1. I yini ku txhava Xikwembu Nkulukumba, nakone ha yini ku txhava koloko ku djuleka ka lava zrandzraka Yehovha?

VAKRISTE va mu zrandzra Xikwembu Nkulukumba va tlhela va mu txhava. Ka van’we leswo swi tikomba na swi nga twali. Nambitanu, a hi khaneli hi muxaka wa ku txhava lowu yentxaka mhunu a zruzrumela. Hi ta bula hi muxaka wun’wana wa ku txhava. Vhanu lava nga ni muxaka lowu wa ku txhava va mu hlonipha Xikwembu Nkulukumba nakone va mu bekela xitxhavu lexikulu. A va swi djuli ku kwatisa Tatana wavu wa le tilweni hikusa a va djuli ku hona wuxaka lebyi va nga na byone na yene.​—Ps 111:10; Pr 8:13.

2. Na hi tiseketela ka mazritu ya Hosi Davhida lama nga ka buku dzra Amapsalma 86:11, hi yini mintxhumu yibidzri leyi hi taka bula ha yone?

² Dondzra Amapsalma 86:11. Loko u yanakanyisisa hi mazritu lawo, u nga swi vona ha hombe leswaku Hosi Davhida lweyi a a li mhunu wa ku dumbeka a a dzri tiva lisima dzra ku txhava Yehovha. Ka xidondzro lexi hi ta bula hi ndlela leyi hi nga ma tizrisaka ha yone mazritu lawa Davhida a ma hlayiki ka xikhongoto xakwe. Ku sungula, hi ta kambisisa swivangelo leswi hi yentxaka hi txhava vito dzra Xikwembu Nkulukumba. Ntsrhaku hi ta bula hi ndlela leyi hi nga kombisaka ha yone siku ni siku leswaku ha dzri txhava vito dzra Xikwembu Nkulukumba.

3. Hi wini ntxhumu lowu wu nga ha vaka wu pfune Moxe akuva a tama a txhava vito dzra Xikwembu Nkulukumba?

³ Yanakanya hi ndlela leyi Moxe a titwiki ha yone loko a li Nhaveni ya Horebe a tlhela a vona ku phatima ka Yehovha ku li kazri  ku hundzra. Lowo ku ve ntxhumu wa ku hlamalisa ngopfu swinene lowu a wu ngi ngi voniwa na Yesu a nga si ta lani misaveni. Moxe a yingele mazritu lama landzrelaka lawa swi tikombaka na ma hlayiwe hi ntsrumi: ‘Yehovha, Yehovha, Xikwembu Nkulukumba wa timpswalu ni lizrezre, wa ku hlwela ku hlundzruka, wa ku yandzra vumbilu ni xihlayelamfuzri, wa ku tiyisa vumbilu ku yisa a lixakeni la khume dzra madzana, wa ku dzrivalela vusomboloki ni xidoho ni xihono.’ (Eks 33:17-23; 34:5-7) Swi nga yentxeka nkama lowu Moxe a a tizrisa vito dzra Yehovha a a dzrimuka xiyentxakalo lexo xa ku hlamalisa. A swi hlamalisi leswi Moxe hi ku famba ka nkama a gamiki a kutxa va-Israyele akuva va ‘txhava vito ledzri dzra ku twala ledzri txhavisaka’.​—Dt 28:58.

4. I yini lexi nga hi yentxaka hi bekela Yehovha xitxhavu lexikulu?

⁴ Loko hi pimisa hi vito dzra Yehovha, hi fanela ku tlhela hi yanakanyisisa leswaku Yehovha i mhunu wa muxaka muni. Hi fanela ku pimisa hi matsrhamela yakwe, ya ku fana ni ntamu wakwe, wutlhazri byakwe, wululami byakwe ni lizrandzru dzrakwe. Ku pimisa hi matsrhamela lawo ni man’wana swi ta hi susumetela ku ya mahlweni hi mu bekela xitxhavu.​—Ps 77:11-15.

5-6. a) Xana a vito dzra Xikwembu Nkulukumba dzri tlhamuxela yini? b) Hi ku ya hi buku dzra Eksoda 3:13, 14 na Ezaya 64:8, xana Yehovha a yentxa mintxhumu yi humelela hi tindlela tini?

