1. Xana zritu ledzri liki ‘xihlayelamfuzri’ dzri tlhamuxela yini?

“U DONDZRISE kuyini xihlayelamfuzri?” “Xana u kuleli xihlayelamfuzrini?” “U ni malembe mangani na u li xihlayelamfuzrini?” Vhanu vambeni va hi hamba swivutiso leswo, na hine ha va vutisa. Xana zritu ledzri liki ‘xihlayelamfuzri’ dzri tlhamuxela yini? Hi ntolovelo, a zritu ledzri hi dzri tizrisa loko hi khanela hi leswi hi swi kholwaka, hi ndlela leyi hi gandzrelaka ha yone ni ndlela leyi hi hanyaka ha yone. Vhanu lava nga ka ‘xihlayelamfuzri’ va swi tiva leswi Bibele dzri swi dondzrisaka nakone va hanya hi ku landzra leswi dzri swi dondzrisaka. Hi mhaka ya leswo va kota ku ntsrhunxiwa ka tindondzro ta wukhongoti bya madzrimi. Nakone, va ni wutomi lebyi nyonxisaka nambi leswi va hanyaka ka misava leyi fumiwaka hi Sathana.​—Yh 8:32.

2. Hi ku ya hi Yohan 13:34, 35, i yini leswi nga ha yentxaka mhunu a sungula ku dondzra xihlayelamfuzri?

² I yini lexi ku yentxiki u dondzra xihlayelamfuzri? Swi nga yentxeka u nyonxisiwe hi mahanyela lamanene ya vhanu va Yehovha. (1Pe 2:12) Kumbexana u nga ha va u nyonxisiwe hi lizrandzru ledzri va ku kombiki dzrone. Vhanu vanyingi a va kokiwanga hi leswi va swi yingeliki ka wukaneli lebyi bekiwiki, kambe hi lizrandzru ledzri va kombisiwiki dzrone hi khambi dzra ku sungula va yiki a mintlhanganwini. Leswo a swi hlamalisi hikusa Yesu a hlaye leswaku a vadondzrisiwa vakwe a va ta tiviwa hi lizrandzru ledzri a va ta kombana dzrone. (Dondzra Yohan 13:34, 35.) Kambe akuva hi tiyisa lipfumelo dzrezru ku ni swin’wana leswi vilelekaka.

3. Ku nga ha humelela yini loko lipfumelo dzrezru dzri tiseketela ntsena ka lizrandzru dzra wukriste ledzri nga kone ka vhanu va Xikwembu Nkulukumba?

³ Lipfumelo dzrezru a dzri fanelanga ku tiseketela ntsena ka lizrandzru  dzra wukriste ledzri nga kone ka vhanu va Xikwembu Nkulukumba. Ha yini? A hi nge makwezru wa kukazri lweyi a nga nkulu kumbe phayona o yentxa xidoho lexikulu, kumbe makwezru wa kukazri o hlaya ntxhumu lowu ku vavisaka, kumbe mhunu wa kukazri lweyi u mu tivaka a duka a hlaya leswaku leswi hi swi dondzraka a hi ntiyiso. Xana a wu ta khunguvanyeka u va u tsrhika ku tizrela Yehovha? Leswi swi hi dondzrisa leswaku loko hi seketela lipfumelo dzrezru ka leswi vhanu vambeni va swi yentxaka a matsrhan’wini ka wuxaka byezru na Xikwembu Nkulukumba a lipfumelo dzrezru a dzri nge ti tiya.​—Ro 12:2.

4. Hi ku ya hi Mattheo 13:3-6, 20, 21, i yini leswi yentxekelaka vhanu vambeni loko va dzringiwa lipfumelo dzravu?

⁴ Yesu a khaneli hi vhanu lava a va ta pfumela ntiyiso ‘hi ku tsrhava’, kambe hi ku famba ka nkama a va ta lahla lipfumelo dzravu loko va dzringiwa. (Dondzra Mattheo 13:3-6, 20, 21.) Swi nga yentxeka vhanu lavaya a va nga swi tivi leswaku hi ku landzra Yesu a va ta kumana ni swikazratu. (Mt 16:24) Swi nga yentxeka a va pimisa leswaku hi ku va vakriste a va ta kuma matovoko manyingi ntsena. Kambe ka misava leyi hinkwezru hi ta kumana ni swikazratu nakone ku txintxa ka kukazri loku yentxekaka a wuton’wini byezru ku nga hi yentxa hi nga nyonxi hi nkama wa kukazri.​—Ps 6:6; Ekl 9:11.

