Yesuusa Suntoonnihu Masqalu Aanaati?
Qullaawu Maxaafi mayyaanno?
Batinyu mannira masqalu Kiristaanu ammaꞌno malaate lawannonsa. Ikkollana, Qullaawu Maxaafi Yesuusa suntoonnihu hiittoo haqqiraatiro bade dikulanno. Hakko daafira, Yesuusa suntoonni haqqi suude bade afinohu mittuno dino. Ikkirono, Qullaawu Maxaafi Yesuusa suntoonnihu masqalu aana ikkikkinni hossi yiino haqqi aana ikkinota leellishshanno taje amadino.
Qullaawu Maxaafi Yesuusa shinoonni haqqa kulate roore anga istawurosi yaannoha Giriikete qaale horoonsiꞌranno. (Maatewoosi 27:40; Yohaannisi 19:17) Babbaxxitinoti Qullaawu Maxaafi tiro konne qaale “masqala” yite tirtinoha ikkirono, kuni qaali “hossi yiino haqqa” yaa ikkinota lowo egennaammi sumuu yitanno. a Mittu maxaafi kulanno garinni, istawurosi yaanno qaali “aye raginni xaadinsoonniha lame haqqa kulannoha horonta diꞌꞌikkino.” (E Kiritikaali Lekisikeni endi Konkordaansi tu ze Ingilishi endi Giriiki Niwu Testamenti)
Qullaawu Maxaafi istawurosi yaanno qaalira addaarro ikkinoha zayilooni yaannoha Giriikete qaaleno horoonsiꞌranno. (Soqqamaasinete Looso 5:30; 1 Pheexiroosi 2:24) Kuni qaali “haqqa,” “mokkollicho,” woy “haqqicho” yitanno tiro afiꞌrino. b Ze Kampaniyeni Bayibili togo yaanno: “Giriikete Afiinni borreessinoonnihu Haaru Gondoori giddo lamu haqqire kultanno hedo nafa dino.”
Maganu iso magansiꞌrate masqala horoonsiꞌnara hasiꞌranno?
Yesuusa suntoonni haqqi suudi baxihano ikkiro, aante noo hedonna Qullaawu Maxaafi qummeeshshuwa Magano magansiꞌrate masqala horoonsiꞌra gara ikkitinokkita leellishshanno.
Maganu iso magansiꞌrate masqalano ikko wole misilla horoonsiꞌnammora dihasiꞌranno. Maganu Israeelete daga magansidhannosi woyite “aye gari misileno” horoonsidhannokki gede hajajino; Kiristaanuno “kaphu maganna magansiꞌratewiinni [xooqanno]” gede kulloonni.—Marro 4:15-19; 1 Qorontoosi 10:14.
Umi xibbi diri Kiristaani Magano magansiꞌrate masqala dihoroonsiꞌrino. c Yesuusi soqqamaasine rosiissino rosonna lawishshansa baalunku Kiristaani harunsa hasiissanno.—2 Teselonqe 2:15.
Magansiꞌrate masqala horoonsiꞌra Magano affinokki daga budeeti. d Yesuusi reyihunni lowo xibbi diri gedensaanni, beetekiristaanna isi rosiisino roso facci assite agurtu; hatte yannara, haarote beetekiristaane daanno manni “Magano afinokki yannara horoonsiꞌranno malaattanna misilla, lawishshaho masqala dihunino.” (Ze Ekispaandidi Vayinsi Ekispooziterii Dikshinerii ofi Niwu Testamenti Wordisi) Ikkollana, Qullaawu Maxaafi togoo misilla magansiꞌrate horoonsiꞌra gara ikkitinokkita kulanno; haaro manna ammanaasine assate yineno konne assa gara diꞌꞌikkitino.—2 Qorontoosi 6:17.
a Aante noo borro lai: New Bible Dictionary, Third Edition, edited by D. R. W. Wood, page 245; Theological Dictionary of the New Testament, Volume VII, page 572; The International Standard Bible Encyclopedia, Revised Edition, Volume 1, page 825; and The Imperial Bible-Dictionary, Volume II, page 84.
b Aante noo borro lai: The Expanded Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words, page 1165; A Greek-English Lexicon, by Liddell and Scott, Ninth Edition, pages 1191-1192; and Theological Dictionary of the New Testament, Volume V, page 37.
c Aante noo borro lai: Encyclopædia Britannica, 2003, entry “Cross”; The Cross—Its History and Symbolism, page 40; and The Companion Bible, Oxford University Press, appendix 162, page 186.
d Aante noo borro lai: The Encyclopedia of Religion, Volume 4, page 165; The Encyclopedia Americana, Volume 8, page 246; and Symbols Around Us, pages 205-207.