1. Batinye ammanantinote Yihowa soqqamaanora hiittoohu yaachishanno qarri iillannonsa?

 ALAMETE doyichora heedhannote batinye Yihowa soqqamaanora yaachishannohunna xissiisanno coyi iillannonsa. Songoꞌne giddo togoo qarri iillinonsa roduuwi no? Mito Kiristaana buutote dhibbi waadannonsa woy shiidhe dadillitanno. Wolootu kayinni maatensa miili woy jaalinsa halaale agureenna buuto dadillitanno. Mitoota kayinni kalaqamu dano gawajjitannonsa. Kuri baalunku roduuwira shesho hasiissannonsa. Ikkina insa kaaꞌla dandiineemmohu hiittoonniiti?

2. Soqqamaasinchu Phaawuloosira mito woyite shesho hasiissinosihu mayiraati?

² Soqqamaasinchu Phaawuloosira duucha hige buutote qarri iillinosi. (2 Qor. 11:23-28) Qoleno, iso ‘mannimmasi utu gede qasanno qarri’ waadinosi; kuni qarri fayyimmate hoonge ikkara dandaanno. (2 Qor. 12:7) Hattono, Phaawuloosi ledosi soqqamannohu ‘Deemaasi tenne alame baxe agure haꞌreennasi’ lowo geeshsha dadillino. (2 Xim. 4:10) Phaawuloosi worbaho, qoleno qullaawu ayyaaninni buuraminohonna umisi horo agure woloota kaaꞌlanno Kiristaanchooti; ikkirono, hexxo mudhino woyiti no.—Rom. 9:1, 2.

3. Phaawuloosi sheshonna kaaꞌlo afiꞌrinohu mamiinniiti?

³ Phaawuloosi hasiissannosi sheshonna kaaꞌlo afiꞌrino. Hiittoonni? Yihowa qullaawu ayyaanisinni jawaachishinositi egennantinote. (2 Qor. 4:7) Qoleno, Yihowa ammanate roduuwisi widoonni jawaachishinosi. Phaawuloosi ledosi soqqantannori giddonni mitu ‘jawaachishshinosita’ coyiꞌrino. (Qol. 4:11) Insa giddo gamu, Arisxirokoosi, Tikiqoosinna Maarqoosiiti. Insa Phaawuloosi iillinosi qarra dandee saꞌꞌanno gede kaaꞌlitinosi.  Kuri sasunku Kiristaani iso jawaachishshanno gede kaaꞌlitinonsa akatta hiikkuriiti? Ninke mimmitonke sheshifachishatenna jawaachishate insa lawishsha harunsa dandiineemmohu hiittoonniiti?

4. Arisxirokoosi Phaawuloosira ammanamino jaala ikkinota leellishinohu hiittoonniiti?

⁴ Arisxirokoosi Meqedooniyaho noohu Teselonqe kataminni dayino Kiristaanchooti; isi Phaawuloosira ammanamino jaala ikkinota leellishino. Qullaawu Maxaafi giddo umo Arisxirokoosi daafira kulloonnihu Phaawuloosi misiyoone ikke sayikkimeeshsho Efesooni haꞌri warire kultanno xaggeraati. Phaawuloosi ledo nooha Arisxirokoosi lowo manni gaaro kayise amadinosi. (Soq. 19:29) Arisxirokoosi gedensaanni agurroonnisiha ikkirono, qarru iillannoe yee waajje Phaawuloosi agure dihaꞌrino; hatteentenni isi ammaname Phaawuloosi ledo keeshshino. Boodu agani gedensaanni Arisxirokoosi Giriikete gobbara Phaawuloosi gibbannori shitasira sharrantanni nooha ikkirono isi Phaawuloosiwiinni baxxikkinni keeshshino. (Soq. 20:2-4) Phaawuloosi 58 M.D. balla usuraho Rooma sonki woyite Arisxirokoosi seeda doogo isi ledo haꞌrino; hattono, lamunku baaru aana hadhanna markaawe hiqqaqqantino. (Soq. 27:1, 2, 41) Qoleno, insa Rooma iillitu gedensaanni boode yanna geeshsha ledo usurantinoha ikkara dandaanno. (Qol. 4:10) Phaawuloosi ammanamino jaali noosi daafira jawaantenna shesho afiꞌrinoti dihuluullissannote!

