Kakafutu gi a yeye fu wan grontapu di e kenki
Kakafutu gi a yeye fu wan grontapu di e kenki
„Wi no kisi a yeye fu grontapu, ma wi kisi a yeye di komoto fu Gado.” —1 KORENTESMA 2:12.
1. Na sortu fasi Satan kori Eva?
„NA A sneki, na en kori mi” (Genesis 3:13). Nanga den wortu dati, a fosi uma, Eva, ben pruberi fu fruklari fu san ede a ben opo ensrefi teige Yehovah Gado. San Eva ben taki ben de tru, ma toku dati no ben e meki taki san a du, ben bun. Bakaten na apostel Paulus ben kan skrifi: „A ben kori [Eva] trutru” (1 Timoteyus 2:14). Eva ben meki Satan kori en fu go bribi taki a o kisi wini efu a trangayesi Gado, fu di a ben o kon de leki Gado efu a ben o nyan fu a froktu di a no ben musu fasi. Te yu luku en bun, dan a no ben sabi trutru, suma ben kori en. A no ben sabi taki Satan Didibri ben e gebroiki a sneki nomo, fu taki nanga en.—Genesis 3:1-6.
2. (a) Fa Satan e kori sma na ini a ten disi? (b) San na „a yeye fu grontapu”, èn sortu aksi wi sa go luku now?
2 Sensi a ten fu Adam nanga Eva, Satan tan kori sma. Te yu luku en bun, dan a „e kori sma na heri grontapu” (Openbaring 12:9). Den triki fu en no kenki. Aladi a no e gebroiki wan trutru sneki moro, toku a e tan kori sma so taki den no kan kon sabi trutru, suma na en. Satan e kori sma fu bribi taki den no abi a lobi-ati tiri fu Gado fanowdu, noso taki den no sa kisi wini fu dati. A e du disi nanga yepi fu sani di sma kan du fu abi wan prisiri ten, a e gebroiki sani soleki radio nanga telefisi, èn tra sani sosrefi. A muiti di Didibri e tan du fu kori sma meki taki sma na ala sei e bigin kakafutu gi den wet nanga den gronprakseri fu Bijbel. Bijbel e kari disi „a yeye fu grontapu” (1 Korentesma 2:12). A yeye disi abi bigi krakti tapu a bribi, a denki, nanga a fasi fa den sma di no sabi Gado e tyari densrefi. Fa a yeye dati e sori ensrefi, èn fa wi kan kakafutu gi a krakti di a abi fu pori wi frustan? Meki wi go luku a tori dati.
A fasi fa sma e tyari densrefi e go na baka
3. Fu san ede „a yeye fu grontapu” de fu si moro nanga moro na ini a ten fu wi?
3 Na ini a ten fu wi, „a yeye fu grontapu” e sori ensrefi moro nanga moro (2 Timoteyus 3:1-5). Kande yu si taki a fasi fa sma e tyari densrefi e go na baka srefisrefi. Bijbel e sori fu san ede disi de so. Baka di a Kownukondre fu Gado seti na ini 1914, dan bigi feti broko na ini hemel. Satan nanga den ogri yeye fu en ben lasi a strei èn Yesus nanga den engel fu en fringi den kon na ini a birti fu grontapu. Fu di Satan abi bigi atibron, meki a bigin du moro muiti fu kori sma na heri grontapu (Openbaring 12:1-9, 12, 17). Na ala sortu fasi a e suku fu „kori srefi den sma di Gado kari” (Mateyus 24:24). Wi leki Gado pipel na den fosiwan di Satan e suku fu kori. A e suku fu pori na anbegi fu wi, so taki Yehovah no feni wi bun moro èn taki wi lasi na okasi fu libi fu têgo.
