Ο Ιεχωβά Μανγκέλα Οντουλέν σο «Νικαβένα Καρπός με Υπομονή»
«Ο σπόροι σο πελέ κι λατσσί τσικ ισί οντουλά σο . . . νικαβένα καρπός με υπομονή».—ΛΟΥΚΑΣ 8:15.
ΥΜΝΟΙ: 44, 10
1, 2. (α) Σόσκε ενθαρρύντιβασα πφραλένταρ ντα πφενίνταρ σο συνεχίνενα τι κερέν έργος τθανέντε σο ο τζενέ να ασουνένα; (Ντικχ ι φωτογραφία σο ισί κι αρχή) (β) Σο βακερντάς ο Ιησούς για το έργος «πι τθανέστε»; (Ντικχ ι υποσημείωση)
Ο ΣΕΡΤΖΙΟ ΝΤΑ Η ΟΛΙΝΤΑ ισί εκ ζευγάρι σο κερέλα σκαπανικός κο Ηνωμένες Πολιτείες. Ισί ο ντούι-ντα πιο μπαρέ από 80 μπρεσένγκε. Ακανά τελευταία, λένγκε τσανγκά ντουκχάνα-λεν μπουτ ντα δυσκολίντιβενα τι πφιρέν. Όμως σαρ κερένα μπουτ μπρεσά, εφτά η ώρα ντισάρα, τζάνα πφιριντός σε εκ πλατεία σο ισί μπερεκέτι τζενέ. Μπεσένα πασέ σε εκ στάση λεωφορειόσκι ντα ντένα έντυπα οντουλέντε σο νακχένα οτθάρ. Ο πιο μπουτ τζενέ να ντένα-λεν σημασία, αλλά ο Σέρτζιο ντα η Ολίντα ατσσόνα πουμαρέ θεσιάτε ντα ασάνα οντουλένγκε σο ντικχένα-λεν. Κο μεσημέρι, σιγά σιγά βουρτίνενα κχερέ. Ο γιαβέρ ντιβές εφτά η ώρα τζάνα πάλι κι στάση. Κερένα έργος ντισάρα σιοβ ντιβές κι εβδομάδα, σαρό ο μπρες.
2 Σαρ ο Σέρτζιο ντα η Ολίντα, υπαρχίντιβενα μπουτ πιστά πφραλά ντα πφενιά σο κερένα έργος για μπουτ μπρεσά * (Ντικχ ι υποσημείωση) Τουμαρό παράδειγμας ενθαρρύνελα μπουτέ πφραλέν ντα πφενίν, ατζέ-ντα οντουλέν σο υπηρετίνενα μπρεσά ι Ιεχωβάς. Ντικχέν σο βακερντέ κάποιοι επίσκοποι περιοχής: «Κάνα συνεργαζίντιβαβα κο έργος ασακέ πιστέ πφραλέντζαρ ντα πφενίντζαρ, λένγκο παράδειγμας ντέλα-μαν ζορ». «Λένγκι πίστη βοηθίνελα-μαν τι τθεράβ υπομονή ντα θάρρος κο έργος». «Λένγκο παράδειγμας συγκινίνελα-μαν».
πουμαρέ τθεμέστε, παρόλο σο ο πιο μπουτ τζενέ να ασουνένα. Μπορεί τουμέν-ντα τι κερένα έργος εκχέ ασακέ τομεάστε. Άμα αβέλα-πες ανταβά, ισαράσα-τουμέν, σόσκε νταϊντίνενα ντα συνεχίνενα τι κερέν έργος παρόλο σο ισί δύσκολος.3. Καλά τριν ερωτήσεις κα ντικχάς, ντα σόσκε;
3 Ανταλέ μαθημάστε, κα απαντίνας τρινέ ερωτησιέντε: Σόσκε μπορεί τι νιωθίνας μπάζιμα ότι χασαρντάμ αμαρό κουράγιος; Σο μανγκέλα τι βακερέλ τι νικαβάς καρπός; Σο κα βοηθίνελ-αμέν τι συνεχίνας τι νικαβάς καρπός με υπομονή; Ο απαντήσεις σο κα λας ανταλέ ερωτησιέντε κα βοηθίνεν-αμέν τι συνεχίνας τι κεράς ο έργος σο ντινάς-αμέν ο Ιησούς.
