1. Σο γραφιντάς ο απόστολος Παύλος κο Χριστιανοί κο Κολοσσές; (Ντικχ ι φωτογραφία σο ισί κι αρχή)

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ γραφιντάς κο Χριστιανοί κο Κολοσσές όταν ισινέ φυλακή κι Ρώμη, περίπου κο 60 με 61 Κ.Χ. Εξηγιντάς λένγκε σόσκε χρειαζίντιβελας τι «αγαβέν ο πράγματα με πνευματικός τρόπος», δηλαδή τι ντικχέν ο πράγματα σαρ ο Ιεχωβά. (Κολοσσαείς 1:9) Ο Παύλος βακερντάς: «Βακεράβα-λες ανταβά για μα τι χουχαβέλ-τουμέν καέκ τζενό λαφίντζαρ σο κα αλλάνεν τουμαρί γκοντί. Προσοχίνεν μα τι καπτίνελ-τουμέν καέκ τζενό σο χρησιμοποιήνελα ι φιλοσοφία ντα ο ψεύτικα λάφια σο στηρίντιβενα κο έθιμα κι τζενένγκε ντα κο πράγματα κι ντουνιάσκε ντα όχι κο λάφια κι Χριστόσκε». (Κολοσσαείς 2:4, 8) Σοράν, εξηγιντάς σόσκε ισί λάθος μερικές απόψεις σο τθερένα μπουτ τζενέ ντα σόσκε μπεϊντίνενα-λεν. Για παράδειγμας, μερικές απόψεις ανταλένταρ μπορεί τι κερέν ι τζενέν τι νιωθίνεν πιο σοφοί ή πιο λατσσέ κατά γιαβερά. Οτθάρ, ο Παύλος γραφιντάς ανταγιά επιστολή για τι βοηθίνελ ι πφραλέν μα τι σκεφτίνεν σαρ ο ντουνιάς ντα μα τι μουκχέν τι επηρεάνεν-λεν ο λάθος συνήθειες.​—Κολοσσαείς 2:​16, 17, 23.

2. Σόσκε κα ντικχάς κάποια παραδείγματα σο σικαβένα ο τρόπος σο σκεφτίνελα ο ντουνιάς;

 ² Ο τζενέ σο σκεφτίνενα σαρ ο ντουνιάς να ντένα σημασία κι Ιεχωβάσκε συμβουλές, ντα άμα να κα προσοχίνας, λένγκε απόψεις μπορεί σιγά σιγά τι κερέν-αμέν τι χασαράς αμαρί εμπιστοσύνη κι Ντεβλέσκι σοφία. Σαρέ ντικχάσα ντα ασουνάσα ο τρόπος σο σκεφτίνελα ο ντουνιάς κι τηλεόραση, κο Ίντερνετ, κι μπουτί ή κο σχολείος. Σο μπορίνασα τι κεράς για μα τι επηρεάντιβας; Ανταλέ μαθημάστε, κα ντικχάς παντς παραδείγματα σο σικαβένα ο τρόπος σο σκεφτίνελα ο ντουνιάς ντα κα σικλιάς σο τι κεράς για μα τι μουκχάς-λεν τι επηρεάνεν-αμέν.

3. Καγιά άποψη μπεϊντίνενα μπουτ τζενέ; Σόσκε;

³ «Μπορίναβα τι αβάβ λατσσό τζενό χωρίς τι πακιάβ κο Ντεβέλ». Ανταγιά άποψη τθερένα ο τζενέ μπουτέ τθεμέντε αντιβές. Οντουλά σο βακερένα-λες ανταβά μπορεί μα τι σκεφτιντέ λατσσές άμα υπαρχίντιβελα Ντεβέλ, αλλά μπορεί απλά τι μανγκένα τι νιωθίνεν ελεύθεροι τι κερέν σο μανγκένα. (Διαβάνεν Ψαλμός 10:4) Γιαβερά νιωθίνενα έξυπνοι όταν βακερένα: «Μπορίναβα τι αβάβ λατσσό τζενό χωρίς τι πακιάβ κο Ντεβέλ».

