Talavou e, Ia Teena Omiga Mai i Isi Talavou
Talavou e, Ia Teena Omiga Mai i Isi Talavou
“Ia faamāi i le masima [a outou upu], ina ia outou iloa le auala e tali atu ai i tagata taʻitoʻatasi.”—KOLO. 4:6.
1, 2. O ā lagona o le toʻatele o talavou e faatatau i le ese mai i isi, ma aiseā?
E LĒ taumatea ua e faalogo i le faaupuga “omiga mai i isi talavou,” ma ua e tofo moni lava foʻi i ai. Atonu e iai se taimi na uunaʻia ai oe e se tasi e fai se mea e te iloa e sesē. O ā ni ou lagona ina ua tupu lenā mea? Ua faapea mai le talavou e 14 tausaga, o Kulisi: “O nisi taimi ua ou fia mou ese atu lava, pe ia ou pei o isi tamaiti o le aʻoga, ona lē ese ai lea o aʻu.”
2 Pe e telē se taaʻiga a isi talavou iā te oe? Pe afai o lea, aiseā? Pe ona e te manaʻo ia latou fiafia mai iā te oe? E lē sesē lenā faanaunauga. Auā e mananaʻo foʻi tagata matutua ia fiafia mai isi tagata matutua iā i latou. Pe laʻitiiti pe matua, e tatou te mananaʻo uma lava ia fiafia mai isi iā i tatou. Ae o le mea moni, pe a e tausisi e fai le mea saʻo, o le a lē fiafia mai isi tagata iā te oe. E oo lava foʻi iā Iesu sa oo i ai lenei mea. Peitaʻi, sa faia pea e Iesu le mea saʻo. Sa mulimuli atu nisi iā te ia ma avea ma ona soo, ae na inosia e nisi le Alo o le Atua ma “faalēaogāina o ia.”—Isa. 53:3.
O le ā le Malosi o le Omiga ia Pei o Isi?
3. Aiseā e sesē ai le faataʻitaʻi i uiga ma tala a isi talavou?
3 O nisi taimi, e te ono mafaufau ai e faataʻitaʻi i uiga ma tala a isi talavou, ina ia latou fiafia mai ai iā te oe. E sesē lenā manatu. E lē tatau ona avea Kerisiano ma “tamaiti ua Efe. 4:14) E faigofie lava ona taaʻina fanau iti i isi. Peitaʻi, o le avea ma talavou, o lenā ua faasolosolo atu ina e matua. O lea, pe afai e te ioe o tapulaa a Ieova e mo lou lelei, e tatau la ona e ola e tusa ma ou talitonuga. (Teu. 10:12, 13) Auā pe afai e lē faia faapea, o le a lē toe pulea e oe lou lava olaga. Pe afai e te lolo atu i omiga mai i isi, o le a pei oe o se meataalo e faatonutonu e se isi.—Faitau le 2 Peteru 2:19.
felafoaʻiina e pei o peau.” (4, 5. (a) Na faapefea ona lolo atu Arona i omiga, ma o ā lesona e te aʻoaʻoina mai i lenei mea? (e) O ā auala e ono faaaogā e isi talavou e faasesēina ai oe?
4 E iai le taimi na lolo atu ai le uso o Mose, o Arona, i omiga mai i isi tagata. Ina ua uunaʻia o ia e tagata Isaraelu e faia se atua mo i latou, sa ia faia faapea. O Arona e lē o se tagata e palaai. Muamua, na la ō atu ma Mose i luma o Farao, o lē e sili ona malosi i Aikupito. Ona lototele lea o Arona e talanoa atu, ma faailoa atu iā Farao le feʻau a le Atua. Ae ina ua uunaʻia o ia e tagata Isaraelu, sa lolo atu iā i latou. E matuā malolosi tele omiga mai i isi tagata! Sa faigofie iā Arona ona tetee atu i le tupu o Aikupito, ae faigatā ona tetee atu i omiga mai i tagata o lona nuu.—Eso. 7:1, 2; 32:1-4.
