Ia Faamagalo Mai Lou Loto
Ia Faamagalo Mai Lou Loto
“E faapea foi ona faia ia te outou e loʻu Tamā o i le lagi, pe afai tou te le taitasi ma faamagalo ma o outou loto atoa i o outou uso.”—MATAIO 18:35.
1, 2. (a) Na faapefea e se tasi e lauiloa o se tagata agasala ona faailoa atu lona talisapaia o Iesu? (e) O le ā le manatu na faia e Iesu i lana tali atu?
ATONU o ia o se fafine talitane, e lē o se tasi o le a e faatalitalia le iai i le fale o se tagata lotu. Afai na faateʻia nisi ina ua latou vaaia o ia iinā, ae o le mea sa ia faia e matuā sili ona faateʻia ai. Sa ia faalatalata atu i le alii e matuā sili ona lelei lona tulaga tau amio ma faaali atu lona talisapaia mo ana galuega, i le mulumuluina lea o aao o le alii i ona loimata ona ia toe solo mago lea e faaaogā ai lona laulu.
2 O lea alii, o Iesu, na te leʻi teena lenei fafine, o lē ‘ua lauiloa i le aai o se tagata agasala.’ Ae peitaʻi o Simona le Faresaio, o lē e ana le fale, na popole o ia ona o se fafine agasala. Na tali atu Iesu i lona taʻua o ni tamāloloa se toʻalua na la nonō ni tupe mai se tagata. O le tasi e telē lana aitalafu—pe tusa o le totogi o se tagata faigaluega mo le lua tausaga. O le isi na ia aitalafuina le vae sefulu o lena tupe—e itiiti ifo i le totogi mo le tolu masina. Ina ua la lē mafai ona toe totogia, ona “faamagalo fua lea o . . . i laua uma” e le tagata e ana le tupe. E manino mai, o lē na telē le tupe na faamagalo atu i ai, sa ia te ia māfuaaga e sili atu e tali atu ai ma le alofa. Ina ua maeʻa ona ia faafesootaʻi atu i le gaoioiga agalelei a le fafine, ona faaopoopo atu lea e Iesu o le mataupu silisili lenei: “O le ua faamagaloina i ai se mea itiiti, ua itiiti foi lona alofa.” Ona ia fetalai atu lea i le fafine: “Ua faamagaloina au agasala.”—Luka 7:36-48.
3. O le ā e manaʻomia ona tatou tilofaʻia ia i tatou lava?
3 Fesili ifo ia te oe lava, ‘Pe ana faapea o aʻu o lena fafine ia po o loʻu iai foʻi i se tulaga talitutusa faapena ma ua faaalia mai le alofa mutimutivale ia te aʻu, pe o le a ou matuā inainā ea ma lē faamagalo atu i isi?’ E te ono tali mai, ‘E matuā leai lava!’ E ui i lea, pe e te talitonu moni faapea e te naunau e faamagalo atu? Po o lou lava lena uiga masani? Po ua masani ea ona e faia soo faapea, ma pe o le a mātauina ai oe e isi o se tagata loto faamagalo? Seʻi o tatou vaai pe aisea e ao ai ona tatou uaʻi totoʻa atu i lenei mataupu ma toe tilofaʻia lelei i tatou lava.
Le Faamagaloga e Manaʻomia —Ma ua Faaalia Mai ia i Tatou
4. O le ā le mea moni e ao ona tatou taliaina e faatatau ia i tatou lava?
4 E te mautinoa lelei, e te lē lelei atoatoa. Afai e fesiligia oe i lena mea, e te ono ioeina, ona o lou manatuaina o upu o loo maua i le 1 Ioane 1:8: “Afai tatou te faapea, E leai sa tatou agasala, ua sese ai i tatou ia i tatou, e le o i totonu ia te i tatou le upu moni.” (Roma 3:23; 5:12) I nisi, o lo latou tulaga agasala ua faaalia mai e ala i ni agasala matuiā ma le mataʻutia. Ae tusa lava pe e te faia faapea ma lou lē iloa, e mautinoa e tele lava taimi ma auala ia e te paʻū ese ai mai tapulaa a le Atua—ua e agasala la. Pe lē o le tulaga ea lena?
