Taliaina ma le Fiafia le Taʻitaʻiga a Ieova

UA FAAMATALAINA E ULYSSES V. GLASS

O se sauniga sa matuā uigaese. Sa na o le 127 tagata aʻoga o le vasega lea na faauuina, ae o i latou na auai, o se aofia matuā fiafia e 126,387 o ē na ō mai le tele o atunuu. O le faauuga lea o le vasega lona 21 o le Aʻoga Faale-Tusi Paia a le Olomatamata o Kiliata, na faia i le Yankee Stadium i le Aai o Niu Ioka, ia Iulai 19, 1953. Aisea na avea ai lena mea o se aso sili ona iloga i loʻu olaga? Seʻi oʻu fai atu sina talaaga puupuu.

SA OU fanau i Vincennes, Indiana, i le Iunaite Setete o Amerika, ia Fepuari 17, 1912, pe tusa ma le lua tausaga a o lei fanau mai le Malo Faa-Mesia e pei ona faamatalaina i le Faaaliga 12:1-5. I le tausaga muamua atu na amata ai ona suesue e oʻu mātua le Tusi Paia faatasi ma tusi o le Studies in the Scriptures. I taeao o Aso Sa uma lava, e faitau ai e Tamā i le aiga se tasi o na tusi, ona matou talanoa lea i ai.

Sa faaaogā e Tinā mea na ia aʻoaʻoina e fesoasoani ai i le faatonutonuina o mafaufau o lana fanau. O ia o se tinā lelei tele—e ese le agalelei, e loto naunau foi e fesoasoani. E toʻafa le aofai o i matou le fanau, ae sa faasalafa atu pea le alofa o Tinā ma faaaofia ai ma isi tamaiti mai o matou tuaoi. Sa ia faaalu le taimi ma i matou. Sa fiafia o ia e faamatala mai ia i matou tala o le Tusi Paia ma matou pepese faatasi.

Sa ia valaaulia foi i lo matou aiga tagata eseese o ē sa auauna faataimi atoa i le faiva. Sa latou nonofo ma i matou mo na o se aso se tasi pe lua, sa masani ona fai sauniga ma lauga i lo matou fale. Sa matou fiafia faapitoa lava ia i latou o ē sa faaaogā tala faatusa ma faamatala mai ia i matou ni tala. I se tasi taimi i le 1919, pe tusa ma se tausaga talu ona faaiuina le taua muamua a le lalolagi, na tuusaʻo faapitoa mai ai lava ia i matou tamaiti le lauga a le uso na asiasi ane. Sa ia talanoaina le faapaiaina—lea ua sili atu ona saʻo le taʻuina i aso nei e faapea o le tuuina atu—ma sa fesoasoani ia i matou e malamalama ai i le auala ua faaaafia ai e lenei mea o matou olaga. Mulimuli ane i lena po ina ua ou alu ou te moe, sa ou tatalo ai i loʻu Tamā faalelagi ma taʻu atu ia te ia e faapea, ou te fia auauna pea ia te ia.

Ae peitai, ina ua mavae le 1922, na tele ina faatuatuanai ai e isi popolega o le olaga lena faaiuga. Na matou siitia atu mai lea nofoaga i lea nofoaga ma leai ai ni aufaatasiga ma se faapotopotoga a tagata o Ieova. Na toesea Tamā ona o lana galuega i le kamupanī nofoaafi. Sa fai ma misi le faiga o la matou suesuega faale-Tusi Paia. Sa ave aʻu mataupu i le aʻoga ma le manatu e avea aʻu o se tagata tusiata e faasalalauina ai faiga faapisinisi, ma sa fuafua foi ou te alu i se iunivesite e sili ona lauiloa.

