Onosaia o Puapuaga ua Faamalosia ai lo Matou Faatuatuaina o Ieova
Onosaia o Puapuaga ua Faamalosia ai lo Matou Faatuatuaina o Ieova
Faamatalaina e Ada Dello Stritto
Faatoʻā uma lava ona ou tusia le mau o le aso i laʻu tamaʻi api. Ua 36 oʻu tausaga, ae o le tusia o na tamaʻi laina e lua itula o tau tusi. Aiseā ua umi ai? O le a faamatala atu e loʻu tinā.—Ioelu
NA MA papatiso ma laʻu tane o ni Molimau a Ieova i le 1968. Ina ua mavae ona fananau la ma fanau e toʻalua o Tavita ma Mareko, ae maua loa la ma tama lona tolu, o Ioelu. Na fanau lē au o ia i le 1973 i le falemaʻi i le taulaga o Binche i Peleseuma, pe tusa ma le 40 maila (60 kilomita) i saute o Brussels. E na o le 3 pauna 12 aunese (1.7 kilokalama) lona mamafa ina ua fanau mai. Ina ua ou teʻa mai le falemaʻi, sa manaʻomia ona tuu ai pea Ioelu seʻia ausia ona pauna e manaʻomia.
I vaiaso mulimuli ane e leʻi iai se suiga, ona ma ō lea ma laʻu tane o Luigi e ave la ma tama i se fomaʻi o tamaiti. Ina ua uma ona ia vaaia Ioelu, na fai mai le fomaʻi: “Talofa e, e foliga mai e tele maʻi o loo maua ai Ioelu lea e lē o maua e ona uso.” Sa leai se isi e pisa. I lenā taimi, na ou iloa ai e ogaoga se maʻi o loo maua ai la ma tama. Ona avatu lea e le fomaʻi o laʻu tane i le isi itu ma taʻu atu i ai e faapea: “ O lou alo e maua i le maʻi o le trisomy 21,” lea e taʻu e isi o le Down syndrome. *
O le faanoanoa tele i le maʻi ua taʻu mai e le fomaʻi o tamaiti, na ma filifili ai e vaai le isi fomaʻi faapitoa. Na ia vaaia ma le faaeteete Ioelu pe tusa o le itula e aunoa ma se upu e fai mai. E foliga mai iā i maʻua ma Luigi, ua matuā umi tele. Na oo ina ea aʻe le fomaʻi ma faapea mai, “O le a ola faalagolago le lua tama iā te oulua.” Ae na lagona atu ana upu faamāfanafana ina ua ia faapea mai, “Ae o le a fiafia Ioelu ona e alolofa ona mātua iā te ia!” O loʻu faanoanoa tele, na ou sapaia ai Ioelu i oʻu lima, ma ave i le fale. O le taimi lena ua valu vaiaso lona matua.
Faamalosia e Ala i Sauniga Faa-Kerisiano ma le Talaʻiga
Na faaalia i isi suʻesuʻega faafomaʻi, e telē foʻi se faalētonu o le fatu o Ioelu ma ona ponaivi. Ona e fai si telē o lona fatu, lea ua pipii atu i ona māmā ma faigofie ai ona
aafia o ia i faamaʻi. E leʻi umi, ina ua fā ona masina, na aafia ai Ioelu i le limonia ma toe ave ai o ia i le falemaʻi, lea na tausiesea ai o ia. E ma te lagona le tigā i le vaai atu o tauivi ma lona maʻi. Sa ma moomoo ma te fia opoina o ia ma milimili, ae e sefulu vaiaso e leʻi mafai ona ma paʻi atu iā te ia. Sa leai se mea e mafai ona ma faia ma Luigi, ae e na ona ma vaavaai atu lava iā te ia, ma opo e le tasi le isi ma tatalo.I na taimi faigatā, sa faaauau ona matou auai i sauniga a le faapotopotoga ma Tavita ma Mareko, lea ua 6 ma le 3 tausaga. O lo ma iai i le Maota mo Sauniga sa pei o loo taofia i maʻua i aao alofa o Ieova. O taimi e ma te iai i inā faatasi ma uso ma tuafāfine, e ma te lagona le mafai ona tuu atu o ma popolega iā Ieova, ma e ma te lagona le iai o le filemu iā i maʻua. (Sala. 55: 22) E oo lava i teine tausimaʻi na vaaia Ioelu na faapea mai, na latou mātauina o lo ma auai i sauniga Faa-Kerisiano na fesoasoani iā i maʻua e tausia ai pea lo ma paleni.
