Ikiwa unaanguka katika somo la hesabu, huenda ukafikiri unahitaji tu kutia bidii zaidi. Ikiwa hufanyi vizuri katika michezo, huenda ukafikiri unahitaji tu kufanya mazoezi zaidi. Lakini huenda katika visa vyote viwili ukawa unahitaji tu kulala zaidi. Hebu ona sababu.

•  Kwa nini unahitaji kulala?

•  Ni nini kinachokuzuia kulala?

•  Unaweza kufanya nini ili upate usingizi wa kutosha?

•  Vijana wenzako wanasema nini

 Wataalamu wanasema kwamba kila usiku matineja wengi wanahitaji kulala kwa angalau saa nane hadi kumi. Kwa nini ni muhimu kulala vya kutosha?

•   Usingizi unaboresha uwezo wako wa kufikiri. Usingizi umesemwa kuwa “chakula cha ubongo.” Unaweza kukusaidia ufanye vizuri zaidi shuleni, katika michezo, na kuboresha uwezo wa kutatua matatizo.

•   Usingizi unaboresha mtazamo na hisia zako. Watu ambao hawalali vya kutosha huwa na hisia zinazobadilika-badilika, wanajihisi wakiwa na huzuni au wameshuka moyo, na wana matatizo ya kuishi vizuri na wengine.

•   Usingizi unakusaidia uendeshe gari kwa uangalifu zaidi. Uchunguzi uliofanywa nchini Marekani ulionyesha kwamba “kulikuwa na uwezekano maradufu wa kwamba” madereva walio na umri wa kati ya miaka 16 na 24 walikuwa “wamesinzia wakati wa aksidenti” wakilinganishwa na madereva walio na umri wa kati ya miaka 40 na 59.

•   Usingizi unaboresha afya. Usingizi unasaidia mwili wako kudumisha na kurekebisha chembe, tishu, na mishipa ya damu. Pia kulala vizuri kunaweza kupunguza uwezekano wa kunenepa kupita kiasi, kupata ugonjwa wa kisukari, na kiharusi.

 Licha ya faida zilizotajwa, matineja wengi hawalali vya kutosha. Kwa mfano, Elaine mwenye umri wa miaka 16 anasema hivi:

 “Mwalimu wetu alituuliza darasani huwa tunalala saa ngapi. Wengi walisema karibu saa 8:00 usiku. Wengine walisema karibu saa 11:00 alfajiri. Ni mwanafunzi mmoja tu aliyesema 3:30 usiku.”

 Ni mambo gani yanayoweza kukuzuia kulala mapema?

 Marafiki. “Ni rahisi kupoteza wakati na hivyo kuchelewa kulala, hasa ninapoenda matembezi na rafiki zangu.”—Pamela.

 Majukumu. “Ninapenda kulala, lakini si rahisi kulala vya kutosha nikiwa na ratiba yenye mambo mengi.”—Ana.

 Teknolojia. “Simu yangu ndiyo sababu kuu ya kutopata usingizi wa kutosha. Ni vigumu kuepuka kuitazama nikiwa kitandani.”—Anisa.

•   Chunguza mtazamo wako kuelekea usingizi. Biblia inasema hivi: “Ni afadhali konzi moja ya pumziko kuliko konzi mbili za kazi ngumu na kukimbiza upepo.” (Mhubiri 4:6) Usingizi ni wa lazima, si kitu cha kufanya kwa sababu huna jambo lingine la kufanya. Bila kulala, huwezi kufanya kazi vizuri, au hata kufurahia maisha!

•   Tambua sababu kuu inayokufanya usilale. Kwa mfano, je, wewe huenda matembezi hadi usiku sana ukiwa na rafiki zako? Je, unahisi kwamba umelemewa na kazi za shule na za nyumbani? Je, simu yako ya mkononi inakufanya usilale mapema au inakuamsha unapokuwa umelala?

 Jambo la kufikiria: Utahitaji kutia jitihada nyingi ili kushinda jambo ambalo linakuzuia kulala, lakini utapata faida kubwa. Methali 21:5 inasema: “Mipango ya wenye bidii hakika huleta mafanikio.”

 Bila shaka, huenda kinachomsaidia mtu mmoja kupata usingizi wa kutosha kisimsaidie mwingine. Kwa mfano, watu fulani wanasema kwamba kulala kidogo mchana kunawasaidia kulala vizuri usiku. Lakini wengine wanasema wakilala kidogo mchana hawawezi kulala usiku. Chunguza ni nini kinachokufaa. Mapendekezo yafuatayo yanaweza kukusaidia:

•   Tenga wakati wa kutulia. Ukianza kutulia kabla ya wakati wa kulala kufika, itakuwa rahisi kulala upesi zaidi.

   “Ni vizuri kumaliza kazi na majukumu mengine mapema ili yasikuhangaishe unapofika wakati wa kulala.”—Maria.

•   Dhibiti maisha yako. Badala ya kuruhusu hali zikuongoze, panga ratiba yako ili upate usingizi unaohitaji.

   “Ninahitaji kulala kwa angalau saa nane kila usiku. Kwa hiyo, ikiwa ninahitaji kuamka mapema kuliko kawaida, mimi huhesabu kurudi nyuma ili kujua ninapaswa kulala saa ngapi.”—Vincent.

•   Jaribu kulala wakati uleule kila siku. Tukiuzoeza mwili wetu, utatambua wakati wa kulala. Wataalamu wanapendekeza ulale na kuamka saa zilezile kila siku. Jaribu kufanya hivyo kwa mwezi mmoja uone utakavyohisi vizuri.

   “Ukilala wakati uleule kila siku, akili yako itakuwa imeburudishwa kufikia asubuhi. Hilo litakusaidia uboreshe utendaji wowote utakaofanya.”—Jared.

•   Uwe na usawaziko kuhusu kuchangamana na marafiki. Biblia inasema kwamba tuwe ‘wenye kiasi katika mazoea,’ na hilo linatia ndani mambo tunayofanya ili kujiburudisha.—1 Timotheo 3:2, 11.

   “Nimelazimika kujifunza kutokuwa na shughuli nyingi jioni. Nisipoweka mipaka ya muda wa kutumia katika tafrija, kwa kawaida mimi hujikuta sina muda wa kutosha kulala!”—Rebecca.

•   Iruhusu simu yako “ilale”! Kwa saa moja kabla ya kwenda kulala, epuka kishawishi cha kutumia Intaneti au kuwatumia marafiki ujumbe usiku sana. Isitoshe, wataalamu wanasema kwamba aina ya mwangaza unaotoka kwenye simu, TV, au tablet unaweza kukuzuia kupata usingizi.

   “Watu wanatarajia upatikane saa 24 kwa siku. Lakini ili upumzike vizuri, unahitaji kuweka simu yako mbali.”—Julissa.