1. ¿Imaynapin huk sipas mana pisiparqanchu carrera phawasqanpi?

MARY DECKER warmin sipasllaraq kasqanmantapacha carrerapi allin phawaq karqan. Chaymi 1984 watapi Olimpiadas nisqapi 3.000 metrota phawanapaq carrerapi kashaqtin lliw runakuna nirqanku: “Paypunin gananqa”, nispa. Ichaqa qonqayllan phawaqmasinpa chakinpi misk’aspa pampaman urmarqan, k’irisqata rikuspataq carreramanta horqorqanku. Maytan Maryqa waqaykurqan. Ichaqa manan hinapichu qhepakurqan. 1985 watapin allinta qhaliyaruspa hukmanta carrerapi phawarqan, chaypin ichaqa qorimanta medallata ganarqan.

2. ¿Imapi hinan cristianokuna tarikushanchis, maymantaqmi chayayta munanchis?

² Cristianokunaqa huk carrerapi hinan tarikushanchis, metamantaqmi chayayta munanchis. Chay metaman chayanapaqqa mana usqhayllachu phawana nitaq sama-samayuspachu. Cristianokunaq phawananqa maratón nisqamanmi rikch’akun, chay carrerapiqa metakama aguantaqmi ganan manan usqhaylla phawaqchu. Apóstol Pablon Corinto llaqtapi cristianokunaman qelqarqan: “Qankunaqa yachankichismi estadiopi llallinakuspa phawaqkunaqa llapallanku phawasqankuta, ichaqa hukllan premiota chaskin. Qankunapas phawashaq hina kawsaychis premiota chaskinaykichispaq”, nispa (1 Cor. 9:24).

3. ¿Pikunan wiñay kawsay premiota chaskinqaku?

³ Biblian llapallanchista kallpachawanchis chay carrerapi phawanapaq (leey 1 Corintios 9:25-27). Chay carrerapi phawaqkunamantan wakin hanaq pachapi premiota chaskinqaku wakintaq kay Hallp’api. Huk carrerakunapiqa hukllan premiota chaskin, kay carrerapin ichaqa metaman llapa chayaqkuna premiota chaskinqaku (Mat. 24:13). Chay carrerataqa saqepunku sayk’upuqkunallan otaq Diospa kamachikuyninta mana kasukuqkuna. Carrerapi metaman chayaqkunan ichaqa wiñay kawsay premiota chaskinqaku.

4. ¿Imaraykun wiñay kawsayman aypanapaq carrera phaway sasa?

 ⁴ Wiñay kawsayta aypanapaq carrerata phawayqa sasan. Chay carrerapiqa Jesucristollan mana imapi misk’aspa metaman chayarqan, ñoqanchispaqmi ichaqa imaymana misk’aykuna kan. Santiagon qelqarqan: “Llapanchismi imaymanapi pantanchis”, nispa (Sant. 3:2). Arí, huchallikuq runa kasqanchisraykun imapipas urmasunman otaq hukkuna misk’achiwasunman hinaspa sayapusunman, iskayasunman otaq urmapusunman. Sichus chhaynakunapi tarikusunman chayqa yanapaytan mañakunanchis carrerapi phawashanallapaq. Arí, manan mancharikunachu imapas misk’achiwaqtinchisqa (1 Rey. 8:46).

5, 6. a) ¿Imaraykun ninchis, “Dios munakuqtaqa manan imapas misk’achinchu” nispa? ¿Pin ‘sayarichiwasun’ urmaqtinchis? b) ¿Imaraykun wakin runakuna urmasqankumanta mana sayariyta atinkuchu?

⁵ Misk’aspa otaq urmaspa imatachus ruwasqanchispin rikuchisun imayna runa kasqanchista. Wakinqa Diosman kutirikuspan payta servishallanku, wakintaq ichaqa pantasqankumanta mana pesapakunkuchu. Proverbios 24:16 texton nin: “Qanchis kutitaña chanin runa urmanqa chaypas, payqa sayaripullanqapunin, millay runakunatan ichaqa hatun llaki hap’inqa”, nispa.