ΣΟΣΚΕ ΜΠΟΡΕΙ ΤΙ ΝΙΩΘΙΝΑΣ ΟΤΙ ΧΑΣΑΡΝΤΑΜ ΑΜΑΡΟ ΚΟΥΡΑΓΙΟΣ;
4. (α) Σαρ επηρεαντάς ι Παυλός η συμπεριφορά σο τθερένας ο πιο μπουτ Ιουδαίοι; (β) Σόσκε νιωθίνελας αντικάς ο Παύλος;
4 Νιωσάλεν ποτές ότι χασαρντέν τουμαρό κουράγιος επειδή ο τζενέ τουμαρέ τομεάστε να μανγκένα τι ασουνέν ο αμπέρια ι Βασιλειάκε; Αν βα, μπορίνενα τι αγαβέν σαρ νιωθίνελας ο απόστολος Παύλος. Κερέλας έργος περίπου 30 μπρεσά ντα βοηθιντάς μπουτέ τζενέν τι αβέν Χριστιανοί. (Πράξεις 14:21· 2 Κορινθίους 3:2, 3) Όμως, ναστί βοηθιντάς μπουτέ Ιουδαιόν τι αβέν Χριστιανοί. Ο πιο μπουτ να μανγκένας τι ασουνέν ι Παυλός, ντα μερικοί μάλιστα τζάνας λέσαρ κόντρα. (Πράξεις 14:19· 17:1, 4, 5, 13) Σαρ επηρεαντάς ανταβά ι Παυλός; Βοβ βακερντάς: «Τθεράβα μπαρί στεναχώρια ντα η ντουκχ να νασέλα μι γκίσταρ». (Ρωμαίους 9:1-3) Σόσκε νιωθίνελας αντικάς; Επειδή μανγκέλας μπαγιά ο έργος ντα ι τζενέν. Ο Παύλος πφαμπόλας μπαγιά ι Ιουδαιόνγκε ντα στεναχωρίντιβελας σο να δεχτίνενας ο έλεος ι Ντεβλέσκο.
5. (α) Σο τσσίντελα-αμέν τι κεράς έργος; (β) Σόσκε ισί λογικός τι νιωθίνας μπάζιμα ότι χασαρντάμ αμαρό κουράγιος;
5 Σαρ ο Παύλος, αντικάς αμέν-ντα κεράσα έργος κο τζενέ επειδή πφαμπάσα λένγκε ντα μανγκάσα τι βοηθίνας-λεν. (Ματθαίος 22:39· 1 Κορινθίους 11:1) Ντικχλάμ αμαρέ γιακχίντζαρ ότι ο πιο λατσσό τρόπος για τι τζουβντιάς ισί τι υπηρετίνας ι Ιεχωβάς. Ντα μανγκάσα τι βοηθίνας ι γιαβερέν τι ντικχέν καζόμ πιο λατσσί μπορίνελα τι αβέλ λένγκι-ντα ζωή! Οτθάρ, συνεχίνασα τι βακεράς λένγκε καζόμ σημαντικός ισί τι σικλιόν ι Ιεχωβάσκε ντα ι σκοπόσκε σο τθερέλα ι τζενένγκε. Ισί σαρ τι ανάσα λένγκε εκ μπουτ σουκάρ δώρος ντα τι βακεράσα λένγκε: “Μολίνασα-τουμέν, λεν-λες”. Οντουλέσκε, κάνα ο τζενέ να δεχτίνενα ανταβά δώρος ισί λογικός τι νιωθίνας “ντουκχ αμαρέ γκίστε”, σαρ ο Παύλος. Νιωθίνασα ανταγιά ντουκχ, όχι επειδή να τθεράσα πίστη, αλλά επειδή μανγκάσα μπαγιά ι τζενέν. Οτθάρ, παρόλο σο μπάζιμα νιωθίνασα ότι χασαρντάμ αμαρό κουράγιος, συνεχίνασα τι κεράς έργος. Μπορεί τι συμφωνίνασα ι Ελενάσαρ, σο κερέλα σκαπανικός πιο μπουτ από 25 μπρεσά. Βόι βακερέλα: «Ο έργος ισί μάνγκε δύσκολος. Αλλά να αλλάναβα-λες με τίποτα».
