Faatalitali i le Aso o Ieova ma le Onosai

“Ia faaopoopo . . . i lo outou faatuatua . . . le onosai.”—2 PETERU 1:5, 6.

1, 2. O le ā le onosai, ma aiseā e manaʻomia ai e Kerisiano?

UA LATA mai lava le aso tele o Ieova. (Ioelu 1:15; Sefanaia 1:14) I le avea ai o i tatou o ni Kerisiano e tatou te maumauaʻi e faamaoni i le Atua, e tatou te faatalitali foʻi ma le naunautaʻi le taimi e faamaonia ai le tonu o le pule silisili ese a Ieova. Ae i le taimi nei, o loo tatou fesagaʻia le itagia, faalumaina, sauāga, ma le oti ona o lo tatou faatuatua. (Mataio 5:10-12; 10:22; Faaaliga 2:10) E manaʻomia ai le onosai—le malosi e lavatia ai faigatā. Ua timaʻi mai le aposetolo o Peteru iā i tatou: “Ia faaopoopo i . . . lo outou faatuatua . . . le onosai.” (2 Peteru 1:5, 6) E manaʻomia ona tatou onosai auā na fetalai Iesu: “A o lē tumau seʻia oo i le gataaga, e faaolaina lea.”—Mataio 24:13.

² E oo iā i tatou maʻi, faanoanoaga ma isi tofotofoga. E matuā fiafia lava Satani pe a mavae atu lo tatou faatuatua! (Luka 22:31, 32) E mafai ona tatou onosaia so o se tofotofoga pe a iai le fesoasoani a Ieova. (1 Peteru 5:6-11) Seʻi manatu i nisi o mea na tutupu moni lava e faamaonia ai e mafai ona tatou faatalitali i le aso o Ieova ma le onosai ma le faatuatua mausalī.

E Leʻi Taofia i Latou e Maʻi o le Tino

3, 4. Aumai se faaaʻoaʻoga e faaalia ai, e mafai ona tatou auauna iā Ieova ma le faamaoni e ui i maʻi.

³ E lē o toe faamālōlō faavavega e le Atua i tatou i le taimi nei, ae ua ia aumaia iā i tatou le malosi e onosaia ai maʻi. (Salamo 41:1-3) Na faapea mai Sarona: “Ou te manatua o le nofoa faataavale o lau uō i taimi uma. Mai lava le taimi na ou fanau ai ou te leʻi lagonaina se fiafia e oo i se teineitiiti ona o se maʻi i loʻu faiʻai. Ae na maua e Sarona le faamoemoe ina ua ia aʻoaʻo e faatatau iā Ieova ma ana folafolaga o le soifua mālōlōina atoatoa. E ui e faigatā ona ia tautala ma savali, ae na te maua le fiafia i le faiva faa-Kerisiano. Pe tusa o le 15 tausaga ua mavae na ia faapea mai: “Atonu e faaauau ona mou atu loʻu malosi, peitaʻi o loo faatumuina loʻu ola i loʻu faatuatua i le Atua ma laʻu faiā ma ia. Maʻeu loʻu fiafia i le faatasi ma tagata o Ieova ma maua lana lagolagosua e lē aunoa!”

⁴ Na apoapoaʻi atu le aposetolo o Paulo i Kerisiano i Tesalonia e “faamāfanafana i ē loto iti.” (1 Tesalonia 5:14)  O isi tulaga e pei o le matuā faanoanoa e iʻu i mafatiaga o le mafaufau. I le 1993 na tusi Sarona: “Na ou lagona le matuā lē taulau, Na . . . oo ina matuā mafatia loʻu mafaufau mo le tolu tausaga. . . . Na maua faamāfanafanaga ma fautuaga mai toeaina. . . . Na aumaia e Ieova ma le alofa faamatalaga e ʻalofia ai faanoanoaga matuiā e ala i Le Olomatamata. Ioe, e manatu o ia i ona tagata ma malamalama i o latou faalogona.” (1 Peteru 5:6, 7) O loo auauna pea Sarona ma le faamaoni i le Atua a o ia faatalitali atu i le aso tele o Ieova.

