VAMAKWEZRU vanyingi lava a va tsrhama a matikweni lawa ma hluvukiki va tlhelele a tikweni dzra li kwavu. Va kunguhate ku zruzrela lani ku nga ni xivileleko lexikulu xa vazrezri va Mfumu hi kola ka leswi va zrandzraka Yehovha ni walekwavu. (Mt 22:37-39) I yini leswi va titsroniki swone? Hi wani matovoko lawa va ma kumiki? Akuva hi swi gungula a hi voneni xikombiso xa vamakwezru va kukazri va le Camarões, a tikweni dzra kukazri dzra le África.

Ku sukela hi 1998, makwezru lweyi a vitaniwaka Onésime a suke tikweni dzrakwe, a Camarões, a ya hanya tikweni dzrin’wana ku dzringana 14 wa malembe. Siku dzrin’wana na a li mintlhanganwini, a yingele xifaniso xa lisima mayelanu ni ntizro wa ku zrezra. Xikaneli xi te: “Vanghanu vabidzri va le ku phaseni ka mimbangu leyi hambaniki. Mun’we a phasa tinhlampfi tinyingi ku tlula mun’wana. I yini leswi lweyi a phasaka tinhlampfi titsrongo a fanelaka ku swi yentxa? A swi nge ti yampswa a ya phasa lani ku nga ni munghanu?”

Xifaniso lexo xi mu yentxe a navela ku ya hanya a Camarões, swanga hi leswi a ntizro wa ku phasa vhanu a wu li wukulu swinene. Kambe a kazratekile. Xana a a ta tlhela a ma kota mahanyela ya le tikweni dzrakwe swanga hi leswi a tsrhamiki malembe ya ku leha a tikweni dzrimbeni? Akuva a swi gungula, a ye tsrhama 6 wa tihweti a Camarões. Kutani hi 2012 a vhele a zruzra.

Onésime a li: “A ni fanela ku tlhela ni tolovela ku hisa ni mahanyela ya le tikweni dzranga. A Ndlwini ya Mfumu a ni fanela ku tlhela ni tsrhama ka switsrhamu swa ku tiyela.” Kambe na a n’wayitela a hlaye leswi: “Loko ni beka miyanakanyu yanga a mintlhanganwini, a ni dzrivala ni switsrhamu swa tsrhamiseka leswi ni swi siyiki ntsrhaku.”

Hi 2013, Onésime a txhate na Géraldine. Géraldine a tlhelele Camarões ntsrhaku ka ku tsrhama 9 wa malembe a França. Ha wubidzri byavu va beke mintizro ya moya a mbangwini wa ku sungula a wuton’wini byavu. Hi wani matovoko lawa vatekani lava va ma kumiki? Onésime a li: “Hi ve ni ndjombo ya ku zrambiwa a Xikole xa Vazrezri va Mfumu ni ya ku tizra a Betele. Lembe dzri khalutiki, 20 wa swidondzro a bandleni dzrezru swi babatisiwile. Swoswi ni titwa na ni li mbangwini lowunene wa ku ‘phasa’.” (Mr 1:17, 18) Géraldine a yengesele a ku: “Ni yamukele matovoko ya ku tlula lawa a ni ma pimisa.”

Judith a a zruzre a ya Estados Unidos kambe a a djula ku yentxa leswi yengetelekiki a ntizrweni wa ku zrezra. Yene a li: “Minkama hinkwayu leyi a ni ya pfuxela ndangu wanga a Camarões a ni tlhela a Estados Unidos na ni dzrila. A swi nga ni nabyaleli ku siya swidondzro swanga swa Bibele.” Nambi swi li tanu, Judith a a nga tiyiseki leswaku  a a ta tlhelela a Camarões. A a ni ntizro lowu a wu mu nyika mali ya ku xava mizri ya tatana wakwe lweyi a a vabya, lweyi a tsrhamaka Camarões. Judith a dumbe Yehovha kutani a tlhelela Camarões. Yene a hlaya leswaku a a byi xuva wutomi bya ku tsrhamiseka lebyi a li na byone a Estados Unidos. A khongotile a kombela kuva Yehovha a mu pfuna ku titwananisa ni xiyimu. A li a tlhele a kutxiwa hi mudjikelezi ni nsati wakwe.

