Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

Khalani Wakutonga Toera ‘Kupitiriza Kufuna Abale Anu’!

Khalani Wakutonga Toera ‘Kupitiriza Kufuna Abale Anu’!

‘Pitirizani kufuna abale anu.’AHEB. 13:1.

NYIMBO: 3, 20

1, 2. Thangwi yanji Paulu alembera tsamba Akristu Acihebere?

MU CAKA 61 N.W., mipingo Yacikristu mu Israele onsene ikhali m’makhaliro antendere pang’ono. Maseze mpostolo Paulu akhali nkaidi ku Roma, iye akhadikhira kuti mbadabuluswa mwakukhonda dembuka. Nyabasa ndzace, Timoti akhadamala kwene kubuluswa nkaidi, iwo akhacita masasanyiro toera kuenda kaona abale awo Acikristu ku Yudeya. (Aheb. 13:23) Mbwenye mwakubverana na profesiya ya Yezu, mu pyaka pixanu ntsogolo, Yerusalemu ‘mbadazungulirwa na anyankhondo.’ Akristu a ku Yudeya, makamaka ale akhali mu Yerusalemu, akhafunika kubuluka mwakucimbiza. Yezu akhadaacenjeza kuti angaona pinthu pyenepi, akhafunika kuthawa mwakucimbiza.​—Luka 21:20-24.

2 Mudapita pyaka 28 kubulukira mu ndzidzi udalonga Yezu profesiya ineyi, Akristu Aciyuda akukhulupirika akuti akhali mu Israele akhakwanisa kuthimbana na mitcingo na kutowererwa mbapembera. (Aheb. 10:32-34) Mbwenye Paulu akhadziwa kuti iwo akhali cifupi toera kuthimbana na mayesero akunentsa kakamwe a cikhulupiro cawo. (Mat. 24:20, 21; Aheb. 12:4) Paulu akhafuna kuti abale ace akhale akukhunganyika ku nyatwa zonsene zikhafuna kuthimbana na iwo. Iwo akhafunika kupangiza kupirira kukulu na cikhulupiro cakupambulika​—cikhulupiro cakuwanga kakamwe toera kupulumusa umaso wawo. (Lerini Ahebere 10:36-39.) Natenepa, Paulu akulumizwa na nzimu wa Yahova toera kulemba tsamba kwa abale na alongo anewa akufunika toera akwanise kuthimbana na nyatwa zenezi. Lero tsamba ineyi isadziwika na dzina ya bukhu ya Ahebere.

3. Thangwi yanji tisafunika kudziwa pidalembwa m’bukhu ya Ahebere?

3 Lero, tonsene tisafunika kudziwa mwadidi pidalemba Paulu kwa Akristu Acihebere mu pyaka dzana yakutoma. Thangwi yanji? Thangwi tiri m’makhaliro mabodzi ene na awo. M’midzidzi ino ‘yakunentsa kupirira,’ atumiki a Yahova asathimbana na mipingizo na mitcingo munjira zakusiyana-siyana. (2 Tim. 3:1, 12) Mwakukhonda penula, tisapangiza kuti cikhulupiro cathu na kuperekeka kwathu ndi kwakuwanga. Lero, azinji a ife ali m’makhaliro antendere pang’ono, nee kutcingwa mwapakweca. Mbwenye ninga Akristu a mu ntsiku za Paulu, nee m’bodzi wa ife asafunika kuduwala undimomwene uyu wakufunika kakamwe—mwakukhonda dembuka, tinadzathimbana na ciyeso cikulu kakamwe ca cikhulupiro cathu!​—Lerini Luka 21:34-36.

4. Ndi ipi lemba ya caka 2016? Thangwi yanji ndi yakuthema?

4 Ninji cinafuna kutiphedza toera kukhunganyika ku pinthu pinafuna kuthimbana na ife mwakukhonda dembuka? M’bukhu ya Ahebere, Paulu alemba pinthu pizinji pyakuti pinadzatiphedza toera kuwangisa cikhulupiro cathu. Cinthu cakufunika kakamwe cisagomezerwa pa vesi yakutoma ya kapitulu yakumalisa ya bukhu ineyi. Vesi ineyi yasankhulwa toera kukhala lemba ya caka 2016. Iyo isatiwangisa: ‘Pitirizani kufuna abale anu.’​—Aheb. 13:1.

