Maypiña kaspapas Jehová Diostan uyarinanchis
“Ninriykiwanmi qhepaykipi rimaqta uyarinki: Kayninmi ñanqa, kayninta puriy, nimuqta” (IS. 30:21)
1, 2. ¿Imaynatan Jehová Dios llaqtanta pusarishan?
JEHOVÁ DIOSQA ñawpaqmantaraqmi llaqtanta pusarirqan. ¿Imaynatan chayta ruwarqan? Angelninkunawan, qhawarichiykunawan mosqoykunawan iman. Chhaynapin kamachikuyninkunata qoq otaq qhepaman imachus pasananmanta willachiq (Núm. 7:89; Ezeq. 1:1; Dan. 2:19). Huk kutikunapitaq Jehová Diosqa serviqninkunawan imatapas willachiq. Kamachikuyninkuna kasukuqtataq bendecirqan.
2 Kay tiempopitaq Jehová Diosqa llaqtanta pusarishan Bibliawan, santo espiritunwan, iñiq t’aqawan ima (Hech. 9:31; 15:28; 2 Tim. 3:16, 17). Chayqa sut’in kashan, huk kunkapas qhepanchismanta nimuwasunman “kayninmi ñanqa, kayninta puriy” niq hina (Is. 30:21). Hinaspapas Jesuswanmi rimapayawanchis, paytan iñiq t’aqakunata ‘allin yuyayniyoq hunt’aq kamachiwan’ pusarinanpaq churarqan (Mat. 24:45). Arí, Jehová Dioswanmi pusachikunanchis kasukuqtaq kananchis, chhaynallapin wiñay kawsayta chaskisun (Heb. 5:9).
3. ¿Imaynapin Jehová Diosta mana kasukusunmanchu? (Kay paginapi fotota qhaway.)
3 Saqraqa yachanmi Jehová Dioswan pusachikuqtinchisqa salvasqa kananchista, chaymi mana munanchu kasukunanchista. Sonqonchispas engañawasunmanmi, chaymi Jehová Diosta mana kasukusunmanchu (Jer. 17:9). Chhaynaqa, ¿imaynatan Saqraq trampankunamanta ayqesunman? ¿Imaynapin Jehová Dioswan parlarisqanchis paywan amigontin kananchispaq yanapawasunman? Chaykunatan kay estudiopi yachasun.
SAQRAQ TRAMPANKUNA
4. ¿Imaynatan Saqra tutayachishan runakunaq yuyayninta?
4 Saqraqa runakunaq yuyaynintan tutayachishan pantasqa yachachikuykunawan, waqllisqa yuyaykuykunatataq rikhurichishan runakunata engañananpaq (leey 1 Juan 5:19). Radiopas, televisionpas, internetpas, lliw qelqakunapas kay pachaq k’uchunkunakamaraqmi chayan. Allinpaqña chaykuna chaypas, sapa kutillanmi mana allin ruwaykuna chaykunapi rikukun otaq uyarikun, Diospa contranpi kawsaytataqmi mast’arishan (Jer. 2:13). Chaykunapin allinpaq hina qhawarichinku qharipura otaq warmipura casarakuyta. Chaymi wakinqa Bibliata qhawarinku sinchi hark’akuqta hina, chaykunata Biblia huchachasqanrayku (1 Cor. 6:9, 10).
5. ¿Imaynatan Saqraq rikhurichisqan waqllisqa yuyaykuykunamanta ayqesunman?
5 ¿Imaynatan Saqraq rikhurichisqan waqllisqa yuyaykuykunamanta ayqesunman? ¿Imaynatan reparasunman allin kaqta mana allin kaqmanta? Diospa ‘siminman hina purispan’ (Sal. 119:9). Diospa siminmi yanapawasun allin kaqta mana allin kaqta reparanapaq (Prov. 23:23). Jesusmi nirqan: “Manan t’antallawanchu runaqa kawsanqa, aswanpas Diospa llapa siminwanmi”, nispa (Mat. 4:4). Chaytan ruwasun Bibliapi yachasqanchisman hina kawsaspa. Manaraq kamachikuy simita Jehová Dios qoshaqtinmi, Joseqa entienderqanña Potifarpa warminwan puñuyqa hucha kasqanta. Sinchitaña chay warmi rimapayashaqtinpas manapunin Dios contra huchallikuypiqa piensarqanchu (leey Génesis 39:7-9). Joseqa Diostan kasukurqan manan chay warmitachu. Chaymi yachachiwanchis allin kaqta mana allin kaqmanta reparanapaqqa Jehová Diosta uyarinanchis kasqanta, manataq Saqraq rikhurichisqan waqllisqa yuyaykuykunatachu.