5. Ha yini hi nga hlayaka leswaku vamakwezru vanyingi va tiyiseka leswaku va le xihlayelamfuzrini?

⁵ Vamakwezru vanyingi namunhla wa siku, a va na ku ganaganeka ka leswaku va kume xihlayelamfuzri. Ha yini hi hlaya leswo? Hikusa a ku na ntxhumu lowu tsranisaka lipfumelo dzravu, nambi loko mukriste mun’wana a va khunguvanyisa kumbe loko a yentxa xidoho xa kukazri. (Ps 119:165) Mindzringo leyi vamakwezru lava va kumanaka na yone yi yentxa leswaku a lipfumelo dzravu dzri ya dzri tiya. (Yk 1:2-4) I yini lexi nga ku pfunaka ku va ni lipfumelo ledzri tiyiki ku fana ni vamakwezru lavo?

6. Xana lipfumelo dzra vakriste va ku sungula a dzri tiseketela ka yini?

⁶ Lipfumelo dzra vakriste va ku sungula a dzri tiseketele ka ‘xihlayelamfuzri xa evhangeli’, leswi liki, ka vutivi lebyi a va li na byone hi Matsralwa ni mintiyiso mayelanu na Kriste. (Ga 2:5) Mintiyiso leyo yi vumbiwa hi hinkwaswu leswi vakriste va swi kholwaka, ku patsra ni ndondzro ya xitlhavelo xa xitizrulo xa Yesu Kriste ni ku pfuxiwa kwakwe. Mupostola Pawulo a a tiyiseka leswaku tindondzro leto i ta xihlayelamfuzri. Ha yini? Hikusa a a tizrisa Matsralwa akuva ‘a va pfuletela, a va tlhavukanyisa leswaku Kriste afa swi faneli a vaviseka, a va a pfuka ku feni’. (Min 17:2, 3) Vakriste va ku sungula a va tiyamukela tindondzro leto nakone a va dumba leswaku moya wa ku xwenga a wu ta va pfuna akuva va twisisa Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba. Vone a va lavisisa leswi a va swi dondzra akuva va vona leswaku hinkwaswu a swi huma a Matsralwini. (Min 17:11, 12; Hb 5:14) A lipfumelo dzra vakriste lavo a dzri nga tiseketelanga ntsena ka matitwela yavu nakone a va nga gandzreli Yehovha ntsena hi ku zrandzra ku va kun’we ni vapfumelikulozri. A matsrhan’wini ya leswo, lipfumelo dzravu a dzri tiseketela ‘a ku tiveni ka Xikwembu Nkulukumba’.​—Kl 1:9, 10.

7. Ku va ni lipfumelo ka mintiyiso ya Bibele swi ta hi pfuna akuva hi yentxa yini?

⁷ Mintiyiso leyi yi nga ka Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba a yi txintxi. (Ps 119:160) Hi xikombiso, loko mhunu a bandleni a hi khunguvanyisa kumbe a yentxa xidoho lexikulu, mintiyiso ya Bibele a yi txintxi. Nakone loko hi kumana ni swikazratu, mintiyiso ya Bibele a yi txintxi. Xileswo, hi fanela ku yi tiva ha hombe mintiyiso leyi nga Bibeleni hi tlhela hi tiyiseka ha yone. Lipfumelo ledzri tiseketeliki Bibeleni dzri ta hi pfuna akuva hi tiya loko hi kumana ni mindzringo, lipfumelo ledzro dzri fana ni soma kumbe hangi ledzri tiyisaka boti loko ku ba moya. I yini lexi u nga  xi yentxaka akuva u tiyiseka leswaku u kume ntiyiso?