Suia Loʻu Sini i le Olaga

I le taulotoaiga o tausaga o le 1930, na toe amata ai ona agaʻi atu le lalolagi i se taua i le lalolagi aoao. Sa matou nonofo i Cleveland, Ohio, ina ua asiasi atu se tasi o Molimau a Ieova i lo matou fale. Sa amata loa ona matou toe mafaufau mamafa i mea na matou aʻoaʻoina a o laiti. Ae maise lava loʻu uso matua o Russell, sa sili ona mafaufau mamafa, ma o ia foi na muamua papatiso. O aʻu, sa fai lava si ese, ae ia Fepuari 3, 1936, na ou papatiso ai foi. Na tuputupu aʻe loʻu talisapaia o mea e aofia ai i le tuuina atu ia Ieova, ma sa ou aʻoaʻoina ai e talia le taʻitaʻiga a Ieova. I le tausaga lava lena na papatisoina ai foi oʻu tuafāfine e toalua o Kathryn ma Gertrude. Na matou aufaatasi uma lava i le faiva faataimi atoa e avea o ni paeonia.

Ae peitai, e lē o le uiga o lena mea faapea sa matou lē toe mafaufau ai i se isi mea. Sa matuā tutū lava oʻu taliga ina ua faamatala mai e le avā a loʻu uso ia te au e uiga i se teine lalelei e igoa ia Ann o lē “sa matuā naunau” talu mai ona faalogo i le upu moni ma o le a alu atu i sauniga sa faia i lo matou fale. O le taimi lena, sa faigaluega ai Ann o se failautusi i se ofisa o se loia, ma e lei atoa se tausaga, ae papatiso o ia. Sa lei iai saʻu fuafuaga ou te faaipoipo, ae sa 100 pasene le tuutoina atu o Ann mo le upu moni. Sa manao o ia ina ia faaaafia atoatoa lona olaga i le auaunaga ia Ieova. E lei faapea mai lava o ia, “Pe mafai ona ou faia le galuega?” Na i lo lea, e faapea mai o ia, “O le ā se auala e sili ona lelei ou te faia ai?” Ma sa finafinau o ia ina ia faataunuuina. Sa ou fiafia i ai i lena vaaiga mautinoa. E lē gata i lea, sa lalelei tele o ia, ma o loo tumau pea lona lalelei. Na avea o ia ma aʻu avā ma e lei pine ae avea foi o ia ma aʻu paga i le auaunaga faapaeonia.

Toleniga Tāua i le Avea o ni Paeonia

I le avea ai ma paeonia, sa ma aʻoaʻoina le ala e maua ai le loto malie pe a itiiti po o le tele foi o mea ma te maua. (Filipi 4:11-13) I se tasi aso a o agaʻi ina po, sa leai sa ma meaʻai. Sa na o le lima sene lava le tupe sa ia i maʻua. Na ma ō atu i se fale povi, ma na ou fesili atu i ai, “E mafai ona e aumaia mo i maʻua se sosisi faaasu mo le  lima sene?” Sa tilotilo mai le tamaloa ia i maʻua ona ia tipi mai lea o tipiga se fa. Ou te mautinoa lava sa sili atu i le lima sene le tau, ma na maua ai le ma meaʻai.

O se mea sa masani ai le fetaiai ma teteega ogaoga a o auai i la ma faiva. I se aai e latalata i Syracuse, i Niu Ioka, sa ma galulue ai i le auala i le tufatufaina o tamai pepa ma sa asoa i o ma ua pepa malō sa faasilasila ai se lauga lautele faapitoa. Na toso faatātā atu aʻu e ni tamaloloa lapopoa se toalua ma sa la soona faia aʻu. O le tasi o i laua o se leoleo, ae sa lē ofuina lana toniga, ma na te lei talia laʻu talosaga ina ia faaali mai lana pine. I le taimi lena, na taunuu mai ai Grant Suiter mai le Peteli i Brooklyn ma na faapea mai matou te ō i le ofisa o leoleo e foia ai le mataupu. Ona ia telefoni atu lea i le ofisa o le Sosaiete i Brooklyn, ma faatonuina ai i maʻua uma e toalua ina ia ma toe ō atu i le aso lava lena ma pepa sa asoa i o ma ua ma tamai pepa ina ia saunia ai se faavae mo se faamasinoga. E pei lava ona faatalitalia, na pueina i maʻua ma taofia. Ae peitai, ina ua ma taʻu atu i leoleo o le a molia i latou ona o le taofia sese o i maʻua, na latou tatalaina ai i maʻua.