5. Ona o le ā e tatau ai ona tatou faafetai i le Atua?
5 O lea, o lou tulaga e tai talafeagai ma le faamatalaga a le aposetolo o Paulo: “O outou foi sa oti i amio leaga ma le le peritomeina o outou tino, na ia faaola mai faatasi ma ia [Iesu], ina ua faamagaloina mai a tatou amio leaga uma lava.” (Kolose 2:13, LF; Efeso 2:1-3) Mātau le faaupuga “ua faamagaloina mai a tatou amio leaga uma lava.” E matuā tele mea o lena ua aofia ai. Ua matuā anoanoaʻi māfuaaga ua ia i tatou taʻitoʻatasi e augani atu ai e pei ona sa faia e Tavita: “Ieova e, ona o lou suafa, ia e faamagalo mai ai laʻu agasala, auā ua tele lava ia.”—Salamo 25:11.
6. O le ā e mafai ona tatou mautinoa i ai e uiga ia Ieova ma le loto faamagalo?
6 E mafai faapefea e oe—po o so o se tasi o i tatou—ona maua le faamagaloga? O le māfuaaga autū ona e naunau Ieova le Atua e faamagalo. Ua mātauina ai o ia i lena uiga. (Esoto 34:6, 7; Salamo 86:5) O le mea mautinoa, e faatalitalia e le Atua i tatou e liliu atu ia te ia i le tatalo ma talosagaina lana faamagaloga, talosagaina o ia ina ia faamagalo i tatou. (2 Nofoaiga a Tupu 6:21; Salamo 103:3, 10, 14) Ma ua ia fuafuaina se faavae faaletulafono ina ia faaoo mai ai lena faamagaloga—le taulaga togiola a Iesu.—Roma 3:24; 1 Peteru 1:18, 19; 1 Ioane 4:9, 14.
7. I le ā le auala e ao ona e manaʻo e faaaʻoaʻo ai ia Ieova?
7 E tatau ona e mātauina mai i le naunau o le Atua e faamagalo se faaaʻoaʻoga i le auala e ao ona e feagai ai ma isi tagata. Na taulaʻi atu Paulo i lenei mea, i le tusi atu faapea: “A ia outou feagaleleiai, ia femutimutivaleai lo outou alofa, ia fefaamagaloai outou, faapei ona faamagaloina outou e le Atua ia Keriso.” (Efeso 4:32) E leai se masalosalo sa aofia ai i le manatu o Paulo lo tatou aʻoaʻoina mai le faaaʻoaʻoga a le Atua, auā ua faaauau mai le fuaiupu e sosoo ai e faapea: “O lenei, ia faaaʻoaʻo outou i le Atua, faapei o le fanau pele.” (Efeso 5:1) Po o e mātau mai le sootaga iinei? Ua faamagaloina oe e Ieova le Atua, o lea—na faamamafa ona faamatala mai e Paulo—le manaʻomia ona e faataʻitaʻi ia te Ia ma ia “femutimutivaleai lo [outou] alofa, ia fefaamagaloai” i isi. Ae fesili ifo ia te oe lava, ‘Pe o oʻu faia ea lena mea? Afai e lē o loʻu uiga masani lea, pe o oʻu galue malosi ea i lea itu, ma matuā tauivi e faaaʻoaʻo i le Atua i le faamagalo atu?’