8. Hi ku ya hi 2 Timoteo 3:14, 15, i yini lexi tiyisekisiki Timotewu leswaku a kume ntiyiso?

⁸ Timotewu a a tiyiseka leswaku a kume ntiyiso. I yini lexi nga mu tiyisekisa? (Dondzra 2 Timoteo 3:14, 15.) Yene a dondzre ‘matsralwa lawa ya ku xwenga’ hi ku pfuniwa hi mamana wakwe ni kokwana wakwe. Kambe, handle ka ku ganaganeka swi djule leswaku a tinyika nkama a tlhela a tikazratela ku dondzra ni ku tiva ‘matsralwa’ wolawo. Bindzru dzra kone hi leswaku Timotewu a tiyisiwe leswaku a matsralwa ma ni ntiyiso. Hi ku famba ka nkama, Timotewu, mamana wakwe ni kokwana wakwe va dondzre mintiyiso ya wukriste. Handle ka ku ganaganeka, Timotewu a hlamale ngopfu loko a vone lizrandzru ledzri nga kone ka valandzreli va Kriste, nakone a a swi djula ngopfu ku va kun’we ni vakristekulobye ni ku va pfuna. (Flp 2:19, 20) Kambe lexi yentxiki leswaku lipfumelo dzra Timotewu dzri ya dzri kula a ku vanga matitwela yakwe hi vhanu vambeni, kambe ku ve leswi a swi dondzriki leswi a swi mu yentxi a va munghanu wa Yehovha. Loko u dondzra Bibele, u fanela ku yanakanyisisa hi leswi u swi dondzriki ha Yehovha, leswo swi ta ku yentxa u tiyiseka leswaku hinkwaswu leswi u swi dondzraka ha yene i ntiyiso.

9. Hi yini mintiyiso yizrazru ya xisekelo leyi u fanelaka ku tiyiseka ha yone?

⁹ Xa ku sungula, u fanela ku kholwa ka mintiyiso yizrazru ya xisekelo. Wa ku sungula, leswaku Yehovha Xikwembu Nkulukumba i Muvumbi wa mintxhumu hinkwayu. (Eks 3:14, 15; Hb 3:4; Mpf 4:11) Wa wubidzri, leswaku Bibele i dzrungula dzra Xikwembu Nkulukumba ka vhanu. (2Tm 3:16, 17) Wa wuzrazru, leswaku Yehovha a ni ntlawa wa vhanu lava hlelekiki lava kongomisiwaka hi Yesu Kriste, ku nga Timboni ta Yehovha. (Eza 43:10-12; Yh 14:6; Min 15:14) Akuva u tiyiseka hi mintiyiso leyo ya xisekelo a swi vileli u va ni wutivi byinyingi hi Bibele, u fanela ku tizrisa ‘ntamu wa ku yanakanya’ akuva u tama u tiyiseka leswaku u le ntiyisweni.​—Ro 12:1, Tradução do Novo Mundo.

10. Ntsrhaku ka loko hi kholwile ka mintiyiso leyi nga Bibeleni, i yini lexi hi fanelaka ku xi yentxa?

¹⁰ Ntsrhaku ka loko u kholwile ka mintiyiso yizrazru  ya xisekelo mayelanu na Xikwembu Nkulukumba, Bibele ni vhanu va Xikwembu Nkulukumba, i yini lexi u fanelaka ku xi yentxa? I ku tiva ndlela leyi ha yone u nga tizrisaka Bibele akuva u kholwisa vambeni leswi wene u swi dondzriki. Ha yini? Hikusa swanga vakriste hi ni wutiyanguleli bya ku dondzrisa mun’wana ni mun’wana lweyi a djulaka ku yingela mintiyiso ya Bibele leyi hi yi dondzriki. * (1Tm 4:16) Nakone loko hi yentxa hinkwaswu akuva hi kholwisa vambeni mintiyiso leyi nga Bibeleni, na dzrone lipfumelo dzrezru dzri ya dzri kula.

11. Loko hi dondzrisa mhunu mumbeni, hi nga yetisela xikombiso xa Pawulo hi ndlela yini?

¹¹ Loko mupostola Pawulo a dondzrisa vhanu vambeni a a dzringisa ku ‘va tsratsriya hi timhaka ta ka Yesu, ha nawu wa Moxe ni vaprofeta’. (Min 28:23) Hi nga yetisela xikombiso xa Pawulo hi ndlela yini? Loko hi dondzrisa vambeni a hi fanelanga ku va byela leswi Bibele dzri swi dondzrisaka ntsena, kambe hi fanela ku pfuna swidondzro swezru akuva swi yanakanyisisa hi ku tizrisa Matsralwa. A hi djuli leswaku va pfumela ntiyiso hi leswi va nga ni wunghanu na hine. Hi djula leswaku va tiyiseka leswaku hinkwaswu leswi va swi dondzraka ha Xikwembu Nkulukumba wezru wa lizrandzru i ntiyiso.

