Po o le a e Tumau i Lau Amio Sa‘o?
Po o le a e Tumau i Lau Amio Saʻo?
“Seʻia oo lava i loʻu oti ou te lē faateʻaina lava laʻu amio saʻo.”—IOPU 27:5.
1, 2. O le ā le mea lea e manaʻomia ona tatou atiina aʻe, ma o ā fesili o le a tatou talanoaina?
SEʻI faapea o lea e te matamata i le ata o se fale o le a fau. Ua e maofa i le lelei fuafuaina o le fausaga o le a fau. Ua e fiafia foʻi pe a mafaufau atu i auala o le a aogā ai le fale mo oe ma lou aiga. Peitaʻi, pe e te lē ioe mai ea e lē aogā nei manatu ma nei fuafuaga uma, seʻi vaganā lava ua fau le fale, nonofo ai nisi, ma tausia lelei?
2 I se tulaga talitutusa, atonu ua tatou iloa o le amio saʻo po o le faamaoni o se uiga e tāua tele ma aogā iā i tatou, faapea i latou e tatou te alolofa i ai. Peitaʻi e itiiti se aogā iā i tatou pe afai e na ona tatou mafaufau lava e faatatau i le amio saʻo, seʻi vaganā ua tatou atiaʻe ma faatumauina pea la tatou amio saʻo o ni Kerisiano. O le tulaga masani lava, i le lalolagi i aso nei, o le fausiaina o se fale o se mea e faigatā tele. (Luka 14:28, 29) E faapena foʻi le atiina aʻe o le amio saʻo, e alu ai le taimi ma taumafaiga, ae mulimuli ane e aogā. O lea la, seʻi o tatou talanoaina ni fesili se tolu: E mafai faapefea ona avea i tatou ma tagata amio saʻo? E faapefea ona tatou faatumauina la tatou amio saʻo o ni Kerisiano? O le ā e mafai ona fai pe afai na iai se taimi ua lē tausisia ai e se tasi lona amio saʻo?
E Mafai Faapefea Ona Avea i Tatou ma Tagata Amio Saʻo?
3, 4. (a) O ā auala ua fesoasoani mai ai Ieova iā i tatou ina ia atiaʻe le amio saʻo? (e) E mafai faapefea ona tatou atiaʻe le amio saʻo, e pei ona sa faataʻitaʻia mai e Iesu?
3 Na tatou mātauina i le mataupu ua mavae atu, ua faamamaluina i tatou e Ieova i le tuu mai e fai e i tatou lava ia le filifiliga pe avea i tatou ma tagata amio saʻo pe leai. Ae o le mea e fiafia ai, e lē o tuulafoaʻi maia e Ieova iā i tatou lenei mataupu. Ua ia aʻoaʻo i tatou i le auala e atiaʻe ai lenei uiga tāua, ma na te matuā foaʻi mai iā i tatou lona agaga paia, lea e fesoasoani iā i tatou e faatatauina ai ana aʻoaʻoga. (Luka 11:13) E na te saunia foʻi le puipuiga faaleagaga mo i latou e taumafai malosi e savavali i le amio saʻo.—Faata. 2:7.
4 E faapefea ona aʻoaʻo i tatou e Ieova ina ia avea o ni tagata e tausisia pea le amio saʻo? O le auala sili lava, e ala i le auina mai o lona Alo o Iesu, i le lalolagi. Sa atoatoa le usiusitai o Iesu i lona soifuaga atoa. Sa ia “usiusitai e oo i le oti.” (Fili. 2:8) Sa usiusitai Iesu i lona Tamā i mea uma na ia faia, e oo lava i taimi sa matuā faigatā ai. Na ia faapea atu iā Ieova, “E lē o loʻu loto, ae ia faia lou finagalo.” (Luka 22:42) O se mea lelei iā i tatou taʻitoʻatasi ona fesili ifo iā i tatou lava, ‘Po o iā te aʻu se uiga faapea o le usiusitai?’ O le tausisi i se ala usiusitai faatasi ai ma se uunaʻiga saʻo, o le a avea ai i tatou o ni tagata e tausisia pea le amio saʻo. Seʻi o tatou iloilo nisi o vala o le olaga e matuā tāua tele ai le amio saʻo.
