqakuchu chayqa faraonta jinan Jehová Diosqa chay runakunata ninqa: “Noqachus qantapas llaqtayki runakunatapas onqoywan jap’ichiyman karan chayqa, ñan kay pachamanta chinkapuwaqña karan. Chaywanpas noqan kausachishayki, atiyniyta rikunaykipaq, kay pachantinpi reqsichikunaypaqwan”, nispa (Éx. 9:15, 16). Diospa phiñakuynin p’unchay chayamuqtinqa llapa runakunan yachanqaku Jehová Dioslla  cheqaq Diosqa kasqanta (Ezeq. 38:23). Ichaqa, ¿imaynataq chayri kanqa?

18. a) ¿Imamantan Hageo 2:6, 20-22 texto willashan? b) ¿Imaynatan Hageoq willasqan profecía jamuq tiempopi junt’akunqa?

¹⁸ Apóstol Pablon willallarantaq Hageo 2:6, 20-22 textoq nisqan jamuq tiempopi junt’akunanta (leey Hageo 2:6, 20-22). Apóstol Pablon qelqaran: “‘Jujtawanmi noqaqa chhafchirisaq, ichaqa manan kay pachallatachu, aswanpas cielotawanmi’, nispa. ‘Jujtawanmi’ nispaqa chhafchisqa kaqkuna otaq Diospa mana paqarichisqan kaqkuna wijch’usqa kananmantan rimashan, chhaynapi mana chhafchisqa kaqkuna kaqllapi kananpaq”, nispa (Heb. 12:26, 27). ¿Hageo 2:7 textoq willasqanmantachu kaypipas apóstol Pablo willashan? Manan. Aswanpas Diospa gobiernonta mana chaskikuq gobiernokunata chinkachipunanmantan willashan.

19. ¿Iman mana chhafchisqachu kanqa, imaynapin chayta yachanchis?

¹⁹ ¿Iman mana chhafchisqachu kanqa? Jehová Diospa gobiernollanmi mana chhafchisqachu kanqa. ¿Imaynapin chayta yachanchis? Chaymanta rimaspan Apóstol Pablo niran: “Mana jayk’aq chhafchisqa kaq gobiernotataq chaskisun chayqa, kallpachakushallasun Diospa ancha sumaq sonqo kayninta chaskinanchispaq, chhaynapin paytaqa manchakuywan ancha respetowan ima sonqonman chayaqta servisunchis”, nispa (Heb. 12:28). Jehová Dios jatun p’unchayninpi jujmanta kay pacha nacionkunata chhafchiqtinqa Jehová Diospa gobiernollanñan kay pachapi qhepanqa (Sal. 110:5, 6; Dan. 2:44).

20. ¿Imatan runakuna ajllakunanku kanqa? Ichaqa, ¿imatan ruwananchis paykunata yanapananchispaq?

²⁰ Kay tukukuy p’unchaykunapiqa llapa runakunan ajllakunanku kanqa kay pacha gobiernokunatachus icha Diospa gobiernontachus yanapakunqaku chayta. Sichus Diospa gobiernonta yanapakunqaku chayqa wiñay kausaytan chaskikunqaku. Ichaqa sichus kay pacha gobiernokunata yanapakunqaku chayqa wiñaypaqmi chinkachisqa kanqaku (Heb. 12:25). Chayraykun kallpachakunanchis Diospa gobiernonmanta llapa runakunaman willamunanchispaq. Chhaynapin paykunapas Jehová Diosta yupaychanqaku gobiernontapas yanapanqaku. Chaymantapas yuyarinanchismi Jesuspa niwasqanchista, paymi niran: “Diospa gobiernonmanta allin willakuykunan pachantinpi willasqa kanqa llapa nacionkuna yachananpaq, jinan tukukuyqa chayamunqa”, nispa (Mat. 24:14).