1, 2. (α) Σο κερένα ο τζενέ για τι τθερέν ελευθερία; (β) Καλά ισί ο αποτελέσματα;

Ο ΤΖΕΝΕ κο ντουνιάς αντιβές μανγκένα τι τθερέν ίσα δικαιώματα ντα ελευθερία. Μερικοί μανγκένα τι ελευθερώντιβεν κατά αδικία, κατά ρατσισμός ντα κατά τσοροριπέ. Γιαβερά μανγκένα τι αβέν ελεύθεροι τι βακερέν σο μανγκένα, τι τραμπίνεν σο μανγκένα ντα τι τζουβντιόν σαρ μανγκένα. Ο τζενέ σαρί κι πφουβ μανγκένα τι τθερέν ελευθερία.

² Για τι τθερέν ελευθερία, ο τζενέ γκιντίντιβενα σαρέ γιεκ για τι κερέν παράπονα ή ατζέ-ντα για τι τζαν κόντρα κο κυβερνήσεις. Όμως, κερδίνενα μπαγιά οντουβά σο μανγκένα; Όχι! Μπουτ φαρ ο αποτελέσματα ισί μπουτ μπέτι ντα μπορεί ατζέ-ντα τι μερέν τζενέ. Οντουβά σο βακερντάς ο βασιλιάς Σολομών κο εδάφιος Εκκλησιαστής 8:9 ισί μπαγιά: «Ο τζενέ σο κυβερνίνενα τζενέν ανένα λένγκε προβλήματα».

3. Σο μπορίνασα τι κεράς για τι αβάς μπαγιά ευτυχισμέ ντα ικανοποιημέ;

³ Η Αγία Γραφή βακερέλα αμένγκε σο πρέπει τι κεράς για τι αβάς μπαγιά ευτυχισμέ ντα ικανοποιημέ. Ο μαθητής Ιάκωβος βακερντάς: «Οντουβά σο ρόντελα ντιπ αντρέ κο τέλειος νόμος σο  ανέλα ελευθερία για τι μπορίνελ τι αγαβέλ-λες ντα ατσσόλα λέστε . . . κα αβέλ ευτυχισμέ οντουλέστε σο κερέλα». (Ιακώβου 1:​25) Ο τέλειος νόμος αβέλα κατά Ιεχωβά, ντα βοβ τζανέλα πιο λατσσές σαριλένταρ σο χρειαζίντιβασα για τι αβάς πφερντέ χαρά ντα ικανοποίηση. Ο Ιεχωβά ντινάς κο Αδάμ ντα κι Εύα αληθινή ελευθερία ντα σο γιαβέρ χρειαζίντιβενας για τι αβέν ευτυχισμέ.

4. Σο ελευθερία τθερέλας ο Αδάμ ντα η Εύα; (Ντικχ ι φωτογραφία σο ισί κι αρχή)

⁴ Κάνα διαβάνασα ο πρώτα ντούι κεφάλαια κι Γένεση, σικλιάσα ότι ο Αδάμ ντα η Εύα τθερένας ι ελευθερία σο ναστί τθερένα ο τζενέ αντιβές, παρόλο σο μανγκένα-λα αζόμ μπουτ. Τθερένας σο-ντα χρειαζίντιβενας, να νταρένας τίποτα ντα καέκ να συμπεριφερίντιβελας λένγκε άδικα. Να ανησυχίνενας ι χαμάσκε, ι μπουτιάκε, ι νασφαλιματένγκε ντα ι μεριμάσκε. (Γένεση 1:​27-29· 2:8, 9, 15) Τθερένας όμως ελευθερία χωρίς όρια; Για τι ντικχάς.