4. Fa den futuboi fu Yehovah e si a Bijbel, ma fa grontapu e si Bijbel?
4 Satan e suku fu meki sma prakseri takru fu Bijbel, a tumusi warti buku di e leri wi fu a lobi-ati Mekiman fu wi. Den futuboi fu Yehovah lobi Bijbel èn den e si en leki wan tumusi warti sani. Wi sabi taki a de a Wortu fu Gado, di ensrefi meki sma skrifi, èn taki a no de a wortu fu libisma (1 Tesalonikasma 2:13; 2 Timoteyus 3:16). Ma a grontapu fu Satan wani taki wi musu prakseri tra fasi. Leki eksempre, na a bigin pisi fu wan buku di e krutu a Bijbel, sma skrifi: „Bijbel a no wan buku di ’santa’, èn a no de ’a wortu fu Gado’ tu. Den sma di skrifi Bijbel no ben de santa sma di Gado ben taigi san fu skrifi, ma den ben de priester di ben e suku fu kisi makti.” Den sma di e bribi den sani disi, kan go prakseri taki den de fri fu anbegi Gado na iniwan fasi di den wani, noso taki den no abi fu anbegi en srefisrefi.—Odo 14:12.
5. (a) San wan skrifiman ben taki fu den kerki di e gebroiki Bijbel? (b) A de so taki a denki di furu sma na grontapu abi na ini a ten disi, e kruderi nanga san Bijbel e taki? (Taki sosrefi fu san skrifi na ini a faki na tapu a tra bladzijde.)
5 Sma e taki ogri fu Bijbel; den e du dati langalanga, noso na wan kibri fasi. Furu kerkisma de tu di e taki na wan hoigrifasi dati den e horibaka gi Bijbel. A sani disi meki taki furu sma no wani yere noti fu kerki, spesrutu fu den kerki di abi fu du nanga Bijbel. Na radio, telefisi, nanga koranti, èn sosrefi na mindri sma di kisi heiskoro, den e krutu kerki doronomo. Wan skrifiman ben taki: „Moro furu sma na ini a ten disi no e prakseri bun fu a Dyu bribi nanga a Kresten bribi. Kande son sma lobi a Dyu nanga a Kresten bribi fu di den e si den leki bribi fu owruten di e hari den. Na a tra sei, sma e si den kande leki owruten fasi fu denki di no e fiti moro na ini a ten disi, sani di e meki taki wan sma no man denki bun, èn di e meki taki sabidensi no man go na fesi. Na ini den yari di pasa no so langa ete, dan sma ben wisiwasi a Dyu nanga a Kresten bribi; safrisafri den bigin spotu den èn den bigin kakafutu gi den na publiki.” Furu tron den ogri disi e bigin na den wan di e taki dati Gado no de èn di no e „gebroiki den frustan”.—Romesma 1:20-22.
6. Fa grontapu e prakseri fu son seks gwenti di Gado e krutu?
6 A no e fruwondru wi fu dati ede, taki sma e drifi gowe moro fara fu den markitiki di Gado ben poti fu sori wi fa wi musu tyari wisrefi. Leki eksempre, Bijbel e taki dati homo sekslibi na wan „morsu sani” (Romesma 1:26, 27). A e taki tu dati den sma di e du hurudu èn di e du sutadu no sa go na ini Gado Kownukondre (1 Korentesma 6:9). Toku a de so taki na ini furu kondre, sma e si den sortu sekslibi dati leki sani di bun. Boiti dati, dan buku, tijdschrift, singi, kino, èn takimakandra na telefisi, e meki sma prakseri taki a de wan kefalek switi sani fu libi na a fasi dati. Sma e si den wan di e taki dati den sortu gwenti dati no bun, leki sma di no e frudrage sani, di lobi krutu trawan, èn di abi wan lo owru denki. Na presi taki den sma fu grontapu e si den markitiki fu Gado leki sani di A e leri wi fu di a lobi wi, dan furu sma e si den leki sani di e tapu den fu kan de fri trutru èn fu abi wan switi libi.—Odo 17:15; Yudas 4.
