Kodi Mulungu anadzapitiriza kutawirisa anthu kutongana unango na ndzace na kugopeswa ntsogolo mwawo? Nkhabe, ninga mudaona ife, iye anadzamalisa nyatwa na kupondererana pyakuti pyatoma kale kakamwe. Nciti wa anthu na dziko yapantsi asafuna mudziwe kuti ndzidzi wace wakufudza dziko uli cifupi. Kodi iye asapangiza tani cidziwiso ceneci cakufunika?

Dingani citsandzo ici: Mungafamba na motokala, panango pakutoma musafunika kubvundzisa, kudinga mapa na pitsogolero pinango pyakulembwa. Natenepa, munaona imwe kubverana kwa pidzindikiro na pipangizo pya mbuto inaenda imwe, musakhala na cinyindiro cakuti muli cifupi na kufika kunaenda imwe. Munjira ibodzi ene, Mulungu atipasa Mafalace akuti asalonga pinthu pyakuipa pinacita anthu pa dziko yonsene yapantsi. Munaona ife pyakuipa pyenepi mbipicitika, tisakhala na cinyindiro cakuti tiri cifupi na ndzidzi wakumala kwa dziko.

Bhibhlya isafokotoza kuti unadzafika ndzidzi wakuti mbiri za dziko yonsene zinadzamala. Mu ndzidzi unoyu kunadzaoneka pyakucitika pyakutowererana pyakuti pisasiyana na pinthu pyonsene pya m’mbiri za anthu. Dingani pinthu pinango pinalongwa m’Mafala a Mulungu.

1. MACINJO PA DZIKO YONSENE YAPANTSI Profesiya idalembwa pa Mateo kapitulu 24 isalonga thangwi ya pyakucitika pya pa dziko yapantsi pyakuti mbipidacita khundu ya cidzindikiro. Cidzindikiro ceneci mbicidapangiza ‘kumala kwa makhaliro a pantsi pano’ na ‘kufika kwa ndzidzi wakumala kwa dziko.’ (Vesi 3, 14) Pyakucitika pyenepi pisaphataniza nkhondo, njala, piteketeke m’mbuto zakusiyana-siyana, kunjipa kwa pinthu pyakuipa, kusoweka kwa ufuni na kuwangisira kwa atsogoleri a mauphemberi aunthawatawa toera kupeusa anthu. (Vesi 6-26) Inde, pyakucitika pyenepi pyatoma kale kakamwe. Mbwenye, nakuti kumala kuli cifupi, pyakucitika pyenepi mbipidacitika mu ndzidzi ubodzi ene wa nyatwa. Ipyo mbipidatowererwambo na pidzindikiro pitatu pya cenjezo.

2. MAKHALIRO A ANTHU Bhibhlya isalonga kuti kuthimizirika kwa kuipa kwa makhaliro a anthu mbukudapangiza “ntsiku zakumalisa.” Natenepa iyo isafokotoza: ‘Anthu anadzafuna pinthu pyawo pyokha basi, anadzasirira ndalama basi, anadzagaya mbadzacita umbirimi, anadzatikana Mulungu, anadzakhonda kubvera baba na mama, anadzakhonda kubwezera pyadidi pidapaswa iwo, anadzakhonda kulungama, anadzakhonda kufunana, anadzakhonda kubverana, anadzapambizira, akukhonda kudzitonga, anadzakhonda kubvera ntsisi, anadzatcinga anthu adidi, anadzaasandukira, akudzikuza, anadzafuna pya upombo kupita kufuna Mulungu.’ 2 Timoti 3:1-4) Mwandimomwene kukhonda lemedzana kwa anthu nee ndi kwacilendo tayu, mbwenye mu “ntsiku zakumalisa” ncitiro unoyu mbudatekera kakamwe, pontho ntsiku zenezi mbizidacemerwa “midzidzi yakugopswa.” Kodi musakwanisa kuona ncitiro unoyu wakuipa m’makhaliro a anthu?

3. KUIPISWA KWA DZIKO YAPANTSI Bhibhlya isalonga kuti Mulungu ‘anadzafudza ale anaipisa dziko yapantsi.’ (Apokalipse 11:18) Kodi anthu asafudza dziko munjira zipi? Ndzidzi wa Nowa usalongwambo munjira ibodzi ene: ‘Dziko ikhadaipa pamaso pa Mulungu, mbidzala na madawo. Mulungu ayang’ana mbaiona kuti yaipa.’ Natenepa Mulungu alonga: “Ndinadzaamalisa.” (Genesi 6:11-13) Kodi musaona pipangizo pyakuti dziko yapantsi iri kudzala na uipi? Kusiyapo pyenepi, anthu afika pakutekera kakamwe m’mbiri: Iwo ali na mphambvu yakuipisa dziko yapantsi mukufudza umaso wa anthu. Iwo asasasanya mpfuti. Pontho dziko yapantsi iri kuipiswa munjira inango. Pinthu pinatsidzikiza umaso pa dziko yapantsi —muya unapuma ife, miti na pinyama, madzi a bara​—pyonsene piciri kuipiswa thangwi yakuphatisirwa mwakuipa.

