Se Tuaoi Samaria Agalelei
Mataupu 73
Se Tuaoi Samaria Agalelei
ATONU sa iai Iesu e latalata i Petania, o se nuu e tusa ma le lua maila [po o le tolu kilomita] le mamao ese mai Ierusalema. Na alu ane i a te ia se tagata poto i le Tulafono a Mose ma fesili atu e faapea: “Le aʻoaʻo e, se ā se mea ou te faia ina ia ou maua ai le ola e faavavau?”
Sa silafia lelei e Iesu, e leʻi fesili atu lenei tagata lōia, mo ni faamatalaga, ae ona o lona fia tofotofo i a te ia. Atonu o le faanaunauga o le lōia, o le taumafai lea ina ia tali atu Iesu i se auala o le a faatiga ai i manatu o tagata Iutaia. O lea na tuu atu ai e Iesu i le lōia seʻi tali mai o ia lava, e ala i le fesili atu i ai: “O le ā ea ua tusia i le tulafono? O le ā lau faitau?”
I lana tali ane, na faaalia ai e le lōia se atamai uigaese, i lona siiina mai o tulafono a le Atua i le Teuteronome 6:5 ma le Levitiko 19:18 e faapea: “E te alofa atu i a Ieova lou Atua ma lou loto atoa, ma lou agaga atoa, ma lou malosi atoa, ma lou manatu atoa; e te alofa atu foi i lē lua te tuaoi, ia pei o oe lava i a te oe.”
Na faapea atu Iesu: “Ua tonu lau tali. Ia e faapea ona fai e te ola ai.”
Peitai, e leʻi faamalieina ai le lōia. Sa leʻi patino naua le tali a Iesu mo ia. Na ia manao i se faamautinoaga mai i a Iesu e iloa ai sa tonu ona lava manatu, ma sa tonu foi lona feagai ai ma isi tagata. O le mea lea, na ia fesili atu ai: “O ai moni le tagata ma te tuaoi?”
Sa talitonu tagata Iutaia, o le upu “tuaoi” sa faatatau lea i na o uso Iutaia, e pei ona tau ātaāta mai i le aotelega o le Levitiko 19:18. O le mea moni, e oo foi i le aposetolo o Peteru sa ia faapea mai i se taimi mulimuli ane: “Ua outou iloa lava ua sa i le tagata Iutaia ona faatasi pe faalatalata i le tagata ese.” Sa talitonu la le lōia, ma atonu foi e faapena soʻo o Iesu e faapea, o loo tonu i latou pe afai latou te agalelei i na o tagata Iutaia, ona sa latou manatu e lē o ni o latou tuaoi moni tagata e lē o ni Iutaia.
Sa mafai faapefea e Iesu ona faasaʻo manatu o lana au faalogologo e aunoa ma lona tetee i a te i latou? Na ia taʻuina atu se tala, atonu sa faavae i se mea moni na tupu. Fai mai le faamatalaga a Iesu: “O se tasi tagata [Iutaia], na alu ifo mai Ierusalema i Ieriko, ua maua o ia e tagata faomea; ua latou toeseina ona ofu ma fasi i a te ia, ua latou ō, a ua tuua o ia ua tāli oti.”
Na fetalai atili atu Iesu: “Ua soona alu ifo le tasi faitaulaga i le ala; ua iloa atu i a te ia, ona ui ane lea o ia i le tasi itu ala. Ua faapea foi le sa Levī, ua oo i lea mea, ua alu ane, ua matamata ai; ona ui ane foi lea o ia i le tasi itu ala. A o le tasi Samaria ua alu atu lana malaga, ua oo atu i le mea o iai o ia, ua iloa o ia, ona mutimutivale lea o lona alofa.”
E toatele ositaulaga ma sa Levī sa fesoasoani i a te i latou i le malumalu, na nonofo i Ieriko e tusa ma le 14 maila [po o le 22 kilomita] lona mamao, e tau i ai se auala matautia e faaifoifo pe tusa ma le 3,000 futu [po o le 900 mita] mai le mea sa latou auauna ai i le malumalu i Ierusalema. Sa faatalitalia le faitaulaga ma le sa Levī o le a fesoasoani i le tagata Iutaia na puapuagatia. Peitai la te leʻi faia faapena. Ae sa faia faapena e se Samaria. Ona o le inoino o tagata Iutaia i tagata Samaria, na latou taʻuleagaina ai Iesu i ni upu malolosi e faapea o ia o “se Samaria.”
O le ā sa faia e le Samaria ina ia fesoasoani ai i le tagata Iutaia? Na fetalai atu Iesu: “Ua alu atu ia, ma fusifusi i ona manuʻa, ma liligi foi i ai le suauu ma le uaina. Ua faatietie foi i a te ia i lana lava manu, ma taʻitaʻi i a te ia i le fale e tali ai mālō ma tausi i a te ia. Ma i le aso na sosoo ai na ia to aʻe ai tenari e lua [e tusa ma le totogi o aso e lua] ma avatu i le matai e ona le fale, ma fai atu i a te ia, ‘Ia e tausi i a te ia; a iai se mea e te toe faaalu na i lo o lenei, ou te taui atu i a te oe pe a ou toe sau.’”
Ina ua uma ona faamatala atu le tala, ona fesili atu lea o Iesu i le lōia: “Pe ni ā fa oe, po o ai so latou nei o le toatolu ua fai ma tuaoi o lē na fasia e tagata faomea?”
I lona lē mautonu pe avatu se faamālō i le tagata Samaria, sa na o na tali atu ai o le lōia e faapea: “O lē na alofa i a te ia.”
Ona fetalai faaiu lea o Iesu: “Inā alu ia ma ia faapea ona fai.”
Ana taʻu saʻo atu e Iesu i le lōia e faapea o ona tuaoi o tagata e lē o ni Iutaia, semanū e lē gata ina lē talia e le tamaloa lena mea, ae atonu foi o le a ʻau atu le toatele o le aofia i a te ia i le la talanoaga ma Iesu. Peitai, o lenei tala moni i le olaga, ua faamanino mai ai i se auala e lē mafaafitia e faapea, o o tatou tuaoi e aofia ai tagata e ese mai o tatou lava lanu ma atunuu. Maeu se auala ofoofogia o aʻoaʻoga a Iesu! Luka 10:25-37; Galuega 10:28; Ioane 4:9; 8:48.
▪ O ā fesili na fai atu e le lōia i a Iesu, ma e mautinoa o le ā le fuafuaga na ia fesili atu ai?
▪ O ai sa talitonu tagata Iutaia o o latou tuaoi, ma o le ā le pogai e talitonu ai, sa iai foi lea manatu i soʻo o Iesu?
▪ Sa faapefea ona faailoa atu e Iesu le manatu saʻo ina ia lē teena ai e le lōia?