5. Παρόλο σο μπουτ τζενέ πακιάνα κάτι γιαβέρ, σο χρειαζίντιβενα ο τζενέ για τι τθερέν ελευθερία;

⁵ Μπουτ τζενέ πακιάνα ότι τθερένα αληθινή ελευθερία όταν μπορίνενα τι κερέν σο μανγκένα χωρίς τι ανησυχίνεν για το αποτελέσματα σο κα αβέν. Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου (The World Book Encyclopedia) βακερέλα ότι ελευθερία ισί «η ικανότητα σο τθερέλα κάποιος τι τραμπίνελ κάτι ντα τι κερέλ-λες». Αλλά βακερέλα επίσης ότι ο τζενέ ισί ελεύθεροι όταν ο κυβερνήσεις να τσσουβένα λένγκε όρια σο νανέ δίκαια, απαραίτητα ή λογικά. Ανταβά μανγκέλα τι βακερέλ ότι πρέπει τι υπαρχίντιβεν κάποια όρια για τι μπορίνεν σαρέ τι αβέν ελεύθεροι. Αλλά κον τθερέλα ο δικαίωμας τι βακερέλ αν κάποια όρια ισί δίκαια, απαραίτητα ή λογικά;

6. (α) Σόσκε σάντε ο Ιεχωβά τθερέλα ελευθερία χωρίς όρια; (β) Σο ελευθερία μπορίνενα τι τθερέν ο τζενέ, ντα σόσκε;

⁶ Ισί σημαντικός τι ντας-αμέν γκοντί ότι σάντε ο Ιεχωβά Ντεβέλ τθερέλα ελευθερία χωρίς όρια. Σόσκε; Επειδή κερντάς-λεν σαρέ ντα ισί ο παντοδύναμος Βασιλιάς σαρό κο σύμπαν. (1 Τιμόθεο 1:​17· Αποκάλυψη 4:​11) Ο βασιλιάς Δαβίδ χρησιμοποιηντάς σουκάρ λάφια για τι βακερέλ καζόμ μπαρό ισί ο Ιεχωβά. (Διαβάνεν 1 Χρονικών 29:​11, 12) Οκιά μπάνταρ, η ελευθερία σαρέ οντουλένγκι σο κερντάς ο Ντεβέλ κο ουρανός ντα κι πφουβ τθερέλα όρια. Ο Ιεχωβά Ντεβέλ μανγκέλα τι αγαβάς ότι σάντε βοβ τθερέλα ο δικαίωμας τι αποφασίνελ καλά όρια ισί δίκαια, απαραίτητα ντα λογικά. Από την αρχή, ο Ιεχωβά τσσουντάς όρια σαρέ οντουλένγκε σο κερντάς.

7. Καλά πράγματα σο πρέπει τι κεράς ανένα αμένγκε χαρά;

⁷ Παρόλο σο ο Αδάμ ντα η Εύα τθερένας μπαρί ελευθερία, λένγκι ελευθερία τθερέλας όρια. Μερικά όρια τθερένας τι κερέν λένγκε σωμάσαρ. Για παράδειγμας, για τι συνεχίνεν τι τζουβντιόν έπρεπε τι λεν ανάσα, τι χαν ντα τι σοβέν. Μήπως σαρέ ανταλά κερένας-λεν τι νιωθίνεν ότι να ισινέ ελεύθεροι; Όχι. Κι πραγματικότητα, ο Ιεχωβά κερντάς ανταλά πράγματα για τι πφερέν-λεν χαρά ντα ικανοποίηση. (Ψαλμός 104:​14, 15· Εκκλησιαστής 3:​12, 13) Σαρέ μπεϊντίνασα τι λας πάκι μπαρμπάλ, τι χας αμαρέ αγαπημέ χαμπίματα ντα τι σοβάς αρατί για τι ξεκουράντιβας. Να νιωθίνασα ότι ανταλά πράγματα λένα αμένταρ αμαρί ελευθερία. Σίγουρα ούτε ο Αδάμ ντα η Εύα νιωθίνενας αντικάς.

