Talavou e, O ā Mea E Tou te Faia i o Outou Olaga?

“E faapea foʻi ona ou tuʻi, ou te lē tuʻi i le ʻea.”—1 KORI. 9:26.

1, 2. Ina ia e taulau manuia a o faasolo ina e matua, o ā mea e tatau ona iā te oe?

PE AFAI o le a e savalia se ala e te lē masani ai, e te ono manaʻo e alu ma ave se faafanua ma se tapasā. O le a fesoasoani le faafanua e te iloa ai le mea tonu lea ua e oo i ai, ma fua ai le auala saʻo e te ui i ai. O le a aogā le tapasā e te ui ai pea i le itulagi saʻo. Peitaʻi, o le a lē aogā le faafanua ma le tapasā pe afai e te lē iloa le mea e te fia taunuu i ai. Ina ia ʻalofia le savali solo ma le lē mautonu, e tatau ona e iloa lelei le mea e te taunuu i ai.

² Ua e fesagaʻi foʻi ma se tulaga faapena a o faasolo ina e matua. Ua iā te oe se faafanua ma se tapasā maufaatuatuaina. O le Tusi Paia o se faafanua e aogā e te iloa ai le ala saʻo e ao ona e ui i ai. (Faata. 3:5, 6) Pe afai e aʻoaʻoina lelei lou lotofuatiaifo, o le a aogā tele e te ui ai pea i le ala saʻo. (Roma 2:15) E mafai ona avea o se tapasā. Ae ina ia taulau manuia lou olaga, e tatau foʻi ona e iloa le mea e te fia taunuu i ai. E tatau ona iai ni ou sini maʻoti.

3. O ā aogā o le iai o ni sini o loo faasino i ai Paulo i le 1 Korinito 9:26?

³ Na aotele e le aposetolo o Paulo aogā o le faataatitia o ni sini ma taumafai e ausia, ina ua ia tusi: “E lē o faalētonu laʻu tamoʻe; e faapea foʻi ona ou tuʻi, ou te lē tuʻi i le ʻea.” (1 Kori. 9:26) Pe afai e iai ni ou sini, o le a lē faalētonu lau tamoʻe. O le a lē umi ae e faia ni filifiliga tāua i mea e pei o le tapuaʻiga, galuega totogi, faaipoipoga ma fai se aiga. O nisi taimi atonu e te manatu ai o loo e fesagaʻia le tele o ni filifiliga lavelave. Ae pe afai e te fuafuaina mea e te faia i le lumanaʻi, ma faavae au faaiʻuga i upu moni ma taʻiala o loo i le Afioga a le Atua, o le a lē faasesēina oe e te ui i le ala sesē.—2 Timo. 4:4, 5.

4, 5. (a) O le ā e ono tupu pe afai e te lē faataatitia ni sini? (e) Aiseā e tatau ai ona taʻitaʻia au filifiliga i se faanaunauga e faafiafia le Atua?

⁴ Pe afai e te lē faataatitia ni sini, atonu o le a taaʻina oe e isi talavou ma faiaʻoga e fai mea e latou te manatu e tatau ona e fai. E moni e tusa lava pe iai ni ou sini maʻoti, ae atonu e faaalia atu pea e nisi ni o latou manatu. Pe a faalogo atu i a latou fautuaga, ia fesili ifo iā te oe lava, ‘Po o le a fesoasoani sini ua latou taʻua, ou te manatua ai Lē na faia aʻu a o oʻu talavou, po o le a tataʻi ese ai aʻu mai i le faia faapea?’—Faitau le Failauga 12:1.

⁵ Aiseā e tatau ai ona taʻitaʻia au filifiliga i se faanaunauga e faafiafia le Atua? O se tasi o māfuaaga, ona o mea lelei uma ua tatou maua e mai iā Ieova. (Iako. 1:17) Ioe, e tatau i tagata uma ona lotofaafetai atu iā Ieova. (Faaa. 4:11) E leai se isi auala sili e faaalia ai lou lotofaafetai, nai lo o le manatua pea o Ieova pe a faataatitia ni ou sini. Seʻi o tatou talanoa i sini e tāua ona maua, ma mea e tatau ona e fai ina ia ausia ai.

