Kichay leenaykipaq

Índice nisqaman riy

Ama atipachikuychu compañeroykikunawan

Ama atipachikuychu compañeroykikunawan

Ama atipachikuychu compañeroykikunawan

“Rimakuyniykichisqa [...] kachun, kachiwan kachichasqa hina, ahinapin yachankichis imaynatachus sapankamanpas allinta kutichinaykichista.” (COL. 4:6.)

1, 2. ¿Imaraykun wakin wayna-sipaskuna compañeronku hina kayta munanku?

¿HAYK’AQLLAPAS mayqen compañeroykipas rimapayarqasunkichu mana munasqaykita ruwanaykipaq? Chhayna kaqtin, ¿imaynan sientekurqanki? Yaqapaschá Christopher hina, paymi nin: “Hukpaqkamallaña wañukapuyta munayman otaq compañeroykuna hina kayta munayman”, nispa.

2 ¿Qanpas wiñaymasiykikuna hinachu kayta munashanki? Chay munasqaykiqa manan huchachu, kurak runakunapas munankun hukkunaq allin qhawarisqan kaytaqa. Manan pipas kusikunmanchu mana allinta trataqtinkuqa. Ichaqa yuyarinaykin Diosta kasukusqaykimantaqa manan llapa runachu allinta qhawarisunkiku. Jesús kikinmi chhaynapi tarikurqan, chaywanpas payqa allin kaqtapunin ruwarqan. Diospa Wawantaqa askha runakunaña qatikurqanku chaypas, wakinqa mana valeqpaq hina qhawarispankun ‘pisicharqanku’ (Isa. 53:3).

Sasan atipayqa

3. ¿Imaraykun mana allinchu kanman compañeroykikunaq ruwasqanta qatichikuy?

3 Mayninpiqa compañeroykikuna hinan kayta munawaq paykuna amaña qanmanta burlakunankupaq. Amapuni chaytaqa ruwaychu. Cristianokunaqa manan wawakuna hinachu kanchis “qochata phoqchiqechiq wayrawan hina kayman chayman” apaykachasqa kananchispaq (Efe. 4:14). Wawakunataqa faciltan imata ruwanankupaqpas kamachinku, qanmi ichaqa yuyayniyoq runaman tukupushanki. Chayrayku sichus yachanki Diospa kamachikuyninkunaqa allinniykipaq kasqanta chayqa, ama piwanpas hark’achikuychu chaykunata kasukunaykipaq (Deu. 10:12, 13). Compañeroykikunaq munasqanman hina imatapas ruwaspaqa, huk pukllana hinan makinkupi kawaq (leey 2 Pedro 2:19).

4, 5. a) ¿Imaynapin Aarón mana allin kaqta ruwarqan, imatan chaymanta yachanchis? b) ¿Imaynatan compañeroykikuna urmachiyta munasunkikuman?

4 Huk kutinmi, Moisespa wawqen Aaronta Israel runakuna nishuta rimapayarqanku idolota ruwananpaq, hinan payqa ruwarqan. Ichaqa manan chayraykuchu nisunman “manchapakuq kasqanraykun chaytaqa ruwarqan”, nispa. Yuyariy ñawpaqpi ruwasqanta, payqa mana manchakuspan wawqenwan kuska haykurqan Egiptopi ancha munayniyoq faraonpata Diospa juicionkunamanta willaq. Israel runakunaq rimapayasqan contran ichaqa mana atirqanchu qaqa sayayta. Chaywanmi yachanchis mana allinta ruwananchispaq nishuta rimapayawaqtinchisqa sasa atipay kasqanta (Éxo. 7:1, 2; 32:1-4).

5 Qhawarisqanchis hina, manan wayna-sipaskunallachu chay hina sasachakuypiqa tarikunku nitaq iñiyninpi pisipaspa mana allinta ruway munaqkunallachu. Qan hina tukuy sonqo allin kaqta ruwananpaq kallpachakushaqkunapas chaymanqa urmankumanmi. Yaqapaschá compañeroykikuna qanmanta burlakunkuman otaq mana hinamanta tumpasunkikuman mana allin kaqta ruwanaykirayku. Imaynaña kaqtinpas, chayta atipayqa sasan kanman. Chayrayku paykunaq makinpi ama urmanaykipaqqa seguro kanayki Bibliapi yachasqaykimanta.

“Qankuna kikiykichista reqsikuychis”

6, 7. a) ¿Imaraykun seguro kanayki imapi iñisqaykimanta, imatan chaypaq ruwawaq? b) ¿Imakunatan tapukuwaq iñiyniykita kallpachanaykipaq?

