1, 2. (a) Ceuk Élipas jeung Bildad, kumaha pandangan Yéhuwa kana upaya urang? (b) Kumaha parasaan Yéhuwa kana upaya urang?

RÉBUAN taun katukang, aya tilu lalaki manggihan hamba Allah nu satia nu ngaranna Ayub. Salah sahijina Élipas, urang Téman. Manéhna nanya kieu ka Ayub, ”Na aya jelema, najan anu pangpinterna, anu baris mangpa’at ka Gusti Allah? Upama anjeun bener ge tur hade gawe, keur Mantenna mah naon piuntungeunana, moal matak ngabantu.” (Ayub 22:1-3) Jadi, ceuk Élipas mah manusa téh taya gunana keur Allah. Lalaki nu hiji deui ngaranna Bildad, urang Suah. Manéhna ngomong lamun pamohalan manusa bisa suci tur murni dina paningal Allah.​—Baca Ayub 25:4.

² Ceuk Élipas jeung Bildad, sagala upaya Ayub dina ngawula Yéhuwa téh teu guna. Maranéhna hayang Ayub percaya mun manusa téh teu leuwih ti geget, insékta, atawa cacing. (Ayub 4:19; 25:6) Naha maranéhna ngomong kitu téh ku sabab rendah haté? (Ayub 22:29) Mémang  bener lamun Yéhuwa maha agung sarta urang mah euweuh nanaonna dibanding Mantenna. Lamun urang aya di puncak gunung atawa ningali kaluar ti jandéla kapal terbang, urang bakal ngarasa leutik jeung teu penting. Tapi, naha kitu parasaan Yéhuwa kana upaya urang dina ngadukung Karajaan Allah? Henteu! Yéhuwa negor Élipas, Bildad, jeung lalaki nu katilu, Sopar, lamun maranéhna geus ngabohong. Yéhuwa gé ngomong lamun Mantenna resep ka Ayub jeung nyebut Ayub téh ”abdi Kami”. (Ayub 42:7, 8) Jadi, urang bisa yakin lamun manusa nu teu sampurna bisa digunakeun ku Allah.

3. Ceuk Élihu, kumaha pandangan Yéhuwa kana upaya urang? Naon maksud manéhna?

³ Hiji jajaka nu ngaranna Élihu ngabandungan obrolan Ayub jeung tilu babaturanana. Saréngséna, Élihu nanya ka Ayub ngeunaan Yéhuwa, ”Sawangsulna upama Bapa-bapa midamel bener, na eta teh tiasa keur ngabantu ka Gusti Allah? Allah teh moal butuheun ku urang.” (Ayub 35:7) Naha Élihu gé ngomong lamun upaya urang ngawulaan Yéhuwa téh teu guna? Henteu. Teu kawas ka tilu lalaki tadi, Yéhuwa teu negor Élihu. Élihu boga pandangan nu béda. Maksud Élihu téh Yéhuwa teu butuh disembah ku urang. Yéhuwa miboga sagalana. Urang moal bisa ngabantu Mantenna jadi leuwih beunghar atawa leuwih kuat. Sanajan kitu, Yéhuwa merhatikeun cara urang ngagunakeun sipat jeung kasanggupan urang nu asalna ti Mantenna.

4. Kumaha pandangan Yéhuwa lamun urang welas asih ka batur?

⁴ Lamun urang némbongkeun kasatiaan ka sasaha nu nyembah Yéhuwa, éta sarua jeung ngalakukeunana keur Mantenna. Siloka 19:17 nyebutkeun, ”Barang bere ka nu miskin ibarat nginjeumkeun ka PANGERAN. Mantenna nu baris ngabalesna.” Yéhuwa merhatikeun basa urang némbongkeun welas asih ka batur. Sanajan Mantenna Nu Nyiptakeun jagat raya, Mantenna nganggap tindakan éta sabagé hutang nu bakal dibayar ku Mantenna ku berkah. Yésus ogé ngajamin hal éta.​—Baca Lukas 14:13, 14.