 O ā ni Sini E te Faataatitia?

6. O le ā le sini muamua e mafai ona e faataatia, ma aiseā?

⁶ E pei ona taʻua i le mataupu ua mavae atu, o se sini muamua e mafai ona e faataatia, o le faamaonia lea e oe lava e moni mea ua taʻua i le Tusi Paia. (Roma 12:2; 2 Kori. 13:5) Atonu e talitonu isi talavou i le evolusione po o isi aʻoaʻoga sesē faalotu, ona na fai i ai isi o mea na e tatau ona latou talitonu i ai. Peitaʻi, e lē tatau ona e talitonu i se mea ona e faapea e mananaʻo isi ia e talitonu i ai. Ia manatua, e finagalo Ieova e te auauna atu iā te ia ma lou mafaufau atoa. (Faitau le Mataio 22:36, 37.) E finagalo lo tatou Tamā i le lagi e faavae lou faatuatua i faamaoniga.—Epe. 11:1.

7, 8. (a) O ā sini mo aso taʻitasi e te faataatitia o le a faamalosia ai lou faatuatua? (e) O ā iʻuga e te maua pe a ausia nisi o nei sini?

⁷ Ina ia faamalosia lou faatuatua, aiseā e lē faataatitia ai ni sini mo aso taʻitasi? O se tasi o sini o le tatalo i aso taʻitasi. Ina ia maʻoti pea au tatalo ma lē tautū i upu, e mafai ona teu i lou mafaufau pe tusi i se pepa ni mea patino e tutupu i le aso, e te manaʻo e faaaofia i au tatalo. E lē gata ia e taʻua luʻi ua e fesagaʻia, ae ia taʻua foʻi mea ua e olioli ai. (Fili. 4:6) O le isi sini, o le faitauina o le Tusi Paia i aso taʻitasi. Pe e te iloa afai e te faitauina ni itulau se fā i le aso, o le a e faitauina le Tusi Paia atoa i le tausaga e tasi? * Ua taʻua i le Salamo 1:1, 2: ‘⁠E fiafia le tagata e naunau i le tulafono a Ieova, e faitau lē leoa o ia i lana tulafono i le ao ma le pō.’

⁸ O le sini lona tolu mo aso taʻitasi e mafai ona e faataatia, o le saunia lea o se tali i sauniga uma a le faapotopotoga. Muamua, atonu e te faitau le tali po o se mau. Ona sosoo ai lea ma le sini o le tali i au lava upu. E mautinoa o so o se taimi e te faia ai se tali, o lenā ua e ofo atu se meaalofa iā Ieova.  (Epe. 13:15) Pe a e ausia nisi o nei sini, o le a faateleina ai lou mautinoa ma lou talisapaia o Ieova, ma ua e nofosauni e faataatitia ni sini mo le lumanaʻi.

9. Pe afai e leʻi avea oe ma tagata talaʻi o le Malo, o ā sini mo le lumanaʻi e ao ona e faataatitia?

⁹ O ā ni sini mo le lumanaʻi e ao ona e faataatitia? Pe afai o lenā lava e te leʻi talaʻiina atu le tala lelei i le lautele, ua tatau loa ona fai ma ou sini le avea ma tagata talaʻi o le Malo. Pe a e ausia lenei sini tāua, o le a e manaʻo e auai e lē aunoa ma maua ni iʻuga lelei, ma e te lē fia misia se masina o le auaunaga. O le a e manaʻo foʻi e iloa faaaogā le Tusi Paia i le talaʻiga. A o e faia faapea, e lē taumatea o le a e iloa ai ua e matuā fiafia i le galuega talaʻi. Ona e taumafai lea e faateleina lou taimi i le galuega mai i lea fale i lea fale, pe amata foʻi se suʻesuʻega faale-Tusi Paia. Pe afai ua avea oe ma tagata talaʻi e leʻi papatisoina, o se sini e sili ona tāua lou agavaa mo le papatisoga, ma avea ma Molimau tuuina atu ma papatisoina a Ieova le Atua.

