Boiteko ba ho Felisa Bofutsana

BARUI ba se ba ntse ba intšitse bofutsaneng. Empa boiteko ba ho ntša batho bohle bofutsaneng bona esale bo hlōleha. Hobane’ng? Hobane ka tloaelo ba ruileng ha ba batle letho le ka kena-kenanang le maruo a bona. Morena Solomone oa Iseraele ea boholo-holo o ile a re: “Bonang! meokho ea ba ntseng ba hatelloa, empa ba ne ba se na motšelisi; bahatelli ba bona ba ne ba e-na le matla.”—Moeklesia 4:1.

Na batho ba nang le matla a ho susumetsa ba bang le ba bolaoling ba ka fetola se etsahalang sechabeng e le ho felisa bofutsana lefatšeng? Solomone o ile a bululeloa hore a re: “Bonang! ntho e ’ngoe le e ’ngoe e ne e le lefeela le ho lelekisa moea. Se khopamisitsoeng se ke ke sa otlolloa.” (Moeklesia 1:14, 15) Ha re sheba boiteko bo entsoeng mehleng ena ba ho felisa bofutsana re hlokomela hore sena ke ’nete.

Khopolo ea Hore Bohle ba ka Rua

Lekholong la bo19 la lilemo, ha linaha tse seng kae li ne li qala ho rua haholo ka lebaka la khoebo le indasteri, batho ba bangata ba boholong ba ile ba nahanisisa ka thata ka bofutsana. Na lihlahisoa tsa lefatše li ne li ka khona ho abeloa batho ka mokhoa o lekanang?

Batho ba bang ba ne ba nahana hore puso ea bososhiale kapa ea bokomonisi e ne e ka etsa hore batho linaheng tsohle ba lekane ka hore maruo a arolelanoe ka ho lekana. Ke ’nete hore ba ruileng ha baa ka ba rata tlhahiso eo. Empa batho ba bangata haholo ba ile ba khahloa ke lepetjo le reng, “E mong le e mong a fane ho ea kamoo a ka khonang kateng ’me e mong le e mong a fuoe ho ea kamoo a hlokang kateng.” Batho ba bangata ba ne ba nahana hore lichaba tsohle li tla latela puso ea bososhiale e le hore lefatše e tle e be sebaka se monate ka ho fetisisa. Linaha tse seng kae tse ruileng li ile tsa latela puso ea bososhiale eaba li theha mebuso e ileng ea tšepisa ho hlokomela batho bohle “ho tloha ha ba hlaha ho fihlela ba e-shoa.” Li ile tsa bolela hore lichabeng tsa tsona li felisitse bofutsana bo behang bophelo kotsing.

Leha ho le joalo, sepheo sa puso ea bososhiale sa ho etsa hore batho ba hloke boithati ha sea ka sa  atleha. Khopolo ea hore batho ba tla sebeletsa sechaba ho e-na le ho itšebeletsa, e bonahetse e le ntho e ke keng ea etsahala. Ba bang ba ile ba hana ho thusa ba futsanehileng, ba re ho fa mafutsana ho etsa hore a mang a be botsoa, a tsoafe ho sebetsa. Mantsoe ana a Bibele a bonahetse e le ’nete: “Ha ho motho ea lokileng lefatšeng ea tsoelang pele ho etsa se molemo ’me a sa etse sebe. . . . Molimo oa ’nete o ile a etsa moloko oa batho o lokile, empa ke oona o batlileng mano a mangata.”—Moeklesia 7:20, 29.

Khopolo e ’ngoe e bile e bitsoang Toro ea Amerika—e leng toro ea hore motho e mong le e mong ea ikemiselitseng ho sebetsa ka thata a ka rua. Linaha tse ngata lefatšeng li ile tsa latela mekhoa e kang ea demokrasi, ea likhoebo tse ikemetseng le ea ho etsa khoebo linaheng tse ling, eo ho neng ho bonahala eka ke eona e entseng hore United States e rue. Empa hase linaha tsohle tse neng li ka atleha ka ho latela Toro ea Amerika kaha ntho e ka sehloohong e neng e matlafalitse moruo oa Amerika Leboea e ne e se mokhoa oa puso. Ha e le hantle, moruo oa eona o ne o matlafalitsoe haholo ke lirafshoa tsa eona tse ngata esita le taba ea hore e ne e e-na le mekhoa e bonolo ea ho hoebisana le linaha tse ling. Ho feta moo, mokhoa oa lefatše oa ho hlōlisana ka khoebo, o etsa hore ho be le ba atlehang maruong le ba hlōlehang ebe baa sotleha. Na linaha tse ruileng li ka khothalletsoa hore li thuse tse ntseng li futsanehile?