5. Pananya-pananya naon nu bakal dibahas ayeuna?

⁵ Di jaman baréto, Yéhuwa milih Nabi Yésaya sabagé wakil-Na pikeun ngajalankeun tugas husus. (Yes. 6:8-10) Kalawan réla, manéhna narima tugas éta bari ngomong kieu, ”Sumuhun abdi! Mangga abdi utus!” Ayeuna ogé Yéhuwa masihan manusa kasempetan pikeun jadi mitra Mantenna. Rébuan hamba Yéhuwa ayeuna miboga sikep nu sarua jeung Yésaya. Maranéhna réla narima rupa-rupa  tugas ti Yéhuwa teu sual tempat, kaayaan, jeung tangtanganana. Tapi, bisa waé aya nu mikir kieu, ’Kuring ngahargaan kasempetan digawé keur Yéhuwa, tapi naha nu dilakukeun ku kuring téh bener-bener aya gunana? Rék kuring milu atawa henteu, lainna Yéhuwa bakal tetep ngalaksanakeun pagawéana-Na?’ Naha Sadérék pernah ngarasa kitu? Hayu urang bahas sababaraha kajadian dina kahirupan dua hamba Allah, Débora jeung Barak, nu bakal ngabantu urang ngajawab pananya-pananya éta.

6. Ku naon pasukan Yabin katingalina gampang ngéléhkeun urang Israil?

⁶ Barak téh prajurit Israil, ari Débora mah nabiah. Salila 20 taun bangsa Israil diparéntah ”kacida kerasna jeung bengisna” ku raja Kanaan nu ngaranna Yabin. Lantaran pasukan Yabin téh bengis tur kejem, urang Israil sarieuneun kaluar ti imah. Pasukan Yabin boga 900 karéta perang. Sabalikna, bangsa Israil mah teu bogaeun pakarang perang pikeun ngalawan jeung ngajaga dirina sorangan.​—Hak. 4:1-3, 13; 5:6-8. * (Tingali catetan handap.)

7, 8. (a) Naon paréntah Yéhuwa ka Barak? (b) Kumaha bangsa Israil ngéléhkeun pasukan Yabin? (Tingali gambar dina awal artikel.)

⁷ Dibandingkeun jeung pasukan Yabin mah, pasukan Israil téh lemah jeung gampang diéléhkeun. Tapi ngaliwatan Débora, Yéhuwa maréntahkeun Barak, ”Kumpulkeun 10.000 urang jalma lalaki ti kaom Naptali jeung Sebulun, bawa ka Gunung Tabor. Engke Sisera, panglima angkatan perang Yabin, ku Kami rek disina datang jeung sabaladna katut kareta-kareta perangna, rek merangan ka maneh di Walungan Kison. Tapi maneh ku Kami baris dibere kaunggulan dina eta perang.”​—Hak. 4:4-7.

⁸ Béja ngeunaan hal éta kasebar kamamana, jeung 10.000 lalaki karumpul di Gunung Tabor. Barak jeung prajuritna indit ka pangperangan di Taanak. (Baca Hakim 4:14-16.) Naha Yéhuwa mantuan urang Israil? Enya. Breg hujan gedé turun tur taneuh jadi leutak. Kaayaan ieu nguntungkeun urang Israil. Balad Siséra diberik sajauh 24 kilométer nepi ka tempat nu disebut Harosét Hagoyim. Ku sabab karéta perang Siséra teu bisa maju dina leutak, manéhna lumpat ka Saananim, nu bisa jadi di deukeut Kadés. Di ditu, manéhna nyumput di kémah awéwé nu ngaranna Yaél. Manéhna capéeun terus reup saré tibra pisan. Basa keur saré, manéhna dipaéhan ku Yaél. (Hak. 4:17-21) Yéhuwa masihan kaunggulan ka bangsa Israil! * (Tingali catetan handap.)