6, 7. ¿Imatan ruwananchis Saqraq yuyaychayninkunawan ama engañachikunapaq?
6 Religionkunaqa manan sut’itachu yachachinku, chaymi runakunaqa manaña creenkuchu cheqaq religión kananpi. Jehová Diosmi ichaqa payta uyariy munaqkunaman cheqaq kaqta reqsichin. Chaypaqqa decidinankun pita uyariy munasqankuta. Iskaytaqa manan uyariyta atisunmanchu, chaymi Jesuspa kunkanta allinta reqsinanchis, paytan Diosqa churarqan ovejankunata michinanpaq (leey Juan 10:3-5).
7 Jesusmi nirqan: “Entiendeychis uyarisqaykichista”, nispa (Mar. 4:24). Jehová Diospa yuyaychayninkunaqa sut’ipunin allintaqmi kanpas. Chaykunata tukuy yuyaywan uyarinapaqmi ichaqa sonqonchista preparananchis. Sichus mana makillachu kasun chayqa, Saqraq yuyaychayninkunatan uyarisunman manataq Jehová Diospa sumaq kamachikuyninkunatachu. Chayrayku amapuni engañachikusunchu kay pachaq yuyayninkunata mast’ariq takikunawan, videokunawan, librokunawan, llank’aqmasikunawanpas (Col. 2:8).
Mana makilla kaspaqa Saqratan uyarisunman manataq Jehová Diostachu
8. a) ¿Imaynatan Saqraq trampankunapi sonqonchis urmachiwasunman? b) ¿Imapin urmasunman sonqonchispi mana allinkuna kashasqanta mana allichaqtinchis?
8 Saqraqa yachanmi mana allinkuna yuyaykusqanchista. Chaykunawan urmachiwananchispaq imakunatapas ruwaqtinqa, sasan kanman Jehová Diosta kasukuy (Juan 8:44-47). Yaqapaschá manaña Diosmanta mañakushasunmanchu, predicacionmanpas pisillata lloqsishasunman otaq huñunakuykunaman faltakushasunman. Chaykunan rikuchiwasunman sonqonchispi mana allinkuna kashasqanta, chaykunata reparaspaqa manan hinallachu kananchis. Mana hinaqa pisi-pisimantan Diospa niwasqanchista manaña uyarisunmanchu. Tiempowantaq mana allin yuyaykusqanchisman hina ruwaspa huchapi urmasunman (Rom. 7:15). Chhaynapi mana tarikunapaqqa, usqhayllan allichananchis mana allinkuna reparakusqanchista. Sichus Diospa niwasqanchista tukuy yuyay uyarisun chayqa, manapunin Dios contra yuyaykuykunata uyarisunchu (Prov. 11:9).
9. ¿Imanaqtinmi usqhaylla allichananchis sonqonchispi mana allin kaqkunata?
9 Sichus huk runa onqosqa kashan chayqa, usqhayllan yachanan imachus hap’isqanta, chhaynapin hampikuspa mana wañunqachu. Chhaynallataqmi ñoqanchiswanpas, sichus ima mana allinpas sonqonchispi kashan chayqa, usqhayllan chayta chinkachinanchis, chhaynapin Saqra mana hap’iwasunchu munayninta ruwananchispaq (2 Tim. 2:26). Chaymi Jehová Diosmanta karunchakusqanchista reparakuspaqa, huch’uyyaykukuspa payman kutirikunanchis, tukuy yuyaytaq uyarinanchis imakunachus niwasqanchista (Is. 44:22). Mana allinta yuyaykuspa imatapas decidisun chayqa, ñak’ariykunapin tarikusun. Aswan allinqa manaraq Saqraq trampanpi urmashaspa imatapas usqhaylla allichaymi.
HATUNCHAKUQ KAYWAN MUNAPAYAYPIWAN
10, 11. a) ¿Imaynan hatunchakuq runa? b) ¿Imatan yachanchis Jehová Dios contra hatariqkunamanta?