4. Σο μπορίνασα τι βακεράς για τι βοηθίνας εκχέ τζενές σο πακιάλα ότι να υπαρχίντιβελα Δημιουργός;

⁴ Ισί λογικός τι πακιάς ότι να υπαρχίντιβελα Δημιουργός; Μερικά τζενέ μπερδίντιβενα όταν ρόντενα τι αρακχέν ι απάντηση κι επιστήμη. Αλλά η αλήθεια ισί απλή. Κα μπορίνελας εκ κχερ τι κερντιόλ κορκορό; Σίγουρα όχι! Κάποιος πρέπει τι χτίνελ-λες. Ντα σίγουρα ο τρόπος σο ισί κερντό εκ κχερ ισί μπουτ πιο απλός κατά τρόπος σο ισί κερντέ ο πράγματα σο τζουβντιόνα. Για παράδειγμας, εκ πληγή σο τθεράσα κο βας μπορίνελα τι πφαντιόλ κορκορί αφού κα νακχέλ χάνικ καιρός. Όμως, εκ κχερ σο τθερέλα εκ μπαρί γούρνα, ναστί λατσσάρντιβελα κορκορό. Ανταβά κερέλα-αμέν τι αγαβάς ότι ο Ιεχωβά ισί αμαρό Δημιουργός. Η Αγία Γραφή βακερέλα: «Ο κχερά κερντιόνα τζενένταρ, αλλά οντουβά σο κερντάς σαρέ ο πράγματα ισί ο Ντεβέλ».​—Εβραίους 3:4.

5. Σο μπορίνασα τι βακεράς για την άποψη ότι μπορίνασα τι τζανάς καβά ισί ο σωστός χωρίς τι πακιάς κο Ντεβέλ;

⁵ Σο μπορίνασα τι βακεράς για την άποψη ότι μπορίνασα τι τζανάς καβά ισί ο σωστός χωρίς τι πακιάς κο Ντεβέλ; Ισί μπαγιά ότι ο Λάφι ι Ντεβλέσκο βακερέλα ότι ατζέ-ντα ο τζενέ σο να πακιάνα κο Ντεβέλ μπορεί τι κερένα λατσσέ πράγματα. (Ρωμαίους 2:​14, 15) Για παράδειγμας, κάποιος μπορεί τι σεβάνελα ντα τι μανγκέλα πι νταντές ντα πι νταγιά. Αλλά άμα να κερέλα ο κανόνες ι Ιεχωβάσκε, μπορεί τι λελ μπουτ λάθος αποφάσεις. (Ησαΐας 33:​22) Αντιβές, μπουτ τζενέ σο ισί έξυπνοι πακιάνα ότι χρειαζίντιβασα ι βοήθεια ι Ντεβλέσκι για τι διορθώνας ο μπαρέ προβλήματα ι ντουνιάσκε. (Διαβάνεν Ιερεμίας 10:​23) Οτθάρ, δεν πρέπει ποτές τι σκεφτίνας ότι μπορίνασα τι τζανάς καβά ισί ο σωστός χωρίς τι πακιάς κο Ντεβέλ ντα χωρίς τι κεράς λέσκε κανόνες.​—Ψαλμός 146:3.

6. Σο άποψη τθερένα μπουτ τζενέ ι θρησκειάκε;

⁶ «Μπορίνεσα τι αβές ευτυχισμέ χωρίς τι τθερές θρησκεία». Μπουτ τζενέ βαριόνενα τι ασχολίντιβεν ι θρησκειάσαρ ντα πακιάνα ότι να τθερέλα καέκ αξία. Επίσης, μπουτ θρησκείες σικλιαρένα ότι υπαρχίντιβελα κόλαση, αναγκάνενα ι τζενέν τι ντεν-λεν λοβέ ή υποστηρίνενα ο κυβερνήσεις. Να κερέλα αμένγκε εντύπωση σο, καζόμ τζάλα, ατζέ πιο μπουτ τζενέ βακερένα ότι ισί ευτυχισμέ χωρίς τι τθερέν θρησκεία! Μπορεί τι βακερένα: «Πακιάβα ότι υπαρχίντιβελα ο Ντεβέλ, αλλά να μανγκάβα τι τθεράβ σχέση ι θρησκειάσαρ».

