Teki na eksempre fu Yehovah—a Gado di e gi sma deki-ati
„Abi deki-ati èn no frede . . . bika Yehovah yu Gado de nanga yu.”—YOS. 1:9.
1. Fa Yehovah gi libisma deki-ati baka di Adam nanga Eva opo densrefi teige en na ini Eden?
SENSI a bigin di libisma sondu, Yehovah sori taki en na wan Gado di e gi sma deki-ati. Wantewante baka di Adam nanga Eva opo densrefi teige en na ini Eden, a taki wan profeititori di ben o gi den bakapikin fu den deki-ati te den ben kon frustan en. A profeititori di skrifi na Genesis 3:15 gi libisma a howpu taki Satan Didibri, „a fosi sneki” o kisi pori èn taki wan kaba o kon na ala den ogri di a du.—Openb. 12:9; 1 Yoh. 3:8.
NA INI OWRUTEN YEHOVAH GI DEN FUTUBOI FU EN DEKI-ATI
2. Fa Yehovah gi Noa deki-ati?
2 Noa, wan futuboi fu Yehovah, ben e libi na ini wan ogri grontapu pe en nanga en osofamiri wawan ben e dini Gen. 6:4, 5, 11; Yud. 6). Ma den sani di Yehovah taigi en gi en deki-ati fu tan ’waka nanga Gado’ (Gen. 6:9). Yehovah taigi Noa taki a ben o pori na ogri grontapu. A taigi en tu san a ben musu du fu kibri ensrefi nanga en osofamiri (Gen. 6:13-18). Na so Yehovah gi Noa deki-ati.
Yehovah. Fu di sma na ala sei ben e du ogri nanga hurudu, meki Noa ben kan lasi-ati (3. Fa Yehovah gi Yosua deki-ati? (Luku a prenki na a bigin fu na artikel.)
3 Bakaten Yosua kisi a bigi frantwortu fu tyari a pipel fu Gado go na ini a Pramisi Kondre. A ben o abi fu feti nanga den tranga legre fu den pipel di ben e libi na ini a kontren disi. Disi ben kan meki Yosua frede. Dati meki Yehovah taigi Moses fu gi Yosua deki-ati. Gado taki: „Poti Yosua leki fesiman. Gi en deki-ati èn tranga en, bika na en o tyari a pipel go na abrasei fu a liba. Na en o meki den teki a kondre abra di yu o si” (Deut. 3:28). Baka dati Yehovah srefi gi Yosua deki-ati. A taigi en: „Mi no ben taigi yu kaba: ’Abi deki-ati èn no frede’? No meki sma tapu skreki gi yu èn no beifi, bika Yehovah yu Gado de nanga yu, awinsi pe yu e go” (Yos. 1:1, 9). A sani disi ben musu fu gi Yosua deki-ati!
4, 5. (a) Fa Yehovah gi en pipel deki-ati na ini owruten? (b) Fa Yehovah gi en Manpikin deki-ati?
4 Yehovah ben gi en heri pipel deki-ati tu. Fu eksempre, Yehovah ben sabi taki den Dyu ben o abi deki-ati fanowdu te den ben o de na ini katibo na Babilon. Dati meki a gi den deki-ati nanga yepi fu a profeititori disi: „No frede, bika mi de nanga yu. No luku leki yu e frede, bika mi na yu Gado. Mi o meki yu kon tranga. Mi o yepi yu trutru. Iya, mi o hori yu nanga mi reti-anu fu retidu” (Yes. 41:10). Bakaten Yehovah gi den fosi Kresten deki-ati tu èn a e du a srefi sani gi wi na ini a ten disi.—Leisi 2 Korentesma 1:3, 4.
5 Yehovah ben gi en Manpikin deki-ati tu. Baka di Yesus dopu, a yere wan sten komoto fu hemel, di taki: „Disi na mi Manpikin, a lobiwan di mi feni bun” (Mat. 3:17). Wi kan de seiker taki den wortu disi gi Yesus deki-ati di a ben e du a diniwroko fu en na grontapu.