I na lava taimi, sa ou ōle atu ai iā Ieova mo le malosi e alu ai i le talaʻiga. Nai lo le nofo i le fale ma tagi, na ou manaʻo e talanoa i isi i le auala na ou maua ai le malosi i loʻu faatuatua i le folafolaga a le Atua i se lalolagi fou e aunoa ma se maʻi. O taimi uma lava ou te auai ai i le talaʻiga, ou te lagona ai ua tali mai Ieova i aʻu tatalo.
“E Maoaʻe Lenei Mea ua Tupu!”
Na ma matuā fiafia ina ua oo mai le aso na mafai ai ona aumai Ioelu i le fale! Ae i le aso na sosoo ai, na liua lo ma fiafia i le faanoanoa. Na vave ona faasolo ina leaga le tulaga o Ioelu, ma sa toe avatu faatopetope ai o ia i le falemaʻi. Ina ua uma ona vaai Ioelu e le fomaʻi, ona faapea mai lea iā i maʻua: “A umi se taimi e ola ai Ioelu, e ono masina.” I le lua masina mulimuli ane ai, pe tusa lea ua valu masina lona matua, na foliga mai e saʻo le mea na taʻua e fomaʻi ona ua faasolo ina leaga le tulaga o Ioelu. Na nofo ifo i lalo se fomaʻi ma faapea mai iā i maʻua: “Ou te faamalie atu. Ua leai se mea e mafai ona matou toe fai.” Ona ia toe faapea mai lea, “Ae o le taimi nei, e na o Ieova e mafai ona fesoasoani iā te ia.”
Na ou toe foʻi i le potu o Ioelu i le falemaʻi. E ui lava ina mafatia oʻu faalogona ma ua vaivai foʻi loʻu tino, ae ou te leʻi manaʻo e alu ese mai ma ia. Sa auauaʻi mai tuafāfine i le falemaʻi e ma te toʻalua a o vaai e Luigi la ma fanau tama matutua e toʻalua. Ua mavae atu le vaiaso. Ona faafuaseʻi lea ona oso le maʻi fatu o Ioelu. Na faanatinati mai teine tausimaʻi i le potu o Ioelu, ae ua leai se mea e latou te mafai. Ina ua mavae atu ni nai minute, ae faapea loa le tala a se tasi o teine tausimaʻi, “Ua uma lona ola . . . ” O loʻu mafatia na ou tagi ai ma alu ese ma le potu. Na ou taumafai e tatalo iā Ieova, ae na faigatā ona ou maua upu e faailoa atu ai loʻu mafatia. Pe tusa ma le 15 minute talu mai lenā taimi, ae valaau mai lona se teine tausimaʻi iā te aʻu, “Ua toe ola Ioelu!” Na ia uu loʻu lima ma faapea mai, “Sau loa e vaai o ia.” Ou te oo atu iā Ioelu, ua toe tātā lona fatu! Na vave ona salalau atu le tala. Na ō mai teine tausimaʻi, ma fomaʻi e vaai ma e toʻatele na fai mai, “E maoaʻe lenei mea ua tupu!”
Se Laasaga na Maofa ai i le Fā o Ona Tausaga
I uluaʻi tausaga o le olaga o Ioelu, e masani ona faapea mai le fomaʻi o tamaiti iā i maʻua, “E manaʻomia ona alolofa iā
Ioelu.” Ona ua ma iloa lelei ma Luigi le tausiga alofa a Ieova talu ona fanau mai Ioelu, e ma te mananaʻo foʻi e maua e la ma tama le tausiga alofa. E tele avanoa ma te faia ai faapea, ona e manaʻomia e la ma tama le fesoasoani i mea uma na te faia.O tausaga taʻitasi o tausaga muamua e fitu o le olaga o Ioelu, na ma feagai ai lava ma na tulaga masani. I le va o Oketopa ma Mati, na tigāina ai i lea maʻi ma lea maʻi, ma feaveaʻi ai pea o ia i le falemaʻi ma toe aumai. Ae ou te taumafai pea e faaalu le tele o le taimi i la ma fanau tama o Tavita ma Mareko. Na oo ina fesoasoani foʻi i laʻua ia sologa lelei le olaga o Ioelu—ma sa iai ni iʻuga e leʻi faatalitalia. O se faataʻitaʻiga, e iai fomaʻi na fai mai o le a lē mafai ona savali Ioelu. Ae i se tasi aso ina ua fā ona tausaga, na faapea mai Mareko, “Ioelu, faaali iā Tinā e mafai ona e savali!” Na ou teʻi ina ua ou vaai atu ua amata ona laalaa Ioelu! Na matou fiafia, ma tatalo faatasi ma faafetai tele atu iā Ieova. I isi taimi, e tusa lava pe na o sina mea itiiti e mafai ona fai e Ioelu, e matou te faamālō lava i ai.