ΣΟ ΜΑΝΓΚΕΛΑ ΤΙ ΒΑΚΕΡΕΛ ΤΙ ΝΙΚΑΒΑΣ ΚΑΡΠΟΣ;
6. Καλέ ερωτησιάτε κα απαντίνας ακανά;
6 Σόσκε μπορίνασα τι αβάς σίγουροι ότι μπορίνασα τι τθεράς επιτυχία κάι-ντα τι κεράς έργος; Για τι απαντίνας ανταλέ σημαντικέ ερωτησιάτε, κα ντικχάς ντούι παραβολές ι Ιησούσκε σο σικαβένα ότι χρειαζίντιβελα τι “νικαβάς καρπός”. (Ματθαίος 13:23) Η πρώτη παραβολή βακερέλα εκχέ ρεζάκε.
7. (α) Κι παραβολή κι Ιησούσκι, κον ισί «ο γεωργός», «η ρεζ» ντα «ο κλαδιά»; (β) Καλέ ερωτησιάτε χρειαζίντιβελα τι απαντίνας;
7 Διαβάνεν Ιωάννης 15:1-5, 8. Κι παραβολή ανταγιά, ο Ιησούς εξηγιντάς ότι ο Ιεχωβά ισί «ο γεωργός», ο ίδιος ο Ιησούς ισί «η ρεζ» ντα λέσκε μαθητές ισί «ο κλαδιά». * (Ντικχ ι υποσημείωση) Σοράν, ο Ιησούς βακερντάς πι αποστολόνγκε: «Μο Ντατ δοξάντιβελα κάνα νικαβένα μπουτ καρπός ντα σικαβένα ότι ισινέν μο μαθητές». Άρα, σο μανγκέλα τι βακερέλ τι νικαβάς καρπός; Κι παραβολή ανταγιά, ο Ιησούς να βακερντάς ακριβώς καβά ισί ανταβά καρπός, αλλά βακερντάς εκ σημαντική λεπτομέρεια σο βοηθίνελα-αμέν τι αρακχάς ι απάντηση ανταλέ ερωτησιάτε.
8. (α) Κι παραβολή κι Ιησούσκι, σόσκε ο καρπός να μπορίνελα τι αβέλ ο νεβέ μαθητές; (β) Σο μανγκέλα αμένταρ μπαγιά ο Ιεχωβά;
8 Ο Ιησούς βακερντάς: «Καβά κλαδίς μάντε να νικαβέλα καρπός [μο Ντατ] τσσινέλα-λες». Γιαβερέ λαφίντζαρ, μπορίνασα τι αβάς υπηρέτες ι Ιεχωβάσκε σάντε άμα νικαβάσα καρπός. (Ματθαίος 13:23· 21:43) Οτθάρ, κι παραβολή ανταγιά, ο καρπός σο νικαβέλα κάθε Χριστιανός να μπορίνελα τι αβέλ ο νεβέ μαθητές σο κερέλα. (Ματθαίος 28:19) Αν ισινέ αντικάς, ο πιστοί Μάρτυρες σο να βοηθιντέ εκχέ τζενές τι αβέλ μαθητής ι Ιησούσκο κα αβένας σαρ ο κλαδιά σο να νικαβένα καρπός. Αλλά ανταβά νανέ μπαγιά! Σόσκε; Επειδή ναστί αναγκάνασα ι τζενέν τι αβέν μαθητές. Ο Ιεχωβά ισί πφερντό μανγκιπέ. Ποτές να κα μανγκέλας αμένταρ τι κεράς κάτι σο ναστί κεράσα. Μανγκέλα αμένταρ σάντε οντουβά σο μπορίνασα τι κεράς.—Δευτερονόμιο 30:11-14.