5. O le ā se faamaoniga o loo i nei e faaalia ai e mafai e Kerisiano ona onosaia mafatiaga?

⁵ O nisi Kerisiano e mafatia ona o mea na tutupu i o latou olaga i le taimi ua mavae. Na molimauina e Harley le sauā tele o le Taua Lona Lua a le Lalolagi ma sa iai ni ana miti e faatatau i ai. A o moe e ʻeʻē mai faapea: “Vaai oe!” Pe a ala, e susū uma i lona afu. Peitaʻi na mafai ona ia tausisia se olaga e ōgatusa ma taʻiala a le Atua ma a o faagasolo taimi na faaitiitia ana miti.

6. Na faapefea ona taulimaina e se tasi Kerisiano faafitauli i ona faalogona?

⁶ O se tasi Kerisiano e maua i le maʻi o le mafaufau e taʻua o le bipolar disorder e faigatā lava ona ia auai i le galuega talaʻi. Peitaʻi na ia maumauaʻi e auai pea i lea galuega ona na te iloaina e faaolaina ai o ia ma le toʻatele o nisi e tali lelei mai. (1 Timoteo 4:16) O nisi taimi e lē mafai ona ia faatatagi se logo o se faitotoʻa ae na ia faapea mai: “Ina ua uma se taimi na iʻu na mafai ona ou pulea ou faalogona, ma ou alu atu i isi fale ma toe taumafai. O le auai pea i le galuega talaʻi, na mafai ai ona tumau loʻu malosi talafeagai faaleagaga.” O se luʻi le auai i sauniga, ae ua mautinoa e lenei uso le tāua o faatasitasiga faaleagaga. O lea na ia faia ai taumafaiga e auai.—Eperu 10:24, 25.

7. E ui e fefefe nisi e talanoa i ni tagata se toʻatele pe auai i sauniga, ae e faapefea ona latou faaalia lo latou onosai?

⁷ O nisi Kerisiano e matuā fefefevale lava—mataʻu naʻuā i ni tulaga po o ni mea. O se faataʻitaʻiga, e latou te ono fefefe e talanoa i ni tagata se toʻatele pe auai i sauniga. Seʻi manatu i le faigatā mo i latou ona tali i Sauniga faa-Kerisiano pe faia se lauga i le Aʻoga Faatiokarate! Ae o loo latou onosaia lava, ma tatou te matuā talisapaia lava lo latou auai ma le faia o so latou sao.

8. O le ā e sili ona aogā pe a fesagaʻi ma faigatā i faalogona?

⁸ Atonu e fesoasoani le lava o le mālōlō ma le moe e onosaia ai faigatā i faalogona. E ono manaʻomia ai le fesoasoani a fomaʻi. Ae silisili ona aogā le faalagolago i le Atua e ala i le tatalo. Ua faapea mai le Salamo 55:22: “Ia e tuuina atu iā Ieova o mea e te popole vale ai; o ia lava na te tausia oe; na te lē tuuna e faavavau lē amiotonu ia faagaeetia.” O lea la, ia “e faatuatua iā Ieova ma lou loto atoa.”—Faataoto 3:5, 6.

Onosaia o le Faavauvau

9-11. (a) O le ā e fesoasoani ia tatou onosaia ai le faanoanoa pe a maliu sē pele? (e) E faapefea ona fesoasoani mai le faaaʻoaʻoga a Ana e onosaia ai le faavauvau?

⁹ Pe a motusia mafutaga a aiga ona o le oti, e iʻu i le faavauvau. Na tagituʻi Aperaamo ina ua maliu lana avā faapelepele o Sara. (Kenese 23:2) Na “tagi” Iesu o se tagata lelei atoatoa ina ua maliu lana uō o Lasalo. (Ioane 11:35) O se tulaga masani la le faanoanoa pe a maliu se tasi e te alofa ai. Peitaʻi e iloa e Kerisiano e iai le toe tū. (Galuega 24:15) O lea latou te lē “faanoanoa, pei o isi e leai so latou faamoemoe.”—1 Tesalonia 4:13.

¹⁰ E faapefea ona tatou onosaia le faavauvau? Atonu e fesoasoani mai se faataʻitaʻiga. E masani lava ona tatou lē faanoanoa umi pe a alu se malaga a sa tatou uō ona tatou te iloa e toe vaai iā te ia pe a toe foʻi mai. A tatou manatu faapena i le maliu o se Kerisiano faamaoni, e faaitiitia ai lo tatou faanoanoa ona tatou te iloa e mautinoa e toe faatūina mai o ia i le ola.—Failauga 7:1.

