Tara ti imaginé: Koli wala wali ti mo atene mbeni tënë wala lo sara mbeni ye so ason mo; mo sara kue ti tene lo hinga ape so ngonzo asara mo. Me lo bâ so ngonzo asara mo, na lo komanse ti hunda mo wala nyen la apassé. Ye ni akiri ason mo sioni. Na yâ ti mara ti aye tongaso, nyen la mo peut ti sara ti tene ngonzo ahon ndö ti mo ape?

•  Ye so mo doit ti hinga

•  Ye so mo peut ti sara

•   Ti zia si ngonzo ahon ndö ti mo apeut ti buba seni ti mo. Awandara atene so tongana zo azia si ngonzo ahon ndö ti lo, a yeke ngangu ape ti tene lo wara kobela ti tension, kobela ti bê, yâ ti lo apeut ti son na peko ti tengo kobe, nga lo peut ti tï na yâ ti kota vundu. A tene nga so ngonzo apeut ti sara si zo alango nzoni ape, lo pensé mingi, lo wara kpale na poro ti terê ti lo nga lo peut ti wara kobela so apeut ti sara si mbage ti terê zo abuba. A yeke ndani la Bible atene: “Zia lege ti ngonzo . . . ndali ti so a lingbi ti gue gï na mo na ye ti sioni.”​—Psaume 37:8, bâ kete tënë na gbe ni.

•   Ti bata ngonzo ayeke ga nga na akpale. Batango ngonzo na bê ayeke tongana mbeni kobela so ayeke te zo yeke yeke na yâ ti lo. Na tapande, a peut ti sara si mo ga mbeni zo so ayeke kasa ndo mingi. Mara ti sarango ye tongaso apeut ti sara si ayeke ngangu ti tene azo avivre place oko na mo nga apeut ti buba songo ti mo na koli wala wali ti mo.

•   Gi ti bâ anzoni sarango ye so koli wala wali ti mo ayeke na ni. Sû asarango ye ota so mo ye mingi na mbage ti koli wala wali ti mo. Na tongana asi so koli wala wali ti mo asara mbeni ye so ason mo, pensé na asarango ye ti lo so mo sû fade so. Ye so apeut ti aidé mo ti tene ngonzo ahon ndö ti mo ape.

   Mama-ndia ti Bible: “Ala fa singila ti bê ti ala.”​—aColossien 3:15.

•    Duti nduru ti pardonné zo. Kozoni, gi ti bâ aye tongana ti so koli wala wali ti mo ayeke bâ. Ye so ayeke aidé ande mo ti hinga ti zia terê ti mo na place ti mba ti mo (1 Pierre 3:8). Na pekoni hunda terê ti mo: ‘Eskê ye so asara si mbi sara ngonzo so ayeke kota mingi ni la si mbi peut ti pardonné lo ape so?’

   Mama-ndia ti Bible: “[Ti] hon na ndö ti ye ti songo bê, a yeke pendere ye mingi.”​—aProverbe 19:11.

•    Fa atënë ti bê ti mo yeke nga sara ni na kode. Tongana mo ye ti sara tënë, tene “mbi”. Na tapande, ahon ti tene: “Mo bâ mbi tongana ye oko na lê ti mo ape, tongana mo yeke iri nga mbi ape ti fa ndo so mo yeke dä,” tene: “Bê ti mbi agi mbi so mo kiri hio ape, na so mbi hinga ye so apassé mo ape.” Ti kiri tënë yeke ayeke aidé mo ti tene ngonzo ahon ndö ti mo ape.

   Mama-ndia ti Bible: “Zia lakue tënë ti yanga ti ala aduti nzoni, ala zia ingo dä”.​—aColossien 4:6.

•    Dengi mê nzoni ti mä lo. Na peko ti so mo fa atënë ti bê ti mo awe, zia lege na koli wala wali ti mo ti kiri tënë, fâ tënë na yanga ti lo ape. Tongana koli wala wali ti mo ahunzi ti sara tënë, tara ti kiri kete na ndö ti atënë ni ti bâ wala mo comprendre tënë so lo tene na mo so. Ti duti kpô ti mä lo apeut ti aidé mo ti hon ndö ti ngonzo ti mo.

   Mama-ndia ti Bible: “[Duti] nduru ti mä tënë, . . . sara tënë hio hio pëpe.”​—Jacques 1:19.