I le aso na sosoo ai, na osofaia ai e se faapotopotoga o talavou pisapisao le nofoaga na faia ai la matou fonotaga ona o uunaiga a se patele, ma sa leai lava se leoleo na vaaia ai. Na sasa e nei tagata faatuputupu leaga le fola laupapa o le fale i pate pesipolo, ma fetogi ifo i lalo nisi o le aofia mai luga o le fale matamata, ma ō atu i luga o le pulelaa, ma latou sisi ai se fuʻa a Amerika ma feei mai, “Faalo i ai! Faalo i ai!” Ona amata lea ona latou usuina le pese “Beer Barrel Polka.” Na latou matuā faataapeina lava le sauniga. Sa oo moni ia i matou le uiga o fetalaiga a Iesu i lona faapea mai: “E lē ni o le lalolagi outou, a ua ou filifilia outou nai le lalolagi, o le mea lea e ʻinoʻino ai le lalolagi ia te outou.”—Ioane 15:19.

O le lauga lautele, o se kopi moni o le lipine faafonokalafi o le lauga a J. F. Rutherford, o lē na avea ma peresitene o le Sosaiete o le Olo Matamata i lena taimi. Na ma nonofo ai pea ma Ann i lena aai mo ni nai aso ma asiasi atu i tagata e ofo atu i ai le avanoa e faalogologo ai i le lauga i o latou lava aiga. Ma na iai nisi na latou talia lena ofo.

Tauofo mo le Auaunaga i Atunuu Ese

Mulimuli ane, na tatala mai ai ni avanoa fou mo le auaunaga. Na valaaulia ai loʻu uso o Russell ma lana avā o Dorothy, ina ia auai i le uluai vasega o le Aʻoga i Kiliata, i le 1943, ona sosoo ai lea ma le aauina atu faamisionare i Cuba. O loʻu tuafafine o Kathryn sa i le vasega lona fa. Sa tofia atu foi o ia i Cuba. Ma na toe tofia mulimuli ane o ia i Dominican Republic sosoo ai ma Puerto Rico. Ae faapefea i maʻua ma Ann?

Ina ua ma faalogo e uiga i le Aʻoga o Kiliata ma le mea moni e faapea o loo manao le Sosaiete e aauina atu ni misionare i isi atunuu, na ma lagona lo ma mananao e faaavanoa i maʻua mo le auaunaga i atunuu ese. I le taimi muamua, sa ma mafaufau e ma te ō lava i maʻua, atonu i Mekisikō. Ae peitai, na ma filifili atonu e sili ona lelei ona faatali ma tuu atu i le Sosaiete e tofia i maʻua pe a uma ona ma auai i le Aʻoga o Kiliata. Na ma iloa o le faatulagaga lenei sa faaaogā e Ieova.

Na valaaulia i maʻua i le vasega lona fa o le Aʻoga o Kiliata. Peitai a o toeitiiti lava amata le vasega, na iloa ai e le uso o N. H. Knorr, o lē na avea ma peresitene o le Sosaiete o le Olo Matamata i lena taimi e uiga i tulaga lē atoatoa o le malosi o Ann ona o le maʻi pipili na aafia ai a o laitiiti. Na talanoa mai o ia ia te au e uiga i lena mea ma filifili ai e lē lelei le aauina atu o i maʻua e auauna i se isi atunuu.