¹¹ O le faalagolago atoatoa i le ‘Atua e ana faamāfanafanaga uma’ e fesoasoani iā i tatou e  onosaia ai faanoanoaga. (2 Korinito 1:3, 4) E fesoasoani foʻi iā i tatou le mafaufau i le mea na faia e Ana ua maliu lana tane. Na maliu lana tane ina ua faatoʻa fitu tausaga talu ona faaipoipo. Peitaʻi i le 84 o ona tausaga, sa ia faaauau pea ona auauna atu iā Ieova i le malumalu. (Luka 2:36-38) O lea olaga faataulagaina na mautinoa na fesoasoani iā te ia i lona faanoanoa ma faalogona o le nofo toʻatasi. O le auai pea i galuega faa-Kerisiano, e aofia ai le talaʻia o le Malo, e fesoasoani iā i tatou e onosaia āuga o le faanoanoa.

Le Auala e Fesagaʻi ai Puapuaga Eseese

12. O ā puapuaga i le olaga i le aiga ua onosaia e nisi Kerisiano?

¹² O nisi Kerisiano e tatau ona onosaia puapuaga e fesootaʻi atu i le olaga i le aiga. O se faataʻitaʻiga, pe a mulilua le tane po o le avā, e mafai ona iai ni aafiaga matuiā i le aiga! E ono lē mafai ona moe pe tagitagi ai lava le paaga faamaoni ona o le teʻi ma le faanoanoa. E ono faigatā ona faatinoina ni feʻau faigofie lea oo ai ina fai ni mea sesē pe tupu ai ni faalavelave. Atonu e oo i le paaga faamaoni tulaga e lē mafai ona ʻai, paee ma iai ni ona faalogona mafatia. E ono faigatā ona auai i galuega faa-Kerisiano. Ma e ono matuā aafia ai le fanau!

13, 14. (a) O le ā se faalaeiauga e te maua mai le tatalo a Solomona i le faapaiaga o le malumalu? (e) Aiseā e tatou te tatalo ai mo le agaga paia?

¹³ Pe a oo iā i tatou puapuaga, e saunia e Ieova le fesoasoani lea tatou te manaʻomia. (Salamo 94:19) E faafofoga mai le Atua i tatalo a ona tagata e pei ona sa faaalia i le tatalo a le tupu o Solomona i le faapaiaina o le malumalu o Ieova. Na tatalo atu Solomona i le Atua: “O talosaga uma ma ʻaiʻoi uma e faia e se tagata, po o lou nuu o Isaraelu uma; e taʻitasi uma o e iloa le tigā o latou loto, ma faaloaloa o latou lima i lenei fale; ia e faafofoga mai mai le lagi, o le mea o loo e afio ai, ma e faamagalo mai, ma e faia, ma foaʻi mai i tagata taʻitoʻatasi e tusa ma ana amio uma, ua e silafia lona loto; auā na o oe lava ua e silafia loto o tagata uma lava; ina ia latou matataʻu iā te oe i aso uma latou te ola ai i le laueleele na e foaʻiina mai i o matou tamā.”—1 Tupu 8:38-40.

¹⁴ E sili ona fesoasoani le tatalo pea mo le agaga paia. (Mataio 7:7-11) O fua o le agaga e  aofia ai uiga e pei o le olioli ma le filemu. (Kalatia 5:22, 23) Maʻeu lo tatou toʻafilemu pe a tali mai e lo tatou tamā i le lagi a tatou tatalo—e suia le faanoanoa i le olioli, ae suia le ita i le filemu!

15. O ā mau e fesoasoani e faaitiitia ai lo tatou popole?

¹⁵ E masani ona oo iā i tatou faafitauli ma e tele lava ina popole ai. Ae e faaitiitia ia popolega pe a tatou manatua le fetalaiga a Iesu: “Aua neʻi outou popole i o outou ola, i mea tou te aai ai, ma mea tou te inu ai, po o outou tino, i mea tou te oofu ai. . . . A ia outou muaʻi saʻili lona malo ma lana amiotonu; ona faaopoopoina atu lea o ia mea uma iā te outou.” (Mataio 6:25, 33, 34) Na timaʻi mai Peteru: ‘Ia tuuina atu iā te ia mea uma tatou te popole ai, auā o loo manatu mai o ia iā i tatou.’ (1 Peteru 5:6, 7) E talafeagai le faia o taumafaiga e foʻia ai se faafitauli. Pe a uma ona faia a tatou taumafaiga uma ae o loo popole pea ona fai lea o se tatalo auā e mafai ona fesoasoani mai le tatalo. Na pese le faisalamo: “Ia e tuuina atu lou ala iā Ieova, ma faatuatua iā te ia, ona faia lava lea e ia.”

