MBENI fini bébé lo oko lo peut ti bata tere ti lo wani ape. Na ngoi so a dü e si e ngbâ bébé, gi babâ na mama ti e la ayeke bata e. Na ngoi so e komanse ti tambela, na lê ti e, azo so e tingbi na ala ayo ahon ndo ni. Tongana babâ na mama ti e ayo na e, mbeto ti azo ni ayeke sara e. Me, mbeto ni ayeke hunzi tongana e gbu maboko ti babâ wala mama ti e.

Na ngoi so e yeke kono, tongana babâ na mama ti e aye e nga agonda e, a yeke sara e nzoni. Tongana e bâ so ala ye e, a yeke sara si e sara mbeto mingi ape. Tongana ala gonda e ngbanga ti so e sara mbeni nzoni ye, a yeke sara si e yeke na confiance na tere ti e nga e yeke sara ye nzoni ahon ti kozo.

Tongana e kono encore kete, akamarade ti e apeut ti sara si e sara mbeto mingi ape. Tongana ala yeke na tere ti e, tere ti e ayeke nzere, nga ala yeke sara si mbeto agbu e mingi na ekole ape.

Gigi ti e na ngoi so e ngbâ kete adoit fade ti duti tongaso. Mawa ni ayeke so, ambeni molenge ayeke na akamarade mingi ape, nga ti ambeni, ababâ na amama ti ala aye ala vrai ape. Melissa * atene: “Lakue tongana mbi bâ foto ti ambeni sewa so ayeke sara ye kue place oko, mbi yeke tene, ‘Tongana mbi kue mbi wara mara ti sewa ni so na ngoi so mbi ngbâ lani kete, ka fade ayeke bien.’” Peut-être mo kue mo yeke na oko pensé ni so.

Peut-être, na ngoi so mo ngbâ kete, mo wara lani pëpe mbeni zo so mo peut ti fa tënë ti bê ti mo na lo. Peut-être mo bâ so, a ye mo lani mingi ape nga a gonda mo ape. Peut-être, mo ngbâ ti rappelé na atiri so ayeke manke ka lakue ape na milieu ti babâ na mama ti mo na so ague na ala ti kangbi; na mo pensé ti mo so mo la mo sara si ala kangbi so. Peut-être, babâ na mama ti mo ayeke zonga ka lani mo mingi, ala yeke dekongo na li ti mo wala ala yeke sara ye ti sioni na tere ti mo lani mingi.

Nyen la mbeni molenge apeut ti sara na yâ ti aye tongaso? Ambeni apeut ti komanse ti nyon mbangi wala ti nyon sämba mingi. Ambeni apeut ti lï na milieu ti abandit, ngbanga ti so ala ye ti wara akamarade. Ti ambeni, ala peut ti gi ti wara andeko, ndali ti so ala ye ti wara mbeni zo so aye ala. Me, mara ti asongo tongaso ayeke ninga ka ape, nga tongana yâ ti ala akangbi, vundu ni alingbi ti ga mingi ahon ti kozo.

 Ti ambeni maseka, so aye ni so asi na ala ape, ala peut ti ala ti kono na ziango na li ti ala so ala yeke ye oko ape. Ana atene: “Mbi bâ tere ti mbi so mbi yeke ye oko ape, ndali ti so mama ti mbi ayeke tene ka na mbi lakue tongaso. Lâ oko lo gonda mbi ape wala lo sara ye na nzoni bê na mbage ti mbi ape.”

Aye so ababâ na mama ti e asara lani na e la ayeke a-oko kpale ni ape. E peut ti gi bê ti e ahon ndo ni na peko ti divorce, tongana e tingbi na akpale ti gango kangba wala tongana mbeni ye na tere ti e anzere na e ape. Atâa akpale wa la asara si e yeke gi bê ti e ahon ndo ni, kpale ni so apeut ti buba ngia ti e nga na songo ti e na amba ti e. Nyen la e peut ti sara ti hon ndo ni?

A lingbi e hinga so e peut ti wara mungo maboko. E kue e yeke na mbeni zo so apeut ti aidé e, na zo ni so aye ti aidé e. Zo ni so ayeke Nzapa.

