ΜΑΘΗΜΑΣ 9
Υπηρετίνεν ι Γιαβερέν σαρ ο Ιησούς
«Ισί πο ευτυχισμέ εκ τζενό κάνα ντέλα παρά κάνα λέλα».—ΠΡΑΞ. 20:35.
ΥΜΝΟΣ 17 «Μανγκάβα»
ΣΟ ΚΑ ΝΤΙΚΧΑΣ *
1. Σο κερέλα αντράλ πι γκίσταρ ι Ιεχωβάσκο λαός;
ΜΠΟΥΤ μπρεσά ανγκλέ, η Αγία Γραφή βακερντάς ότι ι Ντεβλέσκο λαός κα “ντέλας πο νεαυτός αντράλ πι γκίσταρ” κι υπηρεσία κι Ιεχωβάσκι καζόμ κα ντέλας καν λέσκε Τσσαβέστε. (Ψαλμ. 110:3) Ντικχάσα ανταγιά προφητεία τι νικιόλ μπαγιά αντιβές. Κάθε μπρες, ο υπηρέτες ι Ιεχωβάσκε κερένα μπουτ εκατομμύρια σαάτια κο έργος. Να ποκίντιβενα ανταλέσκε, αλλά κερένα-λες σόσκε μανγκένα-λες. Ντένα πουμαρέ σαατίσταρ για τι βοηθίνεν πουμαρέ πφραλέν-ντα. Ντένα-λεν σο χρειαζίντιβενα για τι τζουβντιόν, ντένα-λεν ζορ ντα βοηθίνενα-λεν τι ατσσόν πασέ κο Ιεχωβά. Ο πρεσβύτεροι ντα ο διακονικοί υπηρέτες ντένα μπουτ πουμαρέ σαατίσταρ για τι προετοιμάντιβεν τι σικλιαρέν κο συναθροίσεις ντα για τι ντεν ζορ ι πφραλέν. Σο τσσίντελα ι Ντεβλέσκε λαός τι κερέλ-λεν σαρέ ανταλά; Ο μανγκιπέ—ο μανγκιπέ ι Ιεχωβάσκε ντα ι γιαβερέ τζενένγκε.—Ματθ. 22:37-39.
2. Σο παράδειγμας ντινάς ο Ιησούς σαρ βακέρντιβελα κο εδάφια Ρωμαίους 15:1-3;
2 Ο Ιησούς ντινάς-αμέν μπουτ σουκάρ παράδειγμας σόσκε τσσουβέλας ο ανάγκες ι γιαβερένγκε πο οπρέ πιρένταρ. Αμέν κεράσα σο νακχέλα αμαρέ βαστένταρ για τι αβάς σαρ λέστε. (Διαβάνεν Ρωμαίους 15:1-3) Οντουλά σο κερένα-λες ανταβά, κα ντικχέν μπουτ λατσσίματα. Ο Ιησούς βακερντάς: «Ισί πο ευτυχισμέ εκ τζενό κάνα ντέλα παρά κάνα λέλα».—Πράξ. 20:35.
3. Σο κα ντικχάς ανταλέ μαθημάστε;
3 Ανταλέ μαθημάστε, κα ντας-αμέν γκοντί μερικά πράγματα σο κερέλας ο Ιησούς για τι υπηρετίνελ ι γιαβερέν ντα κα σικλιάς σαρ τι κεράς αμέν-ντα οντουλά σο κερέλας. Σοράν, κα ντικχάς σο τι κεράς για τι μανγκάς ατζέ πο μπουτ τι υπηρετίνας ι γιαβερέν.
ΚΕΡΕΝ ΟΝΤΟΥΛΑ ΣΟ ΚΕΡΕΛΑΣ Ο ΙΗΣΟΥΣ
4. Σαρ τσσουβέλας ο Ιησούς ο ανάγκες ι γιαβερένγκε πο οπρέ πιρένταρ;
4 Ο Ιησούς ντέλας πι νεαυτόσταρ ατζέ-ντα κάνα ισινέ κχινό. Ανέν τουμαρέ γκοντιάτε σο κερντάς ο Ιησούς κάνα μπουτ τζενέ γκιλέ τι αρακχέν-λες εκχέ βεσέστε, σο μπέκιμ ισινέ πασέ κι Καπερναούμ. Ο Ιησούς προσευχίντιβελας σαρί ι ιράτ. Κα αβέλας μπουτ κχινό. Αλλά κάνα ντικχλάς ι τζενέν, λέσκο γκι πφαμπιλό μπουτ ι τσορορένγκε ντα ι νασφαλένγκε σο ισινέ οτθέ. Να κερντάς-λεν σάντε λατσσές, αλλά ντινάς-λεν μπουτ ζορ-ντα κι Επί του Όρους Ομιλία, σο ισινέ κατά πο λατσσέ ομιλίες σο αβιλέ-πες ποτές.—Λουκ. 6:12-20.