Lemba yathu ya caka 2016: ‘Pitirizani kufuna abale anu.’​Ahebere 13:1.

PISABVEKANJI KUFUNA ABALE?

5. Kodi kufuna abale kusaphatanizanji?

5 Kodi kufuna abale pisabvekanji kwa ife? Fala Yacigrego idaphatisira Paulu, filadélfia, isabveka “kufuna m’bale.” Kufuna m’bale pisaphataniza ufuni wakuwanga, kukhala wakuphatana na munthu ninga pinacita ife kwa acibale peno xamwali wapantima. (Jwau 11:36) Ife nkhabe kupangiza kukhala abale na alongo, m’mbuto mwace, ife ndife abale na alongo. (Mat. 23:8) Mabvero athu akuphatana kwa unango na ndzace asabveka mwadidi m’mafala awa: “Ninga abale akufunana, khalani na ntsisi kwa unango na ndzace. Khalani akutoma pakupangiza cilemedzo kwa unango na ndzace.” (Arom. 12:10, Tradução do Novo Mundo) Pabodzi na ufuni wa a·gá·pe wakuti usatsogolerwa na midida, ufuni unoyu usacitisa atumiki a Mulungu kukhala axamwali andimomwene.

6. Kodi Akristu andimomwene asabvesesa tani fala yakuti kufuna abale?

6 Mwakubverana na nyakudziwisa pya Bhibhlya unango, “kufuna abale” ndi mafala akuti nee asaphatisirwa kazinji kene m’mabukhu akuti nee ndi Acikristu. Mu Ciyuda, mabvekero a fala yakuti “m’bale” midzidzi inango isaphataniza anthu akuti nee ndi acibale, mbwenye ikhapitiriza kuphatisirwa basi ene kwa anthu a dzindza Yaciyuda, tayu Ajentiyu. Mbwenye Cikristu cikhaphataniza anyakukhulupira onsene, mwakukhonda tsalakana dzindza yawo. (Arom. 10:12) Ninga abale, ife tisapfundziswa na Yahova toera kufuna abale athu onsene. (1 Ates. 4:9) Mphapo thangwi yanji mphyakufunika kakamwe kupitiriza kufuna abale athu?

THANGWI YANJI MPHYAKUFUNIKA KAKAMWE KUPITIRIZA KUFUNA ABALE?

7. (a) Ndi ipi thangwi yakufunika kakamwe toera kufuna abale athu? (b) Ndi ipi thangwi inango inapangiza kuti tisafunika kuwangisa ufuni wathu kwa unango na ndzace?

7 Ntawiro wacigwagwa ndi wakuti Yahova asaphemba kuti tipangize ufuni kwa abale athu onsene. Tinacimwana kulonga kuti tisafuna Mulungu, mu ndzidzi ubodzi ene mbatikhonda kufuna abale athu. (1 Jwau 4:7, 20, 21) Kusiyapo pyenepi, ife tisafuna ciphedzo ca unango na ndzace, makamaka m’midzidzi ya nyatwa. Paulu akhadziwa kuti anango mwa Akristu Acihebere akhalembera iye, mwakukhonda dembuka mbadasiya nyumba zawo na pinthu pyawo. Yezu alonga kuti midzidzi ineyi mbidakhala yakunentsa kakamwe. (Marko 13:14-18; Luka 21:21-23) Natenepa, Akristu anewa akhafunika kuwangisa ufuni wawo kwa unango na ndzace kupiringana pikhacita iwo kale.​—Arom. 12:9.

