බයිබලයේ ක්‍රියා 2:5-11 වාර්තාවට අමතරව ක්‍රි.ව. 33 පෙන්තකොස්ත දවසේදී විශාල සෙනඟක් යෙරුසලමට ආවා කියලා ඒ කාලයේම හිටිය යුදෙව් ලේඛකයෙක් වුණු ෆිලෝගේ වාර්තාවකත් සඳහන් වෙනවා.

යෙරුසලමට ආපු අය ගැන ඔහු මෙහෙම ලිව්වා. “සිය දහස් ගණන් සෙනඟක් ගොඩබිමින්, මුහුදෙන්, උතුරින්, දකුණින්, බස්නාහිරෙන්, නැඟෙනහිරෙන් යන සතරදිග්භාගයෙන්ම හැම ආගමික උත්සවයකටම ආවා.” මහා හෙරොද් රජුගේ මුනුපුරා වන 1වෙනි අග්‍රිපා, රෝම අධිරාජ්‍යයා වන කැලිගුලාට ලියපු ලියුමකිනුත් ෆිලෝ උපුටලා දැක්වුවා. ඒ ලියුමේ යෙරුසලම ගැන අග්‍රිපා රජ ලියලා තිබුණේ මෙහෙමයි. “යුදෙව්වන් බොහෝ රටවල ජනපද පිහිටුවාගෙන තිබුණ නිසා ශුද්ධ නුවර . . . යුදයේ විතරක් නෙමෙයි වෙනත් රටවල් බොහොමයකත් අගනුවර කියලා කියන්න පුළුවන්.”

මෙසපොතේමියාව, උතුරු අප්‍රිකාව, කුඩා ආසියාව, ග්‍රීසිය සහ මධ්‍යධරණී මුහුද අවට දූපත් යන ඈත රටවලත් යුදෙව්වන් ජනපද පිහිටුවාගෙන තිබුණා කියලත් අග්‍රිපා සඳහන් කෙරුවා. විශාරදයෙක් වන යෝකිම් යෙරෙමියස් කිව්වේ මෙහෙමයි. “ඒ රටවලින් යෙරුසලමට ගිය ගමන් ගැන විශේෂ සඳහනක් නැති වුණත් තමන්ගේ වන්දනාමාන කටයුතුවලට යන එක අනිවාර්ය දෙයක් වුණ නිසා යුදෙව් වැඩිහිටියන් ඒ ගමන් ගියා කියලා හිතන්න පුළුවන්.”—ද්විතීය කතාව 16:16.

පාස්කු, පෙන්තකොස්ත, පැල් කියන උත්සව 3 වාර්ෂිකව යෙරුසලමේ පැවැත්තුවා. 1වෙනි සියවසේදී යුදය හා අවට දේශවල හිටිය යුදෙව්වන් දහස් ගණනක් ඒ සඳහා ආවා. (ලූක් 2:41, 42; ක්‍රියා 2:1, 5-11) ආපු හැමෝටම නවාතැන් හොයාගන්න සිද්ධ වුණා.

සමහර අය රාත්‍රිය ගෙව්වේ යාළුවන්ගේ ගෙවල්වල. තවත් අය තානායම්වල. හුඟදෙනෙක් නගරයේ සහ නගරය අවට කූඩාරම් ගහගත්තා. යේසුස් යෙරුසලමේ හිටිය අන්තිම වතාවේ නවාතැන් ගත්තේ ඒ අසල තිබුණ නගරයක් වන බෙතානියෙයි.—මතෙව් 21:17.

කැණීම්වලදී දේවමාලිගාව අවට ප්‍රදේශයෙන් ජල තටාක තිබුණු ගොඩනැඟිලි කීපයක් හොයාගෙන තියෙනවා. උත්සවවලට ආපු අය ඒ ගොඩනැඟිලිවල නවාතැන් ගන්න ඇති. ඒවාවල ජල තටාක හදලා තිබුණේ නවාතැන් ගත්ත අය දේවමාලිගාවට ඇතුල් වෙන්න කලින් තමන්ව පිරිසිදු කරගන්න වෙන්න ඇති. එක ගොඩනැඟිල්ලක තියොඩටස් කියන නම කොටලා තිබුණා. ඔහු සිනගෝගයක හිටිය පූජකයෙක් වගේම නායකයෙක්. ඒකේ මේ විස්තරෙත් කොටලා තිබුණා. “සිනගෝගය හැදුවේ ටෝරා [ලියවිලි] කියවන්නයි. . . . නවානැත්, කාමර, ජල තටාක නවාතැන් ගන්න අමුත්තන්ටයි.”