16, 17. (a) Aiseā tatou te lē o saʻoloto mai ai i le popole? (e) O le ā o le a tupu iā i tatou pe a tatou faatatauina le Filipi 4:6, 7?

¹⁶ Na tusi Paulo: “Aua neʻi popole outou i se mea e tasi, a ia faailoa atu o outou manaʻo i mea uma lava i le Atua, i le tatalo, ma le faatoga, atoa ma le faafetai. O le manuia foʻi mai le Atua, o loo silisili lava i mea uma e manatu i ai, e leoleoina ai o outou loto atoa ma o outou mafaufau iā Keriso Iesu.” (Filipi 4:6, 7) O le tulaga masani le lē mafai ona saʻoloto atoatoa mai fanauga lē lelei atoatoa a Atamu mai popolega. (Roma 5:12) Sa avea avā sa Hetī a Esau ma “faatigā loto” i ona mātua amio Atua o Isaako ma Repeka. (Kenese 26:34, 35) Atonu na popole Kerisiano e pei o Timoteo ma Tofimo ona o maʻi. (1 Timoteo 5:23; 2 Timoteo 4:20) Na popole Paulo mo uso talitonu. (2 Korinito 11:28) Peitaʻi e fesoasoani mai pea le “Faafofoga tatalo” iā i latou e alolofa iā te ia.—Salamo 65:2.

¹⁷ A o tatou faatalitali atu i le aso o Ieova, ua iā i tatou le lagolago ma le faamāfanafanaga mai le “Atua o le manuia” po o le filemu. (Filipi 4:9) O Ieova, e “alofa mutimutivale ma alofa fua,” e ‘lelei ma e faamagalo sala,’ ma e na te ‘manatua o le efuefu lava i tatou.’ (Esoto 34:6; Salamo 86:5; 103:13, 14) O lea ia tatou ‘faailoa atu o tatou manaʻoga iā te ia,’ auā e tatou te maua ai le “manuia [filemu] o le Atua”—le toʻafilemu lea e sili atu i lo le filemu lea e manatu i ai le tagata.

18. E faapefea ona “vaai” i le Atua e pei ona taʻua i le Iopu 42:5?

¹⁸ E tatou te iloa o loo faatasi mai le Atua pe a tali mai a tatou tatalo. Ina ua manumalo Iopu i ona tofotofoga, na ia faapea: “Sa ou faalogo iā te oe i le faalogo o oʻu taliga; a o lenei, ua vaai atu oʻu mata iā te oe.” (Iopu 42:5) O mata o le malamalama, faatuatua ma le loto faafetai, e faaatagia ai le auala e feagai ai le Atua ma i tatou ma mafai ai ona tatou “vaai” atu iā te ia e pei faatoʻā vaai i ai mo le taimi muamua. Maʻeu le filemu o le loto ma le mafaufau e maua i lea faiā māfana!

19. O le ā e tupu pe a tatou ‘tuu atu o tatou popolega iā Ieova?’

¹⁹ E mafai ona tatou onosaia ma le filemu puapuaga lea e puipuia ai o tatou loto ma tomai faalemafaufau pe a tatou ‘tuu atu o tatou popolega iā Ieova.’ O le a tatou lagona i o tatou loto faafaatusa le saʻoloto mai le popole, fefe, ma le atuatuvale. O le a lē faaluafesasi foʻi o tatou mafaufau ona o le fememeaʻi po o le popole!

20, 21. (a) I le tulaga o Setefano, e faapefea ona faamaonia le filemu e oo mai pe a sauāina? (e) O le ā se faaaʻoaʻoga o le filemu a o onosaia tofotofoga i aso nei?