5, 6. (a) Na faamamafa faapefea e Tavita le tāua o le tausisia pea o le amio saʻo, e tusa lava pe lē o iloa mai i tatou e isi tagata? (e) O ā luʻi ua fesagaʻi ma Kerisiano i aso nei i le amio saʻo pe a na o i latou?
5 E ao ona tatou usiusitai iā Ieova, e tusa lava pe ua na o i tatou i se nofoaga. Na iloa e le faisalamo o Tavita le tāua o le amio saʻo i taimi atonu sa na o ia ai. (Faitau le Salamo 101:2.) I le avea ai ma tupu, sa masani ona faatasitasi Tavita ma tagata. E lē taumatea e tele taimi na iai tagata na mātauina o ia, a lē faitau selau, ia pe faitau afe foʻi. (Faatusatusa i le Salamo 26:12.) Sa tāua tele ona tausisia le amio saʻo i na taimi, auā sa tatau i le tupu ona faataatia se faaaʻoaʻoga lelei mo ona tagata. (Teu. 17:18, 19) Peitaʻi, sa iloa e Tavita, i taimi e na o ia ai—ʻi totonu o lona fale’—sa manaʻomia pea ona ia savali i le amio saʻo. Ae faapefea i tatou?
6 I le Salamo 101:3, o loo iai upu nei a Tavita: “Ou te lē tuu i oʻu luma se mea leaga.” E tele avanoa i aso nei e mafai ona tuu ai i o tatou luma mea leaga, aemaise lava pe a na o i tatou. O le faaaogāina o le Initaneti ua aumaia ai i le toʻatele o tagata se luʻi e tusa ai o lenei tulaga. E faigofie lava ona tosina ai ina ia matamata i polokalame e lē talafeagai, ata telenonoa ma feusuaʻiga matagā. Ae po o le faia ea faapea o se gaoioiga lea o le usiusitai i le Atua, o lē na faagaeeina Tavita e tusia na upu? E iai aafiaga leaga o ata telenonoa ma faiga matagā faaleituaiga, auā e uunaʻia ai faanaunauga sesē manatu faapito, faaleagaina ai le lotofuatiaifo, faamalepeina ai faaipoipoga, ma lē faaaloalogia ai i latou uma na aafia ai.—Faata. 4:23; 2 Kori. 7:1; 1 Tesa. 4:3-5.
7. O le ā le mataupu silisili e mafai ona fesoasoani iā i tatou, e tausisia ai pea le amio saʻo pe a na o i tatou?
7 O le mea moni, e leai se auauna a Ieova o tuua toʻatasi na o ia. O loo silasila mai ma le alofa lo tatou Tamā iā i tatou. (Faitau le Salamo 11:4.) Maʻeu le faafiafiaina o Ieova pe a silasila mai ua e teena faaosoosoga! O le faia faapea, ua e utagia ai le lapataʻiga lea e manino mai i fetalaiga a Iesu o loo maua i le Mataio 5:28. O lea la, ia maumauaʻi e aua le vaai i mea e faaosoosoina ai oe e fai le mea sesē. Ia aua neʻi faafesuiaʻia lou uiga faapelepele o le amio saʻo, ma le gaoioiga inosia o le vaavaai ma faitau i ata telenonoa ma faiga matagā faaleituaiga!
8, 9. (a) O le ā le luʻi na fesagaʻi ma Tanielu ma ana aumea i la latou amio saʻo? (e) E faapefea i talavou Kerisiano i aso nei, ona faafiafia Ieova ma o latou uso Kerisiano?
8 E mafai foʻi ona avea i tatou ma tagata e tausisia le amio saʻo, e ala i le usiusitai iā Ieova pe a tatou faatasitasi ma tagata lē talitonu. Seʻi manatu iā Tanielu ma ana aumea e toʻatolu. A o talavou, sa ave faatagataotauaina i latou i Papelonia. I inā, sa siʻomia ai i latou i tagata lē talitonu o ē sa itiiti pe leai so latou iloa e faatatau iā Ieova, ma na tofotofoina nei talavou Eperu e toʻafā ina ia aai i meaʻai sa faasā i le Tulafono a le Atua. Sa ono faigofie lava i na talavou ona manatu faapea e lē afāina lenā gaoioiga. Aemaise, e leʻi iloa atu e o latou mātua, o tane matutua, ma ositaulaga a latou mea sa fai. Ae o ai na ia silafiaina? O Ieova. Sa latou tutumau mausalī lava la ma usiusitai iā Ieova, e ui lava i omiga ma le tulaga lamatia sa iai.—Tani. 1:3-9.