Na Aogā Toleniga Faale-Atua a o Laʻitiiti
E masani ona ma ave Ioelu i sauniga i le Maota mo Sauniga pe a mafai. E ma te tuu o ia i se taavale pepe faapitoa e ufiufi i se pepa iila manino ina ia puipuia ai o ia mai siama neʻi maʻi. E tusa lava pe ufiufi faapena o ia, ae e fiafia lava i lona iai i le faapotopotoga.
Sa avea o tatou uso ma tuafāfine o se puna o le malosi iā i matou, na alolofa ma fesoasoani mai i taimi na manaʻomia ai. E masani ona faamanatu mai iā i matou e se uso upu o loo i le Isaia 59:1: “Faauta! E leʻi faapuupuuina le aao o Ieova ua lē mafai ai ona faaolaina, e lē punitia foʻi ona taliga ua lē mafai ai ona faafofoga.” O na upu faamāfanafana na fesoasoani iā i matou e faalagolago ai iā Ieova.
A o tuputupu aʻe Ioelu, na matou taumafai ia avea le auaunaga iā Ieova ma mea e sili ona tāua i lona olaga. O avanoa uma e tulaʻi mai, e ma te talanoa ai iā te ia e faatatau iā Ieova i se auala e ati aʻe ai e ia lava se sootaga māfana ma lona Tamā i le lagi. Na ma ōle atu iā Ieova e faamanuia a ma taumafaiga, ina ia aogā toleniga faaleagaga o loo faia iā te ia.
Ina ua sili laʻitiiti i le sefulutolu ona tausaga, na ma fiafia i le iloa o loo fiafia Ioelu e faasoa atu upu moni i tagata e feiloaʻi i ai. A o faasolosolo ina malosi mai lona taotoga i le 14 o ona tausaga, na ou fiafia ina ua fesili mai Ioelu iā te aʻu, “Tinā, pe e mafai ona ou ave i le fomaʻi tipitipi le tusi, Ola e Faavavau?” I nai tausaga mulimuli ane ai, sa toe faia ai foʻi le isi taotoga o Ioelu. Na ma iloa lelei atonu e lē ola o ia i le taotoga. A o leʻi faia le taotoga, na avatu e Ioelu i lana fomaʻi se tusi na matou sauniunia faatasi ma ia. O loo faamalamalama ai lona tulaga i le faaaogāina o le toto. Na fesili atu le fomaʻi tipitipi iā Ioelu, “Pe e te ioe i ai?” Na tali mai ma le maumauaʻi Ioelu, “Faapena lava lau susuga le Alii Fomaʻi.” Sa ma fiafia i le faatuatuaina e le ma tama o Lē na foafoaina mea ma lona maumauaʻi e faafiafia Lona finagalo. Na matou matuā talisapaia
tele le lagolagosua o fomaʻi ma teine tausimaʻi.Le Agaʻigaʻi i Luma Faaleagaga o Ioelu
Ina ua 17 tausaga o Ioelu, na faailogaina lona tuuina atu i le Atua e ala i le papatisoina i le vai. Maʻeu se aso e lē mafaagaloina! O le vaai atu i lona agaʻigaʻi i luma faaleagaga na faatumulia ai i maʻua i le olioli tele. Talu mai lenā taimi, e leʻi faaitiitia lona alofa iā Ieova ma lona maelega i le upu moni. E fiafia tele Ioelu e fai i tagata uma e fetaui i ai, “O loʻu olaga o le upu moni!”
