¿Yacharankichu?
¿Munarqankuchu romanokuna Jesús jina k’aspipi warkusqa wañuq runakuna allin p’ampasqa kanankuta?
YAQA llapa runakunan yachanku iskay suwakunawan kuska Jesús k’aspipi warkusqa kasqanta (Mat. 27:35-38). Bibliapin willashan Jesustaqa wañupusqan qhepaman cuerponta lino telawan k’uyuykuspa sepulturaman churasqankuta (Mar. 15:42-46). Wakin runakunan ichaqa mana Bibliaq willasqanta creenkuchu.
Mateo, Marcos, Lucas, Juan librokunata t’ajwiq runakunan ninku: “Romanokunaqa manan munankumanchu karqan k’aspipi clavasqa mana allin ruwaq runakuna allin p’ampasqa kanankutaqa”, nispa. Ariel Sabar periodista runan Smithsonian revistapi qelqarqan: “Chay tiempopi mana allinta ruwaq runakunataqa k’aspipin warkuqku. Chayraykun chaymanta yachaqkuna ninku: Manan jayk’aqpas mana allinta ruwaq runakunataqa permitinkumanchu karqan allin p’ampasqa kanankutaqa”, nispa. Romanokunaqa munarqankun mana allinta ruwaq suwa runakuna sufrispa wañuchisqa kanankuta. Chayraykun k’aspipi warkuspaqa jinata cuerponkuta saqerpariqku, chhaynapi animalkuna jamuspa mijupunankupaq. Puchuqtataqmi juj t’oqoman wiqch’uykapuqku.
Tiempowanmi ichaqa yachakurqan wakin judío runakuna k’aspipi warkusqaña kaspapas allin p’ampasqa kasqankuta. 1968 watapin Jerusalén llaqtaq qayllanpi juj sepulturapi juj runaq cuerponta tarisqaku. Paypa tullunkunas juj cajapi waqaychasqa kasqa, chaypis tarisqaku chaki tullunta 11,5 centímetros clavowan clavasqata. Ariel Sabar periodistan nillantaq: “Chay chaki tulluqa Jehohanán runaqsi kasqa. Chaywanmi sut’ita yachakurqan Mateo, Marcos, Lucas, Juan librokunaq nisqanman jinapuni Jesús p’ampasqa kasqanta”, nispa. Jehohanán runaq tullunkunata tarisqankuwanmi yachakurqan Jesuspa tiemponpi k’aspipi wakin warkusqakunaqa costumbrenkuman jina p’ampasqa kasqankuta.
Chaymantapas chay tullukunata tarisqankuwanmi yachakullarqantaq imaynas Jesuspas k’aspipi warkusqa karqan chayta. Chaymantapas k’aspipi wakin warkusqa suwa runakunapas mayninpiqa allin p’ampasqan karqanku. Chhaynaqa, Jesuspa imayna p’ampasqa kasqanqa Bibliaq nisqanman jinapunin kashan. Chaymantaqa manan iskayananchischu.
Chaymantapas Jehová Diosqa ñaupaqmantañan willarqan qhapaq runaq sepulturanpi Jesús p’ampasqa kananmanta, chay willasqanqa junt’akunanpunin karqan (Isa. 53:9; 55:11).