Na lege ti prophète Ésaïe, Nzapa atene: “Zia ye ayengi mo pëpe, teti Mbi yeke Nzapa ti mo; fade Mbi sara si mo kpengba; biani, fade Mbi sara na mo; biani, fade Mbi bata mo na tïtî Mbi ti koti ti mbilimbili.” (Ésaïe 41:10, 13). A nzere na e pëpe ti bâ so Nzapa ayeke na nzara ti gbu maboko ti e? Mbeni raison ayeke dä ape ti tënë e gi bê ti e!

Bible asara tënë ti ambeni wakua ti Nzapa, so kozo ala yeke gi bê ti ala mingi, me so na pekoni ala manda ti gbu maboko ti Nzapa. Anne, so ayeke mama ti Samuel, abâ lani so lo yeke ye oko ape, ndali ti so lo dü ape. Fani mingi, a he lo ngbanga ni. Ye ti pekoni ayeke so, nzara ti tengo ye asigigi na yâ ti lo nga lo toto mingi (1 Samuel 1:6, 8). Na peko ti so lo fa agingo bê ti lo na Nzapa, lo yapu.—1 Samuel 1:18.

David kue ayeke gi bê ti lo lani mingi. Teti angu mingi, Gbia Saül ayeke gi lo lani ti fâ lo. Fani mingi, lo sigigi na lê ti kuâ, nga na ambeni ngoi lo bâ so akpale ti lo ni ayeke mingi (Psaume 55:4-6; 69:2). Me, atâa so kue lo tene: “Mbi se, na mbi lango na siriri; teti gi Mo oko, O L’Éternel, Mo sara si mbi duti na siriri.”—Psaume 4:9.

Anne na David abi lani agingo bê ti ala na ndo ti Jéhovah, na ala bâ so lo aidé ala (Psaume 55:23). Tongana nyen la e nga kue e peut ti mû tapande ti ala?

1. Manda ti sara confiance na Jéhovah, so ayeke Babâ ti e.

Jésus atene so a lingbi e manda ti hinga Babâ ti lo, so ayeke ‘oko tâ Nzapa’. (Jean 17:3). Bazengele Paul adë bê ti e, lo tene: “[Nzapa ayeke] yongoro na e oko oko kue pëpe.” (Kusala 17:27). Jacques atene: “Ala ga nduru na Nzapa, na fade lo yeke ga nduru na ala.”—Jacques 4:8.

Tongana e hinga so e yeke na mbeni Babâ ti e so ayeke na yayu, so aye e nga ayeke pensé na e, a yeke mû ande lege na e ti zia ti gi bê ti e ahon ndo ni. A yeke tâ tënë so, ti wara mara ti confiance tongaso a hunda ngoi, me mingi ti ambeni zo abâ so ala wara ye ti nzoni na pekoni. Caroline atene: “Na ngoi so mbi bâ Jéhovah tongana Babâ ti mbi, mbi bâ so mbi wara mbeni zo so mbi peut ti fa tënë ti bê ti mbi kue na lo. Ye so adë bê ti mbi lani mingi!”

Rachel atene: “Jéhovah la ayeke oko zo so a-aidé mbi na ngoi so mbi yeke lani gi mbi oko, sân babâ na mama ti mbi. Mbi yeke sara tënë na lo, nga mbi yeke hunda na lo ti aidé mbi ndali ti akpale ti mbi; na lo aidé mbi lani.” *

2. Gue na mbeni bungbi so a yeke voro tâ Nzapa dä.

Jésus afa na adisciple ti lo ti bâ amba ti ala tongana aita ti ala. Lo tene: “Ala kue ayeke aita.” (Matthieu 23:8). Lo ye lani si atâ disciple ti lo aye tere na popo ti ala nga ala ga tongana mbeni kota sewa.—Matthieu 12:48-50; Jean 13:35.

Tongana mbeni sewa, aTémoin ti Jéhovah ayeke sara kue ti tene ngia nga na ndoye aduti na yâ ti bungbi ti ala (aHébreu 10:24, 25). Azo mingi, so ague na abungbi ni, abâ abungbi ni tongana mbeni pommade so a yeke sara na ti lê ti kä so ayeke na yâ ti bê ti ala.

