Ndokoni pa mphangwa

Pitani pa tsamba ya Pyankati

Munamalisa Kukhonda Bverana Mbamukhazikisa Ntendere?

Munamalisa Kukhonda Bverana Mbamukhazikisa Ntendere?

YAHOVA MULUNGU asafuna kuti alambiri ace atsandzaye na ntendere. Iye asafuna kuti atumiki ace akhazikise ntendere kuna unango na ndzace. Angacita pyenepi, asakhazikisa ntendere mu mpingo Wacikristu. Ntendere unoyu usacitisa anthu azinji kufunambo kutumikira Yahova.

Mwacitsandzo, ng’anga wa ku Madagaskar aona ntendere pakati pa Mboni za Yahova mbanyerezera: ‘Ndingadzafuna kupita mu uphemberi, ndinapita mu uphemberi unoyu.’ Mukupita kwa ndzidzi, iye asiya basa yace ya ung’anga mbacita macinjo m’banja yace, toera kulambira Yahova, Mulungu wa ntendere.

Ninga mamuna unoyu, pyaka pyonsene pikwi pya anthu asabwera mu mpingo Wacikristu mbagumana ntendere unafuna iwo kakamwe. Mbwenye Bhibhlya isalonga kuti “bibvu na nthonga” mu mpingo pinakwanisa kufudza uxamwali na kutomesa mikandzo. (Tyago 3:14-16) Mbwenye Bhibhlya isatipasa uphungu wadidi wakuti tinamalisa tani mikandzo ineyi na kukhala mu ntendere na abale na alongo athu. Tendeni tione kuti uphungu unoyu waphedza tani anthu anango.

MIKANDZO NA NJIRA TOERA KUIMALISA

“Ine nee ndikhabverana mwadidi na m’bale akhaphata basa na ine. Ntsiku inango pikhalongezana ife, anthu awiri abwera toera kudzationa.”—CHRIS.

“Kazinji kene ndikhabuluka pabodzi na mulongo unango m’basa ya m’munda na kucitisa mapfundziro a Bhibhlya. Buluka penepo iye asiya kulonga na ine. Ine nee ndikhadziwa thangwi yace.”—JANET.

“Ine ndikhalonga na abale awiri pa ntokodzi. M’bodzi wa iwo alonga tchau, ine ndikhanyerezera kuti iye akhadafunga ntokodzi. Buluka peno ine ndamulonga mwakuipa kuna m’bale unango, mbwenye adalonga tchau nee akhadafunga ntokodzi.”—MICHAEL.

“Mu mpingo wathu, apainiya awiri atoma kukhonda bverana mwadidi. M’bodzi atoma kupwekera ndzace. Kulongezana kweneku kukhadzudzumisa anango.”—GARY.

Pyenepi panango pinaoneka ninga mikandzo yakukhonda nentsa. Mbwenye makhaliro anewa anakwanisa kuphekesa mwauzimu na m’manyerezero abale na alongo anakhuyiwa na mikandzo ineyi. Mwakutsandzayisa, onsene aphatisira uphungu wa Bhibhlya mbakhazikisa pontho ntendere. M’maonero anu, ndi pitsogolero pipi pya Bhibhlya pidaaphedza?

“Lekani kukanana pakati pa ulendo.” (Genesi 45:24) Zuze apereka uphungu unoyu wandzeru kuna abale ace pikhabwerera iwo kuna babawo. Munthu angakhonda kutonga mabvero ace mbatawirisa kuipirwa mwakucimbiza, iye anakwanisa kutsukwalisa anango. Anango anakwanisambo kuipirwa. Chris adzindikira kuti midzidzi inango pikhali pyakunentsa kwa iye kukhala wakucepeseka na kutowezera pitsogolero. Iye akhafuna kucinja, natenepa aphemba kulekererwa kuna m’bale adalongezana na iye, mbawangisira kakamwe toera kutonga mabvero ace. Pidadzindikira m’bale kuti Chris akhawangisira toera kucinja, iye acitambo pibodzi pyene. Uwiri wawo akhazikisa ntendere mbapitiriza kutumikira Yahova pabodzi.

‘Munthu angacita pinthu pyace nee kubvundzisa, anabwerera nduli.’ (Misangani 15:22) Pidasiya xamwali wace Janet kulonga na iye, Janet anyerezera kuphatisira vesi ineyi ya Bhibhlya. Iye aenda kacedza na mulongo unoyu. Janet abvundza khala akhadancitira cinthu cakuti nee akomerwa naco. Pakutoma, uwiri wawo adzudzumika pang’ono. Mbwenye pikhapitiriza iwo kucedza mwakukhurudzika, apibva mwadidi kakamwe. Mulongo adzindikira kuti iye nee akhadabvesesa mwadidi pidacitika, pontho Janet nee akhadacita cinthu cakuntsukwalisa. Iye aphemba kulekererwa kuna Janet, pontho cincino uwiri wawo ndi axamwali na asatumikira Yahova mwakutsandzaya.