⁶ Imawanña misk’asunman otaq imapiña urmasunman chaypas, Jehová Diosqa manan hinatachu qhawarpariwasun. Payqa yanapawasunmi ‘sayarispa’ yapamanta tukuy sonqowan payta servinapaq. ¡Chayta yachayqa anchatan kallpachawanchis! Millay runakunan ichaqa mana ‘sayariyta’ munankuchu Diosta mana munakusqankurayku. Wikch’uyukunkun Jehová Dios santo espiritunwan, llaqtanwanpas yanapay munasqanta. Dios munakuqkunamantan ichaqa Biblia nin: “Manan paykunataqa imapas misk’achinchu”, nispa. Arí, misk’anqakuña chaypas paykunataqa manan imapas hark’anqachu carrerapi phawaspa metaman chayanankuta (leey Salmo 119:165).

7, 8. ¿Imatan ruwananchis mana allin ruwaykunaman urmaspa?

 ⁷ Wakin iñiqmasinchiskunan sapa kutilla mana allin ruwaykunapi urmarqanku. ¿Imatan paykuna ruwananku Jehová Diosmanta mana karunchakunankupaq? Huchankumanta pesapakuspan yapamanta hunt’aq sonqowan Diosta servinanku. Chaytaqa yachanchis ñawpa Israel llaqtawan sucedesqanpin (Is. 41:9, 10). Proverbios 24:16 textopin yachallanchistaq Jehová Dios allinkuna ruwasqanchista qhawashasqanta manan pantasqanchistachu. Khuyapayakuq Diospa yanapayninwanqa sayaripusunmanmi (leey Isaías 55:7). Jehová Diospas Jesuspas yachankun urmasqanchismanta sayariy atisqanchista chaymi kallpachawanchis chayta ruwanapaq (Sal. 86:5; Juan 5:19).

⁸ Carrerapi phawaq urmanman chayqa, usqhaylla sayarispan phawashanallan metaman chayananpaq. Wiñay kawsayman chayanapaq carrera phawaqkunaqa manan yachanchischu ima “p’unchayta” ima ‘horata’ chay carrera tukupunanta (Mat. 24:36). Chaywanpas kallpachakunanchismi carrera phawasqanchispi ama urmanapaq, chaymi yanapawasun allinta phawaspa metaman chayananchispaq. Ichaqa, ¿imatan ruwasunman chay carrerapi mana misk’anapaq?

9. ¿Imakunamantan yachasun kay estudiopi?

⁹ ¿Imakunan misk’achiwasunman otaq urmachiwasunman? Kay phisqa ruwaykunan: pantaq kasqanchis, mana allinkunata munapayay, iñiqmasikunaq mana chanin ruwasqanku, sasachakuykuna otaq qatiykachaykuna, iñiqmasikunaq pantasqanku ima. Chaykunamanta kunan yachasun. Chaykunawan misk’arqanchis chayqa yuyarinanchismi Jehová Dios ancha pacienciayoq kasqanta. Payqa manan usqhayllachu huchachawanchis.

10, 11. ¿Iman Davidpaq sasa karqan?

¹⁰ Pantaq kasqanchisqa carrerapi phawaqpa ñanninpi tarikuq rumikuna hinan. Rey Davidpa kawsayninmanta apóstol Pabloq kawsayninmantawan yachasun, chaypin tarisun iskay “rumikunata”: cuerpota mana kamachiq kayta runakuna manchakuytawan.

¹¹ Rey Davidpaqmi sasa karqan cuerpon kamachiy, chaymi huk kutin Betsabewan wasanchay huchapi urmarqan, huk kutitaq Nabalpaq sinchita phiñakuspa yaqalla huchaman urmallarqantaq. Chaykunapiña urmarqan chaypas, Davidqa kallpachakurqanmi Jehová Diospa munayninta ruwananpaq. Hinaspapas hukkunaq yanapayninwanmi urmasqanmanta “sayarirqan” (1 Sam. 25:5-13, 32, 33; 2 Sam. 12:1-13).

12. ¿Imatan Pedro ruwarqan Pablo anyaqtin?

¹² Pedropas pantaq runa kayninpin runakunata manchakuq. Payqa hunt’aq sonqowanmi Jehová Diosta Jesustapas kasukurqan, ichaqa runakunata manchakuymi mayninpi hatun huchakunapi urmachirqan. Huk kutinmi kikin Jesusta kinsa kutita negarqan (Luc. 22:54-62). Huk kutinpas mana judío cristianokunatan pisicharqan. Chaytan apóstol Pablo mana allinpaqchu qhawarirqan, payqa manan munarqanchu iñiqkuna ukhupi t’aqanakuypas qhawanakuypas kanantaqa. Chaymi chay qhawanakuy manaraq iñiqkuna ukhupi ch’eqerishaqtin Pedrowan uya-uyapura rimaspa chay pantasqanmanta anyarqan (Gál. 2:11-14). ¿Chaywanchu Pedro sonqonpi k’irisqa sientekuspa Diosmanta karunchakapurqan? Manan, aswanmi Pabloq nisqanpi yuyaymanaspa urmasqanmanta “sayarirqan” hinaspa carrerapi phawashallarqan.

