Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Fo‘iaina o Faafitauli

Fo‘iaina o Faafitauli

O Auala e Fiafia ai le Aiga

Foʻiaina o Faafitauli

Na fai atu le tane: “O fea o iai teineiti?”

Na tali mai le avā: “O la e ō e faatau mai ni o la ofu fou.”

Na fai atu le tane: [Ua ita ma ua leo tele] “O ā foʻi na ofu ua toe faatau? Na faatau foʻi o la ofu fou i le masina ua teʻa!”

Na tali mai le avā: [E finau mai, ua tigā le loto, ona ua tuuaʻia o ia] “Se o la e fai le paʻū, ma o la na fesili mai teineiti iā te aʻu, ona ou fai lea i ai e ō.”

Na fai atu le tane: [Ua pasae aʻe lona ita ma ua ʻeʻē] “Ua e iloa lelei ou te lē fiafia pe a faaaogā e teineiti ia tupe ae leʻi fai mai iā te aʻu! Aiseā ua e vave faia ai lenā faaiʻuga e aunoa ma lou fesili mai?”

O Ā FAAFITAULI e manaʻomia ona foʻia e le ulugalii e pei ona taʻua i inei? E foliga mai e faigatā i le tane ona pulea lona ita. E lē gata i lea, e foliga mai e lē o autasi le ulugalii e uiga i le tele o le saʻolotoga, e ao ona maua e le la fanau. E foliga mai foʻi ua amata ona lē toe lelei fesootaʻiga.

E leai ma se faaipoipoga e lelei atoatoa. E tofu uma ulugalii ma faafitauli e latou te fesagaʻia. Po o ā lava faafitauli, pe tetelē pe laiti, e tāua tele i le tane ma le avā ona taumafai e foʻia na faafitauli. Aiseā?

A o faagasolo taimi, o faafitauli e lē foʻia, e ono avea ma pā e taofia ai fesootaʻiga. Na iloa e le tupu poto o Solomona e faapea, “O misa foʻi o uso e tusa ia ma faamaufaalava o le ʻolo.” (Faataoto 18:19) E faapefea ona e tatala pea le avanoa mo ni fesootaʻiga lelei pe a fesagaʻi ma faafitauli?

Afai o fesootaʻiga o le malosiaga lea o le faaipoipoga, e fesoasoani la le alofa ma le faaaloalo e faamalosia ai fesootaʻiga. (Efeso 5:33) Pe a oo i le taimi e foʻia ai faafitauli, o le a fesoasoani le alofa i le ulugalii e faagalo ai masei na faia i taimi ua teʻa—ma faalogona ootia—ae uaʻi atu i le faafitauli patino o loo tupu i lenā taimi. (1 Korinito 13:4, 5; 1 Peteru 4:8) O ulugalii e faaaloalo le tasi i le isi, e mafai ona la fetalanoaaʻi ma taumafai e faalogo ma iloa le uiga o mea o loo talanoa ai, ae lē na ona faalogo atu i tala o fai mai.

Auala e Fā e Foʻia ai Faafitauli

Ia iloilo auala nei e fā, ma vaai pe faapefea ona fesoasoani mataupu silisili o le Tusi Paia iā te oe, e foʻia ai faafitauli i se auala alofa ma faaaloalo.

1. Ia faatulaga se taimi e talanoa ai le faafitauli.

“O le mea ma lona tausaga i mea uma, . . . o ona pō e faalologo ai, ma ona pō e tautala ai.” (Failauga 3:1, 7) O nisi faafitauli atonu e oso aʻe ai faalogona tigā, e pei ona faataʻitaʻia mai i le feeseeseaʻiga o loo taʻua i le amataga. Pe a tupu lenā mea, e lelei ona taofi le talanoaga—ia “faalologo”—a o leʻi tupu tele lou ita po o lau paaga foʻi. E mafai ona puipuia la oulua faaipoipoga mai le faamalepeina, pe afai e te utagia le fautuaga lea a le Tusi Paia: “O le amataina o se finauga, ua pei o se mama i se faataanoa vai, o le mea lea inā tuu ai ia le misa, manū e leʻi tupu tele.”—Faataoto 17:14, New Century Version.

Peitaʻi, e iai foʻi “ona pō e tautala ai.” O faafitauli, e pei o se mutia e sosolo ma olaola pe a le vaavaaia faalelei. O lea la, aua neʻi taumafai e faagalo le faafitauli ma faamoemoe e faifai lava teʻa atu. Pe afai ua e taofia le talanoaga seʻi fai i se isi taimi, ia faaalia lou faaaloalo i lau paaga e ala i lou filifilia o se taimi lata mai, e te lua talanoa ai i le faafitauli. O lenā auala, o le a aogā iā oulua uma ina ia faatatauina le agaga o le fautuaga a le Tusi Paia: “Aua neʻi goto le lā o tumau pea lo outou ita.” (Efeso 4:26) O le mea la e ao ona fai, e manaʻomia ona e mulimuli i lau filifiliga sa faia.