8. Tisafunika kucitanji lero nyatwa ikulu mbidzati kutoma?

8 Mwakukhonda dembuka, mphepo ikulu yakufudza ya nyatwa ikulu inadzatoma. (Marko 13:19; Apok. 7:1-3) Mu ndzidzi unoyu, tinadzacita pyonsene toera kubvera uphungu uyu wakupumirwa: ‘Thamanga mphapo mbumba yanga mbufungirika n’nyumba mwako mbubisala mwenemu mpaka kumala kwa pyonsene.’ (Iza. 26:20) ‘Nyumba’ zenezi zisaphataniza mipingo yathu. Ndi mwenemu munasonkhana ife na abale na alongo toera kulambira Yahova. Mbwenye kusonkhana mwakukhonda phonya pidakwana tayu. Paulu akumbusa Akristu Acihebere kuti iwo akhafunika kuphatisira misonkhano ineyi toera kuwangisana unango na ndzace na ‘kufunana mbacita mabasa adidi.’ (Aheb. 10:24, 25, NM) Tisafunika kukulisa ufuni wathu kuna abale mu ndzidzi uno, thangwi pyenepi pinadzatiphedza mu nyatwa na mayesero onsene anafuna kuthimbana na ife ntsogolo.

9. (a) Ndi miyai ipi iri na ife toera kupangiza ufuni kuna abale athu lero? (b) Perekani pitsandzo pinapangiza kuti atumiki a Yahova asapangiza ufuni kuna abale awo.

9 Ngakhale lero mu ndzidzi wakuti nyatwa ikulu idzati kutoma, tiri na thangwi ikulu toera kupangiza ufuni kuna abale athu. Abale na alongo azinji asagwerwa na piteketeke, condzi, kudzalirwa na madzi peno pidengwa pinango pyacibaliro. Anango asathabuka thangwi ya mipingizo na kutcingwa. (Mat. 24:6-9) Kusiyapo pyenepi, ntsiku zonsene tisathimbana na nyatwa zakusowa kobiri thangwi yakukhala mu dziko ino yakuipa. (Apok. 6:5, 6) Munathimizirika nyatwa zenezi, tisakhalambo na miyai mizinji toera kupangiza ufuni wakuwanga kuna abale athu. Maseze ‘ufuni wa anthu azinji unadzathowa,’ tisafunika kupangiza kuti ufuni wathu kwa abale usapitiriza kuthimizirika.​—Mat. 24:12. [1]

TINAKWANISA TANI KUPITIRIZA KUFUNA ABALE ATHU?

10. Ninji pinafuna ife kudinga cincino?

10 Lero tisathimbana na nyatwa zizinji, mphapo tinacitanji toera ufuni wathu kwa abale upitirize? Ndi munjira zipi zakuti tinakwanisa kupangiza ufuni kuna abale athu? Pidamala iye kulonga kuti ‘pitirizani kufuna abale anu,’ mpostolo Paulu apangiza njira zizinji zakuti Akristu anakwanisa kupangiza ufuni. Tendeni tidinge zitanthatu mwa izo.

11, 12. Pisabvekanji kupangiza khodzo? (Onani cithundzithundzi cakutoma.)

11 ‘Lekani kuduwala kutambira alendo [peno khodzo.](Lerini Ahebere 13:2.) Fala yakuti “khodzo” isabveka “kucitira udidi munthu wakuti nee tisandziwa.” Mafala anewa asatikumbusa pidacita Abrahamu na Loti. Uwiri wawo apangiza udidi kuna alendo akuti nee akhaadziwa. Pakumalisa, iwo adzindikira kuti alendo anewa akhali aanju. (Gen. 18:2-5; 19:1-3) Paulu aphatisira pitsandzo pyenepi pa kuwangisa Akristu Acihebere toera apangize ufuni kuna abale awo mu kukhala anthu akhodzo.

12 Kodi ife tisapangiza khodzo kuna anango? Tisacemera anango toera kudzadya kunyumba kwathu peno toera kucedza na kuwangisana? Nee tisafunika kucita phwando peno kucita masasanyiro anaphemba kobiri izinji toera kuoniwa ninga anthu akhodzo. Pontho nee tisafunika kucemera basi ene ale akuti panango anakwanisa kuticemerambo. (Luka 10:42; 14:12-14) Pa kucemera anango, cifuno cathu nee ndi kuatundusa, mbwenye ndi toera kuwangisana. Maseze nee tisadziwana mwadidi na muyang’aniri wathu wa cisa na nkazace, kodi tisapangiza khodzo kwa iwo? (3 Jwau 5-8) Nakuti tiri na pizinji toera kucita kuphatanizambo pinentso pya umaso wathu wa ntsiku na ntsiku, mphyakufunika kakamwe kuti ‘tikhonde kuduwala kupangiza khodzo.’