9. (α) Σαρ νικαβάσα καρπός; (β) Καγιά παραβολή κα ντικχάς ακανά;
9 Άρα, σο μανγκέλα τι βακερέλ τι νικαβάς καρπός; Πρέπει τι αβέλ κάτι σο μπορίνασα τι κεράς σαρέ. Καβά έργος ντινάς ο Ιεχωβά σαρέ πι υπηρετόντε; Ο έργος για τι βακέρντιβεν ο λατσσέ αμπέρια ι Ντεβλέσκε Βασιλειάκε. * (Ντικχ ι υποσημείωση) (Ματθαίος 24:14) Η παραβολή ι Ιησούσκι για το σπορέας σικαβέλα-λες ξεκάθαρα ανταβά. Για τι ντικχάς ακανά ανταγιά παραβολή.
10. (α) Σο μανγκέλα τι σικαβέλ ο σπόρος ντα η τσικ κι παραβολή κι Ιησούσκι; (β) Σο νικαβέλα εκ γκιβ;
10 Διαβάνεν Λουκάς 8:5-8, 11-15. Κι παραβολή για το σπορέας, ο Ιησούς εξηγιντάς ότι ο σπόρος ισί «ο λάφι ι Ντεβλέσκο», δηλαδή ο αμπέρια ι Ντεβλέσκε Βασιλειάκε. Η τσικ ισί ο γκι ι τζενέσκο. Ο σπόρος σο πελό κι λατσσί τσικ νικαντάς ρίζες, μπαριλό ντα αβιλό φυτός. Σοράν, ο φυτός “νικαντάς 100 φαρ πιο μπουτ καρπός”. Αν ανταβά φυτός ισινέ γκιβ, σο καρπός κα νικαβέλας; Μήπως χουρντέ φυτά; Όχι, κα νικαβέλας σπόρους, σο σοράν κα μπαριόνας. Κι παραβολή ανταγιά, εκ σπόρος νικαντάς 100 σπόρους. Σο σικλιαρέλα-αμέν ανταβά αμαρέ εργόσκε;
11. (α) Σο σικλιαρέλα-αμέν αμαρέ εργόσκε η παραβολή για το σπορέας; (β) Σαρ νικαβάσα νεβέ σπόρους;
11 Κάνα αμαρό ντατ ντα αμαρί ντάι ή γιαβερά Μάρτυρες σικλιαρντέ-αμέν για πρώτη φαρ ι Ντεβλέσκε Βασιλειάκε, ισινέ σαρ τι φυτιντέ εκ σπόρος λατσσέ τσικάτε. Χαιρισάλε μπουτ κάνα ντικχλέ ότι δεχτιντάμ ο λατσσέ αμπέρια. Οντουβά σπόρος συνεχίνελας τι μπαριόλ μέχρι σο αβιλό έτοιμος τι νικαβέλ καρπός. Ντα σαρ εκ γκιβ νικαβέλα, όχι νεβέ φυτά, αλλά νεβέ σπόρους, αντικάς αμέν-ντα να νικαβάσα νεβέ μαθητέν, αλλά νεβέ σπόρους. * (Ντικχ ι υποσημείωση) Σαρ κεράσα-λες ανταβά; Κάθε φαρ σο βακεράσα κο γιαβερά ι Ντεβλέσκε Βασιλειάκε, ισί σαρ τι αβγατίνας ντα τι τρουγίνας ο σπόρος σο φυτισάλο αμαρέ γκίστε. (Λουκάς 6:45· 8:1) Οτθάρ, καζόμ συνεχίνασα τι βακεράς ο αμπέρια ι Ντεβλέσκε Βασιλειάκε, “νικαβάσα καρπός με υπομονή”.