5. Σο κερένα ι φαμιλίνγκε σορέ για τι ντεν πουμαρέ νεαυτόσταρ σαρ ο Ιησούς κάνα ισί κχινέ;
5 Σαρ ι φαμιλίνγκε σορέ κερένα οντουλά σο κερέλας ο Ιησούς. Βακερέν ότι κο τέλος εκχέ πφερντέ ντιβεσέσκο, εκ ντατ βουρτίνελα κατά μπουτί μπουτ κχινό. Νακχέλα λέσκε γκοντιάταρ μα τι κερέλ ι Φαμιλιάκι Λατρεία οντιά ιράτ, αλλά μολίνελα ι Ιεχωβάς τι ντελ-λες ι ζορ τι κερέλ-λα. Ο Ιεχωβά απαντίνελα λέσκε προσευχιάτε ντα να χασαρένα ι Φαμιλιάκι Λατρεία. Οντιά ιράτ, ο τσσαβέ λένα εκ σημαντικός σικλιαριπέ: Λένγκο ντατ ντα λένγκι ντάι τσσουβένα ι Ντεβλέσκε πράγματα πο οπρέ σαρέ κατά γιαβερά.
6. Σικαβέν εκχέ παραδειγμάσαρ σαρ ντέλας ο Ιησούς πι σαατίσταρ για τι βοηθίνελ ι γιαβερέν ατζέ-ντα κάνα μανγκέλας τι ατσσόλ κορκορό.
6 Ο Ιησούς ντέλας πι σαατίσταρ κο γιαβερά ατζέ-ντα κάνα μανγκέλας τι ατσσόλ κορκορό. Μπορίνενα τι ανέν τουμαρέ γκοντιάτε σαρ ισινέ ο Ιησούς κάνα λιντάς αμπέρι ότι μουνταρντέ λέσκε αμαλές ι Ιωαννής ι Βαφτιστής; Πρέπει τι τθερέλας μπουτ ντουκχ αντρέ πι γκίστε. Η Γραφή βακερέλα: «Κάνα ο Ιησούς ασουντάς-λες ανταβά, νασλό οτθάρ βαρκάσαρ για τι τζαλ εκχέ τθανέστε σο να ισινέ τζενέ τι ατσσόλ κορκορό». (Ματθ. 14:10-13) Αγαβάσα σόσκε μανγκέλας τι ατσσόλ κορκορό. Μπουτ αμένταρ μανγκάσα τι αβάς κορκορέ κάνα μερέλα αμένταρ εκ τζενό. Αλλά ο Ιησούς ναστί ατσσιλό κορκορό. Μπουτ τζενέ ερεσλέ οντουλέ τθανέστε πο τζανγκλέ λέσταρ. Σο κερντάς ο Ιησούς; Σκεφτιντάς ο ανάγκες οντουλέ τζενένγκε ντα «τζιτζισάλο λένγκε». Ντικχέλας καζόμ μπαρί ανάγκη τθερένας τι λοκχιόλ λένγκο γκι ι Ντεβλέσκε λαφίντζαρ, οτθάρ χωρίς τι χασαρέλ σαάτι, ντινάς-λεν σο χρειαζίντιβενας. «Αρχισάλο τι σικλιαρέλ-λεν [μα χάνικ πράγματα, αλλά] μπουτ».—Μάρκ. 6:31-34· Λουκ. 9:10, 11.
7, 8. Σικαβέν εκχέ παραδειγμάσαρ σαρ ο πρεσβύτεροι κερένα οντουλά σο κερέλας ο Ιησούς κάνα ισί εκ ανάγκη.
