Jehová Diosqa paykunamanpas rikuchinmi uyanta

RUNAQ uyanpiqa kinsa chunkamanta aswanraqmi kan ñañuy-ñañuy hilochakuna (músculos). Chay kinsa chunkamantan chunka tawayoq hilochakuna asikuqtinchis kuyurin. Sichus chay hilochakuna mana uyanchispi kanmanchu chayqa, manan kusisqachu parlarisunman. Upachakunan ichaqa mana sumaqta rimanallankupaqchu chay hilochakunata necesitanku. Paykunaqa uyankuq kuyusqantan makinkuq kuyusqanwan tupachinku ima yuyaykusqankutapas ninankupaq. Yaqa llapa runakunan admirakunku upachakuna tukuy imaymanata makillawan nisqankuta rikuspa.

Teqsimuyuntinpin askha upachakuna rikushanku mana hayk’aq rikusqanku sumaq uyata. Arí, “Diospa uyantapas” rikushankuman hinan paykunaqa Diospa munakuyninta rikushanku (Génesis 33:10). Ichaqa manan kunallanraqchu Jehová Diosqa upachakunaman munakuyninta rikuchishan. Ñawpa israelitakunaq tiemponpiraqmi rikuchiranña paykuna munakusqanta (Lev. 19:14). Kay tiempopipas rikuchishanmi paykuna munakusqanta. Jehová Diosqa “munanmi llapan runakuna qespichisqa kanankuta, cheqaq-kayta reqsinankutapas” (1 Tim. 2:4). Chaymi paykunaqa “Diospa uyantapas” rikushankuman hina Diosmanta cheqaq yachaykunata yachashanku. ¿Imaynapitaq paykunari cheqaq yachaykunata yachashanku mana uyariyta atishaspanku? Chayta yachanapaq qhawarisun imaraykun paykunapaq ancha allinpuni makillawan rimay chayta.

Ñawillankuwan yachanku

Imaymana rimaykunan kan upachakunamanta. “Manan carrota manejankuchu” ninkun, ichaqa atinkun manejayta. “Siminchispa kuyusqanta rikuspallan yachanku rimasqanchista” ninkun, ichaqa ñak’arinkun entiendenankupaq. Manataqmi llapankuchu kaqllata makinkuwan rimanku aswanmi sapanka llaqtapi huknirayta rimanku.

¿Yachankuchu leeyta upachakuna? Wakinqa yachankun, yaqa llapankupaqmi ichaqa sasapuni. ¿Imarayku? Sapanka simipas rimakusqanman hina qelqakusqanrayku. Huk uyariq wawa rimasqan simita imayna yachasqanpi yuyaykusun. Nacesqanmantapachan paytaqa rimapayanku wiñasqanman hinataq paypas uyarisqanman hina rimayta yachan. Arí, hukkunata uyarispallan rimayta yachan. Chay wawa leeyta yachananpaqqa reparananmi papelpi rikusqan rimaykuna yachasqan rimaykunawan kaqlla kasqanta.

Kaypi yuyaykuy, qanta huk suyuman apasunkikuman manataq yachawaqchu rimasqanku simita, hinaspa mana ima uyarina vidriokunamanta ruwasqa cuartopi wisq’asunkikuman. Sapa p’unchaymi vidrioq hawallanta runakuna rimapayasunkikuman manataq uyariwaqchu, siminkuq kuyusqallanta rikuwaq. Mana entiendesqaykita  reparaspankutaq qanwan rimayta munaspa huk papelpi qelqaspa qhawachisunkikuman. ¿Entiendewaqchu chaypi qelqasqankuta? Manan. ¿Imarayku? Papelpi qelqasqanku simita mana yachasqaykirayku. Chhaynapi hinan upachakunapas tarikunku.

Upachakunaqa makinkuwanmi rimanku. Arí, makinkuta, cuerponkuta, uyankuta imaymanaman kuyuchisqankuwanmi paykunaqa rikunanchispaq hina k’apakta imatapas ninku. Makiwan rimayta yachasqankun yanapan hukkunawan rimanankupaq.

Huk upacha piwanpas parlashantinqa manan yanqachu kuyuchin makintapas cuerpontapas uyantapas. Arí, manan hukkuna qhawarinanpaqchu chayta ruwan, aswanmi chhaynata paykuna rimanku. Chaypaq kayta yacharisun. Wakin makiwan rimaqkunan yuyaymananapaq tapuyta ruwaspa otaq “ari” “manan” nispalla kutichinapaq tapuyta ruwaspapas qhechiphrankuta wichayman kuyuchinku. “Pi”, “ima” “maypi”, “hayk’aq”, “imarayku”, “imaynapi”, nispa tapunankupaqtaq qhechiphrankuta urayman kuyuchinku. Imapas hatunchus icha huch’uychus, imayna kallpawan ruwakusqanta ninankupaqtaqmi siminkuta kuyuchinku. Arí, paykunaqa umankuta, rikrankuta, uyankuta, pestañankuta, ñawinkutapas imayna kuyuchisqankuwanmi tukuy ima yuyaykusqankutapas rimanku.