10 Pantaq sonqonchisqa Jehová Diosmantan karunchawasunman. Chaymi kanman hatunchakuq kay munapayaypiwan. Chaykunan Diospa niwasqanchista mana uyarichiwasunmanchu chhaynapitaq mana allinpi tarikusunman. Hatunchakuqqa sinchi allinpaqmi qhawarikun. Yaqapaschá yuyaykun: “Ñoqataqa manan pipas ima ruwanaytapas niwananchu”, nispa. Chayraykutaq umallikunatapas, iñiqmasikunatapas otaq Diospa llaqtanpi kamachikuykunatapas mana kasukunmanchu. Chhayna runapaqqa karumanta hinallan Diospa nisqanqa uyarikun.
11 Corewan, Datanwan Abiramwanmi Moisés contra Aarón contra hatarirqanku. Hatunchakuspankutaq munasqankuman hina Diosta yupaycharqanku, manataq paypa kamachikusqanman hinachu. Chayraykun Jehová Diosqa paykunata qatikuqninkunatawan wañuchirqan (Núm. 26:8-10). ¿Imatan chaymanta yachanchis? Jehová Dios contra hatariqqa mana allinpipunin tukunqa. Hinaspapas hatunchakuqqa “qhepamanmi waqllinqa” (Prov. 16:18; Is. 13:11).
12, 13. a) ¿Iman Gieziwan sucederqan munapayaq kasqanmanta? b) ¿Iman pasanman sonqonchispi munapayay saphichakuqtin?
12 Munapayaypas manan allinchu. Munapayaq runaqa mana paypa kaqkunatan munapayan, Diospa nisqankunatapas manan paypaq hinachu qhawarin. Yachasun Eliseoq kamachin Giezimanta. Asiria ejercitota umalliq Naamanmi, Eliseoman regalokunata qorqan lepra onqoyninmanta qhaliyachisqanrayku, Eliseotaq mana chaskirqanchu. Chaymi Gieziqa chay regalokunata munapayaspa yuyaykurqan: “Diospa sutinpin jurani, usqhaylla qhepanta phawarisaq icha imallatapas qoykamuwanman”, nispa. Chaymi Eliseoq mana yachasqallan Naamanpa qhepanta phawarirqan, llullakuspataq mañakurqan “kinsa waranqa qolqeta iskay sayay p’achatawan”. Kutispataq Eliseoman llullakurqan. ¿Imapin chay ruwasqanmanta Giezi tarikurqan? Naamanpa lepra onqoyninmi hap’irqan (2 Rey. 5:20-27).
Munapayayqa ratollan huchaman urmachiwasunman
13 Munapayayqa mana reparayllan sonqonchispi kashanman. Chaymi usqhaylla chinkachinanchis, mana hinaqa saphichakuspan huchaman urmachiwasunman. Chhaynapin Ahanpas tarikurqan. Paymi willakurqan: “Jericó llaqtamanta hoqarimusqaykupin rikurqani Babiloniamanta huk sumaq capata, iskay kilo kurak qolqeta, kuskan kilo kurak wask’a qoritawan. Chaykunan sonqoyta suwarqowarqan, chaymi aparikamurqani”, nispa. Payqa yacharqanmi munapayayqa mana allin kasqanta, ichaqa manan imatapas ruwarqanchu sonqonmanta chinkachinanpaq. Hinan suwakusqanta karpanpi pakarqan. Chayta yachaspan Josueqa Ahanta nirqan Jehová Dios castigananta. Hinan paypas familianpas rumiwan ch’aqesqa wañurqanku (Jos. 7:11, 21, 24, 25). Rikusqanchis hina, munapayayqa qonqayllan huchaman urmachiwasunman, chayraykun ‘tukuy imaymana munapayaymanta cuidakunanchis’ (Luc. 12:15). Yaqapaschá mayninpiqa yuyaykusunman ima mana allinpipas otaq ima qhelli ruwaypipas. Chhayna kaqtinqa, manan chay yuyaykuykunawan atipachikunanchischu manataqmi sonqonchispi saphichakunantachu suyananchis (leey Santiago 1:14, 15).
14. ¿Imapin yuyaykunanchis hatunchakuq otaq munapayaq kayman sonqonchis tanqawaqtinchis?
14 Hatunchakuypas munapayaypas huchamanmi urmachiwasunman. Chaykunata yachaymi yanapawasun hatunchakuymanta munapayaymantapas cuidakunanchispaq, chaykunaqa Diospa niwasqanchistan mana uyarichiwanchischu (Deut. 32:29). Bibliapin Jehová Diosqa willawanchis allin ñanninta puriqtinchisqa allin kananchista, waqllipuqtinchistaq mana allinpi tarikunanchista. Sichus sonqonchis tanqawasunman hatunchakuspa otaq munapayaspa imatapas ruwananchispaq chayqa, yuyaykunanchismi chay hawa imapi tarikunanchista, familianchispas amigonchiskunapas imayna sientekunankuta, astawanqa Jehová Dios imayna qhawariwananchista.