9. Aya katerangan naon dina Hakim 5:20, 21 ngeunaan perang ngalawan Siséra?

⁹ Urang bisa nyaho leuwih loba  ngeunaan kajadian nu dicatet di Hakim pasal 4 mun maca pasal saterusna. Dina Hakim 5:20, 21 disebutkeun, ”Di langit, bentang-bentang milu perang, tingjorelat di awang-awang merangan Sisera. Musuh beresih, palid ku banjir Walungan Kison.” Naha éta ngamaksudkeun para malaikat ngabantuan bangsa Israil, atawa aya hujan météor? Alkitab teu ngajelaskeun. Tapi, katingalina asup akal lamun Yéhuwa nyalametkeun umat-Na ku hujan gedé dina waktu jeung tempat nu cocog. Éta ngalantarankeun 900 karéta perang teu bisa maju. Dina Hakim 4:14, 15, leuwih ti sakali Yéhuwa dipuji lantaran Israil unggul dina perang. Teu aya saurang-urang acan ti 10.000 prajurit Israil nu dipuji lantaran unggul perang.

10, 11. Naon Méros téh, jeung ku naon disumpahan?

¹⁰ Aya hal séjén nu bisa diperhatikeun ku urang. Sanggeus Israil unggul, Débora jeung Barak ngawihkeun pupujian ka Yéhuwa, ”’Sumpahan Meros,’ lahiran malaikat PANGERAN, ’sumpahan jelema-jelemana, lantaran taya nu datang ngabantu PANGERAN, henteu jaradi perjurit, teu milu tarung ngabantu Mantenna.’”​—Hak. 5:23.

¹¹ Saha Méros téh? Urang teu nyaho pastina. Tapi lantaran sumpah éta, ayeuna Méros geus leungit. Bisa jadi Méros téh hiji kota nu jalma-jalmana teu daraék mantuan Barak dina perang. Ku ayana 10.000 jalma nu réla milu perang ngalawan Kanaan, pastina gé urang Méros geus ngadéngé béja éta. Bisa ogé Méros téh kota nu dijugjug ku Siséra basa kabur ti Barak. Maranéhna teu daék néwak Siséra sanajan boga kasempetan. Bayangkeun maranéhna ningali panglima nu perkasa lumpat nyalametkeun diri ka kota maranéhna! Maranéhna bisa ngadukung Yéhuwa. Mantenna tangtu bakal ngaberkahan maranéhna. Tapi sanajan boga kasempetan, maranéhna teu daék ngadukung Yéhuwa. Sikep urang Méros béda pisan ti Yaél nu wanian.​—Hak. 5:24-27.

12. Dua sikep naon nu digambarkeun dina Hakim 5:9, 10? Naon palajaranana keur urang?

¹² Dina Hakim 5:9, 10, urang ningali bédana sikep jalma nu daék milu jeung nu teu daék milu perang. Débora jeung Barak méré pujian ka ”para panglima Israil . . . anu maju andon suka”. Maranéhna béda pisan jeung ”anu tarumpak kalde bodas”, nu teu daraék perang lantaran sombong. Jalma-jalma éta disebutkeun hirupna genah, ”dariuk dina sela” sarta ”tuman leumpang badarat”. Ieu béda pisan jeung para prajurit nu réla indit nyarengan Barak ka pangperangan di Gunung Tabor jeung ka lebak rawa di Kison. Jalma-jalma nu hayang hirup genah kudu malikir. Maranéhna kudu mikirkeun kasempetan nu leungit lantaran  teu réla ngadukung Yéhuwa. Kiwari, urang ogé kudu mariksa karélaan urang dina ngawula Yéhuwa.

13. Kumaha sikep kaom Rubin, Dan, jeung Asér béda ti kaom Sébulun jeung Naptali?

¹³ Sapuluh rébu jalma nu réla, boga kasempetan pikeun ningali langsung kawasa Yéhuwa. Maranéhna bisa nyaritakeun ”kaunggulan PANGERAN” ka batur. (Hak. 5:11) Tapi, ti batan ngadukung pagawéan Yéhuwa, kaom Rubin, Dan, jeung Asér mah sibuk sorangan ngurus harta bandana, saperti domba, kapal, jeung palabuhan. (Hak. 5:15-17) Sanajan kitu, teu kabéh kaom siga maranéhna. Kaom Sébulun jeung Naptali mah ”tararega kana pati”, réla ngorbankeun nyawana demi ngadukung Débora jeung Barak. (Hak. 5:18) Tina dua sikep ieu, urang bisa meunang palajaran penting.