FAATAʻITAʻI LENEI MEA: Ia filifili se taimi patino i vaiaso taʻitasi e talanoaina ai faafitauli o le aiga. Ae afai e te iloa e faigofie ona oso lou ita i se taimi patino o le aso—mo se faaaʻoaʻoga, o le taimi faatoʻā manava mai ai i le galuega pe a o leʻi tausami foʻi, e lelei la pe a aua le talanoaina faafitauli i taimi na. Ae ia filifili se taimi atonu e lē o tele ai ni mea o mamafa i o oulua mafaufau.

2. Faaali saʻo atu ou manatu, ae ia faia i se auala faaaloalo.

“Ia taʻitasi outou ma tautala i le mea moni ma lona tuaoi.” (Efeso 4:25) Afai ua e faaipoipo, o lou tuaoi pito sili la ona latalata mai, o lau paaga. O lona uiga, e ao ona faaali saʻo atu ou faalogona pe a lua talanoa ma ia. Na faapea mai Makerita, * o lē ua 26 tausaga talu ona faaipoipo: “I le taimi faatoʻā ou faaipoipo ai, sa ou manatu o loo faigofie ona iloa e laʻu tane oʻu faalogona pe a tulaʻi mai se faafitauli. Ae na ou iloa mulimuli ane, e lē fetaui lenā manatu. Ua ou taumafai nei e faaali saʻo iā te ia oʻu manatu ma faalogona.”

Ia manatua, o lou sini pe a talanoa se faafitauli, e lē o le taumafai e manumalo pe vaai po o ai e saʻo, ae ia faailoa atu ou faalogona i lau paaga. Ina ia taulau lenā sini, ia e taʻu atu po o le ā le faafitauli, ia taumafai e taʻua le taimi na tupu ai, ma faaali atu lou manatu e uiga i le faafitauli. Mo se faataʻitaʻiga, pe afai o lea e te lē fiafia i le tueleelea o lau paaga, e mafai ona e faapea atu ma le faaaloalo, ‘⁠Pe a e sau i le fale ua e manava mai le galuega, ma fola solo ou lavalava i totonu o le fale [le taimi ma o le ā le faafitauli], ua ou manatu ai e te lē o faatāuaina aʻu taumafaiga ina ia faamamā le fale [faamatala saʻo lou manatu].’ Ona taʻu atu lea ma le faautauta lou manatu i le mea e ao ona foʻia ai le faafitauli.

FAATAʻITAʻI LENEI MEA: Ina ia fesoasoani iā te oe e manatua ou manatu a o leʻi talanoa atu i lau paaga, tusi i lalo le mea lea e te manatu o le faafitauli ma le auala e te manatu e foʻia ai.

3. Ia faalogo ma amanaʻia faalogona o lau paaga.

Na tusi le soo o Iakopo e ao i Kerisiano ona “faalogologo lelei . . . ae aua le vave ona tautala, ma aua foʻi le vave ona ita.” (Iakopo 1:19) O se tasi o mea sili ona faapogaia ai le lē fiafia i se faaipoipoga, o le foliga mai lea e lē o malamalama lau paaga i ou lagona e faatatau i se faafitauli. E ao la ona faaeteete aua neʻi e faatupuina lenā faalogona i lau paaga!—Mataio 7:12.

Na faapea mai Wolfgang, o se tasi ua 35 tausaga talu ona faaipoipo, “Pe a ma talanoaina se faafitauli, ou te lagona le lē toʻa, aemaise lava pe a ou iloa e lē o malamalama laʻu avā i le mea o loo oʻu mafaufau i ai.” Na taʻutino mai foʻi e Diana, o lē ua 20 tausaga talu ona faaipoipo, “E masani ona ou faitio i laʻu tane, e lē faalogo lelei mai iā te aʻu pe a ma talanoaina se faafitauli.” E faapefea ona e foʻia lenei faafitauli?

Aua neʻi e manatu e te iloa le mea o loo i le mafaufau o lau paaga. O loo taʻua i le Afioga a le Atua, ua “na o le faamaualuga lava e tupu ai le misa; a o ē filifili, e popoto i latou.” (Faataoto 13:10) Ia faaalia le āva i lau paaga e ala i le tuu o le avanoa e taʻu mai ai ona faalogona, e aunoa ma lou faalavelave atu. Ae ina ia mautinoa ua e malamalama i le mea na ia fai mai ai, ia toe faaupu le tala na fai mai ma toe fai atu i lau paaga, ae aua neʻi faia ma le ita. Ia faataga lau paaga e faasaʻo oe pe a e lē malamalama i le manatu na taʻua. Aua e te faia uma le talanoaga. Ia fetalanoaaʻi i lenei auala seʻia lua ioe uma, ua iloa lelei e le tasi manatu ma faalogona o le isi e uiga i le mataupu.