E Manaʻomia Ona Tatou Galulue Ina ia Faamagalo Atu
8. O le ā e ao ona tatou mātaulia e tusa ai o le tulaga o loo faia aʻe ai la tatou faapotopotoga?
8 E maʻimau pe ana mafai ona manatu faapea i le faapotopotoga Kerisiano, e seāseā manaʻomia ona tatou faaalia le ala faaleatua o le faamagalo atu. Ae peitaʻi, e lē o le mea moni lena. O le mea moni, o loo tauivi o tatou uso ma tuafāfine Kerisiano ina ia mulimuli i le faaaʻoaʻoga a Iesu o le alofa. (Ioane 13:35; 15:12, 13; Kalatia 6:2) Ua loa ona latou galulue, ma o loo galulue pea, ina ia lafoaʻi ituaiga o mafaufauga, tautala, ma gaoioiga ia o loo taatele i lenei lalolagi amioleaga. Latou te mananaʻo moni e faaalia atu uiga fou faaletagata. (Kolose 3:9, 10) E ui i lea, e lē mafai ona tatou lē amanaiaina le mea moni faapea i le faapotopotoga i le lalolagi atoa, ma i faapotopotoga taʻitasi, o loo faia aʻe i ni tagata lē lelei atoatoa. I sona aotelega, ua matuā sili atu ona lelei i latou i le taimi lenei na i lo le taimi ua teʻa, ae peitaʻi o loo lē lelei atoatoa pea i latou.
9, 10. Aisea e lē tatau ai ona tatou faateʻia pe a aliaʻe faafitauli i le va o uso?
9 I le Tusi Paia, ua taʻu mai ai ma le manino e le Atua ia i tatou faapea e mafai ona tatou faatalitalia tulaga lē lelei atoatoa i le faapotopotoga, i o tatou uso ma tuafāfine. Mo se faataʻitaʻiga, seʻi mafaufau i upu a Paulo o loo faamauina i le Kolose 3:13, (LF): “Ia fefaapalepaleai, ma ia fefaamagaloai outou, pe afai ua agaleagaina se tasi e se tasi; faapei ona faamagalo mai le Alii [Ieova] ia te outou, ia faapea foi outou.”
10 E tāua tele le toe faamanatu mai iinei e le Tusi Paia ia i tatou o le sootaga o le faamagaloina e le Atua o i tatou, ma la tatou avega tauave ma le manaʻoga ina ia faamagalo atu i isi. Aisea ua faafaigatā ai ona faia lenei mea? Ona sa ioeina e Paulo le manatu faapea atonu e “agaleagaina se tasi e se tasi.” Na ia iloa e mafai ona iai ni māfuaaga faapena. Atonu sa iai i le uluaʻi Kolose 1:2, 5) Pe mafai ea la ona tatou mafaufau e ese le tulaga o le a oo i ai i aso nei ae o lea e lē maua e le toʻatele o Kerisiano moni le molimau a le agaga e iloa ai o i latou “ua filifilia e le Atua, o e ua paia ma ua alofaina”? (Kolose 3:12) O lea la, e lē tatau ona tatou faia se faaiʻuga faapea e iai se mea o loo matuā sesē lava pe afai o loo iai ni māfuaaga o le faitio i totonu o le faapotopotoga—o faalogona tigā ona o ni measesē ua tutupu moni, po o mea e manatu i ai e sesē.
senituri, e oo lava i le va o “le au paia” Kerisiano, o ē na iai se ‘faamoemoe o loo teuina mai mo i latou i le lagi.’ (11. I le ā na lapataʻi mai ai le soo o Iakopo ina ia tatou mataala i ai?
11 O upu a Iakopo le ʻafa uso o Iesu ua faaalia ai foʻi e ao ona tatou faatalitalia i nisi taimi ni mea e tulaʻi mai e manaʻomia ai ona tatou faamagalo atu i o tatou uso. “O ai ea so outou ua poto ma ua malamalama? Ina faaali mai ia e ia ai le amio lelei o ana lava galuega, i le agamalu o i ai le poto. A e afai o ia te outou le finau leaga ma le misa i o outou loto, soia le mitamita, aua foi le pepelo e faaleaga ai le upu moni.” (Iakopo 3:13, 14) Pe e iai i loto o Kerisiano moni ni “finau leaga ma le misa”? Ioe, ua faaalia ma le manino i upu a Iakopo o na mea sa aliaʻi mai i le faapotopotoga i le uluaʻi senituri ma o le a faapena foʻi i aso nei.