7. Sortu aksi wi musu poti gi wisrefi?
7 Fu di wi de na ini wan grontapu di e tan kakafutu gi Gado moro nanga moro, meki a de wan koni sani fu luku fa wisrefi e denki èn na sortu markitiki wi e hori wisrefi. Ten na ten, wi musu begi èn ondrosuku wisrefi sondro fu kori wisrefi. Na so fasi wi kan abi na overtoigi taki wi no e drifi komoto fu Yehovah, so taki wi no denki moro leki fa en e denki èn taki wi gowe libi den markitiki fu en. Leki eksempre, wi kan aksi wisrefi: ’Fa a de nanga sani di mi no ben lobi wan tu yari pasa? Mi kon lobi den sani dati now? A de so taki mi e bigin si son sani leki bun sani, aladi Gado e krutu den sani dati? A de so taki mi no de so seryusu moro nanga sani fu Gado, leki fa mi ben de fosi? A fasi fa mi e libi e sori taki mi e poti Kownukondre afersi na a fosi presi na ini mi libi?’ (Mateyus 6:33) Te wi go denki fu den sani disi, dan dati sa yepi wi fu kakafutu gi a yeye fu grontapu.
„No drifi gowe noiti”
8. Fa wan sma kan drifi gowe fu Yehovah?
8 Na apostel Paulus ben skrifi den Kresten brada fu en, taki: „A de fanowdu fu poti moro prakseri leki san wi gwenti, na den sani di wi ben yere, so taki wi no drifi gowe noiti” (Hebrewsma 2:1). Te wan sipi e drifi gowe, dan a no man doro pe a musu go. Efu wan kapten no poti prakseri na a winti di e wai èn na a krakti fu a watra, dan makriki a sipi fu en kan drifi pasa wan lanpe èn a kan go fasi tapu ston di de na ondro watra krosibei fu a syoro. So a de tu taki efu wi no poti prakseri trutru na den prenspari tru tori fu Gado Wortu, dan makriki wi kan drifi gowe fu Yehovah èn wi kan lasi a bribi fu wi, neleki fa wan sipi e lasi te a e sungu. Wan sma no abi fu gowe libi a waarheid krinkrin fu drifi komoto fu Gado. Fu taki en leti, dan furu sma no e drai baka gi Yehovah wantronso. Furu tron a e pasa so, taki safrisafri den e bigin du wan sani di e puru den prakseri na a Wortu fu Gado. Sondro fu den sabi srefi, a de leki den e drifi go na ini sondu. Neleki wan kapten di fadon na sribi, na so den sortu sma disi no e wiki teleki a lati tumusi.
9. San na difrenti fasi fa Yehovah ben blesi Salomo?
9 Prakseri fa a libi fu Salomo ben waka. Yehovah ben poti en leki kownu fu Israel. Gado ben gi Salomo na okasi fu bow a tempel èn a gebroiki en fu skrifi difrenti pisi fu Bijbel. Na tu okasi Yehovah taki nanga en èn a gi en gudu, barinen, èn a meki taki vrede ben de te Salomo ben e tiri. Ma san moro prenspari, na taki Yehovah blesi Salomo nanga furu koni. Bijbel e taki: „Gado ben tan gi Salomo bun furu koni nanga frustan èn bradi ati, neleki a santi na a sesyoro. Iya, a koni fu Salomo ben bigi moro leki a koni fu ala den Owstusei sma èn leki ala a koni fu Egepte” (1 Kownu 4:21, 29, 30; 11:9). A no de fu taki dati wan sma kan prakseri taki efu wan sma ben de di ben musu tan getrow na Gado, dan a ben de Salomo. Toku Salomo ben drifi komoto fu a bribi. Fa dati du kon?
