¿Imaraykun chhaynaniraqta sufrichirqanku judío runakunata?
Ñaupa tiempopi Alemania nazi gobiernopin askha runakunata wañuchirqanku astawanqa judío runakunata, chaypi wañupuqkunaq familiankun tapukunku: ¿Imaraykutaq chayri pasarqan? ¿Manachu Dios chayta jark’anman karqan?, nispa. Chay runakunaqa sonqochasqa kaytan maskhanku.
Diosmantapas, judío runakunata wañuchisqankumantapas pantasqata nisqanku
Pantasqata nisqanku: Judío runakunata imarayku wañuchisqankumanta Diosta tapuyqa juchan.
Cheqaq yachachikuy: Ñaupa tiempopin allin iñiyniyoq Diospa kamachinkunan tapukurqanku imarayku Dios millay kausay kananta permitisqanta. Profeta Habacucmi Diosta tapurqan: “¿Imanaqtintaq mana chaninkaqta rikuchiwanki, imanaqtintaq ñak’arichiytaqa ch’inlla qhawanki?”, nispa (Habacuc 1:3, Diospa Simin Qelqa). Chay tapukusqanmantaqa manan Diosqa profeta Habacucwanqa phiñakurqanchu aswanpas noqanchis yachananchispaqmi Bibliapi chayta qelqachirqan.
Pantasqata nisqanku: Diosmanqa manan imapas qokunchu ñak’arisqanchis.
Cheqaq yachachikuy: Diosqa sinchitan cheqnikun millay kausay kasqanrayku ñak’ariykuna kasqanta (Proverbios 6:16-19). Bibliapin willawanchis Noepa tiemponpi millay kausay q’oñirisqanta rikuspa maytapuni Diospa sonqon nanasqanta (Génesis 6:5, 6). Chhaynaqa Alemania nazi gobiernopi runakunata wañuchisqankumantaqa maytachá Diospa sonqon nanarqan (Malaquías 3:6).
Pantasqata nisqanku: Alemania nazi gobiernopi judío runakunata wañuchisqankuqa Diospa castigonmi.
Cheqaq yachachikuy: 70 watapi Jesuspa jamusqan qhepatan Diosqa saqellarqan romanokuna Jerusalén llaqtata thunichinankuta (Mateo 23:37–24:2). Chay qhepamanqa manan ima nacionmanpas Diosqa sayapakurqanchu nitaq castigarqanpaschu. Ñawinpaqqa “judío runakunapas mana judío runakunapas kaq kamallan kanku” (Romanos 10:12, Diospa Simin Qelqa).
Pantasqata nisqanku: Sichus tukuy atiyniyoq munakuq Dios kanman chayqa, manachá permitinmanchu karqan Alemania nazi gobiernopi runakunata wañuchinankutaqa.
Cheqaq yachachikuy: Diosqa manaña jayk’aqpas ñak’arichiwasunmanchu chaypas mayninpin permiten juj tiempo ñak’ariy kananta (Santiago 1:13; 5:11).
¿Imaraykun Dios permitirqan Alemania nazi gobiernopi runakunata wañuchinankuta?
Diosqa kunankaman permitishan ñak’ariy kananta Eden huertapi Dioslla kamachinanpaq derechoyoq kasqanta saqra iskayachisqanta sut’inchakunanrayku. Chaymantapas sut’itan Biblia niwanchis saqra kay jallp’ata kamachishasqanta (Lucas 4:1, 2, 6; Juan 12:31). Bibliapin kashan kay iskay willakuykuna chaykunan yanapawasun allinta entiendenanchispaq imaraykus Dios mana jark’arqanchu Alemania nazi gobiernopi runakunata wañuchinankuta.
Diosqa runakunatan kamarqan imatapas paykunallamanta ajllakunankupaq. Diosmi Adantawan Evatawan nirqan imatachus ruwanankuta ichaqa manan obligarqanchu kasukunankupaq. Adanwan Evawanmi ichaqa imas allin kaq imas mana allin kaq chayta paykunallamanta decidirqanku. Mana allinta decidisqankumantataq mana allinpi tarikurqanku (Génesis 2:17; 3:6; Romanos 5:12). Chaymantapachan runakunaqa mana allinkunata decidisqankurayku ñak’arinku. Juj allin reqsisqa libron nin: “Pachantinpi yaqa llapa ñak’ariykuna kasqanqa runakunaq paykunallamanta mana allinta decidisqankuraykun”, nispa. Diosqa manan runakunata jark’anchu paykunallamanta imatapas ajllakunankuta aswanpas tiempotan qoshan munasqankuman jina imatapas decidinankupaq.
Alemania nazi gobiernopi runakunata wañuchisqankutaqa Diosqa munashanmi kausarichiyta. Diosqa niwanchismi millonninpi runakunata kausarichinanta, Alemania nazi gobiernopi wañuchisqanku runakunatapas kausarichinqan. Chaypi salvakuq runakunaq lliu ñak’arisqankunapas manañan yuyarisqañachu kapunqa (Isaías 65:17; Hechos 24:15). Diosqa anchatapuni runakunata munakusqanraykun llapa nisqanta junt’anqa (Juan 3:16).
Alemania nazi gobiernopi sufriq runakunan kusikuyta tarirqanku Diospitaq iñishallarqanku. ¿Iman paykunata yanaparqan? Paykunaqa entienderqankun imaraykus Dios permiten millay kausay kananta, jinaspapas entienderqankun imatas Dios ruwanqa ñak’ariykunata tukuchinanpaq.