E moni e manaʻomia le lotomaulalo ma le onosaʻi, ina ia faalogo lelei ai ma amanaʻia faalogona o lau paaga. Ae pe afai e te tausolomua i le faaalia o lenā faaaloalo i lau paaga, o le a sili atu la ona ia faaaloalo mai iā te oe.—Mataio 7:2; Roma 12:10.

FAATAʻITAʻI LENEI MEA: Pe a e toe taʻu atu manatu o lau paaga, aua neʻi taʻua na o upu tonu na ia taʻua. Ia taumafai e faamatala atu lou malamalamaga i mea na ia taʻua ma ona faalogona, i se auala alofa.—1 Peteru 3:8.

4. Ia malilie i le faaiʻuga ua fai.

“E sili ona lelei o le toʻalua i le toʻatasi; auā ua iā te i laʻua le taui lelei i la la galuega. Auā afai e paʻū le tasi e faatūina o ia i luga e lē la te toʻalua.” (Failauga 4:9, 10) E lē mafai ona foʻia nisi o faafitauli i se faaipoipoga, seʻiloga e galulue faatasi le ulugalii ma fesoasoani le tasi i le isi.

Sa tofia e Ieova le tane e fai ma ulu o le aiga. (1 Korinito 11:3; Efeso 5:23) Ae o le tulaga ulu, e lē uiga atu i le fia pulepuletutū. O se tane e faautauta, e na te lē faia na o ia se faaiʻuga e aunoa ma se manatu a le avā. Na faapea mai Tavita ua 20 tausaga talu ona faaipoipo, “Ou te taumafai e saʻili se manatu e ma te ioe uma ai ma laʻu avā, ma vaai po o le ā se faaiʻuga e ma te malilie uma ai.” Na taʻua foʻi e Taniela, o lē ua 7 nei tausaga talu ona faaipoipo, “E lē o le mea tāua le vaai po o ai e saʻo a o ai e sesē. O nisi taimi atonu ua na o ni eseesega i manatu i le auala e foʻia ai le faafitauli. Ua ou iloa nei o le auala sili ona taulau manuia, o le taumafai lea e fetuutuunaʻi ma magafagafa.”

FAATAʻITAʻI LENEI MEA: Ia atiaʻe le agaga o le felagolagomaʻi e ala i le lua taufai tusi uma i lalo o vaifofō talafeagai, o loo lua mafaufau e foʻia ai le faafitauli. Pe a uma ona tusi i lalo o oulua manatu, ia iloilo la oulua lisi ma faamautinoa ua fai mea na lua malilie uma i ai. Ona filifili lea o se taimi lata mai e toe siaki ai po o lua gaoioi e tusa ai ma le faaiʻuga ua fai, ma po o le ā se aogā o maua ai.

Ia Felagolagomaʻi, ae Lē o le Fia Tutoʻatasi

Sa faatusaina e Iesu le faaipoipoga i se amo. (Mataio 19:6) I ona vaitaimi, o le amo, o se laau faalava e soo faatasi ai ni manu se lua, ina ia mafai ona la faia se galuega. Pe a lē galulue faatasi nei manu, e lē mafai ona lelei se galuega e fai, ma e ono oloia foʻi o la ua i le amo. Ae afai e la te galulue faatasi, e mafai ona la tosoina ni avega mamafa pe suatia foʻi se fanua.

E faapena foʻi le tulaga o se tane ma se avā pe a lē galulue faatasi, e ono afāina ai i laʻua i le amo o le faaipoipoga. Ae pe afai e la te taumafai e galulue faatasi, e mafai ona la foʻia so o se faafitauli ma tele mea lelei e la te faia. Na aotele mai e se tamāloa faaipoipo e suafa iā Kalala lenei tulaga e faapea, “Mo le 25 tausaga, ua mafai ona ma foʻia ma laʻu avā o ma faafitauli e ala i le fetalanoaaʻi ma le faamaoni, ia malamalama le isi i faalogona o le isi, e ala i le tatalo mo le fesoasoani a Ieova, ma e ala i le faatatauina o mataupu silisili o le Tusi Paia.” Pe e mafai ona e faia lenā mea?

FESILI IFO IĀ TE OE LAVA . . .

▪ O le ā le faafitauli e sili ona ou manaʻo e talanoaina ma laʻu paaga?

▪ E faapefea ona ou faamautinoa o loo oʻu malamalama i faalogona moni o laʻu paaga, e uiga i lenei faafitauli?

▪ Afai e masani ona ou faia mea i laʻu lava auala, o ā faafitauli e ono tulaʻi mai ai?

[Faaopoopoga i lalo]

^ pala. 19 Ua suia nisi o igoa.