7. Σαρ μπορίνελα η αληθινή θρησκεία τι κερέλ-τουμέν ευτυχισμέ;

 ⁷ Μπορίνασα τι αβάς μπαγιά ευτυχισμέ χωρίς τι τθεράς θρησκεία; Σίγουρα, κάποιος μπορίνελα τι αβέλ ευτυχισμέ άμα να τθερέλα σχέση ι ψεύτικε θρησκειάσαρ. Αλλά καέκ να μπορίνελα τι αβέλ μπαγιά ευτυχισμέ άμα νανέ αμάλ ι Ιεχωβάσκο, “ι ευτυχισμέ Ντεβλέσκο”. (1 Τιμόθεο 1:​11) Κάθε πράγμας σο κερέλα ο Ιεχωβά βοηθίνελα ι γιαβερέν. Σαρ υπηρέτες λέσκε, ισινάμ ευτυχισμέ επειδή αμέν-ντα ρόντασα τρόπους για τι βοηθίνας ι γιαβερέν. (Πράξεις 20:​35) Για παράδειγμας, σκεφτίνεν σαρ μπορίνελα η αληθινή θρησκεία τι βοηθίνελ εκ φαμιλί τι αβέλ ευτυχισμέ. Σικλιάσα τι σεβάνας ντα τι αβάς πιστοί αμαρέ ρομέστε ή αμαρέ ρομνιάτε, τι σικλιαράς αμαρέ τσσαβέν τι σικαβέν σεβασμός ντα τι μανγκάς μπαγιά αμαρί φαμιλί. Η αληθινή θρησκεία βοηθίνελα ι τζενέν σο ισί κι Ιεχωβάσκο λαός τι τθερέν συνεργασία με ειρήνη κι εκκλησία ντα τι μανγκέν πουμαρέ πφραλέν.​—Διαβάνεν Ησαΐας 65:​13, 14.

8. Σαρ μπορίνελα ο εδάφιος Ματθαίος 5:3 τι βοηθίνελ-αμέν τι αγαβάς σο κερέλα ι τζενέν μπαγιά ευτυχισμέ;

⁸ Άρα, μπορίνελα εκ τζενό τι αβέλ μπαγιά ευτυχισμέ χωρίς τι υπηρετίνελ ι Ντεβλές; Σο κερέλα ι τζενέν ευτυχισμέ; Μερικοί μπεϊντίνενα πουμαρί μπουτί, ο αθλήματα ή γιαβερά πράγματα σο κερένα. Γιαβερά νιωθίνενα λατσσές όταν φροντίνενα πουμαρί φαμιλί ντα πουμαρέ αμαλέν. Παρόλο σο ανταλά πράγματα ανένα χαρά, υπαρχίντιβενα πιο σημαντικά πράγματα κι ζωή. Επειδή να ισινάμ κερντέ σαρ ο ζώα, μπορίνασα τι σικλιάς αμαρέ Δημιουργόσκε ντα τι ντας-λες λατρεία. Βοβ κερντάς-αμέν για τι αβάς ευτυχισμέ όταν κεράσα-λες ανταβά. (Διαβάνεν Ματθαίος 5:3) Για παράδειγμας, ισινάμ ευτυχισμέ ντα λάσα δύναμη όταν τζάσα κο συναθροίσεις αμαρέ πφραλέντζαρ ντα αμαρέ πφενίντζαρ για τι ντας λατρεία ι Ιεχωβάς. (Ψαλμός 133:1) Επίσης, λάσα χαρά επειδή τθεράσα πφραλέν σαρό κο ντουνιάς, τζουβντιάσα εκ πάκι ζωή ντα μπεκλεντίνασα μπουτ σουκάρ ντιβεσένγκε.

9. (α) Σο άποψη τθερένα μπουτ τζενέ οντουλένγκε σο σοβένα τζενέντζαρ σο νανέ παντριμέ λέντζαρ; (β) Σόσκε ο Λάφι ι Ντεβλέσκο βακερέλα ότι ισί λάθος τι σοβέλ κάποιος εκχέ τζενέσαρ σο νανέ παντριμέ λέσαρ;

⁹ «Σόσκε ισί λάθος τι σοβέλ κάποιος εκχέ τζενέσαρ σο νανέ παντριμέ λέσαρ;». Ο τζενέ μπορεί τι πουτσέν-αμέν: «Σόσκε ισινέν αζόμ αυστηροί; Απολαμβάνεν τουμαρί ζωή». Αλλά ο Λάφι ι Ντεβλέσκο βακερέλα ότι δεν πρέπει τι κεράς λουμνιπέ. * (Ντικχ ι υποσημείωση) (Διαβάνεν 1 Θεσσαλονικείς 4:​3-8) Ο Ιεχωβά τθερέλα ο δικαίωμας τι τσσουβέλ αμένγκε νόμους επειδή κερντάς-αμέν. Βακερέλα ότι σάντε εκ μουρς ντα εκ τζουβέλ σο ισί παντριμέ ο εκ ι γιαβερέσαρ μπορίνενα τι σοβέν γιεκ. Ο Ιεχωβά ντέλα-αμέν νόμους επειδή μανγκέλα-αμέν. Τζανέλα ότι, άμα κα κεράς-λεν, αμαρί ζωή κα αβέλ πιο λατσσί. Εκ φαμιλί σο ντέλα καν κι Ντεβλέσκε νόμοι, τθερέλα πιο μπουτ αγάπη ντα σεβασμός ντα νιωθίνελα ασφάλεια. Όμως, ο Ντεβέλ κα τιμωρίνελ οντουλέν σο τζανένα λέσκο νόμος αλλά να κερένα-λες.​—Εβραίους 13:4.