12. O le ā le faafitauli na mapuna aʻe i le faapotopotoga i Filipi anamua?
12 O se faataʻitaʻiga moni sa aofia ai ni Kerisiano faauuina se toʻalua o ē na iai so la talaaga lelei mo le tuuina atu o i laʻua ma le faamalosi e galulue faatasi ma Paulo. Atonu e te manatua lou faitauina o faamatalaga e faatatau ia Evotia ma Sunetui, o nisi o le faapotopotoga i Filipi. E ui e lē o auiliiliina mai le mataupu, ae ua faailoa mai e le Filipi 4:2, 3 faapea sa iai se faafitauli i le va o i laʻua. Pe na māfua ea ona o ni uiga lē mafaufau, ni faaupuga lē agalelei, se manatu lē ano i se tauaiga, ia po o ni māfuaaga o le loto leaga fia faatavā? Po o le ā lava le pogai, ae na faasolo atu ina tugā le mataupu auā na maua e Paulo le faamatalaga a o mamao le mea o iai o ia i Roma. O le lē fetautalatalaaʻi atonu na tuputupu aʻe i le va o nei tuafāfine faaleagaga e toʻalua, na taʻitaʻia atu ai i le faaesea e le tasi o le isi i sauniga po o le faia foʻi o faamatalaga tutui e faatatau i le isi i a la aumea.
13. O le ā e foliga mai na taulau i le va o Evotia ma Sunetui, ua saunia ai le ā le lesona mo i tatou?
13 Pe iai se tasi o na mea e foliga mai e talitutusa ma se mea na tupu i le va o nisi i lau faapotopotoga ia po o se mea na tupu na e aafia ai? Atonu e oo foʻi lava i le taimi lenei, o loo tupu ai pea se ituaiga o faafitauli faapena i sona tulaga itiiti. O le ā e mafai ona tatou faia? I le mea na tupu i tuā iinā, na augani atu Paulo i na tuafāfine tuuina atu ina “ia tasi lo la manatu, i le Alii.” Atonu na la malilie e talanoaina le mataupu, ina ia aveesea uma o la lē femalamalamaaʻi ma eseesega, ina ia faaalia se naunau faatasi e faamagalo atu, ma ia faataʻitaʻi saʻo atu lava i le uiga faamagalo o Ieova. E leai se masalosalo na taulau manuia Evotia ma Sunetui, ma e mafai foʻi ona tatou taulau manuia. O se uiga faamagalo faapena e mafai foʻi ona faatatauina ma le manuia i aso nei.
Ia Faatupu le Filemu—Faamagalo Atu
14. Aisea e masani ai ona mafai ma e sili atu ona lelei, pe a tau lava ina faateʻa ese atu se feeseeseaʻiga totino i le va ma se tasi?
14 O le ā e manaʻomia moni lava ina ia faamagalo atu ai pe afai e iai so oulua faafitauli ma se isi Kerisiano? O le mea moni, e leai se auala faigofie se tasi, ae peitaʻi ua saunia mai e le Tusi Paia faaaʻoaʻoga aogā ma fautuaga moni. O se manatu tāua ua fautuaina—e ui e lē o se manatu e faigofie ona taliaina ma faatatauina—o le tau lava ina faagalo le mataupu, ina ia faateʻa ese. E masani lava pe a iai se faafitauli, e pei ona sa iai i le va o Evotia ma Sunetui, e lagona e tagata taʻitoʻatasi faapea e sesē le isi pe e tele atu lana vaega i le faafitauli. O lea i se tulaga faapena, atonu o lena ua e manatu o le isi Kerisiano e na o ia lava e tuuaʻia po o ia foʻi ua sili ona sesē. E ui i lea, pe mafai ona e tau lava ina faagalo le mataupu e ala i le faamagalo? E ao ona e malamalama, afai e foliga mai o le isi Kerisiano e sesē po ua matuā sesē atoatoa, ua ia te oe le avanoa autū e faateʻa ai le mataupu e ala i le faamagalo ma faauma.