‘Iwe ungafuna kupereka cinthu pa guwa, mbukumbuka kuti m’bale wako ali na cinthu muntima thangwi ya iwe, siya cinthu cako patsogolo pa guwa. Pakutoma ndoko kasekesane na m’bale wako.’ (Mateo 5:24) Yezu apereka uphungu unoyu pa Nkhani yace ya Paphiri. Pidaona Michael kuti alonga pinthu pyakudzidzida kuna m’bale unango, iye atsukwala kakamwe. Iye acita pyonsene toera kutsalakana nkhani ineyi. Natenepa iye aenda kuna m’bale mbaphemba kulekererwa mwakucepeseka. Kodi m’bale unoyu acitanji? Michael alonga: “M’bale wanga andilekerera na ntima onsene.” Iwo adzakhala pontho axamwali.

‘Pitirizani kupirirana unango na ndzace mbamulekererana na ntima onsene, khala munthu ali na mathangwi toera kusumira ndzace.’ (Akolose 3:12-14) Musakumbuka apainiya awiri akuti nee akhabverana mwadidi mu utumiki? Nkulu wa mpingo unango aaphedza mwakukoma ntima toera kuona kuti pikhacita iwo pikhatsukwalisambo anango. Iye aakumbusa kuti akhafunika kupirirana mbaphedzera kukhazikisa ntendere mu mpingo. Iwo atawira uphungu wace mbauphatisira. Cincino asamwaza pontho mphangwa mwadidi.

Uphungu ubodzi ene unagumanika pa lemba ya Akolose 3:12-14, unakwanisambo kukuphedzani kukhala akucepeseka mbamulekerera munthu anakudawirani, mbamuduwala pidacitika. Mphapo ndiye tani khala mwayesera kucita pyenepi mbapicimwanika? Uphungu unagumanika pa Mateo 18:15 unakwanisa kutiphedza. Maseze Yezu akhalonga pya madawo makulu, iye afokotoza pinthu pyakuti ife tinakwanisa kupicita toera kumalisa kukhonda bverana na m’bale peno mulongo. Tingakhala akukoma ntima na akucepeseka, tinakwanisa kuwangisira toera kumalisa nkandzo.

Bhibhlya isapereka uphungu unango uzinji wakuphedza. Uzinji mwa iwo usaphataniza kunyindira nzimu wakucena wa Mulungu toera tikwanise kupangiza ‘misapo ya nzimu.’ Makhaliro anewa ndi ‘ufuni, kusekera, ntendere, kupirira, kukoma ntima, udidi, kukhulupirika, kupfulika na kudzitonga.’ (Agalata 5:22, 23) Nyerezerani citsandzo ici. Toera ntcini uphate basa mwadidi usafunika kuikhwa mafuta. Munjira ibodzi ene, tingapangiza makhaliro anewa adidi a Yahova pinakhala pyakukhonda nentsa kumalisa kukhonda bverana mbatikhala na uxamwali wadidi na anango.

KUSIYANA KWA MAKHALIRO NEE KUSAFUNIKA KUBWERESA MIKANDZO MU MPINGO

M’bodzi na m’bodzi wa ife ali na makhaliro ace. Ife tiri na makhaliro akusiyana, kuona pinthu munjira yakusiyana na kulonga mwakusiyana. Pyenepi pinakwanisa kucitisa uxamwali kukhala wakufunika na wakutsandzayisa, mbwenye pinakwanisambo kuticitisa kukhonda bverana. Nkulu wa mpingo unango waluso alonga: “Munthu wamanyadzo panango nee anapibva mwadidi kukhala cifupi na munthu wakulonga kakamwe. Panango pinaoneka ninga pinthu pyakucepa; mbwenye pinakwanisa kutomesa mikandzo mikulu.” Kodi musaona kuti anthu a makhaliro akusiyana kakamwe nee anakwanisa kubverana? Nyerezerani pya mpostolo Pedhru na Jwau. Ninji pinabwera m’manyerezero mwanu munganyerezera pya mpostolo Pedhru? Panango munanyerezera kuti iye akhalonga na kucita pinthu mbadzati kunyerezera mwadidi. Mpostolo Jwau? Panango munanyerezera kuti akhali munthu waufuni na wakunyerezera mwadidi mbadzati kulonga peno kucita cinthu. Pedhru na Jwau akhali na makhaliro akusiyana, mbwenye apitiriza kutumikira Yahova pabodzi. (Machitiro 8:14; Agalata 2:9) Pyenepi pisapangiza kuti abale na alongo a makhaliro akusiyana anakwanisa kuphata basa pabodzi.