12. (α) Σο σικλιάσα κατά παραβολές σο βακερντάς ο Ιησούς ι ρεζάκε ντα για το σπορέας; (β) Σαρ κερέλα-τουμέν τι νιωθίνεν ανταβά σο σικλιλέν;
12 Σο σικλιάσα κατά παραβολές σο βακερντάς ο Ιησούς ι ρεζάκε ντα για το σπορέας; Σικλιάσα ότι, “νικαβάσα καρπός” όχι αν ο τζενέ ασουνένα ο λατσσέ αμπέρια, αλλά αν συνεχίνασα τι βακεράς ο λατσσέ αμπέρια. Ο Παύλος βακερντάς ι ίδια αλήθεια κάνα εξηγιντάς: «Ο κάθε εκ κα λελ οντουβά σο αξίνελα λέσκε ανάλογα πι προσπαθειάσαρ». (1 Κορινθίους 3:8) Ο Ιεχωβά κα ευλογίνελ-αμέν για την προσπάθεια σο κεράσα, όχι για το αποτελέσματα σο ανέλα αμαρί προσπάθεια. Η Ματίλντα, σο κερέλα σκαπανικός 20 μπρεσά, βακερέλα: «Χαιρίναβα σο τζανάβα ότι ο Ιεχωβά ευλογίνελα αμαρέ προσπάθειες».
ΣΑΡ ΜΠΟΡΙΝΑΣΑ ΤΙ ΝΙΚΑΒΑΣ ΚΑΡΠΟΣ ΜΕ ΥΠΟΜΟΝΗ;
13, 14. Σαρ βακερέλα κο εδάφια Ρωμαίους 10:1, 2, σόσκε ο Παύλος να τσσιναντάς ποτές τι κερέλ έργος;
13 Σο κα βοηθίνελ-αμέν τι “νικαβάς καρπός με υπομονή”; Για τι ντικχάς ο παράδειγμας ι Παυλόσκο πιο λατσσές. Τζανάσα ότι ο Παύλος στεναχωρισάλο επειδή ο Ιουδαίοι να δεχτιντέ ο αμπέρια ι Βασιλειάκε. Αλλά ο Παύλος ποτές να τσσιναντάς τι κερέλ λένγκε έργος. Εξηγιντάς σαρ νιωθίνελας οντουλέ Ιουδαιόνγκε κάνα βακερντάς: «Ανταβά σο μανγκάβα αντράλ μι γκίσταρ Ρωμαίους 10:1, 2) Άρα, σόσκε ο Παύλος συνεχίνελας τι κερέλ έργος;
ντα μολίναβα ι Ντεβλές ισί τι σώντιβεν. Σόσκε μουτθαβάβα ότι προσπαθίνενα αντράλ πουμαρέ γκίσταρ τι κερέν ι Ντεβλέσκο γκι, αλλά χωρίς τι τζανέν-λες λατσσές». (14 Πρώτον, ο Παύλος βακερντάς ότι κερέλας έργος κο Ιουδαίοι επειδή “μανγκέλας αντράλ πι γκίσταρ” τι σώντιβεν. (Ρωμαίους 11:13, 14) Δεύτερον, βακερντάς ότι “μολίνελας ι Ντεβλές” λένγκε. Ο Παύλος μολίνελας ι Ιεχωβάς τι βοηθίνελ μερικέ Ιουδαιόν τι δεχτίνεν ο αμπέρια ι Βασιλειάκε. Τρίτον, ο Παύλος βακερντάς: «Προσπαθίνενα αντράλ πουμαρέ γκίσταρ τι κερέν ι Ντεβλέσκο γκι». Ντικχέλας ο λατσσιπέ κο τζενέ ντα ότι κα μπορίνενας τι υπηρετίνεν ι Ιεχωβάς. Τζανέλας ότι ανταλά Ιουδαίοι, σο μανγκένας τι κερέν ι Ντεβλέσκο γκι, κα μπορίνενας τι υπηρετίνεν-Λες αντράλ πουμαρέ γκίσταρ σαρ μαθητές ι Χριστόσκε, ακριβώς σαρ κερέλας βοβ-ντα.