I le pe tusa ma le lua tausaga mulimuli ane, a o oʻu faia sauniuniga mo le tauaofiaga, na toe sau ai le uso o Knorr ma talanoa mai ia te au po o tumau pea lo ma mananao e auai i le Aʻoga o Kiliata. Na ia faapea mai ia te au, e ui lava o le a ma auai i Kiliata, ae o le a lē tofia atu i maʻua i se atunuu ese; e iai se isi mea o loo ia mafaufau i ai. O lea ina ua amata le vasega lona iva ia Fepuari 26, 1947, na aofia ai ma i maʻua i lena vasega.

E lē mafai ona faagaloina na taimi i Kiliata. O lesona sa matuā faaoaina ai faaleagaga. Na maua ai ni faauoga mo le olaga atoa. Ae o le faaaafiaina  o aʻu i le aʻoga, na sili mamao atu i lo lena.

I le Va o Uosigitone ma Kiliata

O le vaitaimi lena o loo fou pea le Aʻoga o Kiliata. Ma sa lei masani lelei lava le malo o le Iunaite Setete ma sini o le aʻoga, o lea, sa tele lava ni fesili na lāgā. Sa manao ai le Sosaiete ina ia iai sona sui i Washington, D.C. O iina na aauina atu i ai i maʻua mo ni nai masina ina ua uma le faauuga mai Kiliata. O laʻu galuega, o le fesoasoani lea i le mauaina o pemita mo i latou mai isi atunuu o ē na valaaulia ina ia ō mai i Kiliata, ma ia mauaina foi pepa faalemalo ina ia mafai ai ona aauina atu le aufaauu i isi atunuu mo le galuega faamisionare. O nisi o alii ofisa, e lelei e lē faaituʻau ma e loto fesoasoani. A o isi e iai lagona e matuā tetee lava i Molimau. O nisi tagata o ē na malolosi o latou manatu faapolotiki, na faapea mai e iai a tatou fesootaiga ma vaega o tagata ia sa latou lē fiafia i ai.

O se tasi tamaloa na ou alu i lona ofisa sa matuā faitioina malosi i tatou ona o lo tatou lē faʻalo i le fuʻa ma le lē ō i le taua. Ina ua uma ona ia ʻoteʻotē e uiga i lena mea mo sina taimi, na iu lava ina ou faapea atu: “Ou te manao ina ia e iloa, ma o lena ua e iloa, e lē aafia Molimau a Ieova i se taua ma so o se tagata i le lalolagi. Matou te lē aafia i mataupufai a le lalolagi. Matou te lē aafia i a latou taua, ma a latou faiga faapolotiki. E matou te matuā solitu lava. Ua uma ona matou faatoilaloina faafitauli na o loo tou fesagai; ua matou maua le autasi i la matou faalapotopotoga. . . . O lea, o le ā la le mea e te manao matou te faia? E te manao ina ia matou toe foi i auala o loo outou faia ai mea ae tuu a matou auala?” E na te lei toe fai mai lava se tala talu mai lena mea.

Sa faataatia ese aso atoatoa e lua o le vaiaso mo le galuega i ofisa o le malo. E faaopoopo i lena, sa ma auauna o ni paeonia faapito. I tuā i le taimi lena, o lenei galuega sa faaalu ai le 175 itula i masina taitasi i le faiva i le fanua (na suia mulimuli ane i le 140 itula), o lea sa masani ona ma ō i le auaunaga seia oo lava i le afiafi. Ma sa ma fiafia ai. E tele ni suesuega lelei na ma faia ma ni aiga atoa, ma sa lelei lo latou agaigai i luma. Sa ma filifili ma Ann e lē faia sa maʻua lava fanau, ae i le tulaga faaleagaga, sa iai e lē gata o a ma fanau, a o fanau foi a fanau. Maeu le faafiafiaina ai o o ma loto ona o i latou!