13. ¿Imaynapin onqoykuna urmachiwasunman?

¹³ Onqoykunapas urmachiwasunmanmi. ¿Imaynapi? Allinta Diosta servishaqtinchismi pisikallpayachiwasunman otaq sayk’uchiwaspanchis sayarachipuwasunman. Chaymi sucederqan Japonmanta  huk iñiqmasinchiswan. Bautizakusqanmanta 17 wata qhepamanmi onqopurqan, chaymanta sinchita llakikusqanmi iñiyninta pisiyachirqan, qhepamantaq manaña predicaq lloqsipurqanchu. Ichaqa iskay umallikunan visitaspa kallpacharqanku, chaymi payqa yapamanta huñunakuykunaman rirqan. Paymi nin: “Iñiqmasikuna sumaqta chaskiwasqankun anchatapuni kallpachawarqan”, nispa. Chay iñiqmasinchismi kunan carrerapi qhawashallan.

14, 15. ¿Imatan ruwananchis sonqonchis mana allinkunata munapayaqtin? ¿Imaynatan huk iñiqmasi chayta ruwarqan?

¹⁴ Mana allinkunata munapayaypas urmachiwasunmanmi. Sonqonchis ima mana allinmanpas tanqaykuyta munawaqtinchisqa, tukuy atisqanchistan kallpachakunanchis Diospa kamachikusqanman hina imatapas ruwanapaq yuyaykunanchispaqpas. Jesusmi nirqan ñawinchispas otaq makinchispas huchaman urmachiyta munawaqtinchisqa ‘horqokuspa wikch’unanchista’. Chay hinatan ‘wikch’unanchis’ sonqonchispi kaq mana allin yuyaykuykunata otaq cuerponchispa mana allinkuna ruway munasqanta. Chayta ruwasun chayqa carrerapin phawashallasun (leey Mateo 5:29, 30).

¹⁵ Huk iñiqmasinchismi waynallaraq kasqanmantapacha qharipura puñuyta sonqonpi munapayarqan. Cristiano familiapiña wiñarqan chaypas payqa hukniraypaqsi qhawarikuq manataqsi thakchu sientekuqpas. 20 watanpi kashaspan precursor regular karqan hinallataq yanapakuq qhari (siervo ministerial). Ichaqa hatun huchaman urmasqanmantan wanachisqa karqan. ¿Iman yanaparqan urmasqanmanta “sayarinanpaq”? Diosmanta mañakusqan, Bibliata estudiasqan, hukkunata yanapasqan ima. Paymi nin: “Mayninpin sonqoy chay millay ruwayta munapayanraq, ichaqa kallpachakunin chaykunata umaymanta wikch’unaypaq. Jehová Diosqa yanapawanchismi hatun pruebakunata aguantananchispaq. Payqa yachanpunichá chay millay yuyaykuyta atipay atinayta”, nispa. Kay iñiqmasiqa mosoq pachapi hatun premiota chaskinanraykun kallpachakushan carrerapi phawashanallanpaq, chaymi nin: “Chay p’unchay chayamunankaman ñoqaqa kallpachakusaq”, nispa.

16, 17. a) ¿Iman huk iñiqmasita yanaparqan iñiyninpi misk’aqtin? b) ¿Pitan aswanpas qhawananchis mana misk’ananchispaq?

¹⁶ Iñiqmasikunaq mana chanin ruwasqankupas misk’achiwasunmanmi. Francia nacionpin huk umalli chhayna sasachakuypi tarikurqan. Payqa “mana chanintan kaytaqa ruwawanku” nispan manaña huñunakuyman ripurqanchu nitaq predicaqpas lloqsipurqanchu. Chaymi iskay umallikuna visitarqanku lliw willakusqanta pacienciawan uyarispataq sumaqta tratarqanku. Paykunan rimapayarqanku Diosta kusichiy aswan importante kasqanta, kallpacharqankutaq tukuy imatapas Diospa makinpi saqenanpaq. Hinan chay iñiqmasiqa umallikunata uyarikuspa misk’asqanmanta sayarirqan, kunantaq carrerapi phawashallan.