7 Σαρ ο πρεσβύτεροι σο μανγκένα-αμέν κερένα οντουλά σο κερέλας ο Ιησούς. Εκτιμίνασα μπουτ οντουλά σο κερένα αμαρέ πρεσβύτεροι σο ντένα πουμαρέ νεαυτόσταρ αμένγκε! Ο πο μπουτ πφραλά ντα πφενιά κι κχανγκιρί να τζανένα σαρέ οντουλά σο κερένα ο πρεσβύτεροι. Για παράδειγμας, κάνα οτθέ σο καέκ να μπεκλεντίνελα αβέλα-πες κάτι εκχέ πφραλέσκε ή εκχέ πφενιάκε, ο πφραλά κατά Επιτροπή Προσέγγισης Νοσοκομείων τθάβντενα τι βοηθίνεν. Μπουτ φαρ, ασακέ πράγματα αβένα-πες αντρέ κι ιράτ! Αλλά επειδή πφαμπόνα ι πφραλένγκε ντα ι πφενίνγκε, οντουλά πρεσβύτεροι ντα λένγκε φαμιλιά, τσσουβένα λένγκο λατσσιπέ πο οπρέ πουμαρέσταρ.
8 Μερικοί πρεσβύτεροι κερένα μπουτί για τι λατσσάρντιβεν Αίθουσες Βασιλείας ντα γιαβερά τθανά σο ντάσα λατρεία ι Ντεβλές ντα βοηθίνενα κάνα αβένα-πες καταστροφές. Ντα να μπιστράσα καζόμ μπουτ σαάτια ντένα ο πρεσβύτεροι αμαρέ κχανγκιριάκερε για τι σικλιαρέν-αμέν ντα τι ντεν-αμέν ζορ. Σαρέ οντουλά πφραλά ντα λένγκε φαμιλιά αξίνενα τι ισαράς-λεν αντράλ αμαρέ γκίσταρ. Ο Ιεχωβά τι ευλογίνελ-λεν σο ντένα πουμαρέ νεαυτόσταρ! Σίγουρα, σαρ ο γιαβερά-ντα, αντικάς ο πρεσβύτεροι-ντα πρέπει τι τθερέν πουμαρί γκοντί. Δεν πρέπει τι ντεν αζόμ μπουτ πουμαρέ σαατίσταρ ασακέ πραγματέντε σο να κα ερεσαβέν τι ντικχέν πουμαρί φαμιλί.
ΣΑΡ ΤΙ ΝΤΕΝ ΑΤΖΕ ΠΟ ΜΠΟΥΤ ΤΟΥΜΑΡΕ ΝΕΑΥΤΟΣΤΑΡ
9. Σο πρέπει τι μανγκέν τι κερέν σαρέ ο Χριστιανοί σαρ βακερέλα κο Φιλιππησίους 2:4, 5;
9 Διαβάνεν Φιλιππησίους 2:4, 5. Να ισινάμ σαρέ πρεσβύτεροι, αλλά σαρέ μπορίνασα τι σικλιάς τι ντας αμαρέ νεαυτόσταρ σαρ ο Ιησούς. Η Γραφή βακερέλα ότι ο Ιησούς «αβιλό σαρ δούλος». (Φιλιπ. 2:7) Ανέν τουμαρέ γκοντιάτε σο μανγκέλα τι βακερέλ ανταβά. Εκ λατσσό δούλος ή γιαβέρτουλους υπηρέτης, ρόντελας ευκαιρίες για τι κερέλ ο γκι πι κυριόσκο. Σαρ δούλοι ι Ιεχωβάσκε ντα υπηρέτες τουμαρέ πφραλένγκε, σίγουρα μανγκένα τουμέν-ντα τι κερέν ατζέ πο μπουτ πράγματα ι Ιεχωβάσκε ντα τουμαρέ πφραλένγκε. Ντικχέν πο τελέ σαρ μπορίνενα τι κερέν-λες ανταβά.