9 I le lalolagi aoao, o loo tutumau ai talavou Molimau a Ieova i faaosoosoga faapena, i le tausisia o tapulaa a le Atua mo Kerisiano ma teena le lolo atu i omiga lē lelei mai aumea. Talavou, pe a outou mumusu e auai i le faaaogāina o fualaau faasāina, faiga sauā, tautala lē mafaufau, amioga lē mamā, ma isi mea sesē, o lenā la e te usiusitai iā Ieova. A o e faia faapea, ua e tausisia ai pea lau amio saʻo. E te maua ai aogā, ma ua e faafiafia ai Ieova faapea ou uso Kerisiano!—Sala. 110:3.
10. (a) O le ā le vaaiga sesē e faatatau i le faitaaga ua lē taulau ai ona amio saʻo nisi talavou? (e) E faapefea i le amio saʻo ona taʻitaʻia ai i tatou e amanaʻia lamatiaga o le faitaaga?
10 E manaʻomia foʻi ona tatou usiusitai pe a feutagaʻi ma tagata o le isi itupā. Ua tatou iloa e faasā e le Afioga a le Atua le faitaaga. Peitaʻi, e faigofie lava ona sui mai i se uiga usiusitai ma avea ma sē e ola tuufau. O se faataʻitaʻiga, o nisi talavou ua faia faiga faaleituaiga e faaaogā ai le gutu, po o feusuaʻiga e ala atu i le maliuga ia po o le loteina o totoga sā, ua manatu e faapea e leai se leaga o nei gaoioiga ona latou te mafaufau e latou te lē o faia moni lava ni “feusuaʻiga.” Ua galo i na talavou—ia pe atonu foʻi ua filifili e lē amanaʻia—e faapea o le upu faitaaga i le Tusi Paia e aofia ai faiga uma na, o amioga sesē ia e ono faateʻaina ese ai se tasi. * Ae o le itu e sili ona leaga, ona ua latou lē amanaʻia ai le manaʻoga ia amio saʻo pe faamaoni. Ona o loo tatou taumafai e tausisia pea lo tatou amio saʻo, e tatou te lē faia ai la ni faamolemolega i a tatou mea sesē. E tatou te lē manatu e mafai ona tatou faalatalata i le agasala e aunoa ma le faasalaina ai. E tatou te lē uaʻi atu tau o aʻoaʻiga faafaamasinoga ia e aumai e le faapotopotoga ma iʻuga e oo i ai pe a tatou faia se mea sesē. Nai lo lea, ia tatou taulaʻi atu i le faia o le mea o le a faafiafia ai Ieova, e ala i le ʻalofia o mea o le a faatigā ai i lona finagalo. Nai lo le manatu o le mea tāua lava o le aua le faia le agasala tusa lava pe latalata i ai, ia faaauau pea ona faamamao mai le faia o le agasala ma ia “sosola ese i le faitaaga.” (1 Kori. 6:18) Ona faaalia ai lea o i tatou o ni tagata e atoatoa ona amio saʻo.
E Faapefea Ona Tausia lo Tatou Amio Saʻo?
11. Aiseā e tāua tele ai gaoioiga taʻitasi o le usiusitai? Ia faataʻitaʻi.
11 E tatou te atiaʻe le amio saʻo e ala i le usiusitai, ona tatou tausia ai lea o le amio saʻo e ala i le onosaia o se ala usiusitai. E ono foliga e lē tāua tele sina gaoioiga se tasi o le usiusitai—e manatu iai e lē o se mataupu e tāua tele. Peitaʻi, o na gaoioiga usiusitai e faavae ai se talaaga o le amio saʻo. O se faataʻitaʻiga: Atonu e foliga mai e lē tāua tele se piliki se tasi, ae afai tatou te fatuina faatasi ma le faaeteete ni piliki se tele, e mafai ona tatou fauina ai se fale lelei. O lea la, a faaauau pea ona faateleina a tatou gaoioiga o le usiusitai, o le a tatou tausia ai lo tatou amio saʻo.—Luka 16:10.