⁵ Xana a vito dzra Xikwembu Nkulukumba dzri tlhamuxela yini? Swidondzri swinyingi swi pfumela leswaku vito ledzri liki Yehovha dzri tikomba na dzri tlhamuxela leswaku “A Yentxa Leswaku Swi Va Kone”. Leswo swi hi dzrimuxa leswaku a ku na lexi nga sivelaka Yehovha akuva a hetisisa ku zrandzra kwakwe, ni leswaku a nga yentxa xin’wana ni xin’wana lexi a xi pimisaka. Hi ndlela yini?

⁶ Yehovha a yentxa mintxhumu yi humelela hi ku va a tiyentxa leswi vilelekaka akuva a hetisisa nkongometo wakwe. (Dondzra Eksoda 3:13, 14, NM.) Minkama yinyingi hi kutxiwa ku yanakanyisisa hi xiyenge lexi xa ku hlamalisa xa wumhunu bya Xikwembu Nkulukumba. Yehovha a nga tlhela a yentxa malandzra yakwe ya ku kala ku hetiseka ma va leswi vilelekaka akuva ma mu tizrela ni ku hetisisa nkongometo wakwe. (Dondzra Ezaya 64:8.) Hi ku tizrisa tindlela leto,  Yehovha a yentxa leswaku ku zrandzra kwakwe ku hetiseka. A ku na ntxhumu lowu nga mu sivelaka akuva a yentxa ku zrandzra kwakwe.​—Eza 46:10, 11.

7. Xana hi nga ku yengeselisa kuyini ku tlangela kwezru ka Tatana wezru wa le matilweni?

⁷ Hi nga yengesela ku tlangela kwezru ka Tatana wezru wa le matilweni hi ku yanakanyisisa hi mintxhumu leyi a yi yentxaka ni leyi a hi pfumelelaka ku yi yentxa. Hi xikombiso, loko hi yanakanyisisa hi mintxhumu ya ku hlamalisa leyi nga tumbuluxiwa, hi tala hi ku hlamala hi hinkwaswu leswi Yehovha a swi yentxiki. (Ps 8:3, 4) Nakone loko hi yanakanyisisa hi ndlela leyi Yehovha a nga hi pfuna ha yone akuva hi hetisisa ku zrandzra kwakwe, a xitxhavu xezru ha yene xi ya xi kula. Hakunene a vito dzra Yehovha dzri fanela ku honiphiwa! Dzri patsra hinkwaswu leswi Tatana wezru a nga swone, leswi a nga swi yentxa ni hinkwaswu leswi a taka swi yentxa.​—Ps 89:7, 8.

8. Xana a buku dzra Deuteronoma 32:2, 3 dzri hi byela yini mayelanu ni ndlela leyi Yehovha a djulaka leswaku hi dzri vona ha yone vito dzrakwe?

⁸ Loko va-Israyele va ve kusuhi ni ku nhingena a Tikweni dzra Xidumbiso, Yehovha a dondzrise Moxe lisimu. (Dt 31:19) Nakone Yehovha a byele Moxe leswaku a dondzrisa va-Israyele lisimu dzroledzro. (Dondzra Deuteronoma 32:2, 3.) Loko hi yanakanyisisa hi tindzrimana 2 na 3, hi swi vona hi ku khanya leswaku Yehovha a djula kuva a vito dzrakwe dzri tiviwa. A nga swi djuli leswaku dzri voniwa swanga ledzri xwengiki ngopfu lakakuva dzri nga faneliwi ku vitaniwa hi vhanu. A djula leswaku vhanu hinkwavu va dzri tiva! Ku ve ntxhumu wa ku nyonxisa ngopfu swinene ka va-Israyele ku yingela Moxe a va dondzrisa mayelanu na Yehovha ni vito dzrakwe ledzri tlakukiki! Ku fana ni mpfula leyi kulisaka swimila, leswi Moxe a va dondzrisiki swone swi va tiyise lipfumelo ni ku va nyika ntamu. Hi nga yentxa yini akuva hi dondzrisa hi ndlela leyo?