5 E pei ona faaalia mai i le mea na tupu iā Arona, e lē na o talavou e tupu ai lenei faafitauli, po o i latou e mananaʻo e fai mea leaga. E oo lava foʻi i ē e mananaʻo moni e fai le mea saʻo, e aofia ai ma oe, e mafai ona aafia i omiga mai i isi. E ono uunaʻia oe e isi talavou e fai le mea sesē e ala i le tauluʻiluʻi, faia o ni tuuaʻiga lē saʻo po o se faamatalaga aamu. Po o le ā lava le auala, e lē faigofie ona feagai ma omiga mai i isi talavou. Ina ia taulau e teena na omiga, e tatau ona e matuā mautinoa muamua i mea ua e talitonu i ai.
“Ia Suʻesuʻe Ifo Pea iā te Outou po o Faapeʻī Outou”
6, 7. (a) Aiseā e tāua ai ona e maumauaʻi i ou talitonuga, ma e faapefea ona e faia faapea? (e) O ā fesili e te fesili ifo ai iā te oe lava ina ia faamalosia ai ou talitonuga?
6 Ina ia teena omiga mai i isi talavou, e ao ona e matuā ioe muamua e tonu ou talitonuga ma tapulaa. (Faitau le 2 Korinito 13:5.) O le maumauaʻi o le a fesoasoani iā te oe e lototele ai, e ui atonu o oe o se tagata e matamuli. (2 Timo. 1:7, 8) Ae e oo lava foʻi i se tagata e lototele, e ono faigatā ona ia lagolagoina se mea e na te lē talitonu atoatoa i ai. E tāua la ona e faamaonia iā te oe lava, o mea ua e aʻoaʻoina mai i le Tusi Paia o upu moni ia. Ia amata i mataupu faavae. O se faataʻitaʻiga, e te talitonu i le Atua ma ua e faalogo i faamatalaga a isi i le pogai e latou te talitonu ai i le Atua. Ona e fesili ifo lea iā te oe lava, ‘Aiseā ou te talitonu ai i le Atua?’ O le fuafuaga o lenā fesili, e lē ina ia e masalosalo ai, ae ia faamalosia ai lou faatuatua. Ia fesili ifo foʻi iā te oe lava, ‘E faapefea ona ou iloa o le Tusi Paia e mai i le Atua?’ (2 Timo. 3:16) ‘Aiseā ua ou talitonu ai o aso nei o “aso e gata ai”?’ (2 Timo. 3:1-5) ‘Aiseā ua ou ioe ai o tapulaa a Ieova e mo loʻu lelei?’—Isa. 48:17, 18.
7 Atonu e te musu e fesili ifo i na fesili, ona e te popole e te lē iloa tali. Ae ua talitutusa lenā ma se tagata e musu e autilo i le fua penisini o lana taavale, ona e popole ina neʻi tū le nila i le vaega e iloa ai ua uma le penisini! Pe afai ua leai se penisini i le tane, e tatau ona e iloa ina ia fai i ai se gaoioiga. I se tulaga tutusa, e tāua ona e iloa se mea e te lē o talitonu atoatoa i ai, ma fai i ai se gaoioiga.—Galu. 17:11.