8. Καγιά συγκεκριμέ εντολή ντινάς ο Ντεβέλ κο Αδάμ ντα κι Εύα, ντα σόσκε;

⁸ Ο Ιεχωβά ντινάς εκ συγκεκριμέ εντολή κο Αδάμ ντα κι Εύα. Βακερντάς λένγκε τι κερέν τσσαβέν, τι πφερέν ι πφουβ ντα τι φροντίνεν-λα. (Γένεση 1:​28) Μήπως ανταγιά  εντολή λιντάς λένταρ λένγκι ελευθερία; Σίγουρα όχι! Ντινάς-λεν ι ευκαιρία τι κερέν σαρί ι πφουβ παράδεισος ντα τι μπεσέν οτθέ για πάντα πουμαρέ τέλειε τσσαβέντζαρ. Ανταβά ισινέ ο σκοπός ι Ντεβλέσκο. (Ησαΐας 45:​18) Αντιβές, άμα εκ τζενό κα τραμπίνελ μα τι παντρίνελ ή μα τι κερέλ τσσαβέν να μανγκέλα τι βακερέλ ότι να ντέλα καν ι Ντεβλές. Αλλά ο πιο μπουτ τζενέ παντρίνενα ντα κερένα τσσαβέν παρόλο σο ανταβά μπορεί τι ανέλ μερικές δυσκολίες. (1 Κορινθίους 7:​36-38) Σόσκε; Επειδή μπεκλεντίνενα τι αρακχέν χαρά ντα ικανοποίηση. (Ψαλμός 127:3) Άμα ο Αδάμ ντα η Εύα ντινέας καν ι Ιεχωβάς, κα μπορίνενας τι απολαμβάνεν πουμαρί παντριά ντα πουμαρί φαμιλί για πάντα.

9. Σόσκε η εντολή ι Ντεβλέσκι σο ισί κο εδάφιος Γένεση 2:​17 ισινέ δίκαιη, απαραίτητη ντα λογική;

⁹ Ο Ιεχωβά ντινάς κο Αδάμ ντα κι Εύα ατζέκ εκ τανί εντολή ντα βακερντάς λένγκε ξεκάθαρα σο κα αβέλας-πες άμα να κα ασουνένας. Βοβ βακερντάς: «Κατά δέντρος σο ντέλα γνώση ι λατσσιμάσκε ντα ι γκεραλιμάσκε δεν πρέπει τι χας, σόσκε οντουβά ντιβές σο κα χας λέσταρ σίγουρα κα μερές». (Γένεση 2:​17) Μήπως ανταγιά εντολή να ισινέ δίκαιη, απαραίτητη ντα λογική; Μήπως ανταβά λιντάς κατά Αδάμ ντα κατά Εύα λένγκι ελευθερία; Σίγουρα όχι. Μάλιστα, μπουτ συγγραφείς σο ασχολίντιβενα ι Γραφιάσαρ βακερένα ότι η εντολή ι Ντεβλέσκι ισινέ μπουτ σωστή ντα λογική. Εκ τανό λένταρ βακερέλα ότι σικλιαρέλα-αμέν ότι «σάντε ο Ντεβέλ τζανέλα σο ισί λατσσό . . . ι τζενένγκε ντα σάντε ο Ντεβέλ τζανέλα σο νανέ λατσσό . . . λένγκε. Για τι απολαμβάνεν ο “λατσσιπέ”, ο τζενέ πρέπει τι τθερέν εμπιστοσύνη κο Ντεβέλ ντα τι ντεν-λες καν. Άμα να ντινέ-λες καν, κα ατσσόν κορκορέ ντα κα χρειαζίντιβελ τι αποφασίνεν βον σο ισί λατσσό . . . ντα σο νανέ». Ανταβά ισί κάτι μπουτ δύσκολος ι τζενένγκε.