6 Compañeroykikunaq rimasqanta mana kasunaykipaqqa seguron kanayki imapi iñisqaykimanta, Bibliaq kamachikuyninkunaman hina kawsasqaykipas allinniykipaq kasqanmanta (leey 2 Corintios 13:5). Chhaynapin allinta chaykunamanta rimanki, ‘manchapakuqña’ kanki chaypas (2 Tim. 1:7, 8). Ichaqa chaykunamanta chhikanta iskayrayashanki chayqa, manan atinkichu imayna kutichiyta, manaña manchapakuqchu kanki chaypas. Chayrayku qan kikiykipuni t’aqwiy Bibliapi yachachikuykunata. Facil-lla entiendey yachachikuykunawanmi qallariwaq. Uyarirqankichá imanaqtinmi huk runakuna Diospi iñisqankuta, qanpas iñinkitaq chayqa tapukuwaqmi: “¿Ñoqari imanaqtintaq Diospi iñini?” nispa. Chaytaqa manan iskayrayanaykipaqchu tapukunayki, aswanpas iñiyniykita astawan kallpachanaykipaqmi. Chaymantapas tapukuwaqmi: “¿Imaynapin yachani Bibliaqa Diospa yuyaychasqan kasqanta?” (2 Tim. 3:16). “¿Imaynapin yachani ‘tukukuy qaylla p’unchaykunapiña’ kashasqanchista?” (2 Tim. 3:1-5.) “¿Imanaqtinmi qhawarini Jehová Diospa kamachikuyninkuna allinniypaq kasqanta?” nispa (Isa. 48:17, 18).

7 Yaqapaschá chay tapukuykunaman mana kutichiyta atisqaykirayku iskayrayawaq tapukuyta. Chay ruwaymi ichaqa kanman colegioykiman tardeta chayayta manchakusqaykirayku relojpi ima horachus kasqanta mana yachayta munay hina. Temprano chayanaykipaqqa yachanaykipunin ima horachus kasqanta. Chhaynallataqmi iñiyniykita kallpachanaykipaqpas yachanayki ima yachachikuykunata astawan t’aqwinayki kasqanta (Hech. 17:11).

8. ¿Imatawanmi ruwawaq Diospa kamachikuyninkuna allinniykipaqpuni kasqanta yachanaykipaq?

8 Biblian nin: “Qhelli huchapi puriymanta ayqeychis”, nispa. Chayrayku tapukuy: “¿Allinniypaqchu kanman chay yuyaychayta kasukuy?” nispa. Yuyaymanay imarayku compañeroykikuna manaraq casarakushaspa hukkunawan puñusqankuta, qhawariytaq imarayku Biblia nin: “Qhelli huchapi puriqmi ichaqa kikin cuerpon contra huchallikun”, nispa (1 Cor. 6:18). Chaymantataq tapukuy: “¿Allinniypaqchu kanman huk rato kusirikunayrayku Diospa kamachikuyninkunata p’akiy?” nispa. Yuyaymanay Diospa kamachikuyninta mana kasukuspa imapi tarikunaykita. Wakin compañeroykikunaqa “kusa” nisunkikupaschá, ichaqa ¿imaynan sientekuwaq chaymanta tayta-mamaykiwan otaq huñunakuypi iñiqmasiykikunawan kashaspayki? ¿Ch’uya sonqowanchu Diosmanpas asuykuwaq? ¿Allinchu kanman compañeroykikunaq allin qhawarisqan kayta munasqaykirayku Diosmanta karunchakapuy?

9, 10. Imapichus iñisqaykimanta seguro kanki chayqa, ¿imaynatan kutichinki compañeroykikunaman?

9 Wayna-sipasllaraq kashanki chayqa, kunanmi allinta yuyayniykita yachachishanki “allinkaqta mana allinkaqta” reparanaykipaq (leey Hebreos 5:14). Yachanaykin imarayku Jehová Diospa testigon kay qanpaq ancha importante kasqanta. Chhaynapin mana iskayrayaspa kutichinki ima mana allinta ruwanaykipaqpas compañeroykikuna tanqasuqtiykiku. 21 watanpi kashaq cristiana hinan ruwanki, paymi nirqan: “Mana allin kaqta ruwanaypaq compañeroykuna rimapayawaqtinkuqa, sut’itan paykunaman rikuchini mana yanqallachu Jehová Diospa testigon kasqayta, aswanpas Bibliaq yachachisqanman hinapuni imatapas ruwasqayta”, nispa.

10 Bibliaq nisqanman hina kawsayqa sasan (Luc. 13:24). Chayraykupaschá niwaq: “Yanqachus hina kallpachakushani allin kaqta ruwanaypaq”, nispa. Sichus compañeroykikuna imapichus iñisqaykimanta p’enqakushasqaykita reparanqaku chayqa, astawanmi rimapayasunkiku mana allin kaqta ruwanaykipaq. Mana iskayrayaspa kutichiqtiykin ichaqa manaña rimapayasunkikuchu (tupachiy Lucas 4:12, 13).