10. Καλά ερωτήσεις κα αβέλας λατσσό τι κεράς αμαρέ νεαυτόσκε;
10 Ντικχέν σο τθερένα τουμαρέ γκίστε. Κερέν τουμαρέ νεαυτόσκε ερωτήσεις σαρ ακαλά: “Καζόμ μπουτ μανγκάβα τι κεράβ θυσίες για τι βοηθίναβ ι γιαβερέν; Για παράδειγμας, σο κα κεράβας άμα κα μανγκένας μάνταρ τι τζαβ τι ντικχάβ εκχέ πφουρέ πφραλές κο γηροκομείος ή τι γκεράβ εκχέ πφουρέ πφενιά κο συναθροίσεις; Τζάβα τι βοηθίναβ κάνα χρειαζίντιβενα πφραλά τι καθαρίνεν κι συνέλευση ή τι λατσσαρέν ι Αίθουσα Βασιλείας;” Κάνα ντινάμ κο Ιεχωβά αμαρό λάφι τι τζουβντιάς λέσκε, βακερντάμ ότι κα ντας σαρέ οντουλά σο τθεράσα για τι υπηρετίνας-λες. Βοβ μανγκέλα αμένταρ τι ντας αμαρέ σαατίσταρ, αμαρέ ζοριάταρ ντα αμαρέ πραγματένταρ για τι βοηθίνας ι γιαβερέν, οτθάρ αβέλα λέσκο γκι κάνα κεράσα-λες ανταβά αντράλ αμαρέ γκίσταρ. Άμα κα αγαβάς ότι πρέπει τι ντας πο μπουτ αμαρέ νεαυτόσταρ, σο μπορίνασα τι κεράς;
11. Σαρ βοηθίνελα-αμέν η προσευχή τι ντας πο μπουτ αμαρέ νεαυτόσταρ;
11 Πουτρέν τουμαρό γκι κο Ιεχωβά αντράλ κατά προσευχή. Μπορεί τι ντικχλέν ότι χρειαζίντιβελα τι αβέν πο λατσσέ εκχέ πραγμάστε, αλλά να μανγκένα τι κερέν-λες. Άμα αβιλό-πες ανταβά τουμένγκε, πουτρέν τουμαρό γκι κο Ιεχωβά αντράλ κατά προσευχή. Βακερέν λέσκε σο-ντα τθερένα αντρέ τουμαρέ γκίστε ντα μανγκέν κατά Ιεχωβά τι κερέλ-τουμέν «εμ τι μανγκέν εμ τι τθερέν ι ζορ τι κερέν πράγματα».—Φιλιπ. 2:13.
12. Σαρ κα μπορίνελας εκ τερνό μπολντό πφραλ τι βοηθίνελ κι κχανγκιρί;
12 Άμα ισινάν τερνό μπολντό πφραλ, μανγκ κατά Ιεχωβά τι βοηθίνελ-τουτ τι μανγκές τι ντες ατζέ πο μπουτ κι κχανγκιρί. Μερικέ τθεμέντε, ο πρεσβύτεροι ισί πο μπουτ κατά διακονικοί υπηρέτες, ντα μπουτ οντουλέ διακονικέ υπηρετόνταρ νανέ τερνέ. Η οργάνωση μπαριόλα μπουτ σουγκό, οτθάρ χρειαζίντιβασα πο μπουτ τερνέ πφραλέν για τι βοηθίνεν-αμέν τι αρακχαβάς ι κχανγκιρί. Άμα ισινάν έτοιμος τι υπηρετίνες κάι-ντα κα χρειαζίντιβελ, κα αβές ευτυχισμέ. Σόσκε; Σόσκε κα κερές ι Ιεχωβάσκο γκι, κα τθερές λατσσό ναβ ντα κα νιωθίνες πφερντό σόσκε κα βοηθίνες ι γιαβερέν.
13, 14. Καλά πράγματα μπορίνασα τι κεράς για τι βοηθίνας αμαρέ πφραλέν ντα πφενίν; (Ντικχέν ι φωτογραφία κι ανγκλαϊνί σελίδα)
13 Τθερέν τουμαρέ γιακχά πουταρντέ για τι ντικχέν ο ανάγκες ι γιαβερένγκε. Ο απόστολος Παύλος βακερντάς κο Εβραίοι Χριστιανοί: «Μα μπιστρέν τι κερέν ο λατσσιπέ ντα τι ντεν οντουλένταρ σο τθερένα κο γιαβερά, σόσκε ασακέ θυσίες κερένα ι Ντεβλές τι χαιρίνελ». (Εβρ. 13:16) Μπουτ λατσσί συμβουλή! Χάνικ βακίτι σοράν οντουλέ επιστολιάταρ, ο Χριστιανοί κι Ιουδαία έπρεπε τι μουκχέν παλά-πουμέντε πουμαρέ κχερά, πουμαρέ μπουτιά ντα πουμαρέ τζενέν σο να ισινέ Χριστιανοί ντα τι «αρχίνεν τι νασέν κο βεσά». (Ματθ. 24:16) Οντουβά βακίτι, σίγουρα ισινέ μπουτ μπαρί ανάγκη τι βοηθίνεν ο εκ ι γιαβερές. Άμα πο τζανγκλέ-ντα κερντέας ι συμβουλή ι Παυλόσκι ντα ντένας πουμαρέ πραγματένταρ κο γιαβερά, κα αβέλας λένγκε πο εύκολος τι σικλιόν τι τζουβντιόν πο χάνικ πραγματέντζαρ.