10. Σαρ μπορίνελα εκ Χριστιανός τι νασέλ ντουρ κατά λουμνιπέ;

¹⁰ Η Γραφή σικλιαρέλα-αμέν σαρ τι νασάς ντουρ κατά λουμνιπέ. Πρέπει τι κεράς κουμάντος αμαρέ γιακχά. Ο Ιησούς βακερντάς:  «Κον συνεχίνελα τι ντικχέλ εκχέ τζουβλιά ντα μανγκέλα τι τζαλ λάσαρ, τθερέλα κερντό λουμνιπέ αντρέ πι γκίστε. Οτθάρ, άμα τι δεξιά γιακχ τσσουβέλα-τουτ κο πειρασμός, νίκαβ-λα ντα φούρτινε-λα ντουρ τούταρ». (Ματθαίος 5:​28, 29) Άρα, πρέπει τι ατσσάς ντουρ κατά πορνογραφία ντα κατά γκιλιά σο τθερένα λουμνικανέ λάφια. Ο Παύλος γραφιντάς: «Τουμαρό σώμας τι αβέλ σαρ μουλό, για μα τι κερέν λουμνιπέ». (Κολοσσαείς 3:5) Επίσης, πρέπει τι κεράς κουμάντος σο σκεφτίνασα ντα σο βακεράσα.​—Εφεσίους 5:​3-5.

11. Σόσκε μπορεί τι μανγκάς τι τθεράς επιτυχία ανταλέ ντουνιάστε;

¹¹ «Άμα τθερέσα επιτυχία ανταλέ ντουνιάστε, ισινάν ευτυχισμέ». Ο τζενέ μπορεί τι βακερέν αμένγκε τι ντας αμαρέ σαατίσταρ ντα αμαρέ ζοριάταρ για τι προσπαθίνας τι τθεράς μπαρό ναβ, εξουσία ντα λοβέ ανταλέ ντουνιάστε. Επειδή αζόμ μπουτ τζενέ πακιάνα ότι η επιτυχία ανταλέ ντουνιάστε κερέλα-λεν ευτυχισμέ, μπορεί τι αρχίνας αμέν-ντα τι σκεφτίνας αντικάς.

12. Κα αβέν ευτυχισμέ άμα τθερένα επιτυχία ανταλέ ντουνιάστε;

¹² Ισί μπαγιά ότι άμα ισινέν επιτυχιμέ ανταλέ ντουνιάστε ντα τθερένα εξουσία ή μπαρό ναβ κα αβέν ευτυχισμέ; Όχι. Σκεφτίνεν. Ο Μπενγκ μανγκέλας τι τθερέλ εξουσία ντα μπαρό ναβ. Κα μπορίναας τι βακεράς ότι λιντάς οντουβά σο μανγκέλας. Όμως ισί χολιαμέ, όχι ευτυχισμέ. (Ματθαίος 4:8, 9· Αποκάλυψη 12:​12) Οκιά μπάνταρ, σκεφτίνεν καζόμ ευτυχισμέ ισινάμ όταν βοηθίνασα γιαβερέν τι σικλιόν ι Ντεβλέσκε ντα ι μπουτ σουκάρ ντιβεσένγκε σο ντινάς πο λάφι ότι κα ανέλ. Καέκ πράγμας ανταλέ ντουνιάστε να μπορίνελα τι ντελ-αμέν ασακί χαρά. Επίσης, για τι τθερέν επιτυχία ανταλέ ντουνιάστε, ο τζενέ μπουτ φαρ τζάνα κόντρα ο εκ ι γιαβερέσαρ, χάνα-πες ντα ζηλίνενα. Αλλά συνεχίνενα τι νιωθίνεν τσουτσέ αντρέ πουμέντε. Η Γραφή βακερέλα ότι ισί σαρ τι “κουλαντίνενα ι μπαρμπάλ”.​—Εκκλησιαστής 4:4.