‘Allinta yuyaykuy kutichinaykipaq’

11. ¿Imaraykun ñawpaqmantaña yuyaykunayki ima ruwanaykita?

11 Chaymantapas compañeroykikuna hawa mana allin kaqman mana urmanaykipaqqa ñawpaqmantañan yuyaykunayki ima ruwanaykita (leey Proverbios 15:28). Yaqapaschá huk callenta purishaspayki compañeroykikunata rikurqowaq cigarro pitashasqankuta. Chayninta pasawaq chayri, ¿haywarisunkikumanchu cigarrota pitanaykipaq? ¿Imatan ruwawaq chaymanta ayqenaykipaq? Biblian nin: “Yuyayniyoqqa mana allin kaqtan reparan hinaspan pakakun”, nispa (Pro. 22:3). Chayrayku rikurqospa kutirinki wak ladonta purinaykipaq chayqa manapaschá paykunawan tupankichu. Chay ruwayqa manan manchapakuq kaychu, aswanpas yachayniyoq kaymi.

12. ¿Imatan ruwawaq qonqaylla mana allinpi tarikuspayki?

12 Ichaqa ¿imatan ruwawaq sasachaymanta mana ayqeyta atispayki? Huk compañeroykipaschá nisunkiman: “¿Manaraqchu piwanpas kunankama puñunki?” nispa. ¿Ima nispan chayman kutichiwaq? Bibliaq nisqantan yuyarinayki, khaynatan nin: “Rimakuyniykichisqa ancha sumaqpuni kachun, kachiwan kachichasqa hina, ahinapin yachankichis imaynatachus sapankamanpas allinta kutichinaykichista”, nispa (Col. 4:6). Chay textoq nisqan hina, sapankamanmi kutichinanchis ima yuyaywanchus tapuwasqanchisman hina. Mayninpiqa imanaqtin manaraq piwanpas puñusqaykimanta Bibliaq nisqantaraq willashanaykimantaqa khaynallatapaschá niwaq: “Manan chaytaqa ruwaniraqchu” otaq “Ñoqañachá chaytaqa yachakuni”, nispa.

13. ¿Imanaqtinmi allinta reparanayki sapankamanpas imayna kutichinaykipaq?

13 Jesusmanta yachasunchis. Yanqapas qasi tapusqankuta reparaspaqa pisillatan rimariq otaq mana imatapas kutichiqchu, chaytan ruwarqan Herodes tapupayaqtinpas (Luc. 23:8, 9). Qanpas upallalla kakuy mana allin yuyaywan tapusqasuykikuta reparaspaykiqa (Pro. 26:4; Ecl. 3:1, 7). Ichaqa ¿yachaytapuni munanman compañeroyki chayri? Chhayna kaqtinqa willawaqmi Bibliaq yachachikuyninkunamanta. K’araktaña nisunkiman chaypas, manapaschá entiendenchu imanaqtin piwanpas mana puñusqaykita otaq huk ruwasqaykikunamantapas (1 Ped. 4:4). Manchapakuywan atipachikunaykimantaqa, ‘wakichisqallapuni kashay’ imapichus iñisqaykimanta allinta rimanaykipaq (1 Ped. 3:15).

14. ¿Imatan ruwawaq imapas tapusqasuykikuta paykunallataq kutichinankupaq?

14 Mayninpiqa mana allinta ruwanaykipaq nisuqniykikunatan qanñataq sasachakuyman churawaq, ichaqa ama phiñachiq hinalla. Huk compañeroyki cigarrota pitanaykipaq haywarisunkiman chayqa, khaynatan niwaq: “Manan pitaymanchu”, nispa; chaymantataq niwaq: “Qanri, ¿pitankichu? Ñoqaqa allin yuyayniyoq kanaykipaqmi qhawarirqayki”, nispa. Chhaynapin manaña qanchu kutichinki imarayku cigarrota mana pitasqaykita, aswanmi pay kutichinan kanqa imarayku pitasqanmanta. *

15. ¿Imaynapi tarikuspaykin ayqerikuwaq, imarayku?

15 ¿Tukuy atisqaykitaña ruwashaqtiykipas rimapayashallasunkikuman mana allin kaqta ruwanaykipaq chayri? Chhayna kaqtinqa aswan allinmi kanman ayqerikunayki, mana chayqa urmawaqmi. Ichaqa ama chayta qhawariychu sarunchachikushawaqpas hinata. Aswanpas qanmi compañeroykikunata atipashanki munasqankuta mana ruwaspayki, chhaynapitaq Jehová Diospa sonqonta kusichishanki (Pro. 27:11).