Loko a dzrimukela a li: “Ni nyonxe ngopfu hi ku kota ku pfuna mune wa swidondzro swa Bibele akuva swi ndzruluka vadondzrisiwa ndzreni ka malembe mazrazru.” Judith a sungule ku tizra swanga phayona dzra ku hlawuleka nakone swoswi yene ni nuna wakwe, Sam-Castel, va tizra swanga vadjikelezi. Kambe ku yentxeki yini hi tatana wa Judith? Xipiritana xa kukazri xa tiko dzrimbeni xi tinyikelile akuva xi mu hakelela wuhandzruli byakwe. Lexi nyonxisaka, wuhandzruli byakwe byi fambe ha hombe.

Makwezru wa kukazri lweyi a vitaniwaka Victor a zruzre a ya tsrhama Canadá. Ntsrhaku ka ku dondzra mhaka ya kukazri ka Xihondzro Xa Ku Zrindzra leyi khanelaka hi univhersidadi, a sungule ku pimisa hi tindondzro takwe. A bohe ku huma a univhersidadi a ya dondzra ntizro wumbeni wa mavoko. Victor a li: “Leswo swi ni pfune ku hatla ni kuma ntizro ni ku yentxa leswi a ni swi navela ku tlula hinkwaswu​—ku teka ntizro wa wuphayona.” Ntsrhaku, Victor a txhate na Caroline, nakone ha wubidzri byavu va ye pfuxela Camarões. Loko va ye pfuxela Betele va kutxiwe ku ya tizra a Camarões. Victor a li: “Swanga hi leswi a hi buya na hi hanya hi switsrongo, a hi nge na xivangelo xa ku yala, hi xi yamukelile xizrambu. Nambi leswi Caroline a a ni swikazratu swa lihanyu, vatekani lavo va bohe ku tlhelela a Camarões.

Leswi a ku ni vhanu vanyingi lava a va nyonxela dzrungula dzra Mfumu, Victor na Caroline va teke wuphayona bya nkama hinkwawu. Hi nkama wa kukazri, va kote ku tihanyisa hi mali yavu. Kambe akuva va sungula ku tizra swanga maphayona a Camarões, va sindzriseki ku tlhelela Canadá va ya tizra tihweti ti nga li tingani. Hi wani matovoko lawa va ma kumiki? Va zrambiwe ku ya Xikole xa Vazrezri va Mfumu, va tizre swanga maphayona ya ku hlawuleka, nakone swoswi va tizra swanga malandzra ya ku yaka. Victor a li: “Ku hanya hi switsrongo swi hi pfune ku vona mpfunu wa Yehovha.”

Hi 2002, Alain lweyi a a li univhersidadi a Alemanha, a dondzre xipapelana lexi liki Vantshwa​—Xana Mi Ta Endla Yini Hi Vutomi Bya N’wina? Xipapelana lexi xi mu pfune ku va ni makungu lamampswha. Hi 2006, a zrambiwe ku ya a Xikole xa ku Wupfisa Vatizreli a va a zrumeliwa ku ya tizra a Camarões, lani a belekiwiki kone.

A Camarões, Alain a kume ntizro wa ku tizra hamfu ya siku. Ntsrhaku, a kume ntizro lowu a wu mu holela ha hombe. Kambe a kazratekile hikusa ntizro lowo a wu ta hingeleta ntizro wakwe wa nsimu. Xileswo, loko a zrambiwe akuva a tizra swanga phayona dzra ku hlawuleka, a vhele a pfumela. Mulungu wakwe a mu dumbise ku mu yengetelela muholo. Kambe yene a yime a ku ndee ka xiboho xakwe. Hi ku famba ka nkama, Alain a txhate na Stéphanie lweyi a tsrhamiki malembe manyingi a França. He swini swikazratu leswi Stéphanie a kumaniki na swone loko a tlhelele a Camarões?