14. Kumaha carana urang ngadukung Yéhuwa kiwari?

¹⁴ Kiwari, urang henteu kudu perang pikeun ngadukung Yéhuwa. Tapi, urang ngadukung ku cara sumanget jeung wani ngawawar. Leuwih ti nu enggeus-enggeus, beuki loba rélawan dibutuhkeun pikeun ngalaksanakeun pagawéan Yéhuwa. Jutaan sadérék, boh lalaki boh awéwé boh barudak ngora, réla miluan dines sapinuh waktu. Contona, aya nu naratas, gawé di Bétel, jeung ngawangun Balé Karajaan. Nu séjénna jadi sukarélawan di kongrés-kongrés. Sababaraha kokolot gé getol digawé jadi Panitia Panghubung Rumah Sakit jeung ngaorganisasi kongrés-kongrés. Yéhuwa pasti ngahargaan karélaan urang jeung moal lali kana sagala upaya urang.​—Ibr. 6:10.

15. Kumaha carana sangkan urang teu kaleungitan sumanget dina ngawula Yéhuwa?

 ¹⁵ Urang kudu mariksa karélaan urang dina ngawula Yéhuwa. Pék pikirkeun, ’Naha kuring leuwih resep lamun batur nu migawé kalolobaan pagawéan Yéhuwa? Naha kuring leuwih sibuk ngumpulkeun harta banda? Atawa, naha kuring nyonto iman jeung kawani Barak, Débora, jeung 10.000 prajurit ku cara ngagunakeun sumber daya kuring pikeun ngawula Yéhuwa? Naha kuring keur mikirkeun rék pindah ka kota atawa nagri séjén sangkan leuwih beunghar jeung hirup genah? Lamun enya, naha kuring geus ngadoakeun naon pangaruhna hal ieu ka kulawarga jeung sidang?’ * (Tingali catetan handap.)

16. Sanajan Yéhuwa miboga sagalana, naon nu bisa urang pasihkeun ka Mantenna?

¹⁶ Yéhuwa masihan kahormatan ka urang pikeun ngadukung pamaréntahan Mantenna. Ti saprak jaman Adam jeung Hawa, Sétan ngagoda manusa sangkan jadi balad manéhna ngalawan Yéhuwa. Tapi lamun urang ngadukung pamaréntahan Yéhuwa, urang némbongkeun ka Sétan yén urang téh baladna Yéhuwa. Iman jeung kasatiaan urang ngagerakkeun urang réla dipaké ku Yéhuwa. Éta ngabungahkeun Mantenna. (Sil. 23:15, 16) Dukungan jeung kataatan urang bisa dipaké ku Yéhuwa pikeun ngajawab tuduhan Sétan. (Sil. 27:11) Jadi, nu bisa urang pasihkeun ka Yéhuwa téh kataatan urang. Hal éta ngabungahkeun jeung penting pisan keur Mantenna.

17. Naon nu dijelaskeun dina Hakim 5:31 ngeunaan mangsa kahareup urang?

¹⁷ Moal lila deui, kabéh jalma di dunya bakal ngadukung pamaréntahan Yéhuwa. Urang boga harepan nu sarua jeung Débora sarta Barak nu ngawih, ”Mugi sadaya musuh Gamparan, paehna sing cara kitu, nun PANGERAN. Mugi sadaya mitra Gamparan, maloncorong lir ibarat surya medal!” (Hak. 5:31) Éta bakal kajadian basa Yéhuwa ngabinasakeun dunya Sétan. Waktu perang Armagédon, Yéhuwa teu butuh bantuan manusa. Urang bakal ’ngadagoan bae bari ngajaranteng’, ningali kasalametan ti Yéhuwa. (2 Bab. 20:17) Saméméh éta kajadian, urang boga kasempetan pikeun ngadukung pamaréntahan Yéhuwa kalawan wani tur sumanget.

18. Karélaan Sadérék mawa pangaruh naon keur batur?

¹⁸ Débora jeung Barak ngamimitian kawihna ku pujian ka Yéhuwa, lain ka manusa, ”Puji PANGERAN! Urang Israil geus milih jurit . . . rampak maju andon suka.” (Hak. 5:1, 2) Kitu ogé lamun urang réla digunakeun ku Yéhuwa di mana waé, batur bakal hayang ’muji PANGERAN’.