10, 11. O ā sini mo le lumanaʻi e mafai ona faataatitia e talavou ua uma ona papatiso?

¹⁰ Pe afai ua avea oe ma auauna papatisoina a Ieova, o nisi nei o sini mo le lumanaʻi e te ono aapa atu i ai. O nisi taimi atonu e te manaʻo e fesoasoani i faapotopotoga e talaʻi i oganuu e seāseā ona talaʻia. Atonu foʻi e te manaʻo e faaaogā lou malosi ma lou ola mālōlōina lelei, i le galuega paeonia lagolago po o le sauatoa. O le a taʻu atu e le faitau sefulu afe o paeonia iā te oe, o le auaunaga faataimi atoa o se auala sili lea e manatua ai Lē na faia oe i ona pō o lou talavou. O sini nei e mafai ona e ausia a o nofo i lou aiga. O le a aogā foʻi i lau faapotopotoga pe a e ausia na sini.

¹¹ O isi sini mo le lumanaʻi e mafai ona e fesoasoani atu ai i isi faapotopotoga. O se faataʻitaʻiga, e mafai ona e fuafua e auauna i se isi vaipanoa po o se isi atunuu o loo manaʻomia ai ni tagata talaʻi. Atonu e te fia fesoasoani i le fausiaina o Maota mo Sauniga po o fale o lālā i atunuu mamao. Atonu foʻi e mafai ona e galue i le Peteli pe avea ma misionare. Ioe, o le sini muamua e tāua ona e ausia a o leʻi aapa atu i le tele o na sini, o le papatiso. Pe afai e te leʻi papatiso, iloilo mea e aofia ai i le ausiaina o lenei sini tāua i lou olaga.

Aapa Atu i le Sini o le Papatisoga

12. O ā māfuaaga ua papatiso ai nisi, ma aiseā e lē lava ai nei māfuaaga?

¹² E faapefea ona e faamatalaina le fuafuaga o le papatisoga? E manatu nisi e faapea ina ia puipuia ai i latou mai i le faia o se agasala. O isi e manatu e tatau ona latou papatiso auā ua papatiso foʻi a latou aumea. O isi talavou e mananaʻo ia faafiafia o latou mātua. Peitaʻi, o le papatisoga e lē o se konekarate e taofia ai oe mai i le faia o mea e te tuʻinanau e fai, pe papatiso foʻi ona o omiga mai i isi. E tatau ona e papatiso pe afai ua e malamalama atoatoa i mea e aofia ai i le avea ma Molimau a Ieova, ma ua e mautinoa ua e nofosauni ma lotomalie e tauave lenei tofiga.—Fai. 5:4, 5.

13. Aiseā e tatau ai ona e papatiso?

¹³ O se tasi o māfuaaga e papatiso ai, ona na faatonu e Iesu ona soo ia “fai tagata . . . ma soo, ma papatiso atu iā i latou.” Sa ia faataatia foʻi se faaaʻoaʻoga e ala i le papatisoina. (Faitau le Mataio 28:19, 20; Mareko 1:9.) E lē gata i lea, o le papatisoga o se laasaga e tāua mo ē e fia faasaoina. Ina ua uma ona taʻua le fauina e Noa o le vaa lea na faasaoina ai o ia ma lona aiga i le taimi o le Lolo, na faapea mai le aposetolo o Peteru: “Ua fai lenā mea ma faatusa o le papatisoga lea ua faaolaina ai nei outou, . . . e ala i le toe faatūina mai o Iesu Keriso.” (1 Pete. 3:20, 21) Peitaʻi e lē o le uiga o lenei manatu ua pei le papatisoga o se inisiua ua e mauaina,  ina neʻi mea ane ua tupu se faalavelave. Ae e te papatiso ona e te alofa iā Ieova, ma manaʻo e auauna atu iā te ia ma lou lotoatoa, ola atoa, mafaufau atoa, ma le malosi atoa.—Mare. 12:29, 30.