8. Faamatala le auala e faamalosia ai lou mautinoa i le atamai o le poloaʻiga a le Atua, ia taumamao mai i le faitaaga.
8 Seʻi manatu i se faataʻitaʻiga. Ua fautuaina i tatou i le Tusi Paia ia “sosola ese i le faitaaga.” Ia fesili ifo iā te oe lava, ‘Aiseā e atamai ai lenā poloaʻiga?’ Mafaufau i māfuaaga uma ua faia ai e isi talavou lenā amioga. Mafaufau foʻi i māfuaaga eseese ‘ua agasala ai i lona lava tino’ le tagata faitaaga. (1 Kori. 6:18) Ona manatunatu lea i na māfuaaga ma fesili ifo iā te oe: ‘O lē fea le ala sili e mulimuli i ai? Pe e moni e lelei le faia o amioga sesē taufeusuaʻiga?’ Toe mafaufau atili i le mataupu ma fesili ifo iā te oe, ‘O ā ni oʻu lagona pe a ou faia ni amioga lē mamā taufeusuaʻiga?’ Atonu i le taimi muamua e fiafia mai isi talavou iā te oe, ae o ā ni ou lagona pe a e faatasi ma ou mātua ma isi uso ma tuafāfine Kerisiano i le Maota mo Sauniga? O ā ni ou lagona pe a e taumafai e tatalo atu i le Atua? Po o le a e lotomalie e lafoaʻi se tulaga mamā i le silafaga a le Atua, ina ia faafiafia ai tamaiti o lau vasega?
9, 10. E faapefea i le maumauaʻi i ou talitonuga, ona e tautala atu ai ma le mautinoa pe a faatasi ma isi talavou?
9 Pe afai o oe o se talavou, ua mafai nei ona e “mafaufau lelei” ma iloa le mea e ao ona fai. (Faitau le Roma 12:1, 2.) Faaaogā lenei taimi e matuā mafaufau ai i le pogai e tāua tele ai le avea o oe o se Molimau a Ieova. O lou manatunatu faapena o le a faamalosia ai oe e te maumauaʻi i ou talitonuga. Ma pe a e fesagaʻi ma omiga mai i isi talavou, o le a vave ona e tali atu ma le mautinoa. O le a pei ou lagona o se tasi o tuafafine talavou Kerisiano, o lē ua faapea mai: “Pe a ou teena omiga mai i isi talavou, ua ou faailoa atu ai i isi oʻu talitonuga. O laʻu tapuaʻiga e lē o se mea e tau ina fai. O le faavae lea o oʻu mafaufauga, sini, amioga ma le olaga atoa.”
10 Ioe, e manaʻomia ni taumafaiga ina ia tumau ai i le mea ua e iloa e saʻo. (Luka 13:24) Ma atonu e te taumānatu ua faigatā tele. Ae ia manatua le mea lenei: Pe afai e te taumafai e faamalie atu pe mā foʻi ona o le faia o le mea saʻo, o le a mātauina e isi ma atili ai ona latou uunaʻia oe. Ae pe afai e te tautala atu ma le maumauaʻi, atonu o le a faateʻia oe i le vave ona taofia o i latou ma a latou uunaʻiga.—Faatusatusa i le Luka 4:12, 13.
“Mafaufau Loloto Ina ia Tali Atu”
11. O le ā le aogā o le nofosauni e feagai ma omiga mai i isi talavou?
11 O le isi laasaga tāua e tetee atu ai i omiga mai i isi talavou, o le nofosauni. (Faitau le Faataoto 15:28.) O le nofosauni, o lona uiga o le mafaufau muamua lea i tulaga e mafai ona tulaʻi mai. O nisi taimi, o le nofosauni i tulaga e te ono fesagaʻia, e fesoasoani iā te oe e ʻalofia ai se faafitauli faigatā. O se faaaʻoaʻoga, seʻi faapea ua e iloa atu ni tamaiti o le aʻoga o loo ula ni a latou sikareti. E mautinoa o le a latou avatu iā te oe se sikareti. Pe a e iloa le faafitauli, o le ā lau mea e fai? Ua faapea mai le Faataoto 22:3: “O lē ua iai le utaga mamao e na te iloa atu le mala ma lafi ai.” Atonu e mafai ona e ʻalofia le faafitauli e ala i le ui i se isi ala. O lenā gaoioiga e lē faapea ai ua e palaai, ae o se ala atamai.