²⁰ Na faaalia e le soo o Setefano le filemu a o ia onosaia tofotofoga ogaoga o lona faatuatua. A o leʻi tuuina atu lana molimau mulimuli iā i latou uma na i le fono, “na iloa e i latou ona mata, ua peiseaʻī o fofoga o se agelu.” (Galuega 6:15) O ona foliga sa filemu e pei o se agelu, se avefeʻau a le Atua. Ina ua uma ona faailoa e Setefano lo latou nofosala i le maliu o Iesu, na  faalogo i ai faamasino ona “matuā lotoa lea o i latou; ua lilivau foʻi o latou nifo iā te ia.” A o Setefano ‘ua tumu i le Agaga Paia, ua pulatoʻa i le lagi ua iloa atu le pupula o le Atua, ma Iesu o loo tū i le itu taumatau o le Atua.’ Na faamalosia e lenā vaaiga Setefano ma ia faamaoni ai e oo i le oti. (Galuega 7:52-60) E ui ua leai ni faaaliga i le taimi nei, ae tatou te maua lava le filemu mai le Atua pe a sauāina i tatou.

²¹ Seʻi manatu i lagona o ni Kerisiano na maliliu i le taimi o fitafita Siamani i le Taua Lona Lua a le Lalolagi. Na faapea mai se tasi i le mea na tupu iā te ia i le fale faamasino: “Na faatonuina le faasalaga oti. Na ou faalogo ona ou faia lea o le faamatalaga, ‘Ia tumau seʻia oo i le oti,’ ma nisi fetalaiga a lo tatou Alii, ona uma loa lea. . . . Ae aua le popole. Auā ua iā te ʻau le filemu lea e leʻi mafaufauina e maua!” Na tusi se Kerisiano talavou i ona matua lea na faasala i le vavaeesea o lona ulu: “O lea ua teʻa le tulua o le pō. O loo totoe pea le taimi e sui ai loʻu mafaufau. Pe ou te toe fiafia ea i lenei lalolagi pe afai ou te teena lo tatou Alii? E mautinoa e leai! Ou te faamautinoa atu iā te oulua ou te tuua lenei lalolagi ma loʻu fiafia ma le filemu.” E mautinoa e fesoasoani Ieova i ana auauna faamaoni.

E Mafai Ona E Onosai!

22, 23. O le ā le mea e mautinoa a o e faatalitali i le aso o Ieova ma le onosai?

²² Atonu e te lē fesagaʻia luʻi na tatou iloiloina. Ae na saʻo Iopu o lē na mataʻu i le Atua ina ua ia faapea mai: “O le tagata ua fanau mai i le fafine, ua saasaa ona aso, mona ua tumu i le atuatuvale.” (Iopu 14:1) Atonu o oe o se matua o loo galue malosi e avatu i lau fanau taʻiala mai le Tusi Paia. E tatau ona latou onosaia tofotofoga i le aʻoga, ma e maʻeu lou fiafia pe a latou tutū mausalī mo Ieova ma ana taʻiala amiotonu! Atonu e oo iā te oe faigatā ma faaosoosoga i le fale faigaluega. Peitaʻi o ia mea ma isi tulaga e mafai ona e onosaia, auā e tauaveina e Ieova lau avega i aso taʻitasi.—Salamo 68:19.

²³ E te ono manatu iā te oe lava o se tasi e faatauvaa, ae ia manatua e lē faagaloina e Ieova au galuega lelei ma le alofa na e faaalia mo lona suafa paia. (Eperu 6:10) O lana fesoasoani e mafai ai ona e onosaia tofotofoga o le faatuatua. O lea ia faaaofia pea le faia o le finagalo o le Atua i au tatalo ma au fuafuaga. Ona e mautinoa lea i faamanuiaga ma le fesoasoani a le Atua a o e faatalitali i le aso o Ieova ma le onosai.

E Faapefea Ona E Tali?

• Aiseā e manaʻomia ai ona onosai Kerisiano?

• O le ā o le a fesoasoani iā i tatou e onosaia ai maʻi ma le faanoanoa?

• E faapefea ona fesoasoani le tatalo iā i tatou e onosaia puapuaga?

• Aiseā e mafai ai ona faatalitali i le aso o Ieova ma le onosai?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 29]

E mafai ona tatou onosaia le faavauvau pe a faalagolago iā Ieova

[Ata i le itulau 31]

E fesoasoani tatalo e mai le loto e onosaia ai tofotofoga o le faatuatua