I le faaiuiuga o le 1948, na ou maua ai se isi tofiga faaopoopo. Na faamatala mai e le uso o Knorr e faapea, o le uso o Schroeder, o le lesitala ma o se tasi o faiaʻoga o le Aʻoga o Kiliata, o le a pisi tele i se isi galuega tāua, o lea na talosagaina ai aʻu ina ia ou aʻoaʻo atu i vasega i Kiliata pe a manaomia. Ma loʻu teʻi tele, na ma toe taunuu ai ma Ann i Kiliata, i South Lansing, i Niu Ioka ia Tesema 18. I le taimi muamua, sa ma iai i Kiliata mo na o ni nai vaiaso mai lea taimi i lea taimi, ona ma toe ō atu lea i Uosigitone. Ae  peitai, o le iuga, sa sili atu ona tele le taimi na ma faaalu i Kiliata na i lo Uosigitone.

O le vaitaimi lea, e pei ona ou taʻua i le amataga, na faia ai le faauuga o le vasega lona 21 o Kiliata i le Yankee Stadium i Niu Ioka. O lea i le avea ai o se tasi o faiaʻoga, na ou maua le faaeaga e faia se sao i le polokalame o le faauuga.

Auaunaga i le Ofisa Ulu i le Lalolagi

Ia Fepuari 12, 1955, na amata ai foi se isi tofiga o le auaunaga mo i maʻua. Na avea ai i maʻua ma sui o le aiga Peteli i le ofisa ulu o le faalapotopotoga vaaia a Ieova i le lalolagi. Ae o ā mea o le a aafia ai? I le tulaga faavae, o le loto malie lea e faia so o se tofiga sa tofia mai ia i maʻua, i le faia o se sao i galuegafai sa manaomia ona felagolagomai ai ma isi. O le mea moni, sa ma faia lena mea i le taimi muamua, ae o lea ua avea nei ma vaega o se vasega e sili atu ona toatele—le aiga Peteli i le ofisa ulu. Na ma talia ma le fiafia lenei tofiga fou o se faamaoniga o le taʻitaʻiga a Ieova.

O se vaega autū o laʻu galuega sa aofia ai mataupu tau faasalalauga. Ona o le faanaunauga ina ia maua mai ni tala e faatupu ai le naunau fia faitau, ma ona o le mauaina o ni faamatalaga mai tagata faaituʻau, na lomia ai e nusipepa ni tala faalemanuia e uiga i Molimau a Ieova. Sa matou taumafai e faaleleia lena tulaga.

Sa manao le uso o Knorr e faamautinoa ua tele galuega e fai a i matou uma lava, o lea sa iai foi isi tofiga. O nisi o nei galuega sa taulai atu i loʻu tomai e avea o se tagata tusiata o faasalalauga faapisinisi. O isi sa aofia ai le ofisa o faasalalauga a le Sosaiete, le WBBR. Sa iai foi se galuega e tatau ona faia e faatatau i ata gaoioi na saunia e le Sosaiete. O le mea moni, o le talafaasolopito faatiokarate sa avea o se vaega o le aʻoga i Kiliata, ae i le taimi nei, e tele galuega eseese na faia ina ia faamasani ai le toatele o tagata o Ieova i tala auiliili o lena talafaasolopito o le faalapotopotoga faatiokarate i aso nei ma ia mafai ai foi ona maua nei mea e tagata lautele. O le isi vala o le toleniga i Kiliata e aofia ai le faia o lauga lautele, ma sa tatau ona faia se galuega ina ia mafai ai ona saunia ni mea e fesoasoani i le auala e faia ai lauga lautele mo le auuso i faapotopotoga. O lea, sa tele lava mea e ao ona faia.