14 Αμαρέ πφραλά ντα πφενιά μπορεί μα τι βακερέν αμένγκε πάντα σο χρειαζίντιβενα. Για παράδειγμας, εκ πφραλ χασαρέλα πι ρομνιά κο μεριπέ ντα τθερέλα μπουτ ντουκχ αντρέ πι γκίστε. Μήπως αμαρό πφραλ χρειαζίντιβελα βοήθεια για τι κερέλ χαμπέ, τι τζαλ οτθέ σο μανγκέλα ή τι κερέλ ι κχερέσκε μπουτιά; Μπέκιμ να βακερέλα τίποτα σόσκε να μανγκέλα τι τσσουβέλ αμένγκε πφαριπέ. Αλλά μπέκιμ τι εκτιμίνελ μπουτ ι βοήθεια σο κα ντας-λες ατζέ-ντα άμα να κα μανγκέλ-λα αμένταρ. Δεν πρέπει τι αμντίνας ότι εκ γιαβέρ κα βοηθίνελ ι πφραλές ή ότι ο πφραλ κα βακερέλ αμένγκε πάντα σαρ τι βοηθίνας-λες. Πουτσέν τουμαρό νεαυτός: “Άμα με κα νακχάβας κάτι ασακό, σο βοήθεια κα μανγκάβας τι ντεν-μαν ο γιαβερά;”
15. Σο πρέπει τι μανγκάς τι κεράς σαρέ αμαρέ γκίσαρ για τι ντας αμαρέ νεαυτόσταρ;
15 Κερέν ι γιαβερέν μα τι λατζάν τι κερέν τουμέντζαρ λάφι. Τουμαρέ κχανγκιριάτε σίγουρα τζανένα πφραλέν ντα πφενίν σο ισί πάντα έτοιμοι τι βοηθίνεν ι γιαβερέν. Ποτές να κερένα-αμέν τι νιωθίνας ότι ισινάμ πφαριπέ λένγκε. Τζανάσα ότι κα αβέν οτθέ τι βοηθίνεν-αμέν κάνα ισί ανάγκη ντα κα μανγκάας μπουτ τι αβάς σαρ λέντε! Ο Άλαν, εκ πρεσβύτερος σο ισί 45 μπρεσένγκο μανγκέλα ο γιαβερά μα τι λατζάν τι κερέν λέσαρ λάφι. Κάνα ανέλα πι γκοντιάτε ι Ιησούσκο παράδειγμας, ο Άλαν βακερέλα: «Ο Ιησούς τθερέλας μπουτ τι κερέλ, αλλά ο τζενέ καζόμ μπρεσένγκε-ντα τι αβένας ταρτίντιβενας πασέ λέστε ντα να λατζάνας τι μανγκέν λέσταρ βοήθεια. Αγαβένας ότι πφαμπόλας μπαγιά λένγκε. Μανγκάβα σαρέ μι γκίσαρ τι αβάβ σαρ ο Ιησούς, τι τζανέν-μαν ο γιαβερά σαρ τατό τζενό σο σικαβέλα μανγκιπέ ντα μα τι κεράβ-λεν τι λατζάν τι κερέν μάντζαρ λάφι».
