¿Iman sut’ita rikukunqa Jehová Diospa p’unchayninpi?

“Señorpa juzganan p’unchayqa qonqayllan chayamunqa, [...] kay pachapas chaypi lliw kaqkunapas ruphaykapunqan.” (2 PED. 3:10.)

1, 2. a) ¿Imaynatan tukukapunqa mana allin kawsay? b) ¿Imakunamantan yachasunchis kay estudiopi?

RUNAKUNAN ninku: “Diostaqa manan necesitanchischu kamachinakunanchispaqqa”, nispa. Chayta nispankun ichaqa engañakushanku (Sal. 2:2, 3). Diosta mana necesitasunmanchu chayqa, kusisqachá kawsashasunman, ichaqa manan chhaynachu kashan. Kay pachapiqa aswan-aswantaraqmi millay kawsay q’oñirishan, chaymi Diosqa pisi tiempollamantaña Satanaspa kamachisqan pachata tukuchipunqa. Chaytaqa ruwanqa yuyaykusqan tiempopin, chanin kamachikuyninkunaman hinataq (Sal. 92:7; Pro. 2:21, 22).

² Apóstol Pedron qelqarqan: “Señorpa juzganan p’unchayqa qonqayllan chayamunqa, imaynan suwapas qonqaylla hamun hinata. Chay p’unchaymi hanaq pachaqa manchay kunununuywan tukukunqa, chaypi kaqkunapas lliw rawrarispa tukukunqa, kay pachapas chaypi lliw kaqkunapas ruphaykapunqa”, nispa (2 Ped. 3:10). ¿Imamantan rimashan ‘hanaq pacha’, ‘kay pacha’, nispa? ¿Iman ‘chaypi kaqkuna’? ¿Imaynapin chaykuna “ruphaykapunqa”? Chaykunamanta allinta yachaspan qhepaman imakunaña manchakunapaq kaqtinpas atipasunchis.

‘Hanaq pachapas kay pachapas manan kapunqañachu’

3. ¿Imamantan Pedro rimasharqan ‘hanaq pacha’ nisqanwan? ¿Imaynatan tukukunqa?

³ Imaynan hanaq pachaqa altopi kashan, chhaynallataqmi gobiernokunapas atiyniyoq kanku, chayraykun paykunata wakin textokunapi sutichakun “hanaq pacha”, nispa (Isa. 14:13, 14; Apo. 21:1, 2). Chhaynaqa Pedro “hanaq pachamanta” rimaspaqa gobiernokunamantan rimasharqan. ¿Imaynapitaq chayri “manchay kunununuywan tukukunqa”? Yaqapaschá ñawi-ch’ipiq niyllapi ch’usaqyapusqanrayku.

4. ¿Iman ‘kay pacha’, imaynatan tukukapunqa?

⁴ Diosta mana kasukuqkunatan nikun ‘kay pacha’, nispa. Imaynan Noepa tiemponpipas Diosqa millay runakunata chinkachipurqan, chhaynallatataqmi kay tiempopipas ruwanqa, chaymi Biblia nin: “Kunan kashaq hanaq pachawan kay pachawanmi ichaqa Diospa kikin siminwan ninapaq waqaychasqa kashan, hinaspan hatun taripay p’unchaypi ninawan ruphaykachisqa kanqa, Diosta mana manchakuq runakunaq muchunan chayamuqtin”, nispa (2 Ped. 3:7). Noepa tiemponpiqa hukllapin Diosqa millay runakunata unuwan millp’uchipurqan, kay tiempopin ichaqa pisi-pisimanta tukuchipunqa, chayqa kanqa ‘manchay ñak’ariypin’ (Apo. 7:14). Ñawpaqtaqa kamachikuqkunatan kallpachanqa “Hatun Babilonia” nisqa religionkunata ch’usaqyachinankupaq, chaykunan ‘rabona’ nisqa kanku gobiernokunawan chhaqrukusqankurayku (Apo. 17:5, 16; 18:8). Chaymantataq Armagedón nisqa guerrapi Jehová Dios chinkachinqa Satanaspa kamachisqan pachata (Apo. 16:14, 16; 19:19-21).