5. Lawishsha 17:17 kultanno garinni ammanammoommo jaalla ikka dandiineemmohu hiittoonniiti?

⁵ Arisxirokoosi gede faffote yannara calla ikkikkinni ‘qarru barrano’ roduuwanke kaaꞌline ammanammoommo jaalla ikkinoommota leellisha dandiineemmo. (Lawishsha 17:17 nabbawi.) Iillinonsa qarri sairo nafa roduuwinkera shesho hasiissansara dandiitanno. Firaansisi b yinanniti sasu agani giddo annasenna amase kaanserete dhibbinni shiidhinoti togo yitino: “Buutote qarri iillannonke woyite xisso rakke hura hooggara dandiitanno. Annaꞌyanna  amaꞌya shiirummankunni lowo yanna saꞌinoha ikkirono, xaa geeshsha xissiisiꞌra diaguroomma; tenne huwattannoti ammanantino jaalla nooe daafira tashshi yaannoe.”

6. Ammanammoommore ikkanke maa assineemmo gede kakkayissannonke?

⁶ Ammanantino jaalla roduuwansa kaaꞌlate yite uminsa horo agurtanno. Lawishshaho Piteri yinanni rodoo mudde shaanno dhibbi amadinosita kullisi. Minaamasi Katiriini togo yitino: “Piteri amadino dhibba anfi barra akimete minira haaꞌre ledonke haꞌrinori songonkera noori mitto minaannaatinna minaamaati. Kuri minaanninna minaama tenne busha odoo macciishshiti, woꞌmante yannara kaaꞌlannonketa kulinonke; qoleno, kaaꞌlo hasiissannonke yanna baalantera dode iillannonke.” Iillinonke qarra dandiine saꞌneemmo gede kaaꞌlitannonketi addu jaalla heedhunkero jawaante afiꞌneemmo.

7-8. Qolasiyaasi Sokka 4:7-9 kultanno garinni, Tikiqoosi addaxxinanniha ikkinota leellishinohu hiittoonniiti?

⁷ Tikiqoosi Roomu gashshooti hunda noohu Iisiyu qoqqowira heeꞌranno Kiristaanchooti; isi Phaawuloosira ammanamino jaalaati. (Soq. 20:4) Phaawuloosi, 55 M.D. balla Yihudaho heeꞌranno Kiristaana kaaꞌlate woxe gamba assinanni gede assi yannara isi Tikiqoosi konne lowo geeshsha hasiisanno looso ledosi loosanno gede assinoha ikkara dandaanno. (2 Qor. 8:18-20) Gedensaanni Phaawuloosi Roomaho umo usurami woyite Tikiqoosi soqqaminosi. Tikiqoosi Phaawuloosi borreessinota jawaachishshanno sokka Iisiyaho noo songuwara iillishino.—Qol. 4:7-9.

⁸ Tikiqoosi Phaawuloosira addaxxanno jaala ikke heeꞌrino. (Tit. 3:12) Hakkawaro Tikiqoosi gede addaxxinanniha ikkinohu baalanka Kiristaana diꞌꞌikkino. Phaawuloosi 65 M.D. balla layinkimeeshsho usurami woyite batinyu Iisiyu qoqqowira heeꞌranno roduuwi isiwa gambo giwinota borreessino; insa isiwa gambo gibbinohu darte waajjite ikkara dandaanno. (2 Xim. 1:15) Ikkirono, Tikiqoosi addaxxinanniha ikkino daafira Phaawuloosi isira wole looso uyinosi. (2 Xim. 4:12) Phaawuloosi togoohu danchu jaali noosi daafira hagiidhinoti dihuluullissannote.

9. Tikiqoosi lawishsha harunsa dandiineemmohu hiittoonniiti?

 ⁹ Ninkeno addaxxinanni jaalla ikkine Tikiqoosi lawishsha harunsa dandiineemmo. Lawishshaho, kaaꞌlo hasiissannonsa roduuwira kaaꞌlineemmonsata coyiꞌneemmoha calla ikkikkinni kaaꞌlannonsare assineemmonsa. (Mat. 5:37; Luq. 16:10) Kaaꞌlo hasiissannonsa roduuwi kaaꞌlineemmonsata affuro jawaante afidhanno. Mitte rodoo togo yitino: “Addaxxinannire ikkitiniro wonanni qarrame noo manchi kaaꞌlitaenso hiikkita yaanni yaaddo dilexxanno.”

10. Lawishsha 18:24 kultanno garinni qarru iillinosihu woy hexxo mudhinohu shesho afiꞌra dandaannohu mamiinniiti?

¹⁰ Duucha woyite qarru iillinonsari woy hexxo mudhitinori addaxxitanno jaalira hasaaphite shesho afidhanno. (Lawishsha 18:24 nabbawi.) Beettisi Kiristaanu songonni bohameenna dadillinohu Bijee yinanni rodii togo yiino: “Giddoꞌyata hasaapheemmohu addaxxeemmo jaali hasiisinoe.” Loosino soꞌronni songote giddo noosi qoosso hooginohu Karloosi yinanni rodii kayinni togo yiino: “Bushiishannoe yee waajjummokkinni giddoꞌyata hasaapheemmohu hasiisinoe.” Karloosi giddosita songote cimeeyyera hasaaphino; insa iillinosi qarra dandee saꞌꞌanno gede kaaꞌlitinosi. Qoleno, isi cimeeyye fojosi mannaho kultannokkita afino daafira shesho afiꞌrino.