15, 16. (a) Na faapefea e Mika ona ia faamatalaina Ieova? (e) O le ā e uiga i ai le ‘lē manatua o solitulafono’ e le Atua?
Efeso 4:32–5:1) E tusa ai ma Lana auala e faateʻa ai measesē, na tusi ai le perofeta o Mika e faapea: “O ai ea se Atua e tusa ma oe o le faamagalo agasala, ma ua le manatua solitulafono a e o totoe o lona tofi? Na te le faamoemoe pea i lona toasa, auā e fiafia o ia i le alofa.”—Mika 7:18.
15 Seʻi aua lava neʻi galo ia i tatou le Atua o lo tatou faaaʻoaʻo i le faamagalo atu. (16 E ala i le faamatalaina o Ieova o lē na te “le manatua solitulafono,” e lē o faapea mai le Tusi Paia e na te lē mafai ona toe mafaufau i measesē ua teʻa, pe faapea ua lē mafai ona ia manatuaina ni mea patino. Seʻi manatu i tulaga o Samasoni ma Tavita, o i laʻua uma na faia ni measesē e sili ona matuiā. Na mafai e le Atua ona manatua na agasala e ui ua leva ona teʻa; e lē gata i lena ua tatou iloa nisi o a la agasala ona sa faamauina e Ieova i le Tusi Paia. E ui i lea, sa faaalia pea e lo tatou Atua faamagalo le alofa mutimutivale ia i laʻua na, i le faatulaga mai o i laʻua o ni faaaʻoaʻoga lelei o le faatuatua mo i tatou e faataʻitaʻi i ai.—Eperu 11:32; 12:1.
17. (a) O le ā le auala e mafai ona fesoasoani ia i tatou e faateʻa ai measesē, po o uiga faatigā o isi? (e) Afai tatou te taumafai e faia faapea, o le a faapefea ona tatou faataʻitaʻi ai ia Ieova? (Tagaʻi i le faamatalaga i le pito i lalo.)
17 Ioe, na mafai e Ieova ona ‘faagalo’ * solitulafono, e pei ona talosaga soo atu Tavita ia te ia ina ia faia faapea. (2 Samuelu 12:13; 24:10) Pe mafai ona tatou faaaʻoaʻo i le Atua i lenei mea, i le naunau lea e faagalo ni uiga faalēano ma gaoioiga lē alofa lea e faia e o tatou uso ā auauna ona o ni tagata lē lelei atoatoa? Seʻi faapea o lea e te malaga i se vaalele telē o loo alu saoasaoa ma malaga ese atu. I le tilotilo atu i fafo, ua e iloa atu ai i tafatafa o le auala o loo agaʻi atu ai le vaalele se tagata e te masani ai o loo faia mai se tāga lē faaaloalo masani a tamaiti o le faaeto mai o le laulaufaiva. Ua e iloa sa iai se mea na leʻi fiafia ai o ia ma atonu o lea e faauiga mai lana gaoioiga ia te oe. Pe atonu foʻi e lē o manatu mai lava ia te oe. E ui i lea, a o faataamilo le vaalele ina ia maua le maualuga e lele ai, ua e ui ane ai i luga aʻe o le māfine, lea ua foliga mai nei ua na o sina togi uliuli. E oo ane i se itula mulimuli ane ua faitau selau maila le mamao ese o le mea ua e iai, ma o lana tāga faatigā lea na fai ane ua matuā teʻa mamao ese atu lava ma oe. I se tulaga talitutusa, e tele taimi o le a fesoasoani ai ia i tatou e faamagalo pe a tatou taumafai e faapei o Ieova ma faateʻa ma le atamai uiga faatigā. (Faataoto 19:11) Pe o lena faalēano e foliga mai o le a avea o se mea faatauvaa i le isi sefulu tausaga o lumanaʻi po o le luaselau tausaga agaʻi atu i le Meleniuma? Aisea e lē tau ina faateʻa ai loa?
