NYAKUONA makhaliro akudambo akuona cinthu mu ntcini mbacikathimizirika. Cinthu ceneci ndi condzi cakugopswa kakamwe cakuti cikufendedzera kucisa cakuti ciri na anthu azinji. Nakuti nyakuona makhaliro akudambo akhadzudzumika na umaso wa anthu anewa, iye acita pyonsene pinakwanisa iye toera kuacenjeza mwakucimbiza.

Munjira ibodzi ene, Yahova akucenjeza anthu thangwi ya “condzi” cakuti ciri dhuzi na kufika, condzi ceneci ndi cakugopswa kakamwe kupiringana pyondzi pyonsene. Iye asacita tani pyenepi? Thangwi yanji tinakwanisa kukhala na cinyindiro cakuti Yahova akucenjeza anthu toera acinje ndzidzi mbuciripo? Toera kugumana matawiro, pakutoma tendeni tione macenjezo mangasi adapereka Yahova mu ndzidzi wakale.

Mu ndzidzi wakale, Yahova acenjeza anthu thangwi ya “pyondzi” pyakusiyana-siyana, peno kuti iye mbadatonga ale akuti mwakufuna nee abvera matongero ace. (Mis. 10:25; Yer. 30:23) Mbwenye ndzidzi onsene iye akhacenjeza anthu mwanyapantsi, pontho akhaapanga kuti asafunika kucitanji toera akhale akubvera. (2 Ama. 17:12-15; Neh. 9:29, 30) Toera kuaphedza kucinja, Yahova kazinji kene akhaphatisira atumiki ace akukhulupirika pa dziko yapantsi toera kulonga pya kutonga kwace. Pyenepi pikhaphedza anthu anewa toera kubvesesa kuti asafunika kucinja makhaliro awo mwakucimbiza.—Amosi 3:7.

M’bodzi mwa atumiki anewa akukhulupirika ndi Nowa. Mu pyaka pizinji Nowa amwaza mphangwa mwacipapo kuna anthu aulukwali na auphanga a mu ndzidzi wace, pontho aacenjeza thangwi ya madzi akhafuna kudzala pa dziko yapantsi. (Gen. 6:9-13, 17) Iye aapangambo pikhafunika iwo kucita toera kupulumuka na thangwi ineyi, mukupita kwa ndzidzi Nowa acemerwa ‘m’mwazi mphangwa za ulungami.’—2 Ped. 2:5.

Maseze Nowa awangisira toera kumwaza mphangwa, anthu a mu ndzidzi wace akhapwaza mphangwa zikhamwaza iye. Iwo nee akhakhulupira mphangwa za Mulungu zikhamwaza Nowa. Na thangwi ineyi, pidabwera “madzi makulu mbafudza anthu onsene” iwo afa. (Mat. 24:39; Aheb. 11:7) Nee m’bodzi wa iwo mbadalonga kuti Mulungu nee aacenjeza.

Midzidzi inango, Yahova acenjeza anthu pa ndzidzi wakuti akhali dhuzi toera atome kutonga kwace. Ngakhale tenepo, iye aapasa ndzidzi toera acinje. Pidabweresa Yahova Miliri Khumi mu Ejitu wakale, iye acenjeza mwanyapantsi. Mwacitsandzo, Yahova atuma Mose na Aroni toera kucenjeza Farau na atumiki ace thangwi ya muliri wacinomwe wa kugwa kwa matalala. Nakuti matalala mbadatoma kugwa mangwana mwace, kodi Mulungu mbadapasa ndzidzi anthu toera agumane mbuto yakuthawira condzi? Bhibhlya isalonga: ‘Pakati pa atumiki a Farau, onsene akuti akhagopa mafala a Yahova, mwakucimbiza abweresa anyabasa awo na pifuyo pyawo mbapipitisa n’nyumba, mbwenye onsene adakhonda kubvera mafala a Yahova, asiya anyabasa awo na pifuyo pyawo kumunda.’ (Eks. 9:18-21) Pisapangiza pakweca kuti Yahova apasa ndzidzi Farau na atumiki ace toera akhunganyike. Ale adatawira mwakucimbiza nee afudzwa na condzi ca matalala.