¹⁷ Llapa cristianokunan kayta yuyarinanchis: Jesucriston iñiq t’aqapi Umalli kananpaq churasqa karqan, chaymi payta qhawananchis manan huchallikuq runakunaq ruwasqantachu. Jesusmi “rawrashaq nina hina” chanin ñawinwan lliwta qhawamushan, manataqmi huchasapa runakuna hinachu imatapas qhawarin (Apo. 1:13-16). Yaqapaschá iñiqmasinchiskunaq ima ruwasqankutapas mana chaninpaq qhawarishanchis. Jesusmi ichaqa yachan chaninchus icha mana chaninchus kasqanta, hinaspa tiempollanpi allichanqa paypa yuyaykusqanman hina. Chayrayku amapuni huk iñiqmasikunaq ima ruwasqanwanpas ima rimasqanwanpas misk’asunchu.

18. ¿Iman yanapawasun ima sasachaykunatapas aguantanapaq?

¹⁸ Chaymantapas sasachakuykuna otaq qatiykachaykuna, iñiqmasikunaq pantasqanku iman misk’achiwallasunmantaq. Jesusmi  muhu t’akaymanta rikch’anachiypi willarqan “Diospa siminrayku llakipas, qatiykachakuypas” kasqanwan wakin runakuna misk’ananta. Sichus iñiyninchis ‘mana allin saphichasqachu’ kanman chayqa familianchis, vecinonchis otaq kamachikuqkuna qatiykachawaqtinchismi ratolla urmasunman (Mat. 13:21). Jehová Diospa qayllanpi kasun chayqa, Diospa Gobiernonmanta willakuymi yanapawasun sach’a hina iñiyninchispi allin saphichasqa kanapaq, manataqmi imapas urmachiwasunchu. Chaymi sasachakuykunapi kaspaqa Diosmanta mañakunanchis, “ima allinpas yupaychanapaq hina” kaqkunapitaq yuyaymanananchis (leey Filipenses 4:6-9). Diosmi kallpata qowasun ima sasachakuytapas aguantanapaq manataqmi chaykunawan urmasunchu.

19. ¿Iman yanapawasun hukkunaq pantasqanwan mana misk’anapaq?

¹⁹ Wakin cristianokunan hukkunaq pantasqanta qhawarispa manaña carrerapi phawapurqanchu. Arí, yaqapaschá conciencianku otaq imachus decidesqanku hukkniray kasqanrayku misk’apurqanku (1 Cor. 8:12, 13). Pipas phiñarachiwasunman chayri, ¿chaymantachu wañurusunraq? Chayqa manan allinchu kanman. Jehová Diosqa manan munanchu hukkuna huchachanata nitaq yuyaykusqanchisman hina imatapas ruwananchista, aswanmi payqa munan panpachanakuspa kawsananchista (Luc. 6:37). Chaymi tapukunanchis: “¿Yuyaykusqayman hinachu hukkunata huchachani? ¿Llapa runakuna pantaq kasqanta yachashaspachu ima pantasqankutapas qhawarispa carrerata saqepusaq?” nispa. Imataña hukkuna ruwankuman chaypas, ñoqanchisqa Jehová Diosta munakusqanchisraykun carrerapi phawashanalla.

20, 21. ¿Imata ruwanaykipaqmi decidisqa kashanki?

²⁰ ¿‘Llank’anaykita [otaq carrerata] tukunaykikamachu’ phawayta munanki? (2 Tim. 4:7, 8.) Chhaynaqa Bibliata estudiay, qelqanchiskunapi misk’achiq ruwaykunamanta t’aqwiriy, chaykunapi yuyaymanay. Chaymantapas Diospa santo espiritunta mañakuy, chaymi yanapasunki iñiyniykipi qaqata sayanaykipaq. Kayta yuyariy: carrerapi phawaq runapas urmaspaqa sayarispan carrerapi phawashallan, hinaspapas pantasqankunan yanapanman hukpi chaykunamanta cuidakunanpaq.

²¹ Bibliaq nisqan hina, wiñay kawsayta aypanapaqqa metaman chayananchiskama phawanapaqmi kallpachakushanallanchis. Manan carropi tiyayuspa metaman apawananchista suyaq hinachu llakhi kana. Sapankanchismi kallpachakunanchis chay carrerapi phawanapaq, chayta ruwasun chayqa Jehová Diosmi ‘sumaqta kawsachiwasun’ (Sal. 119:165). Arí, payqa metaman chayanankukama carrerapi phawaqkunamanmi wiñay kawsayta qonqa (Sant. 1:12).