Diospa chaskisqan runakunaqa wiñay kawsayniyoqmi kanqaku

‘Jehová Diosniy, qanmi chanin runata saminchanki, chaskiykuspan escudowan hina pakaykunki.’ (SAL. 5:12, NM.)

1, 2. ¿Imatan Elías mañakurqan viuda warmimanta? ¿Imatan Elías prometerqan?

SAREPTA llaqtapin huk viuda wawantin sinchi yarqaypi tarikusharqanku, chhaynallapitaqmi profeta Eliaspas tarikurqan. Chay viuda wayk’ukunanpaqña kashaqtinmi profeta Elías t’antata unutawan mañakurqan. Unutaqa haywarirqanmi, t’antamantan ichaqa nirqan: “Huk hach’iy hak’ullayñan rakipi kashan, p’uyñupitaq huk chhikan aceitellayña”, nispa (1 Rey. 17:8-12).

² Eliasmi ichaqa prometerqan: “Ama manchakuychu, phaway nisqaykita hina wayk’urqamuy. Ichaqa ñoqapaqraq ñawpaqta chay hak’uykimanta huk tinku t’antata ruwarqamuy, hinaspa apamuwanki, chaymantataq churiykipaqpas qanpaqpas ruwallankitaq. Israelpa Diosnin Señormi nin: Manan tukukunqachu rakipi kashaq hak’upas, p’uyñupi kashaq aceitepas”, nispa (1 Reyes 17:13, 14).

3. ¿Imatan llapa cristianokuna decidenanchis kanqa?

³ Viudaqa manan qoykuq sonqo kasqallantachu decidekusqanpi rikuchinan karqan aswanmi imayna iñiyniyoq kasqanta. ¿Iman paypaq aswan importante karqan: paypas wawanpas necesitasqankuchu, icha Jehová Diospa amigon kaspa chaskisqa kaychu? ¿Iñinmanchu Jehová Dios qespichiy atisqanpi? Chaytan ñoqanchispas decidenanchis kanqa. ¿Iman ñoqanchispaq aswan importante: wiksanchispaq necesitasqanchischu, icha Jehová Diospa amigon kaspa chaskisqa kaychu? Jehová Diosqa hap’ipakunanchispaq servinanchispaq hinan. Ichaqa, ¿imatan ruwananchis chaskiwananchispaq?

 Jehová Diosqa yupaychanapaq hinapunin

4. ¿Imaraykun Jehová Dios yupaychanapaq hinapuni?

⁴ Jehová Diosqa derechonpin kashan imayna yupaychananchista niwananchispaq. Hanaq pachapi payta serviqkunan huk hinalla ninku: “Qanqa Señor Diosniyku, hatunchaytapas, yupaychaytapas, atiytapas chaskinaykipaq hinapunin kanki, tukuy imaymanata qan kamasqaykirayku, chaymi munayniykiwan kashankupas, kamasqapas karqanku”, nispa (Apo. 4:11). Paymi tukuy imatapas kamarqan chaymi payqa yupaychananchispaq hinapuni.

5. ¿Imakunapin Jehová Dios rikuchin munakuwasqanchista?

⁵ Chaymantapas Jehová Diosqa anchatan llapa runakunata munakuwanchis. ¿Imakunapin rikuchin munakuwasqanchista? Biblian nin: “Diosqa runata kamarqan, Diosman rikch’akuqtan paytaqa kamarqan, qharita warmitawanmi kamarqan”, nispa (Gén. 1:27). Hinaspapas akllakuy atiytan qowarqanchis, otaq allinta yuyaykuspa imatapas ñoqallanchismanta decidenapaq. Kawsayta qowasqanchisraykun payqa Taytanchis (Isa. 64:8). Munakuq tayta hinataqmi tukuyta qowanchis kusisqa kawsananchispaq. Payqa “intintan lloqsichimun [...] parachimullantaqmi” mikhuykuna sumaqta wiñamunanpaq chaykunata rikuspa kusisqa kananchispaq (Mat. 5:45).

6, 7. a) ¿Imaynatan Adán mirayninta mana allinman tanqaykurqan? b) ¿Iman kanqa Diospa sonqonman chayaqta kawsaqtinchis?

⁶ Hinaspapas Jehová Diosqa wañuymantan kacharichiwarqanchis. Kaywan rikch’anachisun. Huk runan qolqepaq pukllananrayku familianmanta qolqeta qechun, chayta q’alata gastaruspataq familianta millay runaman venderqapun. Chay hinatan Adanpas ruwarqan, payqa mirayninman Diospa qosqan wiñaypaq kusisqa kawsaytan mana kasukusqanwan qechupurqan, chay qhepamantaq llapa mirayninta huchaman vendepurqan. Chaymi runakunaqa onqonchis, ñak’arinchis, llakikunchis, wañupunchis ima. ¡Maytan llapa runapas necesitanchis huchamanta kacharichisqa kayta! Chaypaqmi ichaqa necesitakun paganata, chaytan Jehová Dios pagarqan (leey Romanos 5:21). Chaymi Churinta kachamurqan “askha runa kacharichisqa kananrayku wañunanpaq” (Mat. 20:28). Ñan p’unchay chayamushanña Diospa allin qhawarisqan runakuna kacharichisqa kanankupaq.