Ina ua lata i le 19 o ona tausaga, na aʻoaʻo e Ioelu le faitau ma le tusitusi. E telē se taumafaiga na ia faia. O upu lāiti taʻitasi e mafai ona ia tusia, o se faamanuiaga lea. Talu mai lenā taimi, e amata le aso i lona Iloiloina Tusitusiga Paia i Aso Taʻitasi. Pe a uma lenā, ona ia tusia lea o le mau i se tasi o ana tamaʻi api, lea ua avea nei o se tuufaatasiga o mau!
I aso o sauniga, e faamautinoa e Ioelu e matou te ō vave i le Maota mo Sauniga ona e manaʻo e faafeiloaʻia i latou uma e ō mai i le maota. I taimi o sauniga, e fiafia e fai ana tali ma fai sona sao i faataʻitaʻiga. E fesoasoani foʻi o ia i le vaaia o mea faaleotele leo ma isi galuega fai. O vaiaso uma e matou te ō ai i le talaʻiga pe a talafeagai ma lona malosi. I le 2007 na faasilasila ai i le faapotopotoga le tofia o Ioelu e avea ma auauna o le faiva. Na maligi o ma loimata ona o le fiafia. Maʻeu se faamanuiaga mai iā Ieova!
Na Ma Lagona le Fesoasoani a Ieova
I le 1999 na ma fesagaʻi ai ma se isi puapuaga. Na lavea le ma taavale ona o se tagata avetaavale faatamala, ma na manuʻa leaga ai lava Luigi. Na tipi ese le isi ona vae, ma sa fai foʻi isi taotoga tetelē i lona tuasivi. O le faatuatua iā Ieova, na ma maua ai le malosi lea o loo ia foaʻi atu i ana auauna o manaʻomia. (Fili. 4:13) E ui ua faataotolia Luigi, ae e ma te taumafai e vaai i le itu lelei o mea. Ona e lē o toe mafai ona faigaluega o ia, ua maua la lona taimi e vaai ai Ioelu. Ua mafai ona tele atu le taimi ou te maua mo gaoioiga faaleagaga. Ua mafai foʻi ona uaʻi atu atili Luigi i manaʻoga faaleagaga o lo matou aiga, ma le faapotopotoga, lea o loo ia auauna ai pea o se sooupu a le ʻautoeaina.
Ona o lo matou tulaga ua iai, ua tele taimi e matou te faifaimea faatasi ai o se aiga. A o mavae atu taimi, ua matou aʻoaʻoina ia fetuutuunaʻi ma aua neʻi faatalitalia se mea e sili atu i lo mea e mafai ona fai. O aso e matou te lagona ai le lotovaivai, e matou te faailoa atu iā Ieova e ala i le tatalo. Ae o le mea e faanoanoa ai, ina ua matutua Tavita ma Mareko ma o ese mai lo matou aiga, na oo ina lē toe auauna iā Ieova. E ma te faamoemoe e toe mai i laʻua iā Ieova.—Luka 15:17-24.
A o faagasolo tausaga, na ma lagona le lagolago mai a Ieova ma ua ma iloa ona faalagolago iā te ia i luʻitau e ma te fesagaʻia. E tāua faapitoa iā i maʻua upu o loo i le Isaia 41:13 e faapea: “O aʻu o Ieova lou Atua, o loo uuina lou lima taumatau, o Lē e fai atu iā te oe, ‘Aua e te fefe. Ou te fesoasoani iā te oe.’” Ua avea ma puna o faamāfanafanaga le iloa e uumau e Ieova o tatou lima. O le mea moni, e matou te faapea atu ma le faamaoni, o le fesagaʻia o puapuaga e faamalosia ai lo tatou faatuatuaina o lo tatou Tamā i le lagi o Ieova.
[Faamatalaga pito i lalo]
^ pala. 5 O le trisomy 21 o se faalētonu na fanau mai ma se pepe lea e māfua ai le lē atoatoa o le mafaufau. E tele pea taʻilua o chromosomes i se sela o se pepe, ae o pepe e maua i le trisomy e masani ona iai se chromosome faaopoopo i na chromosome taʻilua. O le trisomy 21 e aafia ai le chromosome 21.
[Ata i le itulau 17]
Ioelu ma lona tinā o Ada
[Ata i le itulau 18]
Ada, Ioelu, ma Luigi
[Ata i le itulau 19]
O se mea fiafia iā Ioelu le faafeiloaʻia o uso ma tuafāfine i le Maota mo Sauniga