12-13. Xana vapswali va nga yentxa yini akuva va pfuna vanavu akuva va tama va va ntiyisweni?

¹² Loko u li mupswali, handle ka ku ganaganeka u djula leswaku vanaku va tama va va ntiyisweni. U nga ha pimisa leswaku loko vanaku va ni vanghanu lavanene a bandleni, leswo swi ta va yentxa va kula hi tlhelo dzra moya. Kambe ku va ni vanghanu lavanene a swi yanelanga akuva vanaku va tiyiseka leswaku va kume ntiyiso. Va fanela ku va ni wunghanu na Xikwembu Nkulukumba va tlhela va tiyiseka kumbe va kholwa ka mintiyiso ya Bibele.

¹³ Vapswali a va fanelanga ku dondzrisa vanavu ntiyiso mayelanu na Xikwembu Nkulukumba ntsena, kambe va fanela ku nyikela xikombiso lexinene ka vanavu hi ku va vone va va vadondzri lavanene va Bibele. Vapswali va fanela ku tinyika nkama wa kuva va yanakanyisisa hi hinkwaswu leswi va swi dondzraka. Loko va yentxa leswo va ta va na va lungekele ku dondzrisa vanavu akuva va yentxa hi lani ku fanaka. Vapswali va fanela ku dondzrisa vanavu ku tizrisa switizrisiwa swa ku dondzra Bibele ha swone, hi lani va pfunaka swidondzro swavu swa Bibele ha kone. Hi ndlela leyo, vapswali va ta pfuna vanavu akuva va zrandzra Yehovha, va tlhela va dumba ndlela leyi Yehovha a yi tizrisaka akuva a phamela swakuda swa moya, ku nga ‘nandzra lwe wa ku dumbeka ni ku tlhazriha’. (Mt 24:45-47) Vapswali, mi nga nyonxisiwi hi ku dondzrisa vanenu mintiyiso ya xisekelo ntsena kambe va dondzriseni ni ‘leswi yetiki swa Xikwembu Nkulukumba’, hi ku ya  hi ntanga ni wuswikoti byavu. Loko mi yentxa leswo, mi ta pfuna vanenu akuva va tiyisa lipfumelo dzravu.​—1Ko 2:10.

14. Ha yini hi fanela ku dondzra wuprofeta lebyi nga Bibeleni? (Vona bokisi ledzri liki “ Xana U Nga Swi Kota Ku Tlhamuxela Wuprofeta Lebyi?”)

¹⁴ Wuprofeta bya Bibele byi hamba xiyenge xa lisima swinene ka Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba. Byi yentxa leswaku lipfumelo ledzri hi nga na dzrone ka Xikwembu Nkulukumba dzri ya dzri kula. Hi byini wuprofeta lebyi tiyisaka lipfumelo dzraku? Swi nga yentxeka u tiyisiwa hi wuprofeta mayelanu ni ‘masiku ya wugamu’. (2Tm 3:1-5; Mt 24:3, 7) Kambe hi byini wuprofeta byin’wana lebyi hetisekiki lebyi tiyisaka lipfumelo dzraku? Hi xikombiso, xana u nga swi kota ku tlhamuxela ndlela leyi wuprofeta bya Bibele lebyi nga ka buku dzra Daniel ndzrima 2 kumbe ka Daniel ndzrima 11 byi hetisekiki ha yone ni ndlela leyi bya ha hetisekaka ha yone namunhla? * Lipfumelo ledzri tiseketeliki ka mintiyiso ya Bibele dzri tiyile. Yanakanya hi xikombiso lexinene lexi hi bekeliwiki xone hi vamakwezru va le Alemanha lava landzreleliwiki hi nkama wa Yimpi Ya Wubidzri Ya Misava. A va nga byi twisisi hi ku helela wuprofeta lebyi nga Bibeleni mayelanu ni masiku ya wugamu, kambe a va dzri dumba Zritu dzra Xikwembu Nkulukumba.

15-17. Hi swi tivisa kuyini leswaku ku dondzra Bibele swi tiyise vamakwezru lava a va landzreleliwa hi mfumu wa Vanazi?