10. Sortu rai Salomo no ben teki? San ben de a bakapisi?
10 Salomo ben sabi a Wet fu Gado dorodoro èn a ben frustan en bun. A no de fu taki dati a ben poti spesrutu prakseri na san Gado ben taki fu a fasi fa den kownu fu Israel ben musu tyari densrefi. Wan fu den sani dati ben de: „[A kownu] no musu suku furu wefi gi ensrefi, so taki en ati no komoto tapu a pasi” (Deuteronomium 17:14, 17). Aladi Salomo ben sabi den sani disi heri bun, toku a ben teki 700 wefi, nanga ete 300 tra uma. Furu fu den uma disi ben e dini trakondre gado. Wi no sabi fu san ede Salomo ben teki so furu wefi, èn wi no sabi tu fa a ben kan prakseri srefi taki a e du bun. San wi sabi na taki a no ben gi yesi na den soifri markitiki fu Gado. A bakapisi ben de soifri leki fa Yehovah ben taki dati a ben o de. Wi e leisi: „Safrisafri den wefi fu [Salomo] ben meki en ati teki a sei fu den tra gado” (1 Kownu 11:3, 4). „Safrisafri” a ben kon lasi a koni fu Gado krinkrin. Iya, a drifi gowe. Baka wan pisi ten, Salomo ben wani plisi den heiden uma fu en so te, taki a no ben firi moro fu gi yesi na Gado èn fu plisi en. Dati na wan sari sani trutru, bika bifo dati pasa, dan Salomo srefi ben skrifi: „Sori taki yu koni, mi manpikin, èn prisiri mi ati, so taki mi kan gi wan piki na a sma di e spotu mi”!—Odo 27:11.
A yeye fu grontapu tranga srefisrefi
11. Fa den sani di wi e poti go na ini wi frustan abi krakti tapu a fasi fa wi e denki?
11 Na eksempre fu Salomo e leri wi taki wi musu luku bun fu no go prakseri taki grontapu sani no sa abi krakti tapu a fasi fa wi e denki, soso fu di wi sabi a waarheid. Neleki fa trutru nyanyan abi krakti tapu wi skin, na so a de tu taki san wi e poti go na ini wi ede de leki nyanyan di abi krakti tapu wi frustan. San wi e poti go na ini wi frustan, o abi krakti tapu a fasi fa wi e denki èn tapu a fasi fa wi e tyari wisrefi. Fu di sma sabi taki disi de so tru, meki ibri yari den bigi bisnis e pai milyardmilyard dala fu meki reklame gi den sani di den e meki. Den reklame di abi bun bakapisi, na den wan pe sma e gebroiki moi wortu nanga fowtow fu wroko tapu den lostu nanga den firi fu sma. Den sma di e meki den reklame disi sabi sosrefi taki a no de so taki sma e lon go bai wan sani, baka a fosi noso a di fu tu leisi te den si a reklame. Ma baka te den si a sani omeni leisi kaba, dan den e bigin lobi en. Efu a no ben abi wini fu meki reklame, dan nowan sma ben o gebroiki so furu moni fu meki reklame. A abi furu krakti tapu a denki fu sma èn tapu a fasi fa den e tyari densrefi.
12. (a) Fa Satan abi krakti tapu a denki fu libisma? (b) San e sori taki Satan kan abi krakti tapu Kresten sosrefi?
12 Neleki den sma di e meki reklame, na so Satan e meki reklame gi den prakseri fu en. A e tyari den kon na fesi na wan fasi di e hari sma prakseri. A sabi taki, bakaten, a kan wini sma so taki den go prakseri leki fa en e prakseri. Nanga yepi fu sani di sma kan du fu meki prisiri, èn nanga yepi fu tra sani, Satan e kori sma fu go bribi taki bun na ogri èn taki ogri na bun (Yesaya 5:20). Srefi tru Kresten fadon na ini a trapu fu Satan di e meki muiti doronomo fu meki sma bribi someni sani di no tru kwetikweti. Bijbel e warskow: „A boskopu di e kon fu a yeye fu Gado e taki krin dati bakaten son sma o gowe libi a bribi fu di den o poti prakseri na sani di ogri yeye taki fu bedrigi sma èn sosrefi na den leri fu den ogri yeye. A hoigrifasi fu den sma di e taki lei meki den sma dati gowe libi a bribi; den leiman disi meki taki den eigi konsensi no e piki den moro neleki a bron nanga wan faya isri.”—1 Timoteyus 4:1, 2; Yeremia 6:15.