10. Σόσκε ο δικαίωμας τι τραμπίνας σο κα κεράς νανέ ίδιος με το δικαίωμας τι αποφασίνας σο ισί σωστός ντα σο ισί λάθος;

¹⁰ Μπουτ τζενέ μπορεί τι πακιάνα ότι ο Ιεχωβά να ντινάς κο Αδάμ ι ελευθερία τι κερέλ σο μανγκέλα. Αλλά να αγαβένα ότι ο δικαίωμας τι τραμπίνας σο κα κεράς, νανέ ίδιος με το δικαίωμας τι αποφασίνας σο ισί σωστός ντα σο ισί λάθος. Ο Αδάμ ντα η Εύα τθερένας ι ελευθερία τι τραμπίνεν άμα κα ασουνένας ή άμα να κα ασουνένας ι Ντεβλές. Αλλά σάντε ο Ιεχωβά τθερέλα ο δικαίωμας τι αποφασίνελ σο ισί σωστός ντα σο ισί λάθος. «Ο δέντρος σο ντέλα γνώση ι λατσσιμάσκε ντα ι γκεραλιμάσκε» σικαβέλας κο Αδάμ ντα κι Εύα ανταβά δικαίωμας ι Ντεβλέσκο. (Γένεση 2:9) Αμέν να τζανάσα πάντα σο αποτελέσματα κα ανέν αμαρέ επιλογές, ντα σίγουρα ναστί τζανάσα αν ο αποτελέσματα κα αβέν πάντα λατσσέ. Οτθάρ ντικχάσα συχνά τζενέν τι κερέν επιλογές ή τι λεν αποφάσεις για τι κερέν λατσσιπέ, αλλά ο αποτελέσματα σο ανένα λένγκε επιλογές ισί βάσανα ντα προβλήματα. (Παροιμίες 14:​12) Βα, ο πράγματα σο μπορίνενα τι κερέν ο τζενέ τθερένα όρια. Κάνα ο Ιεχωβά ντινάς εντολή κο Αδάμ ντα κι Εύα μα τι χαν κατά δέντρος, σικλιαρντάς-λεν ότι πρέπει τι ντεν-λες καν για τι τθερέν αληθινή ελευθερία. Σο αποφασιντάς τι κερέλ ο Αδάμ ντα η Εύα;

11, 12. Σόσκε η επιλογή σο κερντάς ο Αδάμ ντα η Εύα γκερντάς-λεν κι καταστροφή; Βακερέν εκ παράδειγμας.

 ¹¹ Δυστυχώς, ο Αδάμ ντα η Εύα τραμπιντέ μα τι ασουνέν ι Ιεχωβάς. Η Εύα τραμπιντάς τι ασουνέλ ι Μπενγκές όταν ντινάς-λα πο λάφι: «Τουμαρέ γιακχά κα πουτάρντιβεν ντα τουμέν κα αβέν σαρ ο Ντεβέλ, ντα κα τζανέν εμ ο λατσσιπέ εμ ο γκεραλιπέ». (Γένεση 3:5) Μήπως η επιλογή σο κερντάς ο Αδάμ ντα η Εύα ντινάς-λεν πιο μπουτ ελευθερία, σαρ βακερντάας ο Μπενγκ; Όχι. Κι πραγματικότητα, αγαντέ ότι η απόφαση σο λιντέ μα τι ντεν καν κι Ιεχωβάσκι καθοδηγία καταστραφιντάς-λεν. (Γένεση 3:​16-19) Σόσκε; Επειδή ο Ιεχωβά να ντινάς κο τζενέ ι ελευθερία τι αποφασίνεν κορκορέ σο ισί σωστός ντα σο ισί λάθος.​—Διαβάνεν Παροιμίες 20:​24 ντα υποσημείωση· Ιερεμίας 10:23.