13, 14. Tinakwanisa tani ‘kukumbuka ale ali nkaidi’?

13 ‘Kumbukirani ale ali nkaidi.’ (Lerini Ahebere 13:3.) Pa lemba iyi, Paulu nee akhalonga pya anthu onsene akuti akhali nkaidi. Iye akhalonga abale akuti akhali nkaidi thangwi ya cikhulupiro cawo. Mudalemba Paulu mafala anewa kwa Akristu Acihebere, iye akhalimbo nkaidi mu pyaka pingasi. (Afil. 1:12-14) Iye asimba abaleace thangwi ‘yakubvera ntsisi ale akhali nkaidi.’ (Aheb. 10:34) Mwakusiyana na ale akuti akwanisa kuphedza Paulu pikhali iye nkaidi, Akristu Acihebere nee akhali mu cisa cikhali Paulu. Mphapo mbadakwanisa tani kukumbukira Paulu? Iwo mbadakwanisa kucita pyenepi mu kuphataniza Paulu m’maphembero awo akudembetera.​—Aheb. 13:18, 19.

14 Lero, panango nee tisakhala mu cisa cibodzi cene cinagumanika abale athu akuti ali nkaidi. Panango nee tinakwanisa kupereka ciphedzo cakuthema ninga pinacita abale athu anakhala cifupi na kaidi. Ngakhale tenepo, ife tinakwanisa kuabvera ntsisi na kupangiza ufuni mu kukumbuka abale na alongo anewa akukhulupirika, kuaphataniza m’maphembero athu na kudembetera Yahova toera aaphedze. Mwacitsandzo, tisakumbuka abale, alongo, pabodzi na anapiana akuti ali nkaidi ku Eritreya, kuphatanizambo abale athu atatu: Paulos Eyassu, Isaac Mogos na Negede Teklemariam—akuti ali nkaidi mu pyaka pyakupiringana 20?

15. Tinakwanisa tani kulemedza banja yathu?

15 ‘Banja yanu ikhale na mbiri peno yakulemedzeka.’ (Lerini Ahebere 13:4.) Ife tinakwanisambo kupangiza ufuni wathu kuna abale mu kupitiriza kukhala na makhaliro akucena. (1 Tim. 5:1, 2) Munthu angapiringana madire mpaka kuphatisira mwakuipa ufulu wa ndzace mu kucita ulukwali na m’bale peno mulongo, peno m’bodzi wa acibale a mulongo peno a m’bale, pyenepi mbapidaswa cinyindiro cinatiphedza kupangiza ufuni kuna abale athu. (1 Ates. 4:3-8) Kusiyapo pyenepi, nyerezerani kuti mulongo anapibva tani angadzindikira kuti mamunace anzungulira mu kuona ucipezipezi? Kodi pyenepi pinapangiza kuti m’bale asafuna nkazace na kulemedza masasanyiro a banja?​—Mat. 5:28.

16. Kodi kukomerwa na piri na ife kusatiphedza tani toera kupangiza ufuni kuna abale?

16 ‘Mukwane na piri na imwe.’ (Lerini Ahebere 13:5.) Kukomerwa kwandimomwene kusabulukira mu kunyindira kwathu Yahova. Kukomerwa kweneku kusatiphedza toera kukhala na maonero akulinganira thangwi ya pinthu pya mpfuma. (1 Tim. 6:6-8) Kusatiphedzambo toera kudzindikira kuti uxamwali wathu na Yahova pabodzi na Akristu andzathu, ndi wakufunika kakamwe kupiringana cinthu cakuti tinakwanisa kucigula na kobiri. Munthu anakomerwa na piri na iye, nkhabe kudungunya peno kusaka madodo; nkhabe kugwa mu nsampha wa kukhala na bibvu peno kufuna pyonsene, mbanyerezera kuti anakwanisa kupingiza kuthambaruka kwa ufuni wa abale. M’mbuto mwace, kukomerwa na piri na ife kusatiphedza toera kupasa mwakudzala manja.​—1 Tim. 6:17-19.