Imaymanaman cuerponkuta kuyuchisqankupin tukuy ima munasqankutapas ninkuman. Arí rimankumanmi: munay kaqkunamanta, común rimaykunamanta, munanakuymanta, chansakunamanta, rikusqankumanta mana rikusqankumantapas.

DVD nisqakuna yanapan

Makiwan rimaypi yachachiqtinchisqa ‘uyarishankumanpas’ hinan Jehová Diosmanta yachankuman iñinkumantaqmi paypi. Chayraykun Jehová Diospa Testigonkunaqa tukuy sonqowan kallpachakunku teqsimuyuntinpi upachakunaman predicanankupaq, DVD nisqakunata ruwanankupaqpas (Rom. 10:14). Kunanqa askha suyukunapin 58 makiwan rimaypi simikunaman t’ikrakushan, chaykunamantan 40 simikunapi DVD nisqakuna kashanña. ¿Yanapashanchu chay DVD nisqakuna upachakunata?

Jeremyq tayta mamanmi mana upachakuna kanku, paymi nin: “Huk kutinmi 12 watallaypiraq kashaqtiy papay Qhawaq revistapi wakin parrafokunata entiendeyta munaspa cuartonpi unayta wisq’arukuran. Cuartonmanta qonqaylla lloqsimuspataq makinwan niwaran: ‘¡Entienderuniñan! ¡Entienderuniñan!’ nispa, hinaspan entiendesqanmanta willawayta qallariran. Chaymi ñoqaqa revistata phawaylla leeruspa makiywan nirani: ‘Papáy, manan chhaynatachu nishan’, nispa. Chay revista imatachus nisqanta willashaqtiymi payqa niwaran amaña  imatapas ninaypaq, hinaspan cuartonman kutiyapuran pay kikillanmanta entiendeyta munaspa. Yuyashallanin manaña atishaspapas kallpachakusqanta, mana entiendey atisqanmanta llakisqa uyayoq qhawaywasqantapas. Kunanmi ichaqa DVD nisqa lloqsimusqanmantapacha aswan allinta entienden ima yachachikuytapas. Anchatapunin kusikuni papay Jehová Dios munakusqanmanta makinwan sumaq rimasqanta rikuspa”, nispa.

Yachallasuntaq Chile suyupi Jessenia sutiyoq upachamanta. Huk casado Testigokunan makillawan payman predicasqaku, mamanmanta permisota mañakuspataq Bibliamanta willakuq libroy nisqata DVD nisqapi qhawachisqaku. Chay cristianokunan imachus pasasqanmanta kayta willanku: “Chay videota qhawaspan Jesseniaqa asikuyta qallariran, chaymantan ichaqa waqaran. Chaymi mantanqa tapuran: ‘¿Imamantan waqashanki?’, nispa, Jesseniataq niran: ‘Kay videopi sumaq yachachikuykunata rikuspaymi, nispa. Chayraqmi mantanqa repararan wawan chaykuna entiendesqanta”, nispa.

Yachallasuntaq Venezuela suyupi huk ususiyoq upacha warmimanta. Payqa hukmantan onqoq karusqa chaymi wakcha kasqankurayku qosanwan rimanakusqaku chay wawata wiksallapi wañuchinankupaq. Chayllamanmi huk testigokuna wasinman chayaranku hinaspan wiksapi wawa wañuchiymanta runa wañuchiymantawan ¿Imatan Dios munan ñoqanchismanta? nisqa folletomanta videopi qhawachisqaku. Chaymi chay warmi qharita yanapasqa manaña wawankuta wañuchinankupaq, qhepamantaq chay warmi iñiqmasinchiskunata agradecekuran chaykuna yachachisqanmanta. Arí, huk videoq yanapayninwanmi huk wawa qespiran.

Lorraine sutiyoq Testigopas upachallataqmi, paymi nin: “Bibliamanta yachayqa sasan. Sasachakuranin wakin yachaykunata entiendenaypaq chaymi mana tupachiqchu kani huk yachaykunawan. Makiwan rimaypi videkunata qhawaspaymi ichaqa llapa mana entiendesqayta chayraq entienderani”, nispa. Jorge sutiyoq upachan kinsa chunka pusaqniyoq wataña Testigo kashan, paymi nillantaq: “Qanllamanta imatapas entiendespaqa kusisqan kanki manataqmi pisipaqchu qhawarikunki. Ñoqatapas makiwan rimaymanta videokunan astawanqa yanapawan Jehová Dioswan allinpi kanaypaq”, nispa.

“¡Rimasqay simipi huñunakuy!”