9. Hi nga hlengelisa kuyini a ku basiseni ka vito dzra Yehovha?

⁹ Loko u li ku zrezreni, tizrisa Bibele akuva u komba vhanu vito dzra Xikwembu Nkulukumba, ledzri liki Yehovha. Va hanane buku dzra kukazri, u va komba vídeo kumbe ntxhumu wun’wana lowu nga ka pajina dzrezru dzra internet lowu khanelaka hi vito dzra Yehovha. A ntizrweni, a xikole kumbe loko u li ku yendzreni, djula mikhandlu ya ku khanela hi Xikwembu Nkulukumba wezru wa ku zrandzreka ni hi leswi a tsrhamisisiki xiswone. Loko u bula ni vhanu lava u va kumaka hi mintxhumu ya ku xonga leyi Yehovha a djulaka ku yi yentxela vhanu ni misava, u ta va na u va komba ntxhumu lowu a va nga wu tivi mayelanu na Yehovha. Loko u byela van’wana ntiyiso mayelanu ni Tatana wezru wa ku zrandzreka, u va na u hlengela a ku basiseni ka vito dzra Xikwembu Nkulukumba. U paluxa man’we ya madzrimi ni swihehlo mayelanu na Yehovha leswi va nga ha vaka va dondzrisiwe swone. Hi dondzrisa vhanu mintxhumu leyi va nyikaka ntamu ni ku va tiyisa.​—Eza 65:13, 14.

10. Loko hi fambisa swidondzro swa Bibele, ha yini hi nga fanelanga ku gamela ntsena ka ku dondzrisa milawu ya ku lulama ya Xikwembu Nkulukumba?

¹⁰ Loko u fambisa xidondzro xa Bibele, pfuna lweyi u dondzraka na yene akuva a tiva vito dzra Yehovha a tlhela a dzri tizrisa. Handle ka leswo, mu pfune ku tiva hinkwaswu leswi a vito dzra Yehovha dzri tlhamuxelaka swone. Xana leswo swi ta koteka ntsena loko u mu dondzrisa swileleto, milawu ya Xikwembu Nkulukumba ni ndlela ya mahanyela? I ntiyiso leswaku xidondzro lexinene xi nga ha dondzra milawu ya Yehovha xi va xi yi nyonxela. Xana xidondzro lexi xi ta mu yingiseta Yehovha hi mhaka ya leswi xi mu zrandzraka swanga Mhunu? Dzrimuka leswaku Evha a a yi tiva milawu ya Xikwembu Nkulukumba, kambe a a nga mu zrandzri hi mbilu hinkwayu Munyiki  wa milawu yoleyo. Adamu na yene a a nga mu zrandzri. (Gn 3:1-6) Xileswo, a hi fanelanga ku gamela ntsena ka ku dondzrisa van’wana milawu ya ku lulama ya Xikwembu Nkulukumba.

11. Loko hi dondzrisa milawu ya Xikwembu Nkulukumba, hi nga swi pfunisa kuyini swidondzro swezru swa Bibele ku zrandzra Muhambi wa yone?

¹¹ Minkama hinkwayu milawu ya Yehovha yi xongile nakone ya hi nyonxisa. (Ps 119:97, 111, 112) Kambe a xidondzro xa Bibele a xi nge swi xiye leswo handle ka loko xi vona lizrandzru dzra Yehovha ka milawu yakwe. Xileswo hi nga xi vutisa leswi: “Hi mavonela yaku, ha yini Yehovha a kombela malandzra yakwe akuva ma yentxa kumbe ma tsrhika ku yentxa swa kukazri? Xana leswo swi ku dondzrisa yini hi wumhunu byakwe?” Loko hi pfuna swidondzro swezru akuva swi tiva Yehovha ni ku txutxela lizrandzru hi vito dzrakwe ledzri tlakukiki, hi nga ha swi khumba timbilu. Swidondzro swezru a swi nge ti zrandzra milawu ntsena kambe swi ta zrandzra ni munyiki wa yone. (Ps 119:68) Lipfumelo dzra swidondzro swa Bibele dzri ta kula nakone swi ta swi kota ku tiyiselela mindzringo.—1Ko 3:12-15.