17. Kodi kukhala na ‘cipapo cadidi’ kusatiphedza tani toera kupangiza ufuni kuna abale athu?

17 ‘Khalani na Cipapo cadidi.’ (Lerini Ahebere 13:6, NM.) Kunyindira kwathu Yahova kusatipasa cipapo, mwakukhonda tsalakana nyatwa zinathimbana na ife. Cipapo ceneci cisatiphedza toera kukhala na maonero akulinganira. Kufuna kwathu abale pabodzi na maonero anewa akulinganira, pinatiphedza toera kuwangisa abale na alongo athu. (1 Ates. 5:14, 15) Maseze dziko inadzathimbana na makhaliro akunentsa kakamwe mu ndzidzi wa nyatwa ikulu, ife tinadzakwanisa ‘kulimira mbatilamusa nsolo wathu’ mbatidziwa kuti cipulumuso cathu ciri cifupi.​—Luka 21:25-28.

Kodi musapasa ntengo basa inaticitira akulu a mpingo? (Onani ndima 18)

18. Tinakwanisa tani kuwangisa ufuni wathu kwa akulu a mpingo?

18 ‘Kumbukirani ale anatsogolera.’ (Lerini Ahebere 13:7, 17.) Tinganyerezera pya basa yonsene yakuwanga inaticitira akulu a mpingo mwakukhonda kulipwa kobiri, ufuni wathu kwa abale na kupereka kwathu takhuta kwa iwo kusakhala kwakuwanga. Ife nkhabe funa kuti iwo aluze kukomerwa kwawo peno atsukwale thangwi ya pinthu pinacita ife. M’mbuto mwace, kubulukira mu kubvera kwathu na kungonjera, ife ‘tisaalemedza kakamwe mwaufuni thangwi ya mabasa awo.’​—1 Ates. 5:13.

PITIRIZANI KUFUNA ABALE MWAKUTHIMIZIRIKA

19, 20. Tinakwanisa tani kupitiriza kupangiza mwakukwana ufuni kuna abale athu?

19 Mwakukhonda penula, atumiki a Yahova asadziwika kakamwe thangwi ya ufuni unapangiza iwo kwa abale. Paulu adzindikira pyenepi mu ntsiku zace. Ngakhale tenepo, iye apitiriza kuwangisa abale onsene toera ‘athimize kucita pyenepi mwakukwana.’ (1 Ates. 4:9, 10) Kufuna abale ndi n’khaliro wakuti ndzidzi onsene tisafunika kusasanyira toera kuupangiza mwakukwana!

20 Natenepa, nkati mwa caka cino, munayang’ana ife pa lemba yathu ya caka, tendeni tinyerezere mibvundzo iyi: Ndinakwanisa kukhala wa khodzo kakamwe? Ndinakwanisa tani kukumbuka abale anga akuti ali nkaidi? Kodi ndisapangiza cilemedzo cakuthema ku masasanyiro a Mulungu thangwi ya banja? Ninji cinafuna kundiphedza toera kuwina kukomerwa kwandimomwene? Ndinakwanisa tani kuwangisa cinyindiro canga kuna Yahova? Ndinakwanisa tani kuphedzera ale anatsogolera? Tingacita pyonsene toera kuphatisira ntsonga zitanthatu izi, lemba yathu ya caka nee inadzakhala cidzindikiro pa pfufu ya Nyumba yathu ya Umambo. Mbwenye inadzatikumbusa toera kubvera uphungu wakuti: ‘Pitirizani kufuna abale anu.’​—Aheb. 13:1.

^ [1] (Ndima 9) Toera kuona pitsandzo pinapangiza kuti Mboni za Yahova asapangiza tani ufuni kuna abale m’midzidzi ya pidengwa, onani A Sentinela ya 15 de Julho de 2002 matsa. 8 na 9; na bukhu Testemunhas de Jeová—Proclamadores do Reino de Deus nsolo 19.