UA FESILI MAI TALAVOU
O ā Mea e Tatau Ona Ou Iloa e Faatatau i le Faaleagaina i Faiga Taufeusuaʻiga?—Vaega 2: Fesoasoani
Fesaga‘ia o faalogona nofosala
E to‘atele tagata na aafia i le faaleagaina i faiga taufeusua‘iga, ua matuā māsiasi i le mea na tupu. Atonu e latou te ono tuua‘ia i latou lava. Se‘i manatu iā Karen ua 19 ona tausaga, ae na faaleagaina i faiga taufeusua‘iga i le va o le 6 i le 13 o ona tausaga. Na ia faapea mai, “O le mea e sili ona leaga na ou fesaga‘ia, o faalogona nofosala. Na ou faapea ifo, ‘Na faapefea ona ou faatagaina lenei mea e tupu iā te a‘u mo se taimi umi?’ ”
Pe afai o ou faalogona na i le mea na tupu, ia iloilo manatu o loo mulimuli mai:
E leʻi sauni tino ma faalogona o fanau iti e fai ni feusua‘iga. E latou te lē malamalama i aafiaga o feusuaʻiga, ma e lē mafai ona latou ioe ma le loto i ai e faia feusua‘iga. O lona uiga, e lē tuuaʻia tamaiti pe a faaleagaina i latou.
E talitonuina e tamaiti tagata matutua, ma e mamā o latou mafaufau i mailei a tagata amio leaga, o le māfuaaga lea e faigofie ai ona faaleagaina i latou. Na ta‘ua i le tusi The Right to Innocence “O tagata e faaleagaina tamaiti e lelei tele i le taufaa‘ole‘ole, ma e lē taitai le atamai o le tamaitiiti i le taufaaʻoleʻole o nei tagata.”
Atonu e faagaee faalogona o le tamaitiiti e fai feusua‘iga, a o faia i ai amioga matagā. Pe afai na tupu lenā mea iā te oe, ia e mautinoa e otometi lava ona tali atu faapea o tatou tino, pe a tago atu se tasi i totogasā. E lē faapea ai la na e malie e fai feusua‘iga na faaleagaina ai oe, pe tuuaʻia foʻi oe.
Mea e mafai ona fai: Ia mafaufau i se tamaitiiti e te iloa, e pei lona matua o oe i le taimi na faaleagaina ai oe. Fesili ifo iā te oe lava, ‘Pe e talafeagai ona tuua‘ia lenei tamaitiiti, o ia ua māfua ai ona faaleagaina?’
Na manatunatu Karen i lenā manatu ina ua ia tausitama i ni tamaiti se to‘atolu, o se tasi o i latou ua toeitiiti ono tausaga le matua, o le matua lenā na amata faaleagaina ai Karen. Ua faapea mai Karen, “Na ou iloa e ese le faigofie ona faaleagaina o tamaiti i le matutua lea: na matuā faigofie la ona faaleagaina a‘u i na tausaga.”
Mea moni: E tuua‘ia le tagata na faaleagaina oe. Ua faapea mai le Tusi Paia: “o le amioleaga fo‘i a lē ua amioleaga [lenā tagata] e i ona lava luga.”—Esekielu 18:20.
Le aogā o le talanoa atu i se isi
O le talanoa i se tagata matua maufaatuatuaina, e mafai ona e maua ai se fesoasoani. Ua faapea mai le Tusi Paia: “O le uō moni e alofa i taimi uma, ma o ia o se uso ua fanau mo taimi o puapuaga.”—Faataoto 17:17.
E malamalama lelei pe a e lē fia talanoa i le mea na tupu, ona e te ono manatu o le auala lea e maua ai le puipuiga. Atonu o lou lē fia talanoa i se tasi i le mea na tupu, ua pei o se pa ua e fausia e puipuia ai oe, mai i se isi mea e toe tupu. Ae se‘i mātau, o lenā pa ua e fausia e puipuia ai oe, e mafai fo‘i ona taofia ai lou mauaina o le fesoasoani.