11. Addaxxinannirenna mannu huluullamikkinni fojo hasaaphannore ikka dandiineemmohu hiittoonniiti?

¹¹ Addaxxinannirenna mannu huluullamikkinni fojo hasaaphannore ikkate, cincineemmore ikka hasiissannonke. Zhaana yinanni rodoo minaannise hune haꞌrisehu gedensaanni giddoseta jaallasera hasaaphite jawaante afidhino. Ise togo yitino: “Yoommata yaanni wirro wirro hige hasaaphoommaha ikkiro nafa insa cincite macciishshitinoe.” Kiꞌneno wolootu hasaaphitanno woyite seekkitine macciishshitine dancha jaalla ikka dandiitinanni.

12. Maarqoosi ayeti? Isi umisi fajjonni woloota kaaꞌlinohu hiittoonniiti?

¹² Marqoosi Yerusaalamete heeꞌrannoho Yihudu wido ikkino Kiristaanchooti. Fiixisi Barnabaasi egennaminoho misiyoone ikke soqqamannoho. (Qol. 4:10) Maarqoosi maate dureeyye ikkitukki digattino, ikkirono, isi maalaamittete coye dibalaxisiisino. Maarqoosi heeshshosi diro woꞌma umisi fajjonni woloota kaaꞌlino. Isi wolootaho soqqama baxanno. Maarqoosi soqqamaasinchu Phaawuloosinna soqqamaasinchu Pheexiroosi soqqantu yannara duucha hige kaaꞌlinonsa; isi insara hasiisannonsare wonshinonsaha ikkara dandaanno. (Soq. 13:2-5; 1 Phe. 5:13) Phaawuloosi “Maganu Gashshooti daafira” isi ledo soqqanturinna ‘jawaachishshusiri ‘ giddo mittu Maarqoosi ikkinota coyiꞌrino.—Qol. 4:10, 11.

13. Layinki Ximootewoosi 4:11 noo hedo Phaawuloosi Maarqoosi ammaname soqqamino soqqansho naadinota leellishshannohu hiittoonniiti?

¹³ Maarqoosi Phaawuloosira lubbote jaalaati. Hanni tenne leellishannoha mitto lawishsha laꞌno; Phaawuloosi 65 M.D. balla jeefote Roomaho usurame heeꞌre Ximootewosira layinki sokka borreessino. Phaawuloosi hatte sokkara Ximootewoosi Maarqoosi haaꞌre Rooma daanno gede xaaꞌmino. (2 Xim. 4:11) Phaawuloosi Marqoosi alba ammaname soqqaminotera naadinoti egennantinote; hakko daafira isi tenne qarrame noo yannara Maarqoosi isiwa daanno gede kulino. Maarqoosi iso duucha doogganni kaaꞌlinosi; miteekke, isi Phaawuloosira sagale woy borrote sokka borreessate horoonsiꞌrannore massinosiha ikkara dandaanno. Phaawuloosi, Maarqoosiwiinni afiꞌrino jawaantenna kaaꞌlo jeefote shinasira albaanni noo yanna giddo shesho afiꞌranno gede kaaꞌlitinosiha ikkara dandaanno.

14-15. Maatewoosi 7:12 noo hedo wolootaho mitore asse kaaꞌlate daafira maa rosiissannonke?

 ¹⁴ Maatewoosi 7:12 nabbawi. Qarru iille noonke yannara mannu mitore asse kaaꞌlinkero hagiidhineemmo. Hedeweelcho danonni annasi shiirinohu Raayani togo yiino: “Qarru iille noonke yannara alba assineemmore shiimaaddare nafa assiꞌne anfeemmokkiha lawankera dandaanno. Mannu shiimare nafa asse kaaꞌlinkero lowo jawaante afiꞌneemmo.”