“Chaypi kaqkunapas lliw rawrarispa tukukunqa”

5. ¿Imamantan Pedro rimasharqan ‘chaypi kaqkuna’, nispa?

⁵ ¿Imamantan Pedro rimasharqan “chaypi kaqkunapas lliw rawrarispa tukukunqa”, nispa? ‘Chaypi kaqkuna’ nispaqa ‘Diosta mana  kasukuq’ runakunaq yuyaykusqanmanta, imaymana ruwasqankumanta iman rimasharqan, hinallataq ‘kay pachaq espiritunmantapas’, chay espiritun “kallpachashan Diosta mana kasukuqkunata” (1 Cor. 2:12; leey Efesios 2:1-3). Chay espiritun ‘wayra’ hina kashan Satanaspa kamachisqan pachapi. Chaymi runakunaqa “wayrapi atiyniyoq espirituq” munasqanman hina rimanku, yuyaykunku, ruwankupas; chay espirituqa Satanasmi.

6. ¿Imaynatan kawsanku kay pachaq espiritunwan samaykachikuqkuna?

⁶ Reparakunkuña manaña chaypas, kay pachaq espiritunwan samaykachikuqkunaqa Satanaspa munasqanman hinan kawsashanku. Chayraykun munasqankuman hinalla kawsanku, paykunamanqa manan imapas qokunchu Diospa yuyaykusqanqa. Chaymi allinnillankupi yuyaykuspa imatapas ruwanku, manataqmi pitapas kasukuyta munankuchu, ‘aychaq millay munayninkunaman, ñawiq rikusqan millay munapakuykunaman’ hinataq kawsanku (leey 1 Juan 2:15-17). *

7. ¿Imaraykun sonqonchista cuidananchis?

⁷ Chaymi kallpachakunanchis ‘sonqonchista allintapuni waqaychananchispaq’ (Pro. 4:23). Chaypaqqa Bibliapi yachasqanchisman hinan qhawarikunanchis pikunawan huñukushasqanchista, imakunawan kusirikushasqanchista, imakuna leeshasqanchista, Internetpi imakuna qhawashasqanchistapas. Apóstol Pablon nirqan: “Makilla cuidakuychis, paqtan pipas q’otusunkichisman yanqa mana valeq yuyaykunawan, llulla yachachikuykunawan ima, paykunaqa manan Cristoq yachachisqantachu yachachinku, aswanpas runakunaq yachachikuynillantan kay pachata kamachiq espiritukunaq yachaynintawan yachachinku”, nispa (Col. 2:8). Chaytaqa kunanmi astawan kasukunanchis Diospa p’unchaynin cercallapiña kasqanrayku, chaypin ‘kay pachapi kaqkunaqa’ ninawan hina ruphaykachisqa kanqa Diospa k’arak phiñakuyninwan. Chaymantan Malaquías 4:1 nin: “Horno hina rawrarishaq p’unchaymi chayamushan. Chay p’unchaymi llapa anchaykachaqkunapas llapa mana allin ruwaqkunapas q’opa hina ruphaykachisqa kanqa, manataq imallapas puchunqachu”, nispa.

“Kay pachapas chaypi lliw kaqkunapas ruphaykapunqa”

8. ¿Imaynapin ‘kay pachapi kaqkuna ruphaykachisqa’ kanqaku?

⁸ ¿Ima ninantan Pedro nisharqan “kay pachapas chaypi lliw kaqkunapas ruphaykapunqa”, nispa? “Ruphaykapunqa” nisqa simiqa t’ikrakullanmantaqmi “sut’iman horqosqa kanqa”, nispapas. Manchay ñak’ariy p’unchaypin Jehová Diosqa sut’iman horqonqa kay pachaqa Saqraq makinpi kasqanta, hinallataq Diospa contranpi kasqantapas, chayrayku ch’usaqyachina kasqanta. Kay pachata Jehová Dios juzgananmantan Isaías 26:21 willarqanña: “Qhawariychis, qhapaq tiyananmantan Señor Diosqa lloqsimushan huchankumanta kay pachapi tiyaqkunata muchuchinanpaq. Hallp’a pachaqa manan pakanqachu wañuchisqakunata, pakallapi runa wañuchisqakunatan llapanta rikhurichimunqa”, nispa.