12. O le ā se auala e tali atu ai pe a fai mai e se tasi se fesili aamu iā te oe?
12 Ae faapefea pe afai e te lē mafai ona ʻalofia se tulaga e pei o lea na taʻua i luga? Seʻi faapea ua fesili atu ma le aamu se talavou, “E te lua leʻi feusuaʻi lava ma se tasi?” O le mea tāua ia mulimuli i le apoapoaʻiga i le Kolose 4:6: “Ia lē aunoa ona outou tautatala atu i upu e logolelei, ia faamāi i le masima, ina ia outou iloa le auala e tali atu ai i tagata taʻitoʻatasi.” Ua faaalia mai i lenei mau, e faalagolago le auala e te tali atu ai i se fesili faapena i tulaga o loo iai. Atonu e lē manaʻomia ona e faia se talanoaga umi faale-Tusi Paia. Atonu ua lava se tali puupuu ae maumauaʻi. O se faaaʻoaʻoga, ina ia tali atu i le fesili e uiga i le lē feusuaʻi ma se tasi, atonu e tau lava ina e faapea atu, “Ioe,” pe “E leai sau aiā i lenā mataupu.”
13. Aiseā e tāua ai le utaga mamao pe a tali atu i se fesili aamu mai i se isi talavou?
13 Sa masani ona tali puupuu atu Iesu, pe a faapea o se mea e maʻimau fua le taimi e talanoa umi ai. Ina ua fesiligia o ia e Herota, e leʻi tali atu Iesu. (Luka 23:8, 9) O se auala lelei e taulima ai ni fesili lē faaaloalo, o le aua lea neʻi tali atu. (Faata. 26:4; Fai. 3:1, 7) Ae atonu foʻi e te iloaina o loo fia malamalama moni se tasi i ou talitonuga, e pei o amioga taufeusuaʻiga, e ui sa faia muamua e lenā tagata ni tala leaga e uiga iā te oe. (1 Pete. 4:4) Pe afai o le tulaga lenā, e ao la ona e faamatala lelei atu lou talitonuga mai i le Tusi Paia. Aua e te palaai e talanoa atu. “Ia nofosauni pea e tali atu.”—1 Pete. 3:15.
14. E faapefea ona e faalēaogāina ma le faautauta omiga mai i isi talavou?
14 I nisi tulaga, e mafai ona e faalēaogāina le omiga. Ae e tatau ona e faia i se auala faautauta. O se faataʻitaʻiga, pe afai e luʻia oe e se tamaitiiti o lau vasega e ula se sikareti, e mafai ona e faapea atu, “Leai faafetai” ma faapea atili atu, “Na ou faapea o oe o se tagata e poto, e lē mafai ona e ulaula sikareti!” O ē mātauina le auala ua faalēaogāina ai le omiga? Nai lo o lou faamatala atu o le māfuaaga e te lē ulaula ai, ua e faamalosia le talavou e mafaufau po o le ā le māfuaaga ua ia ulaula ai.
15. O fea le taimi e talafeagai ai ona e alu ese mai i talavou o loo taumafai e uunaʻia oe, ma aiseā?
15 E faapefea pe afai e faaauau pea ona uunaʻia oe e ui i au taumafaiga? I lenā tulaga, e sili loa pe a e savali ese. Pe a umi ona e iai i Faata. 27:11.
inā, o le a iʻu ina e lolo atu i le omiga. O lea la, ia alu ese mai i inā. E mafai ona e faia faapea e aunoa ma le manatu e te palaai. Auā na e pulea le faafitauli. E leʻi avea oe e pei o se meataalo e faatonutonu e isi talavou, ma na e faafiafia le finagalo o Ieova.—Ia Fai ‘Fuafuaga e Manuia Ai’