12. Na faapefea ona faataatia e Tavita se faaaʻoaʻoga o le tumau i le amio saʻo, i taimi o le faileagaina ma faiga lē tonu na fai iā te ia?
12 E faapitoa lava ona manino mai la tatou amio saʻo po o le faamaoni, pe a tatou tumau i taimi e fesagaʻi ai ma faigatā, le faileagaina, po o faiga lē tonu. Seʻi manatu i le faaaʻoaʻoga o loo i le Tusi Paia e faatatau iā Tavita. A o talavou, sa ia onosaia sauāga mai se tupu o lē sa tatau ona ia faaatagia mai le pule a Ieova. Peitaʻi, sa leʻi maua e le tupu o Saulo le finagalo malie o Ieova, ma sa matuā lotoleaga ai iā Tavita, o lē sa fiafia i ai le finagalo o le Atua. Ae ui i lea, sa tumau pea ona pule Saulo mo sina taimi ma sa ia faaaogā ʻautau a Isaraelu e tulituliloa ma faatigāina ai Tavita. Sa faataga e Ieova lenei faiga lē tonu e faaauau pea mo ni tausaga. Pe sa faitio ai ma ita Tavita i le Atua? Pe sa ia manatu ai faapea e leai se tāua e tumau ai fua? E leai. Sa tumau ona ia faaaloalo loloto i le tulaga o Saulo o sē ua faauuina e le Atua, e ala i le lē taui ma sui atu iā Saulo ina ua ia maua se avanoa e faia ai faapea.—1 Samu. 24:2-7.
13. E faapefea ona tausia la tatou amio saʻo, pe afai ua faatigā mai se tasi ma teena i tatou?
13 Maʻeu le malosi o le faaaʻoaʻoga a Tavita mo i tatou i aso nei! O i tatou o le vaega o le faapotopotoga i le lalolagi aoao o tagata lē lelei atoatoa, ma e so o se tasi lava e ono mafai ona ia fai mai se mea sesē iā i tatou pe lē faamaoni foʻi. O le mea moni, ua faamanuiaina i tatou e ola i se vaitaimi e mautinoa e leai se faiga piʻopiʻo o i ai, i le tuufaatasiga o tagata o Ieova. (Isa. 54:17) Peitaʻi, o le a faapefea ona tatou tali atu pe a fai mai e se tasi se mea tatou te lē fiafia ai pe faatigā ai i o tatou faalogona? Pe afai tatou te teuloto ni faalogona ita i se uso tapuaʻi, e ono aafia ai foʻi ma la tatou amio saʻo i le Atua. E lē avea amioga a isi ma faamolemolega e tatou te lē fiafia ai i le Atua, ia po o le lafoaʻia ai foʻi o se ala faamaoni. (Sala. 119:165) O le onosai i taimi o tofotofoga, o le a fesoasoani iā i tatou e faatumauina ai pea la tatou amio saʻo.
14. O le ā le auala e tali atu ai i latou o ē tausisia le amio saʻo, i suiga faalefaalapotopotoga ma aʻoaʻoga?
14 E mafai foʻi ona tatou tumau i le amio saʻo e ala i le ʻalofia o se uiga suʻesuʻe masei ma le faitio. Ioe, o le uiga o lenā manatu, ia faamaoni iā Ieova. Ua sili atu ona ia faamanuiaina ona tagata i le taimi nei nai lo se isi lava taimi. E leʻi iai se taimi muamua na faamaualugaina ai faapenei le tapuaʻiga mamā i le lalolagi. (Isa. 2:2-4) Pe a iai ni fetuunaʻiga ua faia i le faamalamalamaga o ni mau o le Tusi Paia po o le auala foʻi e faatulaga ai mea, e tatou te mananaʻo ia talia na fetuunaʻiga. E tatou te fiafia e mātauina faamaoniga e faapea, o loo faaauau pea ona faatuputeleina le malamalama faaleagaga. (Faata. 4:18) Pe afai e faigatā ona tatou malamalama i se suiga, e tatou te ōle atu iā Ieova e fesoasoani mai iā i tatou ina ia malamalama i le manatu. I le taimi nei, e faaauau pea ona tatou usiusitai e ala i le tausisia pea o la tatou amio saʻo.