¹² Ανταβά κα μπορίνελας τι μοιάζελ με εκ πιλότος εκχέ αεροπλανόσκο. Για τι ερεσέλ οτθέ σο μανγκέλα με ασφάλεια, ακολουθίνελα εκ συγκεκριμέ ντρομ ντα χρησιμοποιήνελα ο εργαλεία σο βοηθίνενα-λες τι οδηγίνελ ο αεροπλάνος. Επίσης, κερέλα λάφι τζενέντζαρ σο λένγκι μπουτί ισί τι ντεν-λες οδηγίες, σαρ για παράδειγμας, κάι τι ιριάλ ντα κάνα τι βάντελ ή τι γουλιαρέλ ο αεροπλάνος. Άμα όμως να ακολουθίνελα ο οδηγίες ντα τζάλα κατέ μανγκέλα βοβ, ο αποτέλεσμας κα αβέλ καταστροφή. Σαρ ανταβά πιλότος, αντικάς ο Αδάμ ντα η Εύα μανγκένας τι κερέν ο πράγματα πουμαρέ τροπόσαρ. Να ακολουθιντέ ι Ντεβλέσκι καθοδηγία, ντα ο αποτέλεσμας ισινέ καταστροφή. Λένγκι απόφαση αντάς ι αμαρτία ντα ο μεριπέ λένγκε ντα σαρέ λένγκε τσσαβένγκε. (Ρωμαίους 5:​12) Ο Αδάμ ντα η Εύα να λιντέ πιο μπουτ ελευθερία κάνα προσπαθιντέ τι αποφασίνεν κορκορέ σο ισί σωστός ντα σο ισί λάθος. Αλλά χασαρντέ ι αληθινή ελευθερία σο ντινάας-λεν ο Ιεχωβά.

13, 14. Σαρ μπορίνασα τι τθεράς αληθινή ελευθερία;

¹³ Μερικά τζενέ αμντίνενα ότι ο πιο λατσσό κα αβέλας τι τθερέν ελευθερία χωρίς όρια. Αλλά ισί μπαγιά ανταβά; Παρόλο σο ισί μπουτ λατσσό τι τθεράς ελευθερία, μπορίνενα τι σκεφτίνεν σαρ κα αβέλας ο ντουνιάς άμα να κα υπαρχίντιβενας ιτς όρια; Η Παγκόσμια Εγκυκλοπαίδεια του Βιβλίου βακερέλα ότι ο νόμοι σο τθερέλα κάθε οργανωμέ κοινωνία ισί μπερδεμέ σόσκε πρέπει τι αρακχαβέν ι τζενένγκι ελευθερία ντα κι ίδια στιγμή τι τσσουβέν λάκε όρια. Ανταβά νανέ πάντα εύκολος. Οτθάρ ντικχάσα αζόμ μπουτ νόμους, ντα αζόμ μπουτέ δικηγορόν ντα δικαστέν σο προσπαθίνενα τι εξηγίνεν σαρ πρέπει τι ακολουθίνας-λεν.

¹⁴ Ο Ιησούς Χριστός εξηγιντάς σαρ μπορίνασα τι τθεράς αληθινή ελευθερία. Βακερντάς: «Άμα κα ατσσόν μι λαφίστε, ισινέν μπαγιά μο μαθητές, ντα κα σικλιόν ι αλήθεια ντα η αλήθεια κα ελευθερώνελ-τουμέν». (Ιωάννης 8:​31, 32) Άρα για τι τθεράς αληθινή ελευθερία, πρέπει τι κεράς ντούι πράγματα. Πρώτον, πρέπει τι δεχτίνας ι αλήθεια σο σικλιαρντάς ο Ιησούς. Δεύτερον, πρέπει τι αβάς λέσκε μαθητές. Ανταλά πράγματα κα ντεν-αμέν αληθινή ελευθερία. Αλλά καλέ πραγμάσταρ κα ελευθερώντιβας; Ο Ιησούς βακερντάς: «Κον κερέλα ι αμαρτία ισί δούλος ι αμαρτιάκο. . . . Αν ο Τσσαβό κα ελευθερώνελ-τουμέν, κα τθερέν αληθινή ελευθερία».​—Ιωάννης 8:​34, 36.