¹⁵ Nkama lowu Alemanha a a fumiwa hi Vanazi, vamakwezru vanyingi va yisiwe mimbangwini leyi a va xanisiwa. Hitler kun’we ni muzrangeli wa SS, Heinrich Himmler, a va tinyenya Timboni ta Yehovha. Makwezru wa kukazri wa xisati a hlaye leswaku Himmler a byele leswi landzrelaka vamakwezru va kukazri lava a va li mbangwini wa nxaniso, a te: “Yehovha wenu a fuma hala matilweni, kambe lani misaveni hi hine hi fumaka! Hi ta mi komba leswaku hi mani lweyi a taka tiyisela ngopfu, hine kumbe n’wine!” I yini lexi pfuniki malandzra ya Yehovha akuva ma tama ma dumbeka?

 ¹⁶ Swidondzri leswiyani swa Bibele a swi swi tiva leswaku Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba wu sungule ku fuma hi 1914. Xileswo, a swi hlamalanga loko swi sungula ku landzreleliwa. Kambe a swi tiyiseka leswaku a ku na mfumu ni wun’we lowu a wu ta swi yentxa swi tsrhika ku tizrela Yehovha. Hitler a a nge ti swi kota ku helisa wugandzreli bya ntiyiso, nambi ku vumba mfumu lowu nga ni ntamu ku tlula Mfumu wa Xikwembu Nkulukumba. Vamakwezru a va tiyiseka leswaku mfumu wa Hitler a wu ta helisiwa.

¹⁷ Vamakwezru a va ni xivangelo xa ku tiyiseka a mhakeni leyo. Ntsrhaku ka nkamanyana, mfumu wa Vanazi wu helisiwile. Heinrich Himmler​—wanuna lweyi a hlayiki leswaku “lani misaveni hi hine hi fumaka” a balekile akuva a huluxa wutomi byakwe. Loko a baleka a kumane ni mhunu lweyi a a mu tiva, ku nga makwezru Lübke, lweyi a a khomiwile. Himmler, a titwe na a hluliwile kutani a vutisa makwezru Lübke a ku: “Ina ka, wene Xidondzri xa Bibele, i yini leswi taka yentxeka swoswi?” Makwezru Lübke a byeli Himmler leswaku Timboni ta Yehovha a ti swi tiva nkama hinkwawu leswaku mfumu wa Vanazi a wu ta helisiwa ni leswaku vone hinkwavu a va ta ntsrhunxiwa. Himmler, lweyi a khaneliki mintxhumu ya ku biha hi Timboni ta Yehovha, a a nga na ntxhumu wa ku wu hlaya. Ntsrhakunyana ka leswo, Himmler a tidlayile. Hi dondzra yini? Ku dondzra Bibele ku patsra ni wuprofeta lebyi nga ka dzrone swi nga yentxa lipfumelo dzrezru ka Xikwembu Nkulukumba dzri tiya ni ku hi pfuna akuva hi tama hi tiyisela loko hi kumana ni swikazratu.​—2Pe 1:19-21.

18. Hi ku ya hi Yohan 6:67, 68, ha yini ku djuleka leswaku hi va ni ‘wutivi ni ku yingelisisa hinkwaku’?

¹⁸ Mun’wana ni mun’wana wezru a fanela ku kombisa lizrandzru, ku nga tsrhamela dzra vakriste va ntiyiso. Kambe hi fanela ku tlhela hi va ni ‘wutivi ni ku yingelisisa’. (Flp 1:9) Loko hi nga na wuswikoti lebyo hi nga ha va khombyeni bya ku kokiwa hi ‘timheho hinkwatu ta tidondzro ta kukazri ni ta kukazri, hi ku kanganyisa ka vhanu’, ku patsra ni vaduki. (Ef 4:14) Loko vakriste va tsrhiki ku landzrela Yesu a dzaneni dzra ku sungula, mupostola Petro a khanele hi ku tiyiseka leswaku Yesu a ni ‘mazritu ya wutomi lebyi nga helikiki’. (Dondzra Yohan 6:67, 68.) Nambi leswi Petro a a nga wu tivi ntlhamuxelo hinkwawu wa mazritu lawo, a tame a dumbeka hikusa a a wu twisisa ntiyiso mayelanu na Kriste. Xileswo, tiyisa dumbu dzraku ka leswi Bibele dzri swi dondzrisaka. Loko u yentxa leswo lipfumelo dzraku dzri ta ku pfuna ku tiyisela ka swikazratu nakone u ta pfuna vambeni akuva va va ni lipfumelo ledzri tiyiki.​—2Yh 1, 2.