Stéphanie a li: “Ni ve ni swikazratunyana swa lihanyu. Kambe ni kume wudahu lebyi ni pfuniki kuva swi yampswa.” Yehovha a tovokise ku tiyisela ka vatekani lavo. Alain a li: “A nkama lowu a hi zrezra a mbangwini lowu ku nga zrezriwiki ngopfu,  lowu vitaniwaka Katé, hi kume swidondzro swinyingi swa Bibele. Hi ku famba ka nkama, hi sungule ku fambisa swidondzro swoleswo hi ku tizrisa telefone. Ka swidondzro swoleswo, swibidzri swi babatisiwile nakone ku vumbiwe ntlawa.” Stéphanie a tlhela a ku: “A ku na lexi nyonxisaka ku tlula ku pfuna van’wana akuva va tinyiketela ka Yehovha. Ku pfunisa lani, swi hi yentxe hi va ni swivangelo swinyingi swa ku nyonxa.” Namunhla, Alain na Stéphanie va tizra swanga vadjikelezi.

Gisèle a babatisiwe na a dondzra ta swa wudahu a univhersidadi dzra kukazri a Itália. A dondzreliwe Bibele hi vatekani lava nga maphayona nakone a hlamalisiwe hi ku va va kota ku hanya hi switsrongo. Xikombiso xavu xi mu kutxe ku yentxa leswi yengetelekiki a ntizrweni wa ku zrezra. Kutani Gisèle a sungule ku tizra swanga phayona dzra nkama hinkwawu na a hetisa ku dondzra a univhersidadi.

Gisèle a a djula ku tlhelela a Camarões akuva a yentxa leswi yengetelekiki a ntizrweni wa Yehovha, kambe a ku ni leswi a swi mu kazrata. A li: “A ni fanela ku suka a Itália ni ya tsrhama kule ni maxaka ni vanghanu lava a va li kwahala.” Nambi leswi a a ni swikazratu leswo, Gisèle a tlhelele a Camarões hi Mayu wa 2016.

Hi ku famba ka nkama, Gisèle a txhate na Léonce. A zrwavi dzra le Camarões dzri va kombele leswaku va zruzra va ya a doropeni dzra Ayos, lani a ku ni xivileleko xa vazrezri.

Xana wutomi a byi tsrhamisise kuyini a Ayos? Gisèle a li: “A swi tolovelekile ku va hi heta mavhiki na hi nga na maghezi. Nambi ku karegara a matelefone a swi nga koteki. Minkama yinyingi matelefone yezru a ma tsrhama na ma nga li moyeni. Ni dondzre ku sweka hi ku tizrisa tihunyi. A hi ya ka mati a mbangwini lowu a wu tsrhama na wu talile. Xileswo, a hi ka mati ni wusiku na hi tizrisa swikarinyana leswi a swi bekeliwe malanterna.” Va swi kotise kuyini ku langusana ni swikazratu leswo? Gisèle a li: “Moya wa ku xwenga wa Yehovha wu hi pfune ku tiyisela. Mine na Léonce a hi pfunana. Maxaka yezru ni vanghanu a va hi kutxa nakone minkama yin’wana a va hi pfuna hi tlhelo dzra timali.”

Xana Gisèle a nyonxile hi ku tlhelela a tikweni dzra li kwavu? A li: “Ina! Ni nyonxe ngopfu swinene! A ku sunguleni, a hi ni swikazratu nakone a hi ni gome. Kambe hi dumbe Yehovha nakone hi ye hi tsrhindzrekela kusuhi na yene. Loko hi hlule swikazratu, mine na Léonce hi titwe na hi yentxe leswi a hi fanekeli ku swi yentxa.” Léonce na Gisèle va zrambiwe ku ya Xikole xa Vazrezri va Mfumu nakone swoswi va tizra swanga maphayona ya ku hlawuleka ya nkamanyana.

Muphasi a ni xixixi xa ku tiyiselela xiyimu xa ku kazrata akuva a phasa tinhlampfi tinyingi. Hi ndlela leyi fanaka, lava tlhelelaka a tikweni dzra li kwavu va tiyimisele ku titsrona swa kukazri akuva va zrezrela lava nyonxelaka dzrungula dzra Mfumu. Handle ka ku ganaganeka, Yehovha a ta dzrimuka ku tikazrata ni lizrandzru ledzri vazrezri lavo va dzri kombisiki hi kola ka vito dzrakwe. (Neh 5:19; Hb 6:10) Loko u tsrhama a tikweni dzrimbeni nakula a tikweni dzraku ku ni xivileleko xa vazrezri, xana u nga tlhelela? Loko u yentxa leswo, Yehovha a ta ku tovokisa swinene.​—Pr 10:22.