⁷ Jehová Diosqa tukuy imaymanatan ruwarqan kusisqa kawsananchispaq. Sonqonman chayaqta kawsasun chayqa, rikusunmi tukuy ñak’ariyta chinkachispa sumaq kawsay apamusqanta. Jehová Dios kikinmi rikuchiwasun ‘maskhaqninkunata saminchaq kasqanta’ (Heb. 11:6).

‘Llaqtaykiqa paymantakaman qatikusunki’

8. Isaiasmanta yachaspa, ¿imatan Jehová Dios serviymanta yachanchis?

⁸ Jehová Diosqa ñoqallanchismanta servinanchistan munan. Chaymi hinallata qhawan sapanka runa ima munasqantapas akllakunanpaq, pay serviyta akllakuq runatataq saminchan. Isaiaspa tiemponpin Jehová Dios kayta tapurisqa: “¿Pitataq kachasaq? ¿Pitaq ñoqanchismanta willaq rinqa?” nispa. Jehová Diosqa suyarqanmi Isaiaspa decidikunanta, chaywanmi rikuchisharqan Isaías respetasqanta. Isaiasqa kusisqachá kutichirqan: “Ñoqan kaypi kashani, ñoqata kachaway”, nispa (Isa. 6:8).

9, 10. a) ¿Imayna servinanchistan Dios munan? b) ¿Imaraykun Diosta tukuy sonqowan servinanchis?

⁹ Sapankanchismi akllakunanchis Dios serviyta mana serviytapas. Diosqa ñoqallanchismanta servinanchistan munan (leey Josué 24:15). Payqa manan munanchu qellakachakuspa otaq runata kusichiyta munaspalla servinanchista (Col. 3:22). Sichus llank’ananchisrayku hawa sonqolla Diosta servisun  chayqa, manan chaskiwasunchu (Sal. 119:2). Diosqa yachanmi tukuy sonqowan payta serviy allinninchispaq kasqanta. Chaymi Moisespas israelitakunata nirqan kawsayta akllakunankupaq. ¿Imaynatan chayta ruwananku karqan? ‘Diosta munakuspa, payta kasuspa, hunt’aq kaspa’ ima (Deu. 30:19, 20).

¹⁰ Rey Davidmi khaynata takirqan: ‘Ch’uyallaña p’achantin awqa-tinkuyman lloqsiqtiykin llaqtaykiqa paymantakama qatikusunki. Pacha illarimuy sulla hina’, nispa (Sal. 110:3). Kay tiempopi runakunaqa qolqe maskhayllapi, kusikuykuna maskhayllapin purinku. Jehová Diosta munakuqkunan ichaqa payta ñawpaqta servinku. Chaytan rikuchinku tukuy sonqowan Diosta servispa. Paykunaqa Diospa makinpin saqenku ima necesitasqankutapas (Mat. 6:33, 34).

Diospa sonqonman chayaq sacrificiokuna

11. ¿Ima saminchaytan israelitakuna suyakurqanku sacrificiokuna haywasqankumanta?

¹¹ Kamachikuy Simi nisqan hina, israelitakunaqa Diospa sonqonman chayaq sacrificiokunatan haywananku karqan chaskisqa kanankupaq. Diosmi kamachirqan: “Sumaq kawsay sacrificiota ñoqa Señor Diosman haywawaspaykichisqa, chaskisqa kanaykichispaq hinapunin chayta haywankichis”, nispa (Lev. 19:5). Chay librollapitaqmi willarqan ‘Diosman agradecey ofrendata haywaspankupas’ ‘chaskisqa’ kanankupaq hinapuni haywananku kasqanta (Lev. 22:29). Sapa kutilla altarpi Diosman allin ofrendata haywasqankuq q’apayninmi ‘Señor Diospa sonqonman chayaq’ (Lev. 1:9, 13). Chay ofrendakunata munakuywan haywasqankun Diosta kusichiq sonqontapas llamp’uyachiq (Gén. 8:21). ¿Imatan chaymanta yachanchis? Jehová Dios chaskiwananchispaqqa sonqonman chayaq sacrificiotan haywananchis. Chaymi kunan yachasun iskay sacrificiokunamanta: ruwayninchismanta rimayninchismantawan.

12. ¿Imakunamantan karunchakunanchis cuerponchis ‘kawsashaq ofrenda’ hina kananpaq?