12. I yini leswi yentxiki Davhida a va ni mbilu leyi yavaniki, nakone mihandzru ya kone yi ve yini?

¹² Mazritu lama huhutiwiki ya Hosi Davhida lama nga ka buku dzra Amapsalma 86:11 lama liki ‘yentxa mbilu yanga yi va yin’we’ i ya lisima swinene. A wuton’wini byakwe, Davhida a vone ndlela leyi swi nabyalaka ha yone ku va ni mbilu leyi yavaniki. Khambi dzrin’wana, na a li henhla ka lwangu a kaya kwakwe a vone Batixeba, lweyi a a li nsati wa wanuna mumbeni, na a hlamba. A nkameni wolowo, xana a mbilu ya Davhida yi tame yi va yin’we kumbe yi yavanile? Davhida a a wu tiva nawu wa Yehovha lowu liki: ‘U nga vi navela nsati wa [walekwenu].’ (Eks 20:17) Kambe, swi tikomba na a tame a mu langusa. Mbilu yakwe yi sungule ku yavana mayelanu ni ku yingela Yehovha kumbe ku landzra ku navela wansati lwiyani. Nambi leswi Davhida a a ni malembe manyingi na a zrandzra Yehovha a tlhela a mu txhava, a lange ku tinyonxisa. Hi mhaka ya leswo, a yentxe mintxhumu ya kukazri ya ku biha. A txhimise vito dzra Yehovha a tlhela a tisa makhombo ka vhanu lava a va nge na nandzru, ku patsra ni ndangu wakwe.​—2Sa 11:1-5, 14-17; 12:7-12.

13. Hi swi tivisa kuyini leswaku Davhida a tlhele a va ni mbilu leyi yi nga yin’we?

¹³ Yehovha a luleke Davhida, nakone yene a tlhele a va ni wuxaka lebyinene na Yehovha. (2Sa 12:13; Ps 51:2-4, 17) Davhida a pimise hi swikazratu ni ku xaniseka loku a ku vangiki loko a pfumelele mbilu yakwe yi yavana. Mazritu yakwe lawa ma nga ka buku dzra Amapsalma 86:11 ma nga ha hlayiwa hi ndlela leyi: “Ni nyike mbilu leyi kalaka yi nga yavanangakiki.” Xana Yehovha a mu pfunile Davhida? Ina a mu pfunile,  hikusa hi ku famba ka nkama a Zritu dzra Yehovha dzri hlaye leswaku ‘a mbilu yakwe hinkwayu afa yi li ku yene Yehovha, Xikwembu Nkulukumba wakwe’.​—1Th 11:4; 15:3.

14. Xana hi fanela ku tivutisa yini, nakone ha yini?

¹⁴ Xikombiso xa Davhida xa hi tiyisa, kambe xi tlhela xi hi yentxa hi yanakanyisisa hi swa kukazri. Hi nga dondzra swa kukazri ka swidoho leswikulu leswi a swi yentxiki. Xileswo, nambi hi tizrela Yehovha hi malembe manyingi, hi fanela ku tivutisa leswi: ‘Xana na swi kota ku tiya ka minzamu ya Sathana ya ku yava mbilu yanga?’

15. Ku txhava Xikwembu Nkulukumba swi nga hi sizrelela hi ndlela yini loko hi kumana ni swifaniso swa vhanu lava nga yambalangakiki ha hombe?

¹⁵ Hi xikombiso, xana u yentxa yini loko u vona vhanu lava nga yambalangakiki ha hombe ka televhizawu kumbe ka internet? Vambeni va li: ‘Leswi a hi ponografiya.’ Kambe swi nga yentxeka a li minzamu ya ku va Sathana a yava mbilu yaku. (2Ko 2:11) Yanakanya hi xifananiso lexi: Akuva swi mu nabyalela ku pandzrela xigodo, mupandzreli wa swigodo a tizrisa kawula. Loko a ya a ba xigodo, kawula dzri ya dzri nhingena ndzreni, na xone xigodo xi ya xi yavana xi tlhasela ka ku pandzreka hi ku helela. Swifaniso swa vhanu lava nga yambalangakiki ha hombe swi yentxa leswi fanaka a mbilwini yezru. Swi nga ha tikomba swi nga li swa ntxhumu, ku fana ni kawula. Kambe hi nkama wutsrongo swi nga hi yentxa hi va ni mbilu ya ku yavana ni ku hi dohisa. Loko hi yentxa leswo hi ta va na hi hona ku dumbeka kwezru ka Yehovha. Xileswo, u nga pfumeleli ku navela ka ku biha! Tama u va ni mbilu leyi nga yin’we akuva u txhava vito dzra Yehovha.