Na Leano la Marshall le ne le Tla Felisa Bofutsana?

Ka mor’a Ntoa ea II ea Lefatše, Europe e ne e ripitliloe hampe hoo batho ba bangata ba teng ba ileng ba hlaseloa ke tlala. ’Muso oa United States o ne o tšoenyehile ka ho ata ha puso ea bososhiale Europe. Ka hona, ka lilemo tse ’nè, o ile oa fa linaha tse neng li amohela mokhoa oa eona oa puso chelete e ngata hore li tsosolose indasteri ea tsona le mokhoa oa tsona oa temo. Ho ile ha nkoa hore Lenaneo lena la Ho Tsosolosa Moruo oa Europe, le neng le bitsoa Leano la Marshall, lea atleha. Europe Bophirimela, taolo ea United States e ile ea matlafala, ka hona bofutsana bo behang bophelo kotsing bo ile ba fokotseha. Na oo e ne e le mokhoa oa ho felisa bofutsana lefatšeng ka bophara?

Ho atleha ha Leano la Marshall ho ile ha etsa hore ’muso oa United States o thuse linaha tse futsanehileng lefatšeng ka bophara, o li thusa litabeng tsa temo, bophelo bo botle, thuto le lipalangoang. United States ha ea ka ea pata hore e ne e etsa joalo molemong oa eona. Linaha tse ling le tsona li ile tsa leka ho matlafatsa taolo ea tsona ka ho fana ka lithuso. Lilemo tse mashome a tšeletseng ka mor’a ho sebelisa lichelete tse ngata Leanong leo la Marshall, ha hoa ka ha hlaha liphello tse ntle. Ke ’nete hore linaha tse ling tse neng li futsanehile li ile tsa rua haholo, haholo-holo linaha tsa Asia Bochabela. Leha ho le joalo, linaheng tse ling teng le hoja lithuso li ile tsa etsa hore ho fokotsehe palo ea bana ba shoang le hore ba bangata ba fumane thuto, tse ngata tsona li ile tsa sala li ntse li futsanehile haholo.

Ke Hobane’ng ha Thuso ea Linaha Tse Ling e Hlōlehile?

Ho thusa linaha tse futsanehileng hore li tsoe bofumeng ho bonahetse ho le thata ho feta ho thusa linaha tse ruileng hore li boele li iphumane ka mor’a tšenyo e bakiloeng ke lintoa. Europe e ne e se e ntse e e-na le liindasteri, likhoebo le lipalangoang. Ntho e neng e hlokahala feela e ne e le hore moruo o ntlafatsoe. Linaheng tse futsanehileng teng, le ha thuso e tsoang linaheng tse ling e ile ea etsa hore ho be le litsela, likolo le lipetlele, batho ba ile ba sala ba ntse ba futsanehile haholo hobane linaha tseo li ne li se na likhoebo, lirafshoa esita le mekhoa ea ho hoebisana le linaha tse ling.

Lintho tse bakang bofutsana le liphello tsa bona li rarolleha ka thata haholo. Ka mohlala, mafu a baka bofutsana, le bofutsana bo baka mafu. Bana  ba haelloang ke phepo ba ka fokola haholo ’meleng le kelellong hoo ha ba hōla ba ka sitoang ho hlokomela bana ba bona. Ho feta moo, ha linaha tse ruileng li e-na le lijo tse ngata hoo li li romelang linaheng tse futsanehileng e le ho li thusa, khoebo ea lihoai le ea bahoebi ba moo ea oa ’me seo se baka bofutsana bo fetang. Ho romela chelete mebusong ea linaha tse futsanehileng le hona ho baka mathata a mang ao le ’ona a bakang a mang: Chelete eo e utsuoa habonolo, e leng ho ka bakang bobolu ’me bobolu le bona bo ka baka bofutsana bo eketsehileng. Ha e le hantle, lithuso tse tsoang linaheng tse ling ha li sebetse hobane ha li felise lintho tse ka sehloohong tse bakang bofutsana.