Natenepa bvundzikani, ‘Mu pyaka pyakupiringana dzana, kodi anthu akhali na mphambvu yakufudza dziko munjira ineyi?’ Mbwenye cincino anthu ali na mphambvu yakusasanya mpfuti zakugopswa toera kufudza makhaliro akudambo. Kuthambaruka kwakucimbiza kwa tekinolojiya kusacitisa anthu kukhonda bvesesa peno kutsalakana pyakubwereswa pyakuipa. Mbwenye, tsogolo ya dziko nee inakwaniswa kutsalakanwa na anthu. Pinthu pyonsene pya umaso mbipidzati kufudzwa, Mulungu anadzacita pinthu toera kufudza ale anaipisa dziko. Ineyi ndi pikiro yace!

4. BASA YAKUMWAZA MPHANGWA PA DZIKO YONSENE YAPANTSI Khundu inango ya cidzindikiro ca kumala kwa dziko yalongeratu pya basa yakuti cipo yacitika: ‘Penepo mphangwa zadidi za Umambo zinadzamwazwa pantsi ponsene, toera ukhale umboni pakati pa anthu a mitundu yonsene. Pingamala ipi, unadzabwera ndzidzi wa kumalisiratu pyonsene.’ (Mateo 24:14) Kampanya ineyi yakumwaza mphangwa mbidasiyana kakamwe na mphangwa za mauphemberi mazinji zakuti zisamwazwa kutomera kale. Mu ntsiku zakumalisa, mphangwa zenezi zakupambulika mbizidagomezera ‘mphangwa zadidi za Umambo.’ Kodi musadziwa misoka inango ya uphemberi inagomezera mphangwa zenezi zakupambulika? Ngakhale kuti anango asaoneka ninga asamwaza mphangwa zenezi, kodi iwo ndi nsoka wa pacisa, peno asamwaza mphangwa zadidi ‘pantsi ponsene, toera ukhale umboni pakati pa anthu a mitundu yonsene’?

Web site ya www.dan124.com isagomezera ‘mphangwa zadidi za Umambo.’ Site ineyi isapangiza mabukhu akuti asafokotoza mphangwa zenezi mu pilongero pyakupiringana 700. Kodi musadziwa nsoka unango unagomezera basa ineyi yakumwaza mphangwa zadidi za Umambo pa dziko yonsene yapantsi? Mbidzati sasanywa Interneti, Mboni za Yahova zikhadziwika thangwi yakuwangisira kwawo kumwaza mphangwa zadidi za Umambo wa Mulungu. Kutomera 1939 revista yonsene ya Ncenjezi ikhalembwa mafala awa: “Wakudziwisa Umambo Wa Yahova.” Bukhu inango yauphemberi yalonga kuti basa yakumwaza mphangwa ya Mboni za Yahova ndi “yakukhonda landanisika thangwi ya mphambvu yayo na munjira inacitwa iyo.” Umboni unoyu usagomezera mphangwa zadidi zakuti mwakukhonda dembuka ‘unadzabwera ndzidzi wakumalisa’ kubulukira m’mphambvu ya Umambo wa Mulungu.

Kodi mwakwanisa kuona kuti pidzindikiro pyonsene pinai pya cenjezo ya Bhibhlya pidalongwa mu  nsolo uno pyakwanirisika mu umaso wanu? Kupiringana pyaka dzana, revista ino isapereka mphangwa kwa anyakuleri ayo thangwi ya pyakucitika pya dziko toera kuphedza m’bodzi na m’bodzi kudziwa kuti tiri cifupi na ndzidzi wakumala kwa dziko. Mbwenye, anyakupenula anango asapokanya kuti pyenepi ndi manyerezero a anthu pontho pinakwaniswa kucinjwa. Iwo asalongambo, nakuti pyakumwazira mphangwa pikuthimizirika pa dziko yonsene yapantsi, makhaliro a dziko akutekera kakamwe kuipa. Ngakhale tenepo, pana kuthimizirika kwa pinthu pinapangiza kuti tiri mu ndzidzi wakumalisa m’mbiri ya anthu.

Anyakudziwisa anango asanyerezera kuti tiri cifupi na ndzidzi wa macinjo makulu a dziko yapantsi. Mwacitsandzo, mu 2014, the Science na Security Board Bulletin of the Atomic Scientists yacenjeza Conselho de Segurança das Nações Unidas thangwi ya ngozwi zikulu za umaso wa anthu. Asiyentista anewa alonga: “Kudinga mwacidikhodikho ngozwi zenezi kusaphedza kudziwa kuti umaso wa anthu uciri pangozwi thangwi yakuthambaruka kwa tekinolojiya.” Anthu azinji ali na cinyindiro cakuti tiri mu ndzidzi wakufunika kakamwe m’mbiri ya dziko. Asasanyi a revista ino na anyakuleri ayo azinji nee asapenula kuti ndzidzi unoyu wakufunika mwandimomwene ndi ntsiku zakumalisa, pontho kuti kumala kwa dziko kuli cifupi. Natenepa, mbuto mwakukhala wakugopa thangwi ya ntsogolo, imwe munakwanisa kutsandzaya na pinthu pya ntsogolo. Thangwi yanji? Thangwi munakwanisa kupulumuka pa kumala kwa dziko!