Jehová Diospa testigonkunaqa manan videokunallawanchu Bibliamanta yachachinku, kallantaqmi makiwan rimaypi huñunakuykunapas. Teqsimuyuntinpin kunankama kashan waranqa pachak t’aqamanta (congregaciones) aswanraq. Chay huñunakuykunapin  imaynachus kawsasqankuman hina, yuyaykusqankuman hina, tiyasqankuman hina entiendesqanku simipi Bibliamanta yachanku.

¿Yanapashanchu chay huñunakuykuna makiwan rimaq runakunata? Chaypaq yachasun Cyril sutiyoq cristianomanta. Payqa 1955 watapin bautizakuran, kallpachakurantaqmi leesqan revistakunata entiendenanpaq, llapa huñunakuykunaman rinanpaqpas. Mayninpiqa manan pipas makiwan rimaspa entiendechiq karanchu, chaymi iñiqmasikuna uyarisqankuta qelqaruspa payman qoqku. 1989 watapin ichaqa, Cyril kinsa chunka tawayoq wataña Jehová Diosta servishaqtin Estados Unidos suyupi Nueva York llaqtapi qallariran makiwan rimaypi huñunakuy. ¿Imaninmi Cyril chay huñunakuykuna qallarisqanmanta? “Monte-monte ukhumantapas otaq laqhayaq t’oqomantapas lloqsimushayman hinan karan. ¡Rimasqay simipi huñunakuy! ¡May allinmá chayqa!” nispan nin.

Makiwan rimana huñunakuykunapin upachakuna Jehová Diosmanta yachanku yupaychanku ima. Huk runakunaña paykunata pisichanku chaypas chay huñunakuykunapin paykunaqa yanapayta chaskinku, hukkunawan parlarinku, amigokunatapas tarinku. Chhaynapin paykunaqa Jehová Diosmanta allinta yachaspa munayninta ruwanku, reparakunkutaqmi ancha valeq runakuna kasqankutapas. Kunanqa askhañan precursor kashanku. Wakinmi huk suyukunapi upachakunata yanapashanku, hukkunataq allin yachachiq kapunku. Chaymantapas wakinqa umalliqkunan kanku, hukkunataq Diospa llaqtanpi imaymanakunapi yanapakushanku.

Teqsimuyuntinpin makiwan rimaq cristianokuna yapakushan. Estados Unidos suyupin 100 t’aqamanta aswanraq kanku, huch’uy t’aqakunataq 80 hina kanku. Brasil suyupin 300 t’aqa hina kanku, huch’uy t’aqakunataq 400 hina. Mexico suyupipas 300 t’aqa hinañan kashanku. Rusia suyupitaq 30 t’aqamanta aswanña kanku, huch’uy t’aqakunataq 113 kashanku. *

Paykunapaqpas kanmi iskay p’unchay, kinsa p’unchay hatun huñunakuykuna. Qayna watan teqsimuyuntinpi 120 hatun huñunakuykuna aparikuran. Chay huñunakuykunapin espiritual mikhunata chaskikunku, chaypitaqmi reparanku teqsimuyuntinpi huk familia hinalla kasqanchista.

Leonard sutiyoq cristianon iskay chunka pisqayoq wataña Testigo kashan, paymi khaynata willakun: “Allintaña yacharani Jehová Dioslla cheqaq Dios kasqanta chaypas manan allintachu entienderani imaraykuchus ñak’ariyta hinallata qhawasqanta. Mayninpiqa Diospaqmi phiñakuq kani. Ichaqa huk kutinmi kinsa p’unchay hatun huñunakuy aparikushaqtin huk discursopi chayta chayraq allinta entienderani. Chay discurso tukuruqtinmi warmiyqa asirikuspa kukuchunwan takariwaspa niwaran: ‘¿Kunanri entienderunkichu?’ nispa. Chaymi ‘arí,’ nirani. Ñoqaqa munakunin Jehová Diosta, ñak’ariymanta yachayllatan mana entienderanichu. Kunanmi ichaqa allintaña yachani. ¡Allipaqchá mana paymanta karunchakuranichu!” nispa.

Tukuy sonqowan agradecekunku

¿Imatan upachakuna Diospa uyanpi rikunku cheqaq yachachikuyta yachaspanku? Munakuyninta, khuyapayakuyninta, chanin kayninta, hunt’aq kayninta, llamp’u sonqo kayninta, hukkunatawan.

Llapa cristiano upachakunan Diospa uyantapas rikushankuman hina imaymanata yachashanku, qhepamanpas astawanraqmi yachanqaku. Ancha munakuq kayninpin Jehová Diosqa upachakunatapas ‘sumaqta qhawarishan’ (Núm. 6:25). ¡Paykunaqa ancha agradecesqan kashanku Jehová Dios reqsisqankumanta!

[Uranpi willakuy]

[24, 25 paginakunapi fotokuna]

Makiwan rimaq t’aqakunaqa 1.100 hinañan teqsimuyuntinpi kashan

[26 paginapi fotokuna]

Jehová Diosmi upachakunata sumaqta qhawarishan