13. San na takru kompe, èn fa den kompe fu wi abi krakti na wi tapu?
13 Nowan fu wi no musu denki taki a yeye fu grontapu no man du wi noti. A sistema fu Satan kan abi bun furu krakti na wi tapu. Dati meki Bijbel e gi wi a koni rai: „No kori unsrefi. Takru kompe e pori bun gwenti” (1 Korentesma 15:33). Takru kompe abi fu du nanga ala sani, noso ala sma di e sori a yeye fu grontapu, son tron na ini a gemeente srefi. Efu wi ben sa prakseri dati takru kompe no man abi krakti na wi tapu, dan wi ben sa kan taki tu dati bun kompe no man yepi wi, a no so? Ma a denki dati no ben o fiti kwetikweti! Bijbel e taki a tori disi krin te a e taki: „A sma di e waka nanga koni sma, sa kon koni, ma a sma di abi fu du nanga den wan sondro frustan no sa abi bun bakapisi.”—Odo 13:20.
14. Na sortu fasi wi kan kakafutu gi a yeye fu grontapu?
14 Fu man kakafutu gi a yeye fu grontapu, wi musu abi demakandra nanga sma di koni, iya, nanga sma di e dini Yehovah. Wi musu furu wi frustan nanga sani di e meki wi bribi kon moro tranga. Na apostel Paulus ben skrifi: „Tan prakseri ala sani di tru, ala sani di seryusu, ala sani di regtfardiki, ala sani di krin, ala sani di bun fu lobi, ala sani di sma e taki bun fu en, ala sani di Gado feni bun èn ala sani di warti fu sma prèise dati” (Filipisma 4:8). Leki sma di abi wan fri wani, wi man bosroiti gi wisrefi, san wi wani poti prakseri na tapu. Meki wi tan suku fu prakseri sani di e yepi wi fu kon moro krosibei na Yehovah.
A yeye fu Gado de moro tranga
15. Fa den Kresten na ini Korente fu owruten ben de difrenti fu den tra sma fu a foto dati?
15 Tra fasi leki den wan di meki a yeye fu grontapu kori den, dan tru Kresten e meki a santa yeye fu Gado tiri den. Paulus ben skrifi a gemeente na Korente, taki: „Wi no ben kisi a yeye fu grontapu, ma a yeye di e kon fu Gado, so taki wi ben sa kan sabi den sani di Gado ben gi wi nanga switifasi” (1 Korentesma 2:12). A fositen foto Korente ben sungu go dipi na ini a yeye fu grontapu. Furu fu den sma fu a foto ben pori so te, taki tra sma ben e gebroiki den wortu „yu tron wan Korentesma” fu sori taki „wan sma abi a gwenti fu du hurudu”. Satan ben breni a frustan fu a pipel. Fu dati ede den no ben man frustan sani fu a tru Gado so bun, èn son tron den no ben man frustan den tori dati kwetikweti (2 Korentesma 4:4). Toku Yehovah gebroiki en santa yeye fu opo na ai fu wan tu sma fu Korente, so taki den ben kan kon sabi a waarheid. A yeye fu En ben pusu den èn a ben tiri den fu tyari bigi kenki kon na ini den libi, so taki A ben kan feni den bun èn den ben kan kisi blesi (1 Korentesma 6:9-11). Aladi a yeye fu grontapu ben tranga, toku a yeye fu Yehovah ben moro tranga.
16. Fa wi kan kisi a yeye fu Gado? Fa wi kan sorgu taki wi no lasi a yeye fu en?
16 So a de tu na ini a ten disi. A santa yeye fu Yehovah na a moro tranga krakti fu hemel nanga grontapu, èn a e gi en na ibriwan sma di abi bribi, èn di e aksi en fu dati (Lukas 11:13). Ma fu kan abi a yeye fu Gado, wi musu du moro leki fu kakafutu gi a yeye fu grontapu nomo. Wi musu studeri a Wortu fu Gado doronomo èn wi musu fiti den sani di wi e leri na ini wi libi, so taki a fasi fa wi e denki de leki fa Gado e denki. Efu wi du dati, dan Yehovah sa tranga wi fu kakafutu gi ibriwan fu den triki di Satan kan gebroiki fu pori a fasi fa wi e anbegi Gado.