13. (α) Σαρ πρέπει τι ντικχάς αμαρί μπουτί; (β) Σο κερντάς ι Παυλός τι αβέλ μπαγιά ευτυχισμέ;

¹³ Σίγουρα πρέπει τι νικαβάς ο αναγκαία, ντα νανέ λάθος τι τραμπίνας εκ μπουτί σο μπεϊντίνασα. Αλλά αμαρί μπουτί δεν πρέπει τι αβέλ ο πιο σημαντικός πράγμας αμαρέ ζωγιάτε. Ο Ιησούς βακερντάς: «Καέκ ναστί υπηρετίνελα σαρ δούλος ντουέ κυριόν, σόσκε ή κα μισίνελ ι εκχές ντα κα μανγκέλ ι γιαβερές ή κα ατσσόλ πασέ κο εκ ντα κα μουκχέλ ι γιαβερές. Ναστί υπηρετίνενα σαρ δούλοι ι Ντεβλές ντα ο Λοβέ». (Ματθαίος 6:​24) Άμα υπηρετίνασα ι Ιεχωβάς ντα σικλιαράσα ι γιαβερέν κατά Γραφή κα τθεράς ι πιο μπαρί χαρά. Ο απόστολος Παύλος  νιωθιντάς-λες ανταβά. Όταν ισινέ τερνό, προσπαθιντάς μπουτ τι τθερέλ επιτυχία κο ντουνιάς. Σοράν όμως, αβιλό μπαγιά ευτυχισμέ όταν ντικχλάς σαρ ο λάφια ι Ντεβλέσκε αλλάνενας ι ζωή οντουλέ τζενένγκι σο σικλιαρέλας. (Διαβάνεν 1 Θεσσαλονικείς 2:​13, 19, 20) Καέκ πράγμας ανταλέ ντουνιάστε ναστί ανέλα ασακί χαρά σαρ οντιά σο τθεράσα όταν υπηρετίνασα ι Ιεχωβάς ντα σικλιαράσα ι γιαβερέν λέσκε!

14. Σόσκε ο τζενέ μπεϊντίνενα ι άποψη ότι μπορίνενα τι λύνεν κορκορέ πουμαρέ προβλήματα;

¹⁴ «Ο τζενέ μπορίνενα τι λύνεν κορκορέ πουμαρέ προβλήματα». Μπουτ τζενέ μπεϊντίνενα ανταγιά άποψη. Σόσκε; Άμα ισινέ μπαγιά ανταβά, κα σικαβέλας ότι να τθεράσα ανάγκη ι Ντεβλέσκι καθοδηγία ντα ότι μπορίνασα τι κεράς σο μανγκάσα. Μπορεί τι ασουντέν τζενέν τι βακερέν ότι προβλήματα σαρ ισί ο τζένγκια, ο έγκλημας, ο νασφαλίματα ντα ο τσοροριπέ αβένα πιο χάνικ. Εκ έκθεση βακερέλα: «Ο ντουνιάς αβέλα πιο λατσσό επειδή ο τζενέ αποφασιντέ τι κερέν-λες πιο λατσσό». Ισί μπαγιά ανταβά; Μήπως ο τζενέ αρχισάλε τι αρακχέν λύσεις ι προβληματένγκε σο ισί κο ντουνιάς; Για τι ντικχάς.

15. Σόσκε μπορίνασα τι βακεράς ότι ο προβλήματα κο ντουνιάς ισί μπουτ μπαρέ;

¹⁵ Μπορισάλε ο τζενέ τι τσσιναβέν ο τζένγκια; Κο Πρώτος ντα κο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος μουλέ πιο μπουτ από 60 εκατομμύρια τζενέ. Σάντε κο 2015, αναγκασάλε τι νασέν πουμαρέ κχερένταρ 12,4 εκατομμύρια τζενέ επειδή αβιλό-πες τζένγκι ή διωγμός. Οτθάρ, ακανά ο τζενέ σο αναγκασάλε τι  νασέν πουμαρέ κχερένταρ ισί 65 εκατομμύρια. Σο κα βακεράς για το έγκλημας; Μερικέ τθεμέντε, κάποια εγκλήματα να αβένα-πες αζόμ μπουτ σαρ αβένας-πες πριν. Όμως, γιαβερά εγκλήματα σαρ ισί ο έγκλημας κατά Ίντερνετ, η βία αντρέ κι φαμιλί, η τρομοκρατία ντα γιαβερά ασακέ πράγματα αβένα-πες πιο μπουτ από ό,τι πριν. Ντα ο νασφαλίματα; Ισί μπαγιά ότι ο τζενέ αρακχλέ θεραπείες μερικέ νασφαλιματένγκε. Αλλά κο 2013, εκ έρευνα βακερντάς ότι κάθε μπρες εννιά εκατομμύρια τζενέ, πριν τι τζαν 60 μπρεσένγκε, μερένα από καρδιά, εγκεφαλικός, καρκίνος, προβλήματα κο αναπνευστικός ντα ζάχαρος. Ντα σο κα βακεράς ι τσοροριμάσκε; Η Παγκόσμια Τράπεζα βακερντάς ότι ενώ κο 1990 υπαρχίντιβενας κι Αφρική 280 εκατομμύρια τζενέ σο ισινέ ντιπ τσορορέ, κο 2012, ο τσορορέ αβγατίντιλε ντα αβιλέ 330 εκατομμύρια.