9. a) ¿Imatan mana ruwananchischu, imarayku? b) ¿Imapaqmi kallpachakunanchis, imanaqtin?

⁹ Jehová Diospa juzganan p’unchaypiqa kay pachaq espiritunman hina kawsaq runakunaqa sut’itan rikuchinqaku imayna runa kasqankuta, chaypin paykunapura wañuchinakunqaku. Yaqapaschá maqanakuykunamanta, wañuchinakuykunamanta kusirikuykuna qhawasqankuqa yuyayninkuta preparashanña ‘runamasinkuwan maqanakunankupaq’ (Zac. 14:13). Chaymi manapuni qhawananchischu Diospa cheqnisqan ruwaykunata rikuchiq peliculakunata, librokunata, videojuego nisqakunatapas, mana chayqa hatunchakuymi sonqonchispi saphichakunman, allinpaqtaq qhawarisunman maqanakuykunata wañuchinakuykunatapas (2 Sam. 22:28; Sal. 11:5). Chaymantapas kallpachakunanchismi santo espirituq rurunman hina kawsananchispaq, chhaynapi Diospa phiñakuynin p’unchaypi mana wañunanchispaq (Gál. 5:22, 23).

 ‘Mosoq hanaq pachawan mosoq hallp’a pachawan’

10, 11. ¿Iman mosoq ‘hanaq pacha’ ‘mosoq hallp’a pachapas’?

¹⁰ (Leey 2 Pedro 3:13.) ¿Imamantan Pedro rimasharqan ‘mosoq hanaq pacha’ nisqanwan? Diospa Gobiernonmantan, chaymi 1914 watapi hanaq pachapi kamachiyta qallarirqan ‘wak suyu runakunaq kamachikunan tiempo hunt’akapuqtin’ (Luc. 21:24). Chay Gobiernopin kamachimunqaku Jesuswan 144.000 akllasqa cristianokunapiwan, chay cristianokunaqa yaqa llapankuñan hanaq pachapi kashanku. Paykunamantan apóstol Juan nirqan: “Ñoqan rikurqani Diospa mosoq ch’uya Jerusalén llaqtanta Diospa qayllan hanaq pachamanta uraykamushaqta, casarakuqmasin waynapaq sumaq k’acha p’achasqa sipasta hina”, nispa (Apo. 21:1, 2, 22-24). Ñawpaq tiempopiqa Jerusalén llaqtamantan Diospa churasqan reyqa kamachirqan. Mosoq pachapiqa Jesuswan ‘casarakuqmasin’ sipaswanmi hanaq pachamanta kamachimunqaku, chhaynapin “mosoq ch’uya Jerusalenqa” hanaq pachamantapas ‘uraykamushanman’ hina kanqa.

¹¹ ‘Mosoq hallp’a pachaqa’ Diospa Gobiernonta kasukuq runakunan kanqaku. Diosta serviqkunaqa huk-nisqallan sumaqta kawsashanchisña. Qhepa tiempoman ‘kay pacha’ paraisoman tukupuqtintaq aswan sumaqtaraq kawsasunchis (Heb. 2:5). ¿Imatan ruwananchis chaypi tiyananchispaq?

¿Imatan ruwashananchis?

12. ¿Imaraykun Jehová Diospa p’unchaynin runakunapaq manchakuy kanqa?