YESUS BEN E GI SMA DEKI-ATI
6. Fa na agersitori fu den talenti e gi wi deki-ati?
6 Neleki en Tata, Yesus ben e gi trawan deki-ati fu tan dini Gado nanga den heri-ati. Na ini na agersitori fu den talenti, a fruteri fu wan masra di ben gi den srafu fu en deki-ati. A prèise ibriwan fu den nanga den wortu disi: „Heri bun, yu na wan bun srafu di e du en wroko bun! Yu sorgu bun gi den pikinso sani di yu kisi. Mi o poti yu fu luku furu sani. Prisiri nanga yu masra” (Mat. 25:21, 23). Den wortu disi e gi wi deki-ati fu tan dini Yehovah nanga wi heri ati.
7. Fa Yesus ben gi den apostel fu en deki-ati, spesrutu Petrus?
7 Den apostel fu Yesus ben lobi haritaki nanga makandra suma na a moro bigiwan, ma Yesus ben abi pasensi nanga den èn a leri den fu abi sakafasi. Yesus gi den deki-ati fu dini trawan na presi fu prei basi gi den (Luk. 22:24-26). Petrus ben meki omeni fowtu di ben meki Yesus sari (Mat. 16:21-23; 26:31-35, 75). Ma noiti Yesus drai baka gi Petrus. Na presi fu dati a gi en deki-ati èn a taigi en srefi fu gi den trawan deki-ati.—Yoh. 21:16.
FUTUBOI FU YEHOVAH NA INI OWRUTEN BEN GI MAKANDRA DEKI-ATI
8. Fa Heskia gi den legre-edeman nanga a pipel fu Yuda deki-ati?
8 Srefi fosi Yesus kon na grontapu, den futuboi fu Gado ben sabi taki den ben musu gi makandra deki-ati. Di den Asiriasma ben wani kon feti nanga Yerusalem, Heskia kari den legre-edeman nanga a pipel fu Yuda kon na wán fu gi den deki-ati. Bijbel e taki: „Di a pipel yere den sani di Kownu Heskia taki, den kisi deki-ati.”—Leisi 2 Kroniki 32:6-8.
9. San wi kan leri fu Yob di ben gi trawan deki-ati?
9 Na eksempre fu Yob kan leri wi fa wi musu gi trawan deki-ati. Aladi Yob ben abi deki-ati fanowdu, a leri trawan fa den musu gi sma deki-ati. A taigi den man di ben kon fu trowstu en taki efu den ben de na ini en presi, a ben o ’taigi den sani fu meki den firi bun. A no ben o draidrai fu trowstu den’ (Yob 16:1-5). Te fu kaba Elihu nanga Yehovah gi Yob deki-ati.—Yob 33:24, 25; 36:1, 11; 42:7, 10.
10, 11. (a) Fu san ede na umapikin fu Yefta ben musu kisi deki-ati? (b) Suma na ini a ten disi musu kisi deki-ati tu?
10 Wan tra sma na ini owruten di ben abi deki-ati fanowdu, na a umapikin fu Yefta. Fosi Yefta go feti nanga den Amonsma, a pramisi Yehovah wan sani. A taigi Yehovah taki efu a ben o yepi en fu wini a feti, a ben o meki a fosi sma di waka kon miti en baka a feti, go wroko na a tabernakel. A fosi sma di waka kon miti Yefta baka a feti ben de en umapikin, a wan-enkri pikin di a ben abi. Aladi a sani disi broko en ati, Yefta du san a pramisi Yehovah. A seni na umapikin fu en di no ben trow ete go dini na a tabernakel en heri libi langa.—Krut. 11:30-35.