18. Afai e foliga mai ua tatou lē taulau i le faagaloina o se uiga faatigā, o le ā le fautuaga e mafai ona tatou faatatauina?
18 E ui i lea, i se taimi, atonu e seāseā tupu, e te tatalo ai e faatatau i le faafitauli ma e taumafai e faamagalo, ae e te lagona lava e te lē mafai ona fai. O le ā la e tatau ona fai? Na augani mai Iesu ina ia alu i lena tagata ma taumafai e foʻia le feeseeseaʻiga na o oulua ina ia maua le filemu. “Pe afai foi e te avatu lau taulaga i le fata faitaulaga, ona e manatua ai lea ua i lou uso se mea e tigā ai o ia ia te oe, ina tuu ia i lea mea o lau taulaga i luma o le fata faitaulaga, a e alu oe ia muai faalelei i lou uso, i le e sau ai, ma avatu lau taulaga.”—Mataio 5:23, 24.
19. O le ā le uiga e ao ona ia i tatou ma o le ā le uiga e ao ona tatou ʻalofia a o tatou sailia le filemu ma o tatou uso?
19 O le mea tāua, e leʻi fetalai mai Iesu e te alu i lou uso ina ia faatalitonuina o ia e faapea o oe e saʻo a o ia e sesē. Atonu e saʻo sa sesē o ia. Ae e tai foliga mai, sa iai ni masei ia te oulua uma e toʻalua. Po o le ā lava le tulaga, o le sini e lē ina ia taumafai e ioe mai, pe ia matuā faatoʻilaloina le isi tagata. Afai o le auala lena o le a e taulimaina ai le talanoaga, e foliga mai la na o le lē taulau le iʻuga e oo i ai. E lē o le sini foʻi le tau manaʻomia ona toe auiliili uma taʻitasi le mea na tupu moni po o se mea na manatu i ai e tigā. Pe afai e avea se talanoaga mālū e faia i le agaga o le alofa faa-Kerisiano ma auala e faaalia ai se lē femalamalamaaʻi na māfua ai le faafitauli, e mafai lava e oulua uma ona taumafai e foʻia le mataupu. Ae tusa lava foʻi pe lē aumaia e lena talanoaga se maliega atoatoa, pe e manaʻomia ea i taimi uma ona maua sea maliega atoatoa? Pe e lē sili atu ea ona lelei le tau ina lua malilie uma faapea o loo lua taufai mananaʻo uma ma le faamaoni e auauna i lo tatou Atua loto faamagalo? Pe a lua fesagaʻi ma lena mea moni, atonu e faigofie mo oulua ona faapea atu mai le loto le tasi i le isi, “E faamalie atu ona o lo ta lē lelei atoatoa, ua māfua ai lenei feeseeseaʻiga. Faamolemole, seʻi o ta faateʻa ia lea mea.”
20. O le ā e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai le faaaʻoaʻoga a le ʻau aposetolo?
20 Ia manatua sa iai feeseeseaʻiga i le va o le ʻau aposetolo, ina ua saili nisi i le fia maua o le mamalu silisili. (Mareko 10:35-39; Luka 9:46; 22:24-26) Ona o lena mea na māfua ai le fetōaʻi, atonu o ni faalogona tigā, pe na oo lava ina matuā feūtaʻi. Ae sa mafai ona latou faateʻa na feeseeseaʻiga ma faaauau ona galulue faatasi. Na mulimuli ane tusi mai se tasi o i latou: “O lē fia manao i le ola, ma ia iloa aso lelei, soia le tautala lona laulaufaiva i upu leaga, ma ona laugutu aua le tautalatala faaʻoleʻole. Ia ʻalo ese i le leaga, a ia fai mea lelei; ia saili i le filemu ma tausisi i ai.”—1 Peteru 3:10, 11.