Ua Tumau Nei i Kiliata

I le 1961, ona o le fuafuaga mo le toleniina o ovasia femalagaai ma sui o le lālā i le lumanai, na siitia atu ai le Aʻoga o Kiliata i Brooklyn, i le mea o iai ofisa autū o le Sosaiete a le Olo Matamata. Na ou toe alu atu ai foi i le potu aʻoga—i le taimi lea, e lē o se faiaʻoga fesoasoani a o se sui tumau o le vasega o faiaʻoga. Maeu se faaeaga! Ua ou matuā talitonu atoatoa e faapea, o le Aʻoga o Kiliata o se meaalofa mai ia Ieova, o se meaalofa ua maua ai e lana faalapotopotoga vaaia atoa aogā.

I Brooklyn na maua ai e vasega o Kiliata ni avanoa sa lē iloa e tagata aʻoga i vasega na muamua atu. Sa tele atu nisi failauga na valaaulia ma sa maua ai se aufaatasiga vavalalata ma le Vaega Pule ma tele ai ina mafuta faatasi ma le aiga Peteli i le ofisa ulu. Sa mafai ai foi ona toleniina tagata aʻoga i galuega faaofisa, i le faagaoioia o aiga Peteli, ma i vala eseese o le galuega i le falegaosimea.

I le faagasologa o tausaga, sa eseese le aofai o tagata aʻoga, ma sa faapena foi ma le aofai o faiaʻoga. I nisi foi taimi sa fesuiai ai nofoaga na fai ai le aʻoga. I le taimi nei, ua iai i se siomaga matagofie i Patterson i Niu Ioka.

Galulue ma Tagata Aʻoga

Ua avea o se mea e olioli ai le aʻoaʻo atu i nei vasega! O ni tagata talavou o ē e lē fiafia e faia ni mea i lenei faiga tuai o mea. Ua latou tuua o latou aiga, a latou uo, o latou aiga, ma tagata e tautatala i la latou lava gagana. O le tau, o meaʻai—o mea uma o le a ese. E latou te lē iloa foi po o fea le atunuu o le a latou ō atu i ai, ae o lo latou sini o le avea ma misionare. E te lē tau uunaia tagata faapena.

Pe a ou alu atu i le potu aʻoga, sa avea pea ma oʻu sini le faatoʻa fimalie o tagata aʻoga. E leai se tasi e mafai ona ia aʻoaʻoina se mea pe a lē toʻa lelei ma popole. E moni, o aʻu o le faiaʻoga, ae sa ou iloa le tulaga sa iai i le avea o se tagata aʻoga. Sa ou nofo ai foi i na nofoa i se tasi taimi. E moni, sa latou suesue loloto ma aʻoaʻoina le anoanoai o mea i Kiliata, ae sa ou manao foi ina ia latou fiafia.

Sa ou iloa e faapea, pe a latou ō atu i o  latou tofiga, o le a iai nisi o mea latou te manaomia ina ia taulau manuia ai. Sa latou manaomia se faatuatua malosi. Sa manaomia ona latou loto maulalo—le matuā tele o le loto maulalo. Sa manaomia ona latou aʻoaʻoina le nofo lelei ma isi tagata, ia talia tulaga e iai mea, ma ia faamagalo atu mai le loto. Sa manaomia ona latou ati ae pea lava pea fua o le agaga. Sa manaomia foi ona latou alolofa atu i tagata ma ia naunau i le galuega ua aauina atu ai i latou e fai. O mea na sa ou taumafai pea e faamamafa atu i tagata aʻoga a o latou iai i Kiliata.

Ou te lē o mautinoa nei pe toafia ni tagata aʻoga na ou aʻoaʻoina. Ae ou te iloa loʻu lagona e uiga ia i latou. Pe a mavae le lima masina e faaaluina ma i latou i le potu aʻoga, ou te lagona loʻu matuā mafuta atu ia i latou. O lea, a o oʻu vaavaai atu ia i latou a o savavali atu i luga o le pulelaa e talia o latou tusi pasi i le aso o le faauuga, sa ou iloa ua latou faaiuina ma le manuia le aʻoga ma ua lē pine ae latou ō ese atu. Sa pei lava ua malaga ese atu se vaega o loʻu aiga. E mafai faapefea ona taofia oe mai le alofa atu i tagata o ē na loto malilie e foaiina atu i latou lava ma faia le galuega lea o le a faia e nei tagata talavou?