14. Aiseā ua mumusu ai nisi e papatiso, ae o le ā le faamautinoaga ua e maua?

¹⁴ Ua mumusu isi e papatiso ona e fefefe ina neʻi mea ane ua faateʻaina i latou i se taimi mulimuli ane. Pe e faapena oe? Pe afai o lea, e lē faapea e leaga lenā lagona. O lona uiga o lenā e te malamalama i le tāua o le tofiga o le avea ma Molimau a Ieova. Pe e iai se isi māfuaaga? Atonu e te leʻi matuā ioe o le ola e tusa ai ma tapulaa a le Atua, o le ala sili lea i le olaga. I lenā tulaga, o le mafaufau i iʻuga e oo i ē e lē amanaʻia tapulaa a le Tusi Paia, o le a fesoasoani e te faia ai se filifiliga lelei. Ae atonu foʻi e te naunau i tapulaa a le Atua, ae e te lē mautinoa pe mafai ona e ola e tusa ma na tapulaa. O le mea moni, o lenā mea o se faailoga lelei, auā ua faaalia ai lou lotomaulalo. Auā ua taʻua i le Tusi Paia, o loto o tagata agasala uma e faaʻoleʻole. (Iere. 17:9) Ae e mafai ona e taulau manuia pe afai e ‘leoleoina pea oe e tusa ai ma le afioga a le Atua.’ (Faitau le Salamo 119:9.) Po o ā lava māfuaaga ua e musu ai e papatiso, e tatau ona e foʻia na tulaga ma popolega. *

15, 16. E faapefea ona e iloa ua tatau ona e papatiso?

¹⁵ Ae e faapefea ona e iloa ua tatau ona e papatiso? O se tasi o auala, o le fesili ifo lea iā te oe i fesili nei: ‘⁠Pe e mafai ona ou faamatala atu i isi aʻoaʻoga faavae o le Tusi Paia? Po o ou alu i le talaʻiga e tusa lava pe lē auai oʻu mātua? Po o ou taumafai e auai i sauniga uma faa-Kerisiano? Pe mafai ona ou manatua ni taimi patino na ou teena ai ni omiga mai i isi talavou? Po o le a faaauau ona ou auauna iā Ieova e tusa lava pe lē toe faia faapea e oʻu mātua ma uō? Po o ou tatalo e uiga i le ma faiā ma le Atua? Ma po ua ou faia se tuuina atu atoatoa iā Ieova e ala i le tatalo?’

¹⁶ O le papatisoga o se laasaga e matuā suia ai le olaga, ma e lē tatau ona manatu māmā i ai. Po ua lava lou matua faaleagaga e manatu mamafa ai i lenei laasaga? O le matua faaleagaga e tele atu mea e aofia ai, i lo o le na ona faia o ni lauga lelei mai i le pulelaa, po o le faia o ni tali mananaia i taimi o sauniga. E manaʻomia ai ona faia ni faaiʻuga e faavae i se malamalamaga i taʻiala o le Tusi Paia. (Faitau le Eperu 5:14.) Pe afai ua mafai ona e faia faapea, ua taatia mai la i ou luma le faaeaga silisili, o le auauna lea iā Ieova ma le lotoatoa ma ola i se auala e faaalia ai ua e tuuina atu moni iā te ia.