¹² Apóstol Pablopas Pedroq nisqanman hinan willarqan Jehová Diospa p’unchaynin ‘suwa’ hina qonqaylla hamunanmanta (leey 1 Tesalonicenses 5:1, 2). Chay p’unchayta ima hinallaña suyakushaq cristianokunapas admirakunqakuraqmi qonqaylla chayamusqanmanta (Mat. 24:44). Diosta mana kasukuq runakunapaqmi ichaqa chay p’unchay manchakunapaq kanqa. Pablon nirqan: “Runakunan nishanqaku: Thak-kaypin kashanchis, allin waqaychasqan kashanchis, nispa. Chayllamanmi qonqaylla manchay wañuray paykunata hap’inqa, imaynan onqoq warmita wachakuy nanay qonqaylla hap’in hinata, manataqmi ayqeytaqa atinqakuñachu”, nispa (1 Tes. 5:3).

13. ¿Imatan ruwananchis “thak-kaypin kashanchis” nisqankuwan ama q’otuchikunanchispaq?

¹³ “Thak-kaypin kashanchis” nispa runakunaq nisqankuqa supaykunaq llullakusqanmi kanqa; Diosta serviqkunan ichaqa mana chaywan q’otuchikunqakuchu. Apóstol Pablon nirqan: “Qankunaqa, wawqe-panaykuna, manan laqhayaqpiñachu kashankichis, chay hinaqa, Señorpa kutimunan p’unchayqa [“Diospa p’unchayninqa”, NM] manañan suwa hinachu hap’isunkichis. Qankunaqa llapaykichismi k’anchaypi kawsaq runakuna kankichis”, nispa (1 Tes. 5:4, 5). Chhaynaqa kallpachakusun k’anchaypi purinanchispaq Satanaspa kamachisqan laqhayaq pachamanta karunchakuspa. Diospa llaqtanpi llulla yachachikuqkuna rikhurimunanmanta rimashaspan Pedro nirqan: “Munasqa wawqe-panaykuna, ñawpaqmantaña chaykunata yachashaspaqa makilla cuidakuychis, paqtan mana chanin runakunaq pantachisqan kawaqchis, hinaspa  allin takyasqa kashaspaykichispas urmawaqchis”, nispa (2 Ped. 3:17).

14, 15. a) ¿Imatan Dios ñawpaqmantaña willawanchis? b) ¿Ima yuyaychaykunatan mana qonqananchischu?

¹⁴ Jehová Diosqa manan “makilla cuidakuychis” nispallachu niwanchis. Aswanpas ‘ñawpaqmantañan’ willawanchis qhepaman imakunachus sucedenanmanta.

¹⁵ Diospa llaqtanpiqa uyarillanchismi “makilla kashaychis” nisqa yuyaychayta, chhaynataña niwashaqtinchispas wakin cristianokunaqa manan allinpaqchu chayta hap’inku. Yaqapaschá paykunaqa ninku: “Watan-watanmi kaqllata uyarishani”, nispa. Chhaynata nispankuqa manan allin yuyayniyoq hunt’aq kamachillatachu llullapaq hap’ishanku, aswanpas Jehová Diostan hinallataq Churintapas. Diosmi sapankanchista niwanchis: ‘Makilla suyay’, nispa (Hab. 2:3, NM). Jesuspas niwanchismi: “Makilla kashaychis, manan yachankichischu ima horatachus Señorniykichispa kutimunanta”, nispa (Mat. 24:42). Pedropas nirqanmi: “Qankunaqa Dios sonqo purispan Diosllapaqña kawsanaykichis, Diospa p’unchaynin chayamunanta makillaña suyaspa”, nispa (2 Ped. 3:11, 12). Allin yuyayniyoq hunt’aq kamachiwan Umalli T’aqawanqa manan hayk’aqpas chaytaqa yanqa willakuykunata hinachu qhawarinqaku.

16. ¿Imatan manan ruwananchischu, imarayku?

