Ñaupa tiempomantapachan Israel runakunaqa qolqenkuwan yanapakuqku Diosta adoranankupaq. Jesuspa tiemponpi judiokunan ichaqa imaymanamanta impuestota pagananku karan, paykunapaqqa chay ruwayqa manan facilchu karan.

Llapa judío qharikunan iskay dracma qolqeta pagananku karan, chay qolqe churasqankutan utilizaqku Diospa templonta allichanankupaq Diosman sacrificiota jaywanankupaq ima. Juj kutinmi apóstol Pedrota judío runakuna tapuranku: “¿Paganchu yachachiqniykichis templomanta impuestota?”, nispa. Jinan Pedroqa niran: “Arí”, nispa. Chaymi Pedrota kamachiran qolqeta apamuspa impuestota pagananpaq (Mat. 17:24-27).

Jesuspa tiemponpi judiokunaqa diezmotan paganallankutaq karan, chaytaqa chajra llank’asqankumantan otaq ganasqanku qolqemantan qonanku karan (Lev. 27:30-32; Núm. 18:26-28). Religionpi umalliq judiokunaqa tukuy imaymana llank’asqanku mijuykunamantan diezmota mañaqku: mentamanta, eneldomanta, cominomantawan. Manaña chaykunamanta pagayta Jesús juchacharanchu chaypas fariseokunaq iskay uya kasqankutan mana allinpaq qhawariq (Mat. 23:23).

Chaymantapas judío runakunaqa allpankumantan Roma reyman impuestota paganallankutaq karan qolqewanpas otaq mijuykunawanpas. Sichus juj runa tawa saco mijuyta cosechaq chayqa juj saco mijuytan paganan karan. Chaymantan fariseo runakunaqa Jesusta tapuranku: “¿Allinchu Roma reyman impuesto pagay icha manachu?”, nispa. Jinan Jesusqa kutichiran: “Roma reypa kaqtaqa Roma reyman qopuychis, Diospa kaqtataq Diosman qopuychis”, nispa (Mat. 22:15-22).

May llaqtamanpas imatapas vendenankupaq apaq runakunaqa paganankun karan impuestota. Chay impuestotan cobraqku: puertokunapi, chakakunapi, carreterakunapi, llaqta jaykuna punkukunapi, mercadokunapi ima.

Chay tiempopi Roma reyman impuesto pagayqa nishu sasan karan judío runakunapaqqa. Chaymi Roma llaqtayoq Tácito runaqa niran: “Jesús kay allpapi kashaqtinmi rey Tiberio kamachikusharan, chay tiempopin Siria provinciamanta Judea provinciamanta runakunaqa reyta valekuranku impuestota ama nishuta cobrananpaq”, nispa.

Judío runakunataqa manan chanintachu impuestota cobraqku, chaykunamantan paykunaqa sinchitapuni llakikuqku. Impuesto cobraypi llank’ayta munaq runaqa askha qolqetan qoq chay llank’aypi kananpaq. Paykunaqa munasqankuman jinan cobraqku. Chaymantapas juj runakunatan contrataqku chay llank’aypi yanapanankupaq, paykunapas munasqankuman jinan cobrallaqkutaq. Zaqueopas impuesto cobraypi llank’aqkunaq umallinmi karan qhapaqtaqmi karanpas (Luc. 19:1, 2). Chayraykun judío runakunaqa sinchita cheqnikuqku impuesto cobraqkunataqa.