11 A sani disi ben muilek gi Yefta, ma a ben moro hebi gi na umapikin fu en. Toku na umapikin fu en ben de klariklari fu du san en papa ben pramisi (Krut. 11:36, 37). Disi ben wani taki dati noiti a ben o trow èn noiti a ben o kisi pikin tu. Sobun, a famirinen fu den ben o lasi gowe. Na umapikin fu Yefta ben abi furu trowstu nanga deki-ati fanowdu. Bijbel e taki: „A ben kon de wan gwenti na ini Israel, taki ibri yari den umapikin fu Israel ben e go prèise na umapikin fu Yefta fo dei langa” (Krut. 11:39, 40). Na umapikin fu Yefta e meki wi prakseri den brada nanga sisa di no trow fu di den wani du moro gi Yehovah. A bun fu prèise den èn fu gi den deki-ati.—1 Kor. 7:32-35.
DEN APOSTEL BEN GI DEN BRADA NANGA SISA DEKI-ATI
12, 13. Fa Petrus gi den brada nanga sisa deki-ati?
12 A neti fosi Yesus dede, a taigi na apostel Petrus: „Simon, Simon, Satan de fayafaya fu kisi unu, so taki a kan wai unu puru neleki fa wan sma e wai aleisibuba puru. Ma mi begi fayafaya gi yu taki yu no o lasi a bribi fu yu. Te yu bribi kon tranga baka, dan yu musu meki a bribi fu den brada fu yu kon tranga tu.”—Luk. 22:31, 32.
13 Petrus ben de wan fu den brada di ben teki fesi na ini a Kresten gemeente Gal. 2:9). Den sani di a du na a Pinksterfesa èn bakaten ben de wan deki-ati gi den tra brada nanga sisa. Baka di a dini Yehovah furu yari langa, a skrifi den brada nanga sisa: „Mi . . . skrifi unu a syatu brifi disi, fu gi unu deki-ati èn fu fruteri unu sondro fu tweifri taki disi na a bun-ati fu Gado trutru. Tan poti bribi na ini a bun-ati disi” (1 Petr. 5:12). Den brifi di Petrus skrifi ben de wan deki-ati gi Kresten brada nanga sisa fu en ten èn te nanga now den de wan deki-ati gi wi. Wi abi a deki-ati disi tranga fanowdu fu di wi e wakti fu si fa den pramisi fu Yehovah o kon tru.—2 Petr. 3:13.
(14, 15. Fa den Bijbel buku di na apostel Yohanes skrifi e gi wi deki-ati?
14 Na apostel Yohanes ben e teki fesi tu na ini a Kresten gemeente. A skrifi wan fu den Evangelietori di e taki fu a diniwroko fu Yesus. Hondrohondro yari langa a buku disi gi Kresten deki-ati èn te nanga now a e gi wi deki-ati tu. Fu eksempre, soso na ini na Evangelietori di Yohanes skrifi, wi kan leisi taki Yesus taki dati den trutru disipel fu en ben o sori lobi gi makandra.—Leisi Yohanes 13:34, 35.
15 Den dri brifi di Yohanes skrifi e leri wi tra moi sani. Te wi e firi brokosaka fu di wi meki fowtu, dan wi e firi bun te wi e leisi taki „a brudu fu . . . Yesus, e krin wi fu ala sondu” (1 Yoh. 1:7). Èn efu wi ati e tan krutu wi, dan wi e kisi trowstu te wi e leisi taki „Gado bigi moro wi ati” (1 Yoh. 3:20). Na Yohanes wawan skrifi taki „Gado na lobi” (1 Yoh. 4:8, 16). Na ini den tu tra brifi di a skrifi a prèise den Kresten di „tan gi yesi na a tru leri”.—2 Yoh. 4; 3 Yoh. 3, 4.
16, 17. Fa na apostel Paulus gi den Kresten fu a ten fu en deki-ati?