Eva atene: “Mbi yeke na mbeni kamarade na yâ ti congrégation ti mbi so ahinga ti comprendre avundu ti mbi. Lo yeke mä mbi, lo yeke diko na mbi Bible nga lo yeke sambela na mbi. Lo ye ti zia mbi gi mbi oko ape. Lo yeke aidé mbi ti tene mbi sigigi na atënë ti bê ti mbi kue, so ayeke ne mbi, na gigi. Grâce na lo, mbi yapu.” Rachel akiri atene: “Mbi wara ambeni ‘babâ na mama’ na yâ ti congrégation. Ala sara si mbi bâ so ambeni zo aye mbi.”

3. Ye azo nga sara nzoni na ala.

Tongana e fa ndoye nga na nzoni bê na mbage ti amba ti e, a yeke sara si songo ti e na ala ayeke  kpengba. Jésus atene: “Ngia ayeke mingi tongana zo amû ye na zo ahon ti wara ye na maboko ti zo.” (Kusala 20:35). Na ndo ni, e yeke bâ so tongana e fa ndoye mingi na azo, e kue e yeke wara anzoni ye mingi na pekoni. Jésus atene na adisciple ti lo atene: “Ala mû ye lakue na azo, na azo ayeke mû ande ye na ala.”—Luc 6:38.

Tongana e fa ndoye na azo, si ala kue asara mara ni na e, a yeke sara e nzoni mingi. Bible atene so “ndoye ayeke hon lâ oko pëpe.” (1 aCorinthien 13:8). María atene: “Mbi hinga so, ambeni sioni bango ndo so mbi yeke na ni na ndo ti mbi wani ayeke nga vrai ape. Mbi wara lege ti hon ndo ni na mungo maboko na azo nga na grisango na ndo ti mbi wani. A sara mbi ka nzoni mingi tongana mbi sara mbeni nzoni ye ndali ti amba ti mbi.”

A ye pëpe ti tene so, tongana mo sara aye ota so e londo ti sara tënë ni so, droit, mo yeke gi encore bê ti mo ape biani biani. Me, a yeke ga na mo anzoni ye mingi. Caroline atene: “Mbi yeke na agingo bê lakue. Me, kamême fadeso mbi yeke na nzoni bango ndo na ndo ti mbi wani. Mbi hinga so Nzapa ayeke pensé na mbi, nga mbi yeke na akamarade so ayeke sara si mbi yeke gi bê ti mbi mingi ape.” Rachel kue ayeke na oko pensé ni so, lo tene: “Ngoi na ngoi, vundu ayeke sara mbi mingi. Me, mbi yeke na aita ti koli na ti wali, so mbi na ala e sara bungbi oko, so mbi peut ti wara mungo maboko na mbage ti ala. Awango ti ala ayeke aidé mbi ti bâ anzoni ye na yâ ti aye so ayeke si na mbi. Na ndo ni, mbi yeke na mbeni Babâ, so ayeke na yayu, so mbi peut ti sara tënë na lo lakue. Ye so asara kangbi ni la.”

Mbeni tanga ti ye so apeut ti aidé e, biani biani, ayeke dä. Bible asara tënë ti mbeni fini dunia so na yâ ni ande azo ayeke gi bê ti ala encore ape. Nzapa amû zendo so: “Fade azo oko oko kue aduti na gbe ti vigne ti ala mveni, na gbe ti keke ti figue ti ala mveni; zo oko ti mû mbeto na ala ayeke pëpe.” (Michée 4:4). Na ngoi ni so ande, e yeke duti na yâ ti siriri, zo oko ti sara sioni na e ayeke dä ape. Même ambeni sioni ye so asi lani na e, si angbâ na yâ ti li ti e, fade e yeke ‘dabe’ ti e na ni mbeni pëpe (Ésaïe 65:17, 25). Nzapa na Molenge ti lo, Jésus, ayeke zia ande “kusala ti mbilimbili” na sese. Ye ti pekoni ayeke so, azo ayeke wu tere na ala yeke “duti na siriri lakue lakue.”—Ésaïe 32:17.