17. Na sortu fasi den sani di Lot ondrofeni, kan gi wi trowstu?
17 Aladi Kresten no de wan pisi fu grontapu, toku den de na ini grontapu (Yohanes 17:11, 16). Nowan fu wi kan koti pasi dorodoro gi a yeye fu grontapu, fu di a kan taki wi e wroko noso e libi srefi nanga sma di no lobi Gado, èn di no lobi a fasi fa Gado e du sani. A de so taki son leisi wi e firi leki Lot, di ben „de ini bigi banawtu”? Yu e firi leki a man disi di ben e sari srefisrefi, fu di a ben e si fa den sma fu Sodom, pe a ben e libi, no ben hori densrefi na a wet fu Gado? (2 Petrus 2:7, 8) Efu dati de so, dan wi kan feni trowstu. Yehovah ben kibri Lot èn a ben frulusu en; a kan du a srefi sani gi wi tu. Wi lobi Tata e si wi alamala èn a sabi a situwâsi fu wi; a kan gi wi a yepi nanga a krakti di wi abi fanowdu fu tan anbegi en (Psalm 33:18, 19). Efu wi libi ala wi sorgu gi en, efu wi poti frutrow na en tapu, èn efu wi aksi en fu yepi wi, dan a sa yepi wi fu kakafutu gi a yeye fu grontapu, awinsi o hebi a situwâsi fu wi de.—Yesaya 41:10.
18. Fu san ede wi musu si a matifasi fu wi nanga Yehovah leki wan tumusi warti sani?
18 Na ini a grontapu disi di drifi komoto fu Gado èn di meki Satan kori en, dan wi leki a pipel fu Yehovah kan breiti taki wi kon sabi a waarheid. Na a fasi dati wi e ondrofeni prisiri nanga vrede di no de fu feni na ini grontapu (Yesaya 57:20, 21; Galasiasma 5:22). Wi e si a howpu di wi abi fu libi fu têgo na ini Paradijs leki wan tumusi warti sani, fu di drape a yeye fu a grontapu disi di e dede gowe, no sa de moro. Meki a de so, fu dati ede, taki wi tan kibri wi warti matifasi nanga Gado. Te a gersi leki wi e drifi gowe fu na anbegi fu Gado, dan meki wi tan wroko tranga so taki dati no pasa. Meki wi go moro krosibei na Yehovah, dan en sa yepi wi fu kakafutu gi a yeye fu grontapu.—Yakobus 4:7, 8.
Yu kan tyari disi kon na krin?
• Na sortu fasi Satan hori sma na spotu èn fa a kori den?
• Fa wi kan sorgu taki wi no drifi komoto fu Yehovah?
• San e sori taki a yeye fu grontapu tranga trutru?
• Fa wi kan kisi a yeye fu Gado èn fa wi kan sorgu taki wi no lasi en?
[Aksi fu a tori disi]
[Faki na tapu bladzijde 11]
A KONI FU GRONTAPU ÈN A KONI FU GADO
Wan sani no kan tru dorodoro; sma e bosroiti gi densrefi san tru èn san no tru.
„[Gado] wortu na waarheid.”—Yohanes 17:17.
Fu kon sabi a difrenti na mindri bun nanga ogri, yu musu frutrow den firi fu yu.
„Na ati e kori sma moro leki iniwan tra sani èn a pori srefisrefi.”—Yeremia 17:9.
Du san yu wani.
„A no de na wan libisma di e waka srefi fu taki pe a wani poti en futu.”—Yeremia 10:23.
Fu de koloku, yu musu abi furu gudu.
„A lobi gi moni na wan rutu fu ala sortu takru sani.”—1 Timoteyus 6:10.
[Prenki na tapu bladzijde 10]
Salomo drifi gowe fu a tru anbegi èn a drai go dini falsi gado
[Prenki na tapu bladzijde 12]
Neleki wan sma di e meki reklame, na so Satan e meki reklame gi a yeye fu grontapu. Yu e kakafutu gi a sani dati?