Tori 8:14; 15:2). Den Kresten na ini Yudea ben e preiki a bun nyunsu fu Krestes gi sma di ben e bribi kaba taki wán tru Gado de. Ma a santa yeye ben seni na apostel Paulus fu go preiki gi Grikisma, Romesma, nanga tra sma di ben e dini furu falsi gado.—Gal. 2:7-9; 1 Tim. 2:7.
16 Na apostel Paulus ben lobi gi den brada nanga sisa fu en deki-ati. Syatu baka di Yesus dede, furu fu den apostel tan na ini Yerusalem, a foto pe a tiri skin ben de (17 Paulus ben go preiki na ini den kontren di wi sabi now leki Torkukondre, Grikikondre nanga Italiakondre. A ben e preiki gi sma di no ben de Dyu èn a seti Kresten gemeente na den presi disi. A libi no ben makelek gi den nyun Kresten disi. Den ’eigi kondreman ben e pina’ den èn dati meki den ben abi deki-ati fanowdu (1 Tes. 2:14). Na ini a yari 50, Paulus skrifi wan brifi gi a nyun gemeente na ini Tesalonika. A taki: „Ala ten wi e taki Gado tangi, te wi e taki fu un alamala na ini den begi fu wi, bika te wi de na fesi wi Gado èn Tata, dan noiti wi e frigiti a wroko di unu e du fu di unu abi bribi, nanga ala a muiti di unu e du fu di unu abi lobi èn a fasi fa unu e horidoro” (1 Tes. 1:2, 3). A gi den a rai tu fu ’tan gi makandra deki-ati èn fu tan yepi makandra’.—1 Tes. 5:11.
A TIRI SKIN E GI WI DEKI-ATI
18. Fa a tiri skin na ini a ten fu den apostel gi Filipus deki-ati?
18 A tiri skin na ini a ten fu den apostel ben e gi ala Kresten deki-ati, sosrefi den brada di ben e teki fesi na ini den gemeente. Di Filipus ben e preiki fu Krestes gi den Samariasma, den brada fu a tiri skin ben e horibaka gi en. Den ben seni Petrus nanga Yohanes di ben de memre fu a tiri skin, fu go begi gi den nyun brada nanga sisa, so taki den ben kan kisi santa yeye (Tori 8:5, 14-17). A no de fu taki dati Filipus nanga den nyun brada nanga sisa kisi deki-ati di den brada fu a tiri skin kon luku den!
19. Fa den fosi Kresten ben e firi di den kisi a brifi fu a tiri skin?
19 Bakaten a tiri skin ben musu bosroiti efu den Kresten di no ben de Dyu ben musu besnèi, soleki fa a Wet fu Moses ben e taki (Tori 15:1, 2). A tiri skin begi Gado fu gi den a santa yeye èn den ondrosuku Gado Wortu. Den bosroiti taki a no ben de fanowdu taki den ben musu besnèi. Den brada disi skrifi wan brifi pe den sori san den bosroiti èn den seni brada fu tyari a brifi disi gi den gemeente. Di den Kresten leisi a brifi disi, „den prisiri fu di a gi den deki-ati”.—Tori 15:27-32.
20. (a) Fa a Tiri Skin e gi wi alamala deki-ati na ini a ten disi? (b) Sortu aksi wi o luku na ini a tra artikel?
20 Na ini a ten disi, a Tiri Skin fu Yehovah Kotoigi e gi deki-ati na den sma di e wroko na Betel, den spesrutu pionier, den zendeling nanga ala tru Kresten na heri grontapu. Neleki den brada nanga sisa fu a ten fu den apostel, wi srefi breiti nanga a deki-ati di den e gi wi. Na ini 2015 a Tiri Skin meki wan brochure tu di nen Drai kon baka na Yehovah. A brochure disi gi furu brada nanga sisa na heri grontapu deki-ati. Ma na soso den brada di e teki fesi musu gi trawan deki-ati neleki Yehovah? A tra artikel o piki na aksi disi.