15. Σαρ μπορίνασα τι μοιάζας κο Παύλος; Βακερέν παραδείγματα.
15 Σαρ μπορίνασα τι μοιάζας κο Παύλος; Πρώτον, πρέπει τι μανγκάς αντράλ αμαρέ γκίσταρ τι αρακχάς “σαρέ οντουλέν σο λένγκο γκι μανγκέλα τι σικλιόλ ι αλήθεια σο ντέλα ζωή για πάντα”. Δεύτερον, μολίνασα ι Ιεχωβάς τι βοηθίνελ ι λατσσέ τζενέν τι ασουνέν κάνα κεράσα λένγκε έργος. (Πράξεις 13:48· 16:14) Ανταβά κερντάς η Σιλβάνα-ντα, σο ισί σκαπάνισσα περίπου 30 μπρεσά. Βόι βακερέλα: «Πριν τι τζαβ εκχέ κχερέστε μι τομεάστε, προσευχίντιβαβα κο Ιεχωβά για τι βοηθίνελ-μαν τι σκεφτίναβ σωστά ι τζενένγκε». Προσευχίντιβασα επίσης κο Ντεβέλ τι βοηθίνεν-αμέν ο άγγελοι τι αρακχάς ι τζενέν σο μανγκένα τι ασουνέν. (Ματθαίος 10:11-13· Αποκάλυψη 14:6) Ο Ρόμπερτ, σο ισί σκαπανέας πιο μπουτ από 30 μπρεσά, βακερέλα: «Ισί μπουτ σουκάρ τι τθεράς συνεργασία ι αγγελόντζαρ, σο τζανένα σο αβέλα-πες κι ζωή κι κάθε τζενέσκι σο αρακχάσα κο έργος». Τρίτον, προσπαθίνασα τι ντικχάς ο λατσσιπέ κο τζενέ ντα ότι κα μπορίνενας τι υπηρετίνεν ι Ιεχωβάς. Ο Καρλ, εκ πρεσβύτερος σο ισί μπολντό πιο μπουτ από 50 μπρεσά, βακερέλα: «Ρόνταβα ατζέ-ντα για εκ χουρντό σημάδι σο μπορεί τι σικαβέλα ότι εκ τζενό μανγκέλα ι αλήθεια, σαρ εκ ασαπέ, εκ σουκάρ ντικχιπέ ή εκ ερώτηση σο κερέλα». Αν κεράσα ανταλά πράγματα, μπορίνασα τι “νικαβάς καρπός με υπομονή”, σαρ ο Παύλος.
«ΜΑ ΤΙ ΑΤΣΣΟΛ ΤΟ ΒΑΣ»
16, 17. (α) Σο μπορίνασα τι σικλιάς κατά εδάφιος Εκκλησιαστής 11:6; (β) Σαρ μπορίνελα ο έργος τι επηρεάνελ ι τζενέν σο ντικχένα-αμέν;
16 Δεν πρέπει τι μπιστράς ποτές καζόμ μπουτ μπορίνελα ο έργος τι επηρεάνελ ι τζενέν, ατζέ-ντα αν ντικχίντιβελα ότι καέκ να ασουνέλα. (Διαβάνεν Εκκλησιαστής 11:6) Ο τζενέ ντικχένα-αμέν. Ντικχένα αμαρό λατσσό ιριαϊπέ ντα ότι ισινάμ λατσσέ ντα φιλικοί. Ανταβά μπορεί τι κερέλ λένγκε εντύπωση, ντα κι σωστή στιγμή, ατζέ-ντα οντουλά σο να τθερένας λατσσί άποψη αμένγκε μπορεί τι αρχίνεν τι αλλάνεν πουμαρί άποψη. Ο Σέρτζιο ντα η Ολίντα ντικχλέ ότι ανταβά ισί μπαγιά.