16. (α) Σόσκε σάντε η Βασιλεία ι Ντεβλέσκι μπορίνελα τι λύνελ ο προβλήματα ι ντουνιάσκε; (β) Σο διαβάνασα κο βιβλίος Ησαΐας ντα κο βιβλίος Ψαλμοί ότι κα κερέλ η Βασιλεία;

¹⁶ Σαρέ ανταλά να κερένα αμένγκε εντύπωση. Αντιβές, τζενέ σο ισί εγωιστές κερένα κουμάντος ο οικονομικές ντα ο πολιτικές οργανώσεις. Ανταλά τζενέ να μπορίνενα τι τσσιναβέν ο τζένγκια, ο έγκλημας, ο νασφαλίματα ντα ο τσοροριπέ. Σάντε η Βασιλεία ι Ντεβλέσκι μπορίνελα τι κερέλ-λες ανταβά. Σκεφτίνεν σο κα κερέλ ο Ιεχωβά ι τζενένγκε. Λέσκι Βασιλεία κα νασκιαρέλ σαρέ ο πράγματα σο ανένα τζένγκια, σαρ ισί ο εγωισμός, ο εθνικισμός, η ψεύτικη θρησκεία ντα ο ίδιος ο Σατανάς. (Ψαλμός 46:8, 9) Η Βασιλεία ι Ντεβλέσκι κα τσσιναβέλ ο έγκλημας. Ατζέ-ντα αντιβές, σικλιαρέλα εκατομμύρια τζενέν τι μανγκέν ντα τι τθερέν εμπιστοσύνη ο εκ ι γιαβερέσκε. Καέκ γιαβέρ κυβέρνηση να μπορίνελα τι κερέλ-λες ανταβά. (Ησαΐας 11:9) Ο Ιεχωβά κα τσσιναβέλ ατζεχάνικ ο νασφαλίματα ντα κα ντελ σαρέ κο τζενέ τέλεια υγεία. (Ησαΐας 35:5, 6) Κα τσσιναβέλ ο τσοροριπέ ντα κα ντελ σαριλέν ι ευκαιρία τι αβέν ευτυχισμέ ντα τι τθερέν εκ λατσσί φιλία λέσαρ. Ανταβά αξίνελα πιο μπουτ σαρέ κατά λοβέ σο υπαρχίντιβενα.​—Ψαλμός 72:​12, 13.

17. Σαρ μπορίνενα μα τι επηρεάντιβεν κατά τρόπος σο σκεφτίνελα ο ντουνιάς;

¹⁷ Άρα, άμα κα ασουνέν εκ άποψη σο βακερένα μπουτ τζενέ ντα τζάλα κόντρα οντουλέντε σο πακιάνα, σικλιόν σο βακερέλα η Γραφή ανταλέσκε. Συζητίνεν-λες εκχέ πνευματικέ πφραλέσαρ ή πφενιάσαρ. Σκεφτίνεν σόσκε μπεϊντίνενα ο τζενέ ανταγιά άποψη, σόσκε ισί λάθος ντα σο μπορίνενα τι κερέν για μα τι επηρεάνελ-τουμέν. Κα μπορίνας τι αρακχαβάς-αμέν κατά τρόπος σο σκεφτίνελα ο ντουνιάς άμα κα κεράς οντουβά σο βακερντάς ο Παύλος: «Τι συμπεριφερίντιβεν γκοντιάσαρ οντουλένγκε σο νανέ κι αλήθεια . . . Τι τζανέν σαρ πρέπει τι απαντίνεν ι κάθε εκχέσκε».​—Κολοσσαείς 4:5, 6.