16. Hi swini swivutiso leswi hi fanelaka ku tihamba swone loko hi kumana ni mindzringo?

¹⁶ Handle ka swifaniso swa vhanu lava nga yambalangakiki ha hombe, Sathana a tizrisa tindlela tinyingi akuva a hi dzringa. Xana hi yangulisa kuyini? Vambeni va nga ha pimisa leswi: ‘Leswi a swi bihanga ngopfu, hikusa loko ni swi yetxa a ni nge ti tsremiwa a bandleni.’ Kambe mimpimiso  leyo ya kanganyisana. I swinene ku tivutisa leswi: ‘Xana Sathana a tizrisa ndzringo lowu akuva a yavanisa mbilu yanga? Ku ta yentxeka yini loko ni pfumelela ku navela ka ku biha ku nhingena a mbilwini yanga? Ni ta ntxhimisa vito dzra Yehovha? Swiyentxo swanga swi ta ni tsrhindzrekelisa kusuhi na Yehovha kumbe swi ta ni tsravukanisa na yene?’ Yanakanyisisa hi swivutiso leswi. Khongota u kombela wutlhazri akuva u dumbeka loko u tihlamula swivutiso leswi. (Yk 1:5) Ku yentxa leswo swi nga ha ku sizrelela swinene. U ta va ni ntamu wa ku hlula mindzringo ku fana na Yesu, lweyi a tiki: ‘Suka, Sathana!’​—Mt 4:10.

17. Ha yini mbilu leyi yavaniki yi nga na lisima dzrikulu? Kombisa.

¹⁷ Mbilu leyi yavaniki a yi na lisima dzrikulu. Yanakanya hi ntlawa wa vabeli va bola lava kalaka va nga twanani. Vambeni va djula leswaku ku dzrumisiwa vone ntsena, vambeni a va djuli ku landzra milawu ya ntlangu na kasi van’wana va dzrela ternandori wavu. Xana ntlawa lowu wu nga swi kota ku ganya? Akuva ntlawa wu ganya, wu fanela ku tizra kun’we. Swi hi ndlela leyi fanaka ni mbilu yezru. Yi ngo kota ku hlula loko mimpimiso yaku, ku navela kwaku ni matitwela yaku swi tizrisana ka ku tizrela Yehovha. U nga dzrivali leswi: Sathana a swi djula ngopfu ku yavanisa mbilu yaku. A djula leswaku mimpimiso yaku, miyanakanyu yaku ni matitwela yaku swi nga fambisani ni milawu ya Yehovha ni ku lwa na yone. Kambe akuva wu tizrela Yehovha, u fanela ku mu nyika mbilu yaku hi ku helela. (Mt 22:36-38) Xileswo, u nga pfumelele Sathana a yava mbilu yaku!

18. Hi ku ya hi mazritu ya Mika 4:5, u fanela ku tiyimisela ku yentxa yini?

¹⁸ Ku fana na Davhida, kombela leswi ka Yehovha: “Yentxa mbilu yanga yi va yin’we leswaku yi txhava vito dzraku.” Lwela ku hanya hi ku landzra xikhongoto lexo. Ka swiboho hinkwaswu leswi u swi yentxaka, kombisa leswaku u ni xitxhavu lexikulu ka vito dzra ku xwenga dzra Yehovha. Hi ndlela leyo, u ta va Mboni ya Yehovha leyi tisaka lidzrumu ka vito ledzro. (Pr 27:11) Nakone hi nga hlaya leswi muprofeta Mika a swi hlayiki: ‘Hine hi ta famba hi vito dzra Yehovha, Xikwembu Nkulukumba wezru, hi minkama ni mankama.’​—Mik 4:5.