O LE toʻatele o tagata e latou te iloa e toʻa 12 aposetolo o Iesu. Ae atonu e latou te lē iloa e aofia ai foʻi ma fafine i ona soo, o ē na aumea vavalalata ma ia. O Ioana o se tasi o na fafine.—Mata. 27:55; Luka 8:3.

O le ā le matafaioi a Ioana sa fai i le faiva a Iesu, ma o ā ni lesona e tatou te aʻoaʻoina mai iā te ia?

O Ioana o le “avā a Kusa le pule o le aiga o Herota.” Atonu o Kusa o le auauna pule e vaaia mea a le aiga o Herota Anetipa. O Ioana o se tasi o fafine sa faamālōlōina e Iesu. Na faimalaga Ioana ma isi fafine faatasi ma Iesu ma ona aposetolo.—Luka 8:1-3.

O le tū a le ʻaufailotu Iutaia e lē tatau ona faifaimea ma faimalaga faatasi tane ma fafine e lē aiga. E lē tatau foʻi ona talanoa atu tamāloloa Iutaia i fafine. E leʻi mulimuli Iesu i lenā faiga, ae na ia faataga Ioana ma isi fafine e latou te faimalaga faatasi.

Sa lē ano Ioana i faitioga a taʻitaʻi lotu ma ona aiga, ae sa faifaimea faatasi pea ma Iesu ma ona aposetolo ma faia fetuunaʻiga i lona olaga i aso faisoo. O le mea foʻi lenā sa tatau ona faia e i latou e mulimuli atu iā Iesu. Na fetalai Iesu e faatatau i na soo: “O loʻu tinā ma oʻu uso, o i latou ia e faalogo i le upu a le Atua ma faia.” (Luka 8:19-21; 18:28-30) Pe e lē faalaeiauina ai oe i lou iloa e māfana atu Iesu iā i latou e faia faataulaga ina ia mulimuli ai iā te ia?

Na faaaogā e Ioana ma le toʻatele o isi fafine “a latou meafaitino” e auauna ai iā Iesu ma ona aposetolo. (Luka 8:3) Na tusi se tasi o tusitala: “E leʻi taʻuina atu e Luka i lana ʻaufaitau e faapea sa kukaina e fafine meaʻai, fufulu ipu ma fonofono ofu masaesae. Atonu na latou faia faapea, peitaʻi e leʻi taʻua e Luka na mea.” E foliga mai na faaaogā e fafine a latou tupe, oloa, ma o latou fale e fesoasoani ai i a latou aumea.

E leʻi faigaluega Iesu po o ona aposetolo a o alu a latou talaʻiga. Atonu e leʻi lava a latou tupe e totogi ai a latou meataumafa, ma isi mea e manaʻomia e se vaega pe atonu e 20 tagata. E ui sa faaalia iā i latou le agaga talimālō, ae sa tauave e Keriso ma ona aposetolo se “pusa e teu ai tupe,”  e faaalia mai ai e latou te leʻi faalagolago tele i le agaga talimālō o isi. (Ioa. 12:6; 13:28, 29) Atonu sa faia e Ioana ma isi fafine foaʻi tauofo e totogi ai a latou tupe faaalu.

Ua manatu nisi, o fafine Iutaia e leai ni a latou tupe po o ni meafaitino. Peitaʻi, ua taʻua i ni tusitusiga anamua e faatatau i tagata Iutaia, atonu e eseese auala e maua ai e se fafine se alāmanuia: (1) o se tofi na maua pe afai e maliu lona tamā ae leai ni ona atalii, (2) o se fale na tuuina atu iā te ia, (3) o se tupe na totogi atu iā te ia i se maliega pe a tatala lana faaipoipoga, (4) o se tupe maua mai i fale o lana tane ua maliu, ma le (5) o ana tupe maua.

E manino mai, na foaʻi e soo o Iesu mea na latou gafatia. Atonu e aofia ai i ona soo ni fafine e mauʻoa. Talu ai o Ioana o le avā a le auauna pule a Herota, o lea na manatu ai nisi e tele ana meafaitino. O tagata e pei o ia na mafai ona saunia se ofu taugatā e leai se sooga lea na faaaogā e Iesu. (Ioa. 19:23, 24) Na taʻua e se tusitala: “E leʻi gafatia e avā a le ʻaufaifaiva se ofu taugatā faapena.”

E lē o taʻua patino mai e le Tusi Paia pe na faia e Ioana ni foaʻi tautupe. Peitaʻi na ia faia le mea e na te mafai, ma e tatou te aʻoaʻoina mai ai se lesona. E tuu i lo tatou faitalia po o le ā e tatou te filifili e foaʻi atu ina ia faaauiluma ai manaʻoga o le Malo. O le itu e faitaulia i le Atua ia tatou olioli e fai le mea e tatou te mafai.—Mata. 6:33; Mare. 14:8; 2 Kori. 9:7.

E foliga mai sa iai Ioana i le taimi na fasiotia ai Iesu faatasi ma isi fafine “o ē na masani ona latou ō faatasi ma auauna iā te ia a o iai o ia i Kalilaia, ma le toʻatele foʻi o isi fafine na ō mai faatasi ma ia i Ierusalema.” (Mare. 15:41) Ina ua aveese le tino maliu o Iesu mai le laau na faapuapuagatia ai e ave e tanu, o “fafine na ō mai faatasi ma ia mai i Kalilaia, ua vaavaai i le tuugamau ma le teuina o lona tino; ona latou toe foʻi lea ma sauniuni mea manogi ma suāuu manogi.” Na taʻua e Luka fafine nei o “Maria le Makatala, o Ioana, ma Maria le tinā o Iakopo” na toe foʻi ane ina ua mavae le sapati, ma latou vaaia ai ni agelu ia na taʻuina atu iā i latou ua toetū Iesu.—Luka 23:55–24:10.

Atonu sa iai faatasi Ioana ma isi soo o Iesu e aofia ai le tinā o Iesu ma ona uso, ia na faapotopoto i Ierusalema i le Penetekoso i le 33 T.A. (Galu. 1: 12-14) Talu ai e faigaluega lana tane iā Herota, na ono mafai ai e Ioana ona taʻu atu iā Luka ni faamatalaga e faatatau iā Herota, aemaise lava e na o Luka le tusitala o le Evagelia o loo ia taʻua le igoa o Ioana i lana tusi.—Luka 8:3; 9:7-9; 23:8-12; 24:10.

O le tala iā Ioana ua tatou aʻoaʻoina ai ni lesona tāua. Na ia auauna iā Iesu i le auala sili e na te mafaia. Sa fiafia o ia ona sa aogā ana tupe iā Iesu ma ona aposetolo e toʻa 12, ma isi ona soo na latou faimalaga ma talaʻi faatasi. Na auauna Ioana iā Iesu ma sa faamaoni iā te ia e ui i tofotofoga. E mafai ona faaaʻoaʻo fafine Kerisiano i lona faamaoni.