¹⁶ ‘Millay kamachin’ ichaqa nin: “Manaraqmi patronniyqa kutimunqachu”, nispa (Mat. 24:48). Chhayna runakunamantan Biblia nin: “Qhepa p’unchaykunapin millay asipayakuqkuna hamunqaku, kikinkuq millay munayninkuman hinataq kawsanqaku”, nispa (2 Ped. 3:3, 4). Paykunan asipayanku Diospa hatun p’unchayninta makilla suyakuqkunata. Diospa munayninta ruwanankumantaqa munasqankutaraqmi ruwanku. ¡Amapuni ñoqanchisqa paykuna hinaqa kasunchu! Aswanpas “Señorninchispa paciencianqa qespikunanchispaq kasqanta” qhawarispa kallpachakushallasun predicananchispaq, yachachinanchispaqpas. Ama tapukachakushasunchu: “¿Hayk’aqtaq kayri, haqayri sucedenqa?” nispaqa. Jehová Diosllan yachan chaykuna ima tiempopi aparikunantaqa (2 Ped. 3:15; leey Hechos 1:6, 7).

Salvawaqninchis Diosman hap’ipakusun

17. ¿Kasukurqankuchu ñawpaq cristianokuna Jesuspa kamachisqanta? ¿Imaraykun kasukurqanku?

¹⁷ 66 watapin Roma llaqtayoq soldadokuna Jerusalén llaqtata muyuykurqanku thuninankupaq. Jesusmi qatikuqninkunata kamachisqa chay sucedeqtin usqhaylla llaqtamanta lloqsinankupaq, chaytataqmi ruwarqanku (Luc. 21:20-23). ¿Imaraykun mana iskayrayaspa usqhaylla lloqsirqanku? Jesuspa kamachisqanta sonqonkupi allinta hap’isqankuraykun.  Yacharqankuña llaqtamanta lloqsispanku sasachakuykunapi tarikunankuta chaypas, manan iskayrayarqankuchu Diospaq hunt’aq kaspankuqa yanapayninta chaskinankupaq (Sal. 55:22).

18. Lucas 21:25-28 nisqanman hina, ¿imaynatan qhawarinayki ‘manchay ñak’ariyta’?

¹⁸ Ñoqanchistapas manchay ñak’ariy chayamuqtinqa Jehová Diosllan salvawasunchis, chay hina ñak’ariyqa manan hayk’aqpas karqanchu. Chaymi tukuy sonqonchiswan Diospi confiananchis. Manchay ñak’ariy tiempopin runakunaqa ‘kay teqsimuyuntinman hamunan kaqkunata yuyaspa mancharisqa musphanqaku’, chayqa kanqa manaraq Jehová Dios mana allin kawsayta tukuchipushaqtinmi. Dios sonqo runakunan ichaqa mana manchakuymanta khatatatanqakuchu. Aswanpas kusikunqakun kacharichiyninku tiempo cercapiña kasqanta yachasqankurayku (leey Lucas 21:25-28).

19. ¿Imamantan yachasunchis qatimuq estudiopi?

¹⁹ Kay pachamanta hinallataq chaypi kaqkunamantapas karunchakuqkunaqa wiñaypaqmi kawsanqaku. Ichaqa chay kawsayman chayanapaqqa manan mana allin ruwaykunallamantachu t’aqakunanchis, kallpachakunanchismi Jehová Diospa munasqanman hina kawsananchispaqpas, chaymantan qatimuq estudiopi yachasunchis (2 Ped. 3:11).

[Uranpi willakuy]

¿Kutichiwaqchu?

• ¿Imatan representan ‘kunan kashaq hanaq pachapas kay pachapas’?

• ¿Iman kay pachapi “kaqkuna”?

• ¿Imatan representan ‘mosoq hanaq pacha, mosoq hallp’a pachapas’?

• ¿Imanaqtinmi tukuy sonqowan Diospi confianchis?

[Tapuykuna]

[5 paginapi foto]

¿Imaynatan sonqonchista “waqaychasunman”, kay pachamantapas t’aqakusunman?

[6 paginapi foto]

¿Imaynatan rikuchisunman “Señorninchispa paciencianqa qespikunanchispaq kasqanta”?