Je, Ni Kazi Ya Ubuni?

Lenzi ya Mjusi wa Majini Inayojifanyiza Upya

● Mjusi wa majini, ambaye ni wa jamii ya salamanda, anafahamika vizuri kwa uwezo wake wa kutokeza upya sehemu za mwili, kama vile viungo, tishu, mikono, miguu, na mkia. Lakini, je, viungo hivyo vinavyofanyizwa upya ni vya hali ya juu kama vile vya awali? Watafiti wanajibu ndiyo hasa kuhusu lenzi ya macho ya mjusi huyo.

Fikiria hili: Mjusi huyo hufanyiza upya lenzi ya macho yake kwa kubadili chembe zilizo katika mboni ya jicho kuwa chembe za lenzi. Ili kujifunza zaidi kuhusu mbinu hiyo, wanabiolojia walitumia miaka 16 wakichunguza kikundi cha mijusi wa Japani. Mara kumi na nane, wanabiolojia hao walitoa lenzi hizo kutoka kwenye macho ya mijusi waliokuwa wakiwachunguza. Kama ilivyotazamiwa, kila wakati mijusi hao walitokeza lenzi mpya.

Kufikia mwisho wa uchunguzi huo, mijusi hao walikuwa na umri wa miaka 30 hivi—miaka mitano zaidi kuliko muda wanaoweza kuishi chini ya hali za kawaida. Hata hivyo, bado walikuwa na uwezo wa kufanyiza upya lenzi za macho yao haraka kama tu walivyofanya walipokuwa na umri mchanga zaidi. Kwa kuongezea, Chuo Kikuu cha Dayton huko Ohio, Marekani, kinasema kwamba lenzi zilizofanyizwa upya “zilifanana kabisa na lenzi zilizotolewa kwa mijusi waliokomaa ambao lenzi zao hazikuwa zimewahi kutolewa hapo awali.” Mwanabiolojia Panagiotis Tsonis, mshiriki wa kikundi kilichochunguza mijusi hao, anakiri hivi: “Hata mimi nilishangazwa kidogo.” Alisema kwamba lenzi hizo mpya “hazikuwa na upungufu wowote.”

Wanasayansi wanatumaini kwamba uwezo wa mjusi huyo kufanyiza upya viungo vya mwili vilivyoharibika, kutawasaidia kuelewa jinsi wanavyoweza kurekebisha tishu zilizoharibika katika mwili wa mwanadamu. “Mjusi wa majini ndiye chanzo kinachofaa zaidi cha kuchunguza jinsi tunavyoweza kurekebisha upya mwili wa mwanadamu hasa mtu anapozeeka,” akasema Tsonis.

Una maoni gani? Je, lenzi ya mjusi wa majini ilitokezwa na mageuzi? Au ilibuniwa?

[Picha katika ukurasa wa 25]

(Ona mpangilio katika nakala iliyochapishwa)

Lenzi zinazofanyizwa upya ni sawa kabisa na zile za awali

[Picha katika ukurasa wa 25]

Top photo: © Vibe Images/Alamy; middle photo: © Juniors Bildarchiv/Alamy