Se Bakang Bofutsana

Bofutsana bo feteletseng bo ba teng ha linaha, mebuso le batho ba icheba bobona feela ebile ba ho thoholetsa. Ka mohlala, mebuso ea linaha tse ruileng ha e ikitlaetse ho le hokaalo tabeng ea ho felisa bofutsana lefatšeng ka bophara kaha e lokela ho khotsofatsa batho ba e khethileng. Ka hona, e thibela lihoai tsa linaha tse futsanehileng hore li li rekisetse lihlahisoa tsa tsona e le hore khoebo ea lihoai tsa linaha tse ruileng e se ke ea oa. Ho feta moo, babusi ba linaha tse ruileng ba tšehetsa lihoai tsa bona haholo ka lichelete e le ho li thusa hore khoebo ea tsona e fete ea lihoai tsa linaha tse futsanehileng.

Ho hlakile hore bofutsana—bo bakoang ke batho le mebuso ka ho icheba bobona—bo bile teng ka lebaka la batho. Mongoli oa Bibele e leng Solomone o ile a beha taba ena tjena: ‘Motho o busitse motho ho mo ntša kotsi.’—Moeklesia 8:9.

Ka hona, na bofutsana bo tla ke bo fele? Na ho na le ’muso o tla ke o fetole tsela eo batho ba etsang lintho ka eona?

[Lebokose le leqepheng la 6]

Molao oa ho Hlōla Bofutsana

Jehova Molimo o ile a fa sechaba sa boholo-holo sa Baiseraele Molao o neng o tla thibela hore bofutsana bo be bongata haeba se ne se ka o latela. Molaong oo, lelapa le leng le le leng, ntle le leloko la baprista la Balevi, le ne le fuoa tšimo e le lefa. Kaha tšimo e ne e ke ke ea rekisetsoa ruri, seo se ne se etsa hore lefa la lelapa le sireletsehe. Ka mor’a lilemo tse ling le tse ling tse 50, masimo ’ohle a rekisitsoeng a ne a lokela ho khutlela ho beng ba ’ona kapa malapeng a ’ona. (Levitike 25:10, 23) Haeba motho a ne a lokela ho rekisa setša sa hae ka lebaka la ho kula, koluoa kapa botsoa, se ne se lokela ho khutlisetsoa ho eena selemong sa Jubile, a sa se rekisetsoe. Ho ne ho se na lelapa leo meloko ea lona e neng e tla lula e futsanehile ho ea ho ile.

Molao o mong oa Molimo o neng o bontša mohau, o ne o lumella monna ea mahlomoleng hore a ithekise, e be lekhoba. Pele e e-ba lekhoba, o ne a fuoa chelete eo a rekoang ka eona e le hore a lefe likoloto tsa hae. Haeba ka mor’a lilemo tse supileng a sa khone ho ithekolla, o ne a lokolloa ebe o fuoa peō le liphoofolo tse ruuoang e le hore a qale ho lema hape. Ho feta moo, haeba mofutsana a ne a alima chelete, Molao o ne o hanela Baiseraele hore ba mo alime ka phaello. Molao o ne o boetse o laela batho hore ba se ke ba kotula meeli ea masimo a bona e le hore mafutsana a tle a khoahlapise. Ka hona, ho ne ho se na Moiseraele eo e neng e ka ba mokōpa-kōpa.—Deuteronoma 15:1-14; Levitike 23:22.

Leha ho le joalo, histori e bontša hore ho ile ha e-ba le Baiseraele ba futsanehileng. Seo se etsahetse joang? Baiseraele ha baa ka ba mamela Molao oa Jehova. Ka hona, joaloka libakeng tse ling, batho ba bang e ile ea e-ba barui ba nang le masimo a maholo, ha ba bang bona e ile ea e-ba mafutsana a se nang leha e le tšimo e nyenyane feela. Iseraele bofutsana bo ile ba bakoa ke hobane batho ba bang ha baa ka ba mamela Molao oa Molimo, eaba ba icheba bobona ho e-na le ho nahanela ba bang.—Matheu 22:37-40.