17. O le ā e fesoasoani iā te oe e feagai ai ma faigatā e ono tulaʻi mai pe a uma ona e papatiso?

 ¹⁷ Ina ua faatoʻā uma ona papatiso, e te ono naunau e maelega i le auaunaga i le Atua. Ae atonu e lē umi ae e fesagaʻi ma faigatā e tofotofoina ai lou faatuatua ma le maumauaʻi. (2 Timo. 3:12) Aua e te manatu o le a e fesagaʻia na o oe nei faigatā. Talanoa atu i ou mātua mo ni a la fautuaga. Talanoa atu foʻi i tagata matutua faaleagaga i le faapotopotoga mo sa latou fesoasoani. Ia faauō atu pea i ē o le a lagolagoina oe. Ma ia manatua e manatu mai Ieova iā te oe, ma e na te aumaia iā te oe le malosi ina ia feagai ai ma so o se tulaga e ono tulaʻi mai.—1 Pete. 5:6, 7.

E Faapefea Ona E Ausia Ou Sini?

18, 19. O le ā le aogā o lou iloilo o mea o loo e faamuamua?

¹⁸ E ui i ou faanaunauga lelei, ae po o foliga mai e lē o lava sou taimi e fai ai mea e te manaʻo e fai ma mea e tatau ona e fai? Pe afai o lea, e tatau ona iloilo mea o loo e faamuamua. Ina ia faataʻitaʻi: Avane se pakete ma tuu i ai i totonu ni maa lapopoʻa. Ona faatumu lea o le pakete i oneone. Ua tumu le pakete i maa ma oneone. Tago e sasaa ese na mea mai i le pakete ae tuu pea oneone ma maa. Ae i le taimi nei, faatumu muamua le pakete i oneone, ona taumafai lea e faaofi i ai maa. E lē ofi, a ea? E māfua ona ua e tuu muamua i ai oneone.

¹⁹ E faapena se luʻi e te fesagaʻia i le faatulagaina o lou taimi. Pe afai e te faamuamua mea e pei o faafiafiaga, o le a lē lava sou taimi mo mea e sili ona tāua, o gaoioiga faaleagaga. Ae pe afai e te mulimuli i le apoapoaʻiga a le Tusi Paia ia “faamautinoa . . . mea e sili ona tāua,” o le a lava la lou taimi mo le auaunaga i le Atua ma ni nai faafiafiaga.—Fili. 1:10.

20. O le ā e tatau ona fai pe afai ua e lagona le popole ma le lē mautonu a o taumafai e ausia ou sini?

²⁰ A o e taumafai e ausia ou sini, e aofia ai ma le papatisoga, e iai taimi e te lagona ai le popole ma le lē mautonu. Pe a iai ni ou lagona faapena, “ia tuuina atu iā Ieova ou popolega uma, o ia lava e na te tausia oe.” (Sala. 55:22) Ua e maua nei le avanoa e auai ai i le galuega e sili ona faagaeeloto ma tāua i le talafaasolopito o le tagata, o se galuega talaʻi ma aʻoaʻo atu i le lalolagi aoao. (Galu. 1:8) E mafai ona e filifili e te lē auai i lenei galuega. E mafai foʻi ona fai sau vaega i lenei galuega. Aua e te faatalatū e faaaogā ou tomai e auauna ai i le Atua ma lagolagoina lona Malo. O le a lē taitai ona e salamō i lau filifiliga e auauna i “Lē na faia oe i ona pō o lou talavou.”—Fai. 12:1, New International Version.

[Faaopoopoga i lalo]

O le ā Lau Tali?

• Aiseā e tatau ai ona e faataatitia ni sini?

• O ā ni sini e tāua ona ausia?

• O le ā e aofia ai i le ausiaina o le sini o le papatisoga?

• E faapefea i le iloiloina o mea o loo e faamuamua, ona aogā e ausia ai ou sini?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 13]

Po o iai sou sini o le faitauina o le Tusi Paia i aso taʻitasi?

[Ata i le itulau 15]

O le ā e fesoasoani iā te oe e ausia ai le sini o le papatiso?

[Ata i le itulau 16]

O le ā le lesona e te aʻoaʻoina mai i lenei faataʻitaʻiga?