16. E faapefea ona uunaʻia i tatou e nisi e faapea mai o Kerisiano?
16 O nisi taimi, o isi talavou e faapea mai e auauna iā Ieova, e latou te uunaʻia oe e faia gaoioiga lē lelei. O se faataʻitaʻiga, seʻi faapea ua e taunuu i se faatasitasiga na faatulagaina e se isi, ae e iloa ane e leai se tagata matua e na te vaavaaia. Pe faapea foʻi o se talavou e fai mai o se Kerisiano, ua alu atu i se faatasitasiga ma se ʻava malosi, ae e tou te leʻi ausia ma isi talavou o loo iai tausaga e faatagaina ai ona inu. E tele tulaga e ono tulaʻi mai e manaʻomia ai ona e mulimuli i lou lotofuatiaifo ua aʻoaʻoina i le Tusi Paia. Ua faapea mai se teine talavou Kerisiano: “Na ma ō ese mai ma loʻu uso i se ata sa tele ai ni upu masoā. O isi na nonofo ai pea. Na viiviia i maʻua e o ma mātua i le mea na ma faia. Ae na feita nisi na matou ō faatasi, ona na ma faia se mea e foliga mai ai e latou te leaga.”
17. Pe a auai i se faatasitasiga, o ā mea e te faia ina ia usitaʻia ai tapulaa a le Atua?
17 E pei ona faaalia i lenā faataʻitaʻiga, e te oo i se tulaga faigatā pe a e mulimuli i lou lotofuatiaifo ua aʻoaʻoina i le Tusi Paia. Ae ia fai le mea ua e iloa e saʻo. Ia nofosauni. Pe a e alu i se faatasitasiga, ia fuafua muamua se auala e te alu ese ai, pe afai e tutupu ni mea e te leʻi faatalitalia. Ua faia e nisi talavou se fuafuaga ma o latou mātua, ia vili atu iā i laʻua pe afai ua fia vave alu atu i le fale. (Sala. 26:4, 5) O lenā gaoioiga o se ‘fuafuaga e manuia ai.’—Faata. 21:5.
“Inā Olioli ia i Lou Talavou”
18, 19. (a) Aiseā e te mautinoa ai e finagalo Ieova ia e fiafia? (e) O ā lagona o le Atua i ē e tetee atu i omiga mai i isi talavou?
18 Na faia oe e Ieova ia olioli i le olaga, ma e finagalo ia e fiafia. (Faitau le Failauga 11:9.) Ia manatua, o mea o loo faia e isi talavou, e na ona “fiafia puupuu [ai] i tuʻinanauga o le agasala.” (Epe. 11:25) E finagalo le Atua moni ia e tofo i se mea e sili mamao atu i lo lenā. E finagalo o ia e te fiafia e faavavau. O lea, pe a e fesagaʻi ma se faaosoosoga e fai se mea e te iloa e leaga i le silafaga a le Atua, ia manatua, o mea e finagalo Ieova e te faia, e mo lou lelei.
19 Talu ai o oe o se talavou, e ao ona e iloa e tusa pe na fiafia isi talavou iā te oe, ae a o faagasolo tausaga atonu o le toʻatele o i latou e lē o toe manatuaina lou igoa. Peitaʻi, pe a e teena omiga mai i isi talavou, e silafia mai e Ieova, ma o le a lē galo iā te ia oe ma lou faamaoni. O le a ia “tatalaina . . . faitotoʻa o le lagi ma liligi ifo i o outou luga faamanuiaga seʻia oo ina matuā tele lava.” (Mala. 3:10) E lē gata i lea, e na te foaʻi mai le tele o lona agaga paia ina ia aua neʻi e manatu o loo e misia se mea. Ioe, e fesoasoani Ieova iā te oe ina ia e teena omiga mai i isi talavou!
Pe E te Manatua?
• O le ā le malosi o omiga mai i isi talavou?
• Aiseā e tāua ai ona maumauaʻi i ou talitonuga ina ia teena ai omiga mai i isi talavou?
• E faapefea ona e nofosauni e fesagaʻia omiga mai i isi talavou?
• E faapefea ona e iloa e tāua iā Ieova lou faamaoni?
[Fesili mo le Suʻesuʻega]
[Ata i le itulau 8]
Aiseā na ioe ai Arona e fai le tamaʻi povi auro?
[Ata i le itulau 10]
Ia nofosauni—filifili muamua lau tala e fai atu