¹⁵ Xiinxalloota ikkinummoro, wolootaho mitore assine kaaꞌlineemmo doogga afiꞌra dandiineemmo. Lawishshaho, mitte rodoo aleenni kulliri Piterinna Katiriini akimete mine noonsa qaxaro haꞌranno woyite haaꞌre haꞌrannonsa manna qixxeessitino. Piterinna Katiriini makeena kade afannokki daafira tini rodoo songote giddo mitu roduuwi tara gaꞌnite haadhe hadhannonsa gede pirogiraame fushshitino. Tini qixxaawo kaaꞌlitinonsari no? Katiriini togo yitino: “Aaninkenni duhu hoꞌlinoha lawinonke.” Shaqqillunni shiimare asse kaaꞌla lowo geeshsha sheshifachishshannota deꞌinoonte.

16. Marqoosi lawishshinni woloota sheshifachishate daafira maa ronseemmo?

¹⁶ Umi xibbi diro heeꞌrinohu rosaanchu Maarqoosi loosu batiꞌrinosi Kiristaanchooti. Isira lowohu ayyaanaamittete loosi noosi; konni giddo mittu suꞌmisinni woshshinanni Wongeela borreessate. Ikkirono isi yanna gaaꞌme Phaawuloosi sheshifachishino; hakko daafira Phaawuloosi ruxxi yiikkinni iso kaaꞌlo xaꞌmiꞌrino. Anjeela yinanniti ahaahese shineenna xisiissidhinoti wolootu sheshifachishshinose daafira naaddino. Ise togo yitino: “Jaallanke addanka kaaꞌlitankera hasidhannota anfummoro insara hasaapha diqarrissannonke. Insa ninke kaaꞌlitanni daafurtino yine hendammora dihasidhanno.” Ninkeneeto togo yine xaꞌma hasiissannonke: ‘Ammanate roduuwaꞌya umiꞌya fajjonni mitore asse jawaachisheemmo?’

17. Layinki Qorontoosi 1:3, 4 noo hedo hiincanke woloota sheshifachishate kaaꞌlitannonkehu hiittoonniiti?

¹⁷ Shesho hasiissannonsa roduuwi qooxeessinkera woꞌmite no. Wolootu ninke sheshifachishate horoonsidhino hedonni ninkeno woloota  sheshifachisha dandiineemmo. Ahaahese shiidhinoti Niino yinanni rodoo togo yitino: “Yihowa horoonsiꞌrankera maahoyye yinummoro isi ninke widoonni woloota jawaachishanno.” (2 Qorontoosi 1:3, 4 nabbawi.) Konni birxichira kulliti Firaansisi togo yitino: “Layinki Qorontoosi 1:4te noo hedo halaaleho. Wolootuwiinni afiꞌnoommo sheshonni ninkeno woloota sheshifachisha dandiineemmo.”

18. (a) Mitootu woloota sheshifachisha waajjitannohu mayiraati? (b) Woloota danchu garinni sheshifachisha dandiineemmohu hiittoonniiti? Lawishsha kuli.

¹⁸ Waajjineemmoha ikkiro nafa roduuwanke jawaachinsheemmo faro hasiꞌra hasiissannonke. Lawishshaho, qarru iillinosi manchira mayineemmoro woy maa assineemmoro afa hoongummoro waajjinammora dandiineemmo. Pooli yinannihu songote cimeessi annisi reyi yannara roduuwu iso sheshifachishate assitinore qaage togo yiino: “Insa anewa shiqqe hasaawisa shota diꞌꞌikkitinonsa. Qoleno, yitannori bainonsa. Ikkirono ane sheshifachishatenna kaaꞌlate hasiꞌransa umise loworeeti.” Taajooni yinanni rodiino lowoti baattote huxano gawajjitusihu gedensaanni togo yiino: “Hatte yannara mannu soyinoe sokka baalanti qulli diyitannoe; ikkirono insa ane gatato afate assitinore dihaweemmo.” Wolootaho hendeemmoha ikkiro insa danchu garinni sheshifachisha dandiineemmo.

19. Woloota jawaachishate murciꞌroottohu mayiraati?

¹⁹ Goofimarchu gambisanno woyite, alamete ikkito roore bushshanni hadhanno; hattono heeshsho qarru batiꞌrinota ikkitanno. (2 Xim. 3:13) Cubbaataamma ikkankenni loonseemmo soꞌronni qarru iillankera dandaanno; hakko daafira shesho hasiissannonke. Soqqamaasinchu Phaawuloosi reya geeshsha ammaname heeꞌranno gede kaaꞌlinosiri giddo mittu ammanate roduuwisiwiinni afiꞌrino jawaanteeti. Arisxirokoosi gede ammanammoommore, Tikiqoosi gede addaxxinannire, hattono, Maarqoosi gede uminke fajjonni kaaꞌlineemmore ikkino. Hatto assineemmoha ikkiro, roduuwinke ammanatenni kaajjite heedhanno gede kaaꞌlineemmonsa.—1 Tes. 3:2, 3.