Ñawpaqmanta ‘yuyaykusqakunaqa allinpin tukun’

16. ¿Imaynatan Jehová Diosta servini niq wayna-sipaskuna mana allin ruwayman urmachisunkikuman?

16 Mayninpiqa Jehová Diosta serviyku niq wayna-sipaskunan apasunkikuman mana allin kaqta ruwanaykipaq. Yaqapaschá huk wiñaymasiyki fiestaman invitasunkiman. ¿Imatan ruwawaq chayman chayaqtiyki chayta qhawarinanpaq kurak cristiano mana kaqtin, otaq mana allin takikunata churaqtinkupas? Chaykunataqa qan kikiykin Bibliapi yachasqaykiman hina qhawarinayki. 16 watanpi kashaq cristianan khaynata nin: “Peliculapi qhelli simikunata rimaqtinkun sullk’a ñañaywan cinemanta lloqsipurqayku, wakinkunan ichaqa chaypi qhepakurqanku. Chay ruwasqaykumantan tayta-mamayku “kusa” niwarqanku, qhepakamuq wayna-sipaskunan ichaqa ñoqaykuwan phiñakurqanku mana allinta qhawarichisqaykumanta”, nispa.

17. Fiestaman invitasuqtiykiku, ¿imakunatan ruwawaq Diospa kamachikuyninkunata mana p’akinaykipaq?

17 Qhawarisqanchis hina, Bibliaq nisqanta kasukuqtiykiqa phiñakunqakupaschá hukkuna, chhaynaña kaqtinpas allin kaqtapunin ruwanayki. Chaypaqqa preparasqan kashanayki. Huk fiestaman rinayki kaqtinqa ñawpaqmantañan yuyaykunayki ima ruwanaykita chay fiestapi imapas mana allin kanman chayqa. Wakin wayna sipaskunaqa ñawpaqmantan rimanakunku fiestapi imapas mana allin kaqtinqa chaymanta kuska ripunankupaq (Sal. 26:4, 5). Bibliaq nisqan hina ñawpaqmanta ‘yuyaykusqakunaqa allinpin tukun’ (Pro. 21:5).

Diosqa munanmi kusisqa kawsanaykita

18, 19. a) ¿Imaraykun Jehová Dios munan kusisqa kanaykita? b) ¿Imaynatan Jehová Dios qhawarin tukuy sonqo serviqnin wayna-sipaskunata?

18 Jehová Diosqa kusisqa kawsanaykipaqmi kamarqasunki, chaymi munan kusikunaykita (leey Eclesiastés 11:9). Compañeroykikunaqa ‘pisi p’unchaykunallan huchaq kusichikuyninpi kawsashanku’ (Heb. 11:25). Jehová Diosqa wiñay kusikuytan qosunki. Chayrayku Diospa cheqnisqankunata ruwanaykipaq sonqoyki aysasunki chayqa, yuyarinaykin paypa kamachikuyninkunaqa allinniykipaqpuni kasqanta.

19 Compañeroykikunaq munasqanta ruwayqa manan imapaqpas servisunkichu, paykunaqa iskay kinsa watamantaqa nichá sutiykitapas yuyanqakuchu. Jehová Diosmi ichaqa mana hayk’aqpas qonqanqachu compañeroykikunaq munasqanta mana ruwasqaykita, tukuy sonqowan servisqaykitapas. Payqa ‘hanaq pacha ventanakunata kicharispan saminchata llimp’arishaqta hich’aykamusunki’ (Mal. 3:10). Hinaspapas payqa kunanmi espiritunwan kallpachashasunki ama pisipaspa allin kaqta ruwanaykipaq, paypa yanapayninwanqa atinkin compañeroykikuna contra qaqa sayayta.

[Uranpi willakuy]

^ párr. 14 Qhaway “Estrategia contra la presión de grupo” nisqa recuadrota Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas (volumen 2), nisqa libropi 132, 133 paginakunapi.

Yuyarisunchis

• Mana allin kaqta ruwananchispaq rimapayawasqanchista atipayqa sasan ¿imaynapin chayta yachanchis?

• ¿Imanaqtinmi seguro kanayki Bibliapi yachasqaykimanta?

• ¿Imakunatan ruwawaq compañeroykikuna ama waqllichinasuykikupaq?

• ¿Imaynapin yachanki tukuy sonqo servisqaykita Jehová Dios allinpaq qhawarisqanta?

[Tapuykuna]

[8 paginapi dibujo]

¿Imaraykun Aarón ruwarqan qori torillota?

[10 paginapi foto]

Ñawpaqmanta yuyaykuy imayna kutichinaykita