21. O le ā le fautuaga tāua na saunia e Iesu e faatatau i le faamagalo atu?
21 Na tatou muaʻi talanoaina se vaega e tasi o le faataamilosaga: Na faamagaloina e le Atua le tele o agasala na tatou faia i le taimi ua teʻa, o lea e ao ona tatou faataʻitaʻi ia te ia ma faamagalo atu i o tatou uso. (Salamo 103:12; Isaia 43:25) Ae iai foʻi se isi vaega o lenei faataamilosaga. Ina ua maeʻa ona saunia le tatalo faaaʻoaʻo, ona fetalai lea o Iesu e faapea: “Afai tou te faamagaloina atu tagata i a latou agasala, e faamagaloina foi outou e lo outou Tamā o i le lagi.” I le silia ma se tausaga mulimuli ane, na ia toe taʻua ai le manatu autū, i le aʻoaʻoina o ona soo ina ia tatalo: “Faamagalo ia te i matou i a matou agasala, Auā foi matou te faamagaloina atu ia i latou uma o e agaleaga mai ia te i matou.” (Mataio 6:12, 14; Luka 11:4) Mulimuli ane, i nai aso a o leʻi oo i lona maliu, na toe faaopoopo mai ai e Iesu faapea: “A outou tutū ma tatalo, ai se mea tou te tiga ai i se tasi, ia outou faamagaloina; ina ia faamagaloina foi e lo outou Tamā o i le lagi a outou agasala.”—Mareko 11:25.
22, 23. E mafai faapefea e lo tatou naunau e faamagalo atu ona aafia ai lo tatou lumanaʻi?
22 Ioe, o o tatou faamoemoega ina ia maua mai pea le faamagaloga a le Atua e faalagolago tele i lo tatou naunau e faamagalo atu i o tatou uso. Pe a aliaʻe se faafitauli totino i le va o Kerisiano, fesili ifo ia te oe lava, ‘Pe e lē o le maua ea o le faamagaloga a le Atua e matuā sili atu lea ona tāua na i lo le faamautinoa e sesē se uso po o se tuafafine i sina uiga faalēano, se uiga faatigā, po o sina faailoaga o le lē lelei atoatoa faaletagata?’ O lena e te iloa le tali.
23 Ae faapefea la, pe afai e sili atu ona matuiā le mataupu na i lo sina faatigā mai po o sina faafitauli? Ma o afea e ao ona faatatau ai le fautuaga a Iesu o loo faamauina i le Mataio 18:15-18? Seʻi o tatou tilofaia nei mataupu.
[Faaopoopoga i lalo]
^ pala. 17 Ua taʻua e se tasi tagata atamai faapitoa faapea o le gagana faafaatusa faa-Eperu lea o loo faaaogāina i le Mika 7:18 e “māfua mai le amio a se tagata malaga o lē na pāsia se mea e aunoa ma lona tilotilo i ai ona o lona lē fia uaʻi atu i ai. O le manatu o loo faapupula mai iinei e lē faapea e lē o mātauina e le Atua se agasala, po o le silasila foʻi i ai ua na o se mea laitiiti pe leai se tāua, ae e na te lē mātaʻitūina lava lena mea i ni vala patino faatasi ma se vaaiga ina ia faasalaina; auā e na te lē faasala, ae faamagalo.”—Faamasino 3:26; 1 Samuelu 16:8.
E te Manatua?
□ Ua faapefea ona tuuina mai e Ieova ia i tatou se faaaʻoaʻo e mulimuli ai e tusa ai o le faamagalo atu?
□ O le ā le mea e ao ona tatou manatua e uiga ia i latou o i le faapotopotoga?
□ I le tele o taimi, o le ā e tatau lava ona mafaia ona tatou fai agaʻi i nai uiga faalēano po o uiga faatigā?
□ Afai e manaʻomia, o le ā e mafai ona tatou faia ina ia faatupu ai le filemu ma so tatou uso?
[Fesili mo le Suʻesuʻega]
[Ata i le itulau 15]
Pe a iai se feeseeseaʻiga ma se Kerisiano, taumafai e faateʻa lena mea; a o faagasolo taimi, o le iʻu lava ina lē tāua lena mataupu