Ae Faapefea pe Afai ua Lē Tausisia e se Tasi le Amio Saʻo?
15. E na o ai e mafai ona aveesea lau amio saʻo?
15 Pe e lē o se fesili ea lenei e ao ona tatou manatunatu loloto i ai? E pei ona tatou aʻoaʻoina i le mataupu ua mavae, e matuā tāua le amio saʻo. Pe afai e lē amio saʻo, e leai foʻi sa tatou faiā ma Ieova ma leai se faamoemoe moni. Seʻi manatua le manatu lenei: E na o le toʻatasi le tagata i lenei lalolagi e na te mafai ona aveesea lau amio saʻo. E na o oe lava. Sa iloa lelei e Iopu lenā mea moni. Na ia faapea mai: “Seʻia oo lava i loʻu oti ou te lē faateʻaina lava laʻu amio sao.” (Iopu 27:5) Pe afai e iā te oe foʻi lenā faanaunauga ma mafuta vavalalata atu iā Ieova, o le a fesoasoani lenā iā te oe e faatumauina ai lau amio saʻo.—Iako. 4:8.
16, 17. (a) Pe a faia e se tagata se agasala matuiā, o le ā le auala lē saʻo ua latou faia? (e) O le ā le ala saʻo e tatau ona fai?
16 Ae ui i lea, ua lē taulau nisi i le tausisia o la latou amio saʻo. E pei ona sa tupu i taimi a o iai le ʻauaposetolo, ua faapena foʻi ona faaauau pea ona faia e nisi Kerisiano ni agasala matuiā. Pe afai ae tupu le tulaga lenā iā te oe, po o lona uiga ea ua aunoa ma se faamoemoe? E leai. O le ā e ao ona fai? Seʻi o tatou iloilo muamua le mea e lē tatau ona faia. O le vaivaiga masani faaletagata, o le nanā lea o se mea sesē mai mātua, o uso Kerisiano, ia po o toeaina. Peitaʻi, ua faamanatu mai e le Tusi Paia iā i tatou e faapea: “O lē ua ufiufi lona solitulafono, e lē manuia o ia; a o lē ua faaali ma lafoaʻiina, e alofagia o ia.” (Faata. 28:13) O i latou e taumafai e ufiufi agasala, ua latou faia se mea sesē matuiā, auā e leai se mea e lilo i le silafaga a le Atua. (Faitau le Eperu 4:13.) O nisi ua taumafai foʻi e ola i se olaga uigalua, e faatagā faafoliga mai o loo auauna iā Ieova a o le taimi e tasi o loo latou faia se agasala matuiā. O le tagata faapena, e lē gata e augapiu ma se amio saʻo, ae na te lē o saʻilia foʻi le amio saʻo. E lē taliaina e Ieova le tapuaʻiga a i latou o ē e natia a latou agasala matuiā. Nai lo lea, o na uiga pepelo o le a faatigā ai i lona finagalo.—Faata. 21:27; Isa. 1:11-16.
17 Pe a faia e se Kerisiano se mea sesē matuiā, o loo manino le taʻiala a le Tusi Paia i le mea e ao ona fai. E tatau ona saʻili mo se fesoasoani a toeaina Kerisiano. Ua iai se faatulagaga a Ieova i le auala e taulima ai mea pe a aafia nisi i ni maʻi tugā faaleagaga. (Faitau le Iakopo 5:14.) Ia aua neʻi avea le fefe i aʻoaʻiga talafeagai po o faasaʻoga, ma itu e taofia ai oe mai le tausia o lou soifua mālōlōina faaleagaga. Manatu i le mea lenei, pe avea ea le tigā o se tui ia po o se taotoga foʻi lea e lē umi ae toe teʻa, e faapogaia ai se tagata atamai e aua le faia se gaoioiga i lona soifua mālōlōina lea ua i se tulaga lamatia?—Epe. 12:11.
18, 19. (a) E faapefea ona faaalia i le faataʻitaʻiga a Tavita e mafai ona toe āfua le amio saʻo a se tasi? (e) O le ā lou faanaunauga e tusa ai o lau amio saʻo?