I tausaga mulimuli ane ina ua toe foi mai i latou e asiasi mai, ou te faalogo atu ia i latou o faamatala e uiga i mea na latou olioli ai i le auaunaga, ma ou te iloa o loo tumau ai pea i latou i o latou tofiga, i le faia o le mea na aʻoaʻoina ai i latou e fai. O le ā loʻu lagona e uiga i lena mea? Ou te fai atu, maeu se faalogona i na lelei.

Vaavaai Atu i le Lumanai

Ua agaʻi ina tau lē lelei laʻu vaai i le taimi nei, ma ou te lagona loʻu lē fiafia ona o lenei mea. Ua lē o toe mafai ona ou aʻoaʻo atu i le potu aʻoga o Kiliata. I le taimi muamua, sa o se suiga faigata lena mea, ae i le faagasologa o loʻu olaga, ua ou aʻoaʻoina ai ina ia talia tulaga e oo mai ma ola e tusa ai ma na mea. E masani ona ou mafaufau i le aposetolo o Paulo ma lana “mea matuitui i le tino.” E faatolu ona tatalo Paulo mo se mapusaga mai lena mea tiga, ae na taʻu atu e le Alii ia te ia: “O loʻu nei alofa tunoa e lava lea e fesoasoani ia te oe; auā o le vaivai e faaatoaina ai loʻu mana.” (2 Korinito 12:7-10) Sa faaauau pea ona ola Paulo ma lea mea matuitui. Afai sa mafai ona ia faia lea mea, e tatau foi ona ou taumafai. E ui lava ou te lē o toe faia ni lesona i vasega, ae ou te faafetai ona o loo mafai pea ona ou vaai atu i tagata aʻoga i aso taitasi o ō mai ma toe ō atu. I nisi taimi, e mafai lava ona ou talanoa atu ia i latou, ma e faafiafia ai loʻu loto i loʻu mafaufau atu i le agaga lelei o loo latou faaalia.

E matuā matagofie le mea o loo taofia e le lumanai pe a mafaufau atu i ai. Ua faataatia nei se faavae. Ua faia ai e Kiliata se vaega iloga i lea faavae. I tala atu o le puapuaga tele, pe a tatalaina tusi ia o loo taʻua i le Faaaliga 20:12, o le a iai le afe o tausaga o aʻoaʻoga atili i ala o Ieova. (Isaia 11:9) Ae oo lava i lena mea, e lē o le iuga lea. O le mea moni ua na o se amataga. E oo i le faavavau, o le a tele isi mea e aʻoaʻoina e uiga ia Ieova ma isi mea e tele e faia a o tatou vaaia le faataunuuina o ana fuafuaga. Ou te matuā mautinoa e faapea, o le a faataunuuina e Ieova ana folafolaga sili uma na ia faia, ma ou te manao ina ia ou iai iina e faia ai se sao i le taliaina o taʻitaʻiga a Ieova mo i tatou i lena taimi.

[Ata i le itulau 26]

Le faauuga a Kiliata i le Yankee Stadium i Niu Ioka i le 1953

[Ata i le itulau 26]

O Gertrude, o aʻu, Kathryn, ma Russell

[Ata i le itulau 26]

A o galulue ma N. H. Knorr (tupito i le itu agavale) ma M. G. Henschel i le faamaopoopoina o le tauaofiaga

[Ata i le itulau 26]

I le fale faasalalau o le WBBR

[Ata i le itulau 29]

I le potu aʻoga o Kiliata

[Ata i le itulau 31]

O maʻua ma Ann, i se taimi e lei mamao tele atu