JEHOVÁ DIOSWANQA PARLASHANALLAN
15. ¿Imatan Jesús hina ruwananchis?
15 Jehová Diosqa allinninchistan munan (Sal. 1:1-3). Chaymi pusariwanchis, necesitasqanchis ratopitaq yanapaykuwanchis (leey Hebreos 4:16). Jesusqa mana pantaqmi karqan, chaywanpas Jehová Dioswanmi tukuy tiempo parlashallaq. Paytaq sumaqta yanapaykurqan pusarirqanpas. Angelkunawanmi cuidachirqan, santo espirituntan qorqan, yanapaykurqantaq 12 apostolninkunata akllananpaq. Hinaspapas hanaq pachamantan rimamurqan churin yanapasqanta rikuchinanpaq, allin ruwashasqanta willananpaqwan (Mat. 3:17; 17:5; Mar. 1:12, 13; Luc. 6:12, 13; Juan 12:28). Ñoqanchispas Jesús hinan mana sayk’uspa Jehová Dioswan parlananchis (Sal. 62:7, 8; Heb. 5:7). Chay hinapin paywan amigontin kasun hatunchananchispaq hinataq kawsasun.
Jesusqa Jehová Dioswanmi tukuy tiempo parlashallaq
16. ¿Imatan ruwananchis Diospa niwasqanchista uyarinapaq?
16 Jehová Diospa yuyaychayninkunaqa manan sasa tarinachu, chaywanpas manan chaykunata kasukunanchispaqqa obligawanchischu. Sichus paypa pusariwananchista munanchis chayqa santo espirituntan mañakunanchis, paytaq mana mich’akuspa qowasun (leey Lucas 11:10-13). Biblian nin: “Allinta uyariychis”, nispa (Luc. 8:18). Sichus qhelli ruwayman ama urmananchispaq Jehová Diospa yanapayninta mañakushanchis ichaqa qhelli ruwaykunatataq qhawashanchis chayqa, manan Diospa yanapawananchistachu munashanchis. Yanapawananchista munaspaqa, allintan qhawarina maypi Jehová Diospa santo espiritun kashasqanta maypitaq mana chayta. Santo espirituqa kashan huñunakuyninchiskunapin. Askha iñiqmasikunan Diospa nisqanta chaypi uyarispa, mana allin yuyaykusqankuta reparaspa chaykunata saqepurqanku, chhaynapin manaña ñak’ariykunapichu tarikurqanku (Sal. 73:12-17; 143:10).
DIOSPA NIWASQANCHISTA UYARISHALLASUN
17. ¿Imanaqtinmi yuyaykusqanchisman hinallaqa mana ruwanachu?
17 Waynallaraq kashaspan rey Davidqa hatunkaray Goliat runata wañuchirqan. Tiempowantaq Israel llaqtaq reynin karqan. Chaymi Israel llaqtata enemigonkunamanta pakaykurqan imaymanatataq decidirqan. Yuyaykusqallanta ruwaspan ichaqa sonqonwan engañachikurqan. Chaymi Betsabewan huchaman urmarqan, chay warmiq qosan Uriastataq wañuchirqan. Ichaqa Jehová Dios wanachiqtinmi huch’uyyaykukuspa huchanta reqsikurqan, chay hinapin yapamanta Dioswan amigontin kapurqan (Sal. 51:4, 6, 10, 11).
18. ¿Iman yanapawasun Jehová Diospa nisqanta uyarinanchispaq?
18 Chhaynaqa, amapuni yuyaykusqanchisman hinallaqa imatapas ruwasunchu (1 Cor. 10:12). Bibliaqa sut’itan willawanchis runaqa “kikillanmanta allinta purinanpaqqa” mana atiyniyoq kasqanta. Sichus Diospa niwasqanchista mana uyarisunchu chayqa, Saqraq nisqantan uyarisun (Jer. 10:23, NM). Chaymi mana sayk’uspa Diosmanta mañakushanallanchis, santo espiritunwantaq pusachikunanchis. Chay hinapin Jehová Diosta uyarisun.