16. Σαρ κα βοηθίνεν-αμέν ο εδάφια Ψαλμός 119:59, 60 τι μοιάζας ατζέ πο μπουτ κο Ιησούς;
16 Δεν πρέπει τι τσσουβάς αμαρέ γκίστε άμα ναστί κεράσα ντιπ λατσσές οντουλά σο κερέλας ο Ιησούς. (Ιακ. 3:2) Εκ τζενό σο σικλιόλα εκ μπουτί εκχέ γιαβερέσταρ, ναστί κερέλα-λα αζόμ λατσσές σαρ ο τζενό σο σικλιαρέλα-λες. Αλλά καζόμ σικλιόλα πι λαθίνταρ ντα μαρέλα-πες τι μοιάζελ πι δασκαλόστε καζόμ πο λατσσές αβέλα-πες, κα αβέλ πο λατσσό. Αντικάς αμέν-ντα, άμα κεράσα αμαρέ ζωγιάτε οντουλά σο σικλιάσα κάνα σικλιαράσα-αμέν κατά Γραφή ντα άμα μαράσα-αμέν τι αβάς πο λατσσέ, κα μοιάζας κο Ιησούς ατζέ πο μπουτ.—Διαβάνεν Ψαλμός 119:59, 60.
ΣΟ ΛΑΤΣΣΙΜΑΤΑ ΝΤΙΚΧΑΣΑ ΚΑΝΑ ΝΤΑΣΑ ΑΜΑΡΕ ΝΕΑΥΤΟΣΤΑΡ
17, 18. Καλά λατσσίματα ντικχάσα κάνα ντάσα αμαρέ νεαυτόσταρ σαρ ο Ιησούς;
17 Άμα αμέν ντάσα αμαρέ νεαυτόσταρ, ο γιαβερά-ντα κα μανγκέν τι κερέν-λες ανταβά. Εκ πρεσβύτερος, ο Τιμ, βακερέλα: «Τθεράσα τερνέ πφραλέν σο αβιλέ διακονικοί υπηρέτες, ντα μερικοί λένταρ ισί μπουτ τερνέ. Κάτι σο βοηθιντάς-λεν ισινέ ότι μανγκένας τι αβέν σαρ γιαβερά πφραλά σο ντένας πουμαρέ νεαυτόσταρ. Οντουλά τερνέ πφραλά βοηθίνενα αμαρί κχανγκιρί ντα ι πρεσβυτερόν».
18 Τζουβντιάσα εκχέ ντουνιάστε σο ο πο μπουτ τζενέ ντικχένα σάντε πουμαρό νεαυτός. Αλλά ι Ιεχωβάσκο λαός νανέ αντικάς. Ο παράδειγμας ι Ιησούσκο σο ντέλας πι νεαυτόσταρ κο γιαβερά, τσσίντελα-αμέν τι μανγκάς τι κεράς αμέν-ντα οντουβά σο κερντάς ο Ιησούς. Ισί μπαγιά ότι ναστί κεράσα ντιπ λατσσές οντουλά σο κερέλας ο Ιησούς, μπορίνασα όμως τι “ακολουθίνας λέσκε βήματα πιστά”. (1 Πέτρ. 2:21) Καζόμ κεράσα ο πο λατσσό για τι ντας αμαρέ νεαυτόσταρ σαρ ο Ιησούς, κα τθεράς αμέν-ντα χαρά σόσκε κα κεράς ι Ιεχωβάσκο γκι.
ΥΜΝΟΣ 13 Ο Χριστός, Αμαρό Παράδειγμας
^ Ο Ιησούς τσσουβέλας πάντα ο λατσσιπέ ι γιαβερένγκο πο οπρέ πιρέσταρ. Ανταλέ μαθημάστε, κα ντικχάς σαρ τι κεράς οντουλά σο κερντάς βοβ. Ντα κα σικλιάς καλά λατσσίματα αβένα κάνα ντάσα αμαρέ νεαυτόσταρ σαρ ο Ιησούς.
^ ΣΟ ΣΙΚΑΒΕΛΑ Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Εκ τερνό πφραλ, ο Νταν, ντικχέλα ντουέ πρεσβυτερόν σο γκιλέ λέσκε νταντέσκε κο νοσοκομείος. Ο Νταν σικλιόλα οντουλέ πρεσβυτερόνταρ σο σικαντέ μανγκιπέ. Ανταβά τσσίντελα-λες τι τθερέλ βοβ-ντα πουταρντέ πο γιακχά για τι ντικχέλ ο ανάγκες ι γιαβερένγκε κι κχανγκιρί. Εκ γιαβέρ τερνό πφραλ, ο Μπεν, ντικχέλα σαρ πφαμπόλα ο Νταν ι γιαβερένγκε. Ο παράδειγμας ι Ντανίσκο τσσίντελα ι Μπενίς τι βοηθίνελ κι καθαριότητα κι Αίθουσα Βασιλείας.