15. Σόσκε μπορίνελα η ελευθερία σο βακερντάς ο Ιησούς τι κερέλ-αμέν τι αβάς “αληθινά ελεύθεροι”;

¹⁵ Η ελευθερία σο ντινάς πο λάφι ο Ιησούς ότι κα τθερέν λέσκε μαθητές ισί μπουτ πιο λατσσί κατά ελευθερία σο μανγκένα ο πιο μπουτ τζενέ αντιβές. Όταν ο Ιησούς βακερντάς: «Αν ο Τσσαβό κα ελευθερώνελ-τουμέν,  κα τθερέν αληθινή ελευθερία», κερέλας λάφι για την ελευθερία σο κα τθεράς κάνα κα ελευθερώντιβας κατά αμαρτία. Η σκλαβιά κι αμαρτία ισί η χειρότερη σκλαβιά σο τθερένας ποτές ο τζενέ. Σαρ ισινάμ δούλοι κι αμαρτία; Η αμαρτία τσσίντελα-αμέν τι κεράς γκεραλέ πράγματα. Επίσης, εμποδίνελα-αμέν τι κεράς οντουβά σο τζανάσα ότι ισί σωστός ή τι κεράς ο πιο λατσσό σο μπορίνασα. Ο αποτέλεσμας ισί απογοήτευση, ντουκχ, βάσανα ντα κο τέλος μεριπέ. (Ρωμαίους 6:​23) Ο απόστολος Παύλος νιωθίνελας μπαρί ντουκχ επειδή ισινέ δούλος ι αμαρτιάκο. (Διαβάνεν Ρωμαίους 7:​21-25) Σάντε όταν κα νασέλ ντιπ αμένταρ η αμαρτία κα τθεράς ι αληθινή ελευθερία σο τθερέλας ο Αδάμ ντα η Εύα.

16. Σαρ μπορίνασα τι αβάς πραγματικά ελεύθεροι;

¹⁶ Όταν ο Ιησούς βακερντάς «άμα κα ατσσόν μι λαφίστε», σικαντάς ότι αν μανγκάσα τι ελευθερώνελ-αμέν ο Ιησούς πρέπει τι κεράς συγκεκριμέ πράγματα. Σο πράγματα; Σαρ αφιερωμέ Χριστιανοί, μπισταρντάμ αμαρό νεαυτός ντα τραμπιντάμ τι δεχτίνας ο όρια σο τσσουντάς ο Ιησούς πι μαθητένγκε. (Ματθαίος 16:​24) Σαρ ντινάς πο λάφι ο Ιησούς, κα αβάς μπαγιά ελεύθεροι κο μέλλον κάνα κα λας σαρέ ο ευλογίες κατά λύτρος.

17. (α) Σαρ μπορίνασα τι αβάς μπαγιά ευτυχισμέ ντα ικανοποιημέ; (β) Σο κα σικλιάς κο γιαβέρ μάθημας;

¹⁷ Για τι αβάς μπαγιά ευτυχισμέ ντα ικανοποιημέ, πρέπει τι ντας καν οντουλέντε σο σικλιαρντάς ο Ιησούς, σαρ μαθητές λέσκε. Αν κεράσα-λες ανταβά, τελικά κα ελευθερώντιβας ντιπ για μα τι αβάς δούλοι κι αμαρτία ντα κο μεριπέ. (Διαβάνεν Ρωμαίους 8:1, 2, 20, 21) Κο γιαβέρ μάθημας, κα σικλιάς σαρ μπορίνασα τι χρησιμοποιήνας σωστά ι ελευθερία σο τθεράσα ακανά. Αντικάς, κα μπορίνας τι ντας δόξα για πάντα κο Ιεχωβά, κο Ντεβέλ σο ντέλα αληθινή ελευθερία.