Mbudzati citika muliri wacikhumi, Farau na atumiki ace acenjezwa pontho. Mbwenye iwo apwaza cenjezo ineyi. (Eks. 4:22, 23) Na thangwi ineyi, iwo aona na maso kufa kwa anawo akutoma. Pyenepi pikhali pyakutsukwalisa. (Eks. 11:4-10; 12:29) Kodi iwo mbadakwanisa kubvera cenjezo ineyi nakweru? Inde! Mose apanga Aizraeli mwakucimbiza thangwi ya muliri wacikhumi, pontho aafokotozera kuti akhafunika kucitanji toera kupulumusa mabanja  awo. (Eks. 12:21-28) Mphapo ndi anthu angasi adabvera pitsogolero pya Mose? Pisaoneka kuti anthu akukwana mamiliyau matatu, kuphatanizambo Aizraeli na ‘mwinji ukulu wa anthu akuti nee akhali Aizraeli’ pabodzi na Aejitu nee atongwa na Mulungu, pontho iwo abuluka mu Ejitu.—Eks. 12:38.

Mwakubverana na pitsandzo pidaona ife, Yahova ndzidzi onsene acita pyonsene toera kucenjeza anthu. (Deut. 32:4) Thangwi yanji Mulungu acita pyenepi? Mpostolo Pedhru alonga kuti Yahova “nee asafuna kuti munthu afudzwe, mbwenye asafuna kuti anthu onsene atcunyuke.” (2 Ped. 3:9) Mwandimomwene, Mulungu asatsalakana anthu. Iye asafuna kuti anthu atcunyuke mbacinja makhaliro awo mbidzati kufika ntsiku yakutonga kwace.—Iza. 48:17, 18; Aroma 2:4.

Lero, anthu onsene asafunikambo kubvera mwakucimbiza cenjezo inaperekwa pa dziko yonsene yapantsi. Pikhali Yezu pa dziko yapantsi acenjeza anthu kuti makhaliro a dziko ino anafudzwa pa “nyatwa ikulu.” (Mat. 24:21) Iye alonga profesiya inapangiza pinthu pikhafuna kuona atowereri ace na makhaliro akhafuna kuthimbana na iwo cifupi na ndzidzi unoyu wa nyatwa ikulu. Mu profesiya ineyi, iye afokotoza pinthu pyakuti pikucitika lero pa dziko yonsene.—Mat. 24:3-12; Luka 21:10-13.

Mwakubverana na profesiya ineyi, lero Yahova akucenjeza anthu onsene toera asankhule kuntumikira na kumbvera. Iye asafuna kuti anthu akubvera akhale na umaso wadidi cincino, mbatambira nkhombo zace mu dziko ipswa yakulungama. (2 Ped. 3:13) Yahova asafuna kuphedza anthu toera akhulupire mapikiro ace. Toera kuaphedza kucita pyenepi, iye asaapasa mphangwa zakuti zinadzapulumusa umaso wawo. Mphangwa zenezi ndi “mphangwa zadidi za Umambo” zidalonga Yezu kuti “zinadzamwazwa pa dziko yonsene yapantsi toera zikhale umboni kuna anthu a madzindza onsene.” (Mat. 24:14) Mulungu akhunganya alambiri ace andimomwene toera apereke “umboni” unoyu peno kumwaza mphangwa za Mulungu m’madziko akukwana 240. Yahova asafuna kuti anthu azinji kakamwe abvere cenjezo yace, mbapulumuka pa “condzi” cakuti ndi kutonga kwace mwakulungama.—Sof. 1:14, 15; 2:2, 3.

Cinthu cakufunika kakamwe nee ndi cakuti Yahova asapasa anthu ndzidzi wakukwana toera abve macenjezo ace. Ninga pidaona ife mu nsolo uno, ndzidzi onsene iye asacita pyenepi. Mbwenye mbvundzo wakufunika kakamwe ndi uyu: Kodi anthu anabvera cenjezo ya Mulungu ndzidzi mbuciripo? Ninga anthu anamwaza mphangwa za Mulungu tendeni tipitirize kuphedza anthu azinji toera apulumuke pakumala kwa makhaliro a dziko ino.