18 Pe e iai se faamoemoe e mafai ona toe faaleleia atoatoa ai? Pe mafai ona toe āfua le amio saʻo e ui ua iai le lape? Seʻi toe manatu i le faataʻitaʻiga a Tavita. Sa ia faia se agasala matuiā. Sa ia vaai manaʻonaʻo i le avā a le isi tagata, faia le mulilua, ma faia se fuafuaga ina ia fasiotia ai le paaga o loo faamaoni. E faigatā ona manatu iā Tavita o se tagata amio saʻo i lenā taimi, a ea? Peitaʻi, i lona tulaga, pe sa aunoa ai ea ma se faamoemoe? Sa manaʻomia e Tavita ni aʻoaʻiga malolosi, ma o le mea lenā na tupu. O lea la, o lona salamō moni na māfua ai ona faasafua mai le alofa mutimutivale o Ieova. Sa aʻoaʻoina Tavita mai le aʻoaʻiga ma toe āfua ai lana amio saʻo, e ala i le usiusitai i le Atua ma tumau ai i lenā ala usiusitai. Ua faataʻitaʻia mai ai i le olaga o Tavita le mea o loo i le Faataoto 24:16: “E atu fitu ona paʻū lē amiotonu, a e toetū o ia.” O le ā le iʻuga? Seʻi manatu i le fetalaiga a Ieova iā Solomona e faatatau iā Tavita ina ua mavae lona maliu. (Faitau le 1 Tupu 9:4.) Sa manatua e le Atua Tavita o se tagata e amio saʻo. Ioe, e mafai e Ieova ona faamamā tagata agasala e salamō, e oo lava i pisipisia o ni agasala matuiā.—Isa. 1:18.
19 Ioe, o le a avea oe ma sē e amio saʻo e ala i le faaalia o le usiusitai e uunaʻia i le alofa. Ia tumau ona onosai ma le faamaoni, ma pe a aliaʻe mai se agasala matuiā, ia faaalia le salamō moni. Maʻeu se uiga e tāua tele o le amio saʻo! Seʻi tau ina ia taʻitoʻatasi i tatou ma faia le mea sa naunau Tavita e fai: “A e peitaʻi aʻu nei, ou te savali ma laʻu amio saʻo.”—Sala. 26:11.
[Faaopoopoga i lalo]
O le ā Lau Tali?
• E mafai faapefea ona avea oe ma tagata amio saʻo?
• I ā auala e mafai ai ona e tausisia lau amio saʻo?
• E mafai faapefea ona toe āfua le amio saʻo?
[Fesili mo le Suʻesuʻega]
[Pusa i le itulau 8]
“O SE MEA MATUĀ LELEI TELE”
O le faamatalaga lenā a se fafine ua lima masina o lona maʻitaga na fai e faatatau i se tagata e lē masani ai, sa faaalia lona agalelei ma le faamaoni. Sa iai le fafine lenei i se faleʻaiga, ma e leʻi leva tele ona ia tuua le faleʻaiga, ae ia toe manatua o loo galo lana atotupe. E 2,000 tālā le tupe o loo iai i totonu, ma e sili atu nai lo le tupe e masani ona ia tauaveina. “Sa ou lagona le mafatia,” o lana tala lea na fai mulimuli ane i se nusipepa a le atunuu. Peitaʻi, na maua e se tamaʻitaʻi lenā atotupe ma taumafai loa e saʻili le tagata e ana. Ina ua lē maua le tagata e ana le atotupe, sa ia avatu lea atotupe i leoleo, ma na maua e leoleo le fafine maʻitaga lea e ana le atotupe. “O se mea matuā lelei tele lenei mea na ia faia,” o le faamatalaga fiafia lenā a lē e ana le atotupe. Aiseā na taumafai malosi ai lenei tamaʻitaʻi e toe faafoʻi le tupe? Na taʻua e le nusipepa ona o ia o se Molimau a Ieova, sa ia “taumafai ai e faamaoni i le tapuaʻiga na ola aʻe ai.”
[Ata i le itulau 9]
E mafai e talavou ona tausisia pea le amio saʻo pe a fesagaʻi ma tofotofoga
[Ata i le itulau 10]
Sa iai le taimi na lē tausisia ai e Tavita le amio saʻo, peitaʻi sa toe āfua lana amio saʻo