¹² Roma llaqtapi cristianokunaman carta qelqasqanpin apóstol Pablo nirqan: “Cuerpoykichista Diosman haywaychis kawsashaq ofrendata, ch’uyata, Diospa sonqonman chayaq kananpaq. Chaymi cheqaq sonqowan Diosta yupaychayniykichisqa”, nispa (Rom. 12:1). Chaypi nisqan hina, cuerponchista Diospa sonqonman chayaq sacrificiota hina haywanapaqqa ch’uyan kanan. Sichus machaspa, cocata hallpaspa, otaq huk drogakunata mikhuspa cuerponchista qhellichasunman chayqa manan chaskiwasunmanchu (2 Cor. 7:1). Qhelli ruwaykunapi puriqtinchispas manan chaskiwasunmanchu, Biblian nin: “Qhelli huchapi puriqmi ichaqa kikin cuerpon contra huchallikun”, nispa (1 Cor. 6:18). Diospaq hina kawsayta munaqkunaqa ‘tukuy kawsayninchispin ch’uya kananchis’ (1 Ped. 1:14-16).

13. ¿Imaraykun Jehová Diosta hatunchananchis?

 ¹³ Chaymantapas siminchiswanmi Diospa sonqonman chayaq sacrificiota haywasunman. Diosta munakuqkunaqa wasinkupi otaq runakuna ukhupi kaspapas allintan paymanta rimanku (leey Salmo 34:1-3). 148-150 Salmokunapin askha kutita invitawashanchis Diosta hatunchanapaq. “Allin runakunaq yupaychayninqa ancha sumaqpunin.” (Sal. 33:1.) Diosninchista hatunchanapaqqa allin willakuykuna willaypin yanapakunanchis, chaytan Jesuspas ñawpaqta ruwarqan (Luc. 4:18, 43, 44).

14, 15. ¿Ima sacrificiota haywanankupaqmi Oseas israelitakunata kallpacharqan? ¿Chaskirqanchu Dios chay sacrificiokunata?

¹⁴ Tukuy sonqowan Jehová Diosta servispan rikuchinchis munakusqanchista paypa chaskisqan kay munasqanchistapas. Yuyaykusun pantasqa dioskunata yupaychaspa Diosmanta t’aqakapuq israelitakunata profeta Oseaspa anyasqanpi (Ose. 13:1-3). Paykunatan nirqan khaynata mañakunankupaq: “Tukuy mana chanin kasqaykuta pampachaykuwayku, sumaqta chaskiykuwayku [simiykuwan] yupaychayniykuta qanman qomunaykupaq”, nispa (Ose. 14:1, 2).

¹⁵ ¿Imaynatan Dios qhawarirqan chhayna simikunawan yupaychasqankuta? Nirqanmi: “Tukuy sonqon paykunata munaykakapusaq”, nispa (Ose. 14:4). Siminkuwan sumaq yupaychay qosqankutaqa chaskiqmi, huchankutan panpachaq, amigonkuta hinataqmi rikupuqpas.

16, 17. ¿Imaynatan Jehová Dios qhawarin payta munakuspa sacrificio haywasqanchista?

¹⁶ Ñawpaqmantapachan Diosta serviqkunaqa payta hatuncharqanku. Salmokunata qelqaqpas hatunchashallaqpunin Diosta, chaymi nirqan: “Señor Diosníy, agradecekuyniykunata chaskiykuway”, nispa (Sal. 119:108). ¿Kay tiempo cristianokunari hatunchashankuchu Diosta? Isaiasmi willarqan: ‘Runakunan Señor Diosta yupaychaspa hamunqaku’ altarpi haywasqankutan Dios “sumaqta chaskinqa”, nispa (Isa. 60:6, 7). Chaypi nisqanmi kunan hunt’akushan; waranqa-waranqanpi cristianokunan ‘Diospa sutinta sut’ita siminchiswan rimaspa’ chay sacrificiota haywashanchis (Heb. 13:15).

¹⁷ ¿Qanri, qoshankichu Diospa sonqonman chayaq sacrificiota? Manaraq chayta ruwashankichu chayqa, ¿kallpachakuwaqchu ima ruwanaykitapas allichaspa predicaq lloqsinaykipaq? Chay sacrificio haywasqaykipin rikuchinki Diospi iñisqaykita, chaywantaqmi “Diosqa [...] astawanraq kusikunqa nak’asqa toro haywasqamantapas” (leey Salmo 69:30, 31). Chay sacrificio haywasqaykiqa ‘sumaq q’apaq ofrenda hinaraqmi’ Diosman chayanqa, hinan payqa chaskisunki (Eze. 20:41). ¡Chaywanqa anchatachá kusikunki!