Na iloa e se talavou e igoa iā Janet, o le talanoa e faatatau i le faaleagaina o ia o se fesoasoani sili mo ia. Na ia faapea mai, “Na faaleagaina a‘u e se tasi ou te iloa ma maufaatuatuaina a o o‘u la‘itiiti lava, ma ou te le‘i ta‘uina lava i se isi mo le tele o tausaga. Ae ina ua ou talanoa i lo‘u tinā, na pei na faamatuu ese atu se avega mamafa na ou amoina.”
Pe a tepa i tua, e malamalama Janet i le māfuaaga e faatalatū ai isi e taʻu le faafitauli. Na ia faapea mai, “O le faaleagaina i faiga taufeusua‘iga, o se mataupu e matamumuli isi e talanoa ai. Ae i lo‘u tulaga, e lē o se mea lelei le tigā na oo iā te a‘u ona o le lē ta‘uina. O se mea lelei la le vave fo‘ia, nai lo o le tuai.”
“Taimi e toe malosi ai”
Atonu o le faaleagaina o oe o se mea tigā ma e sesē ai ou manatu e faatatau iā te oe lava. O se faaa‘oa‘oga, e te ono faapea ifo ua faaleagaina aʻu, ma ua leai soʻu aogā pe e pau loʻu aogā o le faamalie o tu‘inanauga taufeusua‘iga o isi. O lou avanoa lenei e fo‘ia ai na pepelo, ina ia aogā ai iā te oe le “taimi e toe malosi ai.” (Failauga 3:3) O le ā e fesoasoani iā te oe e toe maua ai le malosi?
Su‘esu‘e le Tusi Paia. O loo i le Tusi Paia manatu o le Atua, lea e “faamalosia [ai] . . e lepetia ai mea ua matuā mautū” e aofia ai manatu sesē e faatatau i lou aogā. (2 Korinito 10:4, 5) O se faaa‘oa‘oga, faitau ma manatunatu i mau o loo mulimuli mai: Isaia 41:10; Ieremia 31:3; Malaki 3:16, 17; Luka 12:6, 7; 1 Ioane 3:19, 20.
Tatalo: Pe a lofia oe i faalogona lē aogā ma nofosala, “ia tuuina atu iā Ieova ou popolega uma” e ala i le tatalo. (Salamo 55:22) E lē tuulafoa‘iina oe!
Toeaina o le faapotopotoga: Ua toleniina nei tane Kerisiano e pei o ni “lafitaga mai i le matagi ma se mea e malu ai mai i timuga mamafa.” (Isaia 32:2) E mafai ona fesoasoani iā te oe ia maua le vaaiga paleni e faatatau iā te oe lava, ma faagalo mea ua tuana‘i ae taula‘i atu i le lumana‘i.
Uō lelei. Ia mātau tane ma fafine o ē ua avea ma faaa‘oa‘oga lelei o ni Kerisiano. Ia mātau le auala e feagai ai le tasi ma le isi. O le a e iloa ai, e lē o tagata uma e faaaogā o latou tulaga e faaleagaina ai i latou e fai mai e alolofa i ai.
Ua a‘oa‘oina e se tuafafine e igoa iā Tanya lenā lesona tāua. E mai lava i lona la‘itiiti, ua na o ia o se tasi na faamalie ai tu‘inanauga taufeusua‘iga o ni tamāloloa. Na ia faapea mai, “E na o le pau tamāloloa na ou latalata i ai, o i latou na faaleagaina a‘u.” Ae na iloa e Tanya e iai tamāloloa e alolofa moni. Na faapefea ona ia iloa?
Na suia le manatu o Tanya, a o faatasitasi ma se tane ma se avā o ni faaa‘oa‘oga lelei i le auala e ola ai o ni Kerisiano. Na ia ta‘ua, “Na ou mātauina mai i gaoioiga a le tane, e lē o tane uma e sauā. Na puipuia e le tane lana avā, e pei ona finagalo i ai le Atua.” a—Efeso 5:28, 29.
a Pe afai o e feagai ma faafitauli e pei o le lotomafatia, lē toe fia ʻai, faamanu‘alia o lou lava tino, lē maua se moe lelei, po o le fia pule i le ola, e atamai la lou sa‘ili i se fesoasoani mai i se foma‘i agavaa.