17 Ο Σέρτζιο βακερέλα: «Για κάποιος καιρός να γκιλάμας κι πλατεία σόσκε ισινάμας νασφαλέ. Κάνα ξαναγκιλάμ, ο τζενέ κο ντρομ πουτσένας-αμέν: “Σο κερένα; Σικλιντισάλαμ τουμένγκε”». Η Ολίντα βακερέλα επίσης ασαμάσαρ: «Ο οδηγοί ι λεωφορειόνγκε χαιρετίνενας-αμέν ντα μερικοί ντένας βίκος πουμαρέ θεσιάταρ: “Μπράβο!” Ατζέ-ντα περιοδικά μανγκένας αμένταρ». Ο Σέρτζιο ντα η Ολίντα σαστισάλε κάνα εκ τζενό γκιλό κο σταντ, ντινάς-λεν λουλούδια ντα βακερντάς λένγκε ευχαριστώ ι εργόσκε σο κερένα.
18. Σόσκε ισινέν αποφασισμέ τι “νικαβέν καρπός με υπομονή”;
18 Καζόμ “να ατσσόλα τουμαρό βας”, δηλαδή καζόμ να τσσιναβένα τι κερέν λάφι κο γιαβερά ι Ντεβλέσκε Βασιλειάκε, βοηθίνενα μπουτ “τι ασούντιβεν σαρέ κο τθεμά” ο λατσσέ αμπέρια. (Ματθαίος 24:14) Ντα ο πιο σημαντικός ισί ότι μπορίνενα τι τθερέν μπαρί χαρά σόσκε τζανένα ότι κερένα χαρούμενος ι Ιεχωβάς, σο μανγκέλα σαρέ οντουλέν σο «νικαβένα καρπός με υπομονή»!
^ παρ. 2 Ατζέ-ντα ο Ιησούς βακερντάς ότι ο έργος “λέσκε τθανέστε” ισινέ δύσκολος. Ανταβά γραφίντιλο κο σταρ-ντα Ευαγγέλια σο κερένα λάφι λέσκε εργόσκε.—Ματθαίος 13:57· Μάρκος 6:4· Λουκάς 4:24· Ιωάννης 4:44.
^ παρ. 7 Παρόλο σο ο κλαδιά κι παραβολή μανγκένα τι σικαβέν ι Χριστιανόν σο κα τζαν κο ουρανός, η παραβολή τθερέλα μαθήματα σαρέ ι Ντεβλέσκε υπηρετόνγκε.
^ παρ. 9 Η φράση “νικαβάσα καρπός” μανγκέλα επίσης τι βακερέλ ότι σικαβάσα «ο καρπός ι πνευμάσκο». Όμως, ανταλέ μαθημάστε ντα κο γιαβέρ κα κεράς λάφι για το «καρπός αμαρέ βουστένγκο», δηλαδή για το έργος ι Ντεβλέσκε Βασιλειάκο.—Γαλάτες 5:22, 23· Εβραίους 13:15.
^ παρ. 11 Γιαβερέ περιπτωσιέντε, ο Ιησούς χρησιμοποιηντάς ο παράδειγμας για τη σπορά ντα για το θερισμός για τι κερέλ συμβολικά λάφι ι εργόσκε σο βοηθίνελα τζενέν τι αβέν μαθητές.—Ματθαίος 9:37· Ιωάννης 4:35-38.