“Qanmi chanin runata saminchanki”

18, 19. a) ¿Imaninkun askha runakuna Dios serviymanta? b) ¿Imapin rikukunqaku Diosmanta karunchakuqkuna?

¹⁸ Malaquiaspa tiemponpin wakin israelitakuna niqku: “Yanqan Dios serviyqa. ¿Ima allinninchispaqtaq kamachikusqanta hunt’ayninchisqa?”, nispa. Kay tiempopipas chhaynatan askha runakuna yuyaykunku (Mal. 3:14). Qolqe sonqo kayninkupin ninku: “Diospa prometesqanqa manan hayk’aqpas  hunt’akunqachu, kamachikuyninkunapas ñawpa tiempo runakunapaqmi karqan. Yanqapaqmi predicanku, chayta ruwaspaqa astawanmi runakunata phiñachinku”, nispa.

¹⁹ Chhaynatan Adanpas Evapas yuyaykurqanku. ¿Pin Evata yuyaycharqan sumaq kawsay chaskisqanta wikch’uyukuspa huk hina kawsayta maskhananpaq? ¿Pin nirqan, ‘yanqapaqmi Diospa nisqanman hina kawsayqa’ nispa? Satanasmi, paymi kunanpas runakunata yuyaychan Diosta serviy yanqapaq kasqanta. Adanwan Evawanmi ichaqa qhepaman yacharqanku Diosmanta karunchakuy wañuyman apasqanta. Paykuna hina yuyaykuqkunapas chhaynapin qhepaman rikukunqaku (Gén. 3:1-7, 17-19).

20, 21. a) ¿Imatan Sarepta llaqtayoq viuda ruwarqan? ¿Imatan chaymanta chaskirqan? b) ¿Imaraykun paypa ruwasqanta qatikunanchis? ¿Imatan chaypaq ruwana?

²⁰ Sarepta llaqtamantan viudan ichaqa paykunamanta aswan allin yuyaywan akllakurqan. ¿Imatan ruwarqan profetaq nisqanta uyarispa? Pisi hak’unwan t’antata ruwaspan Eliasman ñawpaqta qoykurqan. Jehová Diosmi ichaqa prometesqanta hunt’arqan, Biblian nin: “Chaymi viudapas wasipi kaqkunapas Eliaspiwan unay p’unchaykuna mikhurqanku. Manan tukukurqanchu rakipi hak’upas p’uyñupi aceitepas Señor Diospa Eliaswan willachisqan simiman hina”, nispa (1 Rey. 17:15, 16).

²¹ Kunanpas pisi runakunallan Sarepta llaqtayoq viuda hina Qespichiq Diospi hap’ipakushanku, payqa manataqmi saqerparirqanchu. Bibliapi chhayna willakuykunan kallpachawanchis Jehová Diospi tukuy sonqowan hap’ipakunanchispaq (leey Josué 21:43-45; 23:14). Kay tiempopipas askha iñiqmasinchiskunan reparanku Diospaq hina kawsaqkunaqa mana saqerparisqachu kasqankuta (Sal. 34:6, 7, 17-19). *

22. ¿Imaraykun kunan Diospa chaskisqan kanapaq kallpachakuna?

²² Diospa phiñakuynin p’unchayqa ‘chayamunqapunin kay pachantinpi lliw kawsaqkunapaq’ (Luc. 21:34, 35). Chay p’unchaypiqa yanqapaqmi kanqa qolqepas qoripas. Chaymi aswanpas Diospa churasqan Juezta uyarinanchis, paymi nirqan: “Yayaymi qankunata samincharqasunkichis, chayrayku hamuychis, hinaspa qhapaqsuyu saminchakunata chaskiychis”, nispa (Mat. 25:34). Chaypin kay promesa hunt’akunqa: ‘Jehová Diosniy, qanmi chanin runata saminchanki, chaskiykuspan escudowan hina pakaykunki’, nispa (Sal. 5:12, NM). Kunanmi tiempo kashan Diospa chaskisqan kanapaq.

[Uranpi willakuy]

¿Yuyashankichu?

• ¿Imaraykun Jehová Dios tukuy sonqowan yupaychanapaq hinapuni?

• ¿Ima sacrificiokunatan kunan Dios chaskin?

• ¿Ima sacrificiota haywanankupaqmi Oseas israelitakunata kallpacharqan? ¿Imaraykun chay sacrificiota Diosman haywananchis?

• ¿Imaraykun Diospa sonqonman chayaqta kawsananchis?

[Tapuykuna]

[13 paginapi dibujo]

¿Imanirqanmi profeta Elías huk wakcha viudata?

[15 paginapi foto]

¿Imaynatan Dios saminchawasun siminchiswan sacrificiota haywaqtinchis?

[17 paginapi dibujo]

Jehová Diospi tukuy sonqowan hap’ipakuqtinchisqa manan saqerpariwasunchu