Mphapo ndiye tani khala munthu unango mu mpingo mwanu alonga peno acita cinthu cakuti nee mwakomerwa naco? Pinakhala mwadidi kukumbuka kuti Kristu afera m’bale unoyu ninga pidacitambo iye kwa imwe, pontho musafunika kupangiza ufuni kuna m’bale wanu. (Jwau 13:34, 35; Aroma 5:6-8) Nee pinakhala pyadidi kusiya kucita uxamwali na munthu unoyu peno kuncalira. M’mbuto mwace, bvundzikani: ‘Kodi m’bale wanga akucita cinthu cinakhondeswa na Yahova? Kodi iye asayesera kunditsukwalisa mwacakhomo? Peno ndi thangwi yakuti tasiyana makhaliro? Mbvundzo unango, kodi iye ali na makhaliro akuti ndisafunikambo kukhala nawo?’

Mwacitsandzo, khala iye asakomerwa na kulonga, imwe nkhabe, ndiye tani kucita masasanyiro toera kubuluka pabodzi mu utumiki toera mukwanisembo kucedza na anthu azinji? Peno ndiye tani khala iye ndi wakupasa mwakudzala manja kupiringana imwe? Kodi mwakwanisa kuona kutsandzaya kudakhala na iye thangwi yakuphedza munthu wakukalamba, wakuduwala, peno wakufunika ciphedzo? Kodi munakwanisa kupfundza kuti munakhala tani wakupasa mwakudzala manja? Ntsonga ndi yakuti, ngakhale kuti imwe na m’bale wanu muli na makhaliro akusiyana, munakwanisa kuyang’ana makhaliro ace adidi. Maseze mudzati kukhala axamwali a ponda ndipondembo, munakwanisa kukhala axamwali. Pyenepi pinaphedza toera kukhazikisa ntendere kwa imwe na mu mpingo.

Mu ndzidzi wa apostolo, pakhali alongo awiri anacemerwa Evodya na Sintike. Pisaoneka kuti iwo akhali na makhaliro akusiyana kakamwe, mbwenye mpostolo Paulu aawangisa ‘toera akhale na ndzeru zibodzi zene mwa Mbuya.’ (Afilipi 4:2) Ife tisafunambo kulambira Yahova pabodzi na abale na alongo athu na kukhazikisa ntendere mu mpingo.

MALISANI KUKHONDA BVERANA MWAKUCIMBIZA

Thangwi yanji tisafunika kumalisa mwakucimbiza mabvero akuipa thangwi ya anango? Tinakwanisa kulandanisa mabvero anewa na tsanga inamera m’munda. Tingakhonda kudula tsanga ineyi, inakwanisa kumwazika m’munda onsene. Munjira ibodzi ene, mabvero akuipa angakula muntima mwathu pyenepi pinakwanisa kukhuya abale na alongo mu mpingo. Mbwenye tingafuna Yahova na abale na alongo athu, tinacita pyonsene toera kutsidzikiza ntendere mu mpingo.

Mungakhala akucepeseka munakwanisa kukhazikisa ntendere na anango, pontho munakhala akutsandzaya

Tingayesera kukhazikisa ntendere na anango, tinakhala akutsandzaya kakamwe. Mulongo unango afokotoza pidancitikira: “Pakhali mulongo unango akhanditsalakana ninga mwana. Pyenepi pikhandidzudzumisa kakamwe. Pikhathimizirika mabvero anga akuipa, ndatoma kucalira kucedza na mulongo unoyu. Ine ndanyerezera: ‘Iye nee asandilemedza, natenepa nee ndinamulemedzambo.’”

Buluka penepo mulongo unoyu anyerezera pya macitiro ace. “Ine ndatoma kudzindikira madodo anga, mbanditsukwala kakamwe. Ndadzindikirambo kuti ndikhafunika kucinja manyerezero anga. Pidamala ine kucita phembero thangwi ya pyenepi, ndapasa mulongo unoyu muoni wakucepa mbandilemba tsamba toera kuphemba kulekererwa thangwi ya makhaliro anga akuipa. Takhumbatirana mbatibverana toera kuduwala pidacitika. Cincino tisabverana kakamwe.”

Munthu onsene asafuna ntendere. Mbwenye mikandzo inango inacimwanisa anthu kukhala mu ntendere. Pyenepi pisacitika kazinji kene n’dziko ino, mbwenye Yahova asadikhira pinthu pyakusiyana kuna atumiki ace. Atumiki a Yahova, asafunika kukhala antendere na akuphatana. Yahova apumira Paulu toera kulembera Akristu kuti ‘acite pyadidi ninga mudacemerwa iwo.’ Iye aawangisa toera kucita pyenepi ‘mwakucepeseka konsene, mwakupfulika, mwakupirira, kupangiza ufuni kuna unango na ndzace, kupitiriza kukhala akuphatana mu nzimu ubodzi ene na kukhala antendere.’ (Aefesi 4:1-3) Kuphatana na ntendere, ndi kwakufunika kakamwe kwa atumiki a Yahova. Natenepa tendeni ticite pyonsene pinakwanisa ife toera kuwangisa ntendere na kumalisa kukhonda bverana na abale na alongo athu.