Katika miaka ya 1920 kabla hawajafunga ndoa, wazazi wangu walijifunza kweli. Nilizaliwa mwanzoni mwa mwaka wa 1939. Nikiwa kijana nchini Uingereza, niliandamana pamoja na wazazi wangu kwenye mikutano ya Kikristo na nilijiunga kwenye Shule ya Huduma ya Kitheokrasi. Hadi leo hii, ninakumbuka jinsi nilivyohisi kusimama juu ya kisanduku ili niwe mrefu vya kutosha kuona watu nilipotoa hotuba yangu ya kwanza. Nilikuwa na umri wa miaka sita na nilikuwa na wasiwasi sana nilipowatazama watu wazima waliokuwa wananisikiliza.

Kwenye utumishi wa shambani, baba yangu aliniandikia utangulizi rahisi kwenye kadi ili niutumie katika huduma. Nilikuwa na umri wa miaka nane nilipoenda kuhubiri kwenye nyumba kwa mara ya kwanza nikiwa peke yangu. Nilisisimka sana mwenye nyumba aliposoma kadi yangu na papo hapo akakubali kitabu “Let God Be True”! Nilikimbia barabarani kwenda kumwambia baba yangu. Huduma na mikutano ilinipatia shangwe na kunisaidia kusitawisha tamaa ya kumtumikia Yehova kwenye utumishi wa wakati wote.

Kweli za Biblia zilianza kunigusa moyo hata zaidi baada ya baba yangu kuandikisha ili niwe napata gazeti la Mnara wa Mlinzi. Nilipendezwa sana na kila nakala niliyopata kupitia posta. Nilimtumaini Yehova zaidi na zaidi na hatimaye nikajiweka wakfu kwake.

Tukiwa familia tulikuwa wajumbe kwenye kusanyiko la mwaka wa 1950 la Ongezeko la Kitheokrasi huko jijini New York. Alhamisi, Agosti 3, kichwa cha siku hiyo kilikuwa “Siku ya Umishonari.” Siku hiyo, Ndugu Carey Barber, ambaye baadaye alitumikia katika Baraza Linaloongoza alitoa hotuba ya ubatizo. Baada ya kuwauliza wale waliotaka kubatizwa yale maswali mawili mwishoni  mwa hotuba yake, nilisimama na kujibu, “Ndiyo!” Nilikuwa na umri wa miaka 11 lakini nilitambua kwamba nilikuwa nimechukua hatua muhimu. Hata hivyo, niliogopa kuingia kwenye maji kwa sababu nilikuwa sijajifunza kuogelea. Mjomba wangu alinisindikiza kwenye kidimbwi cha maji na kunihakikishia kwamba kila kitu kitakuwa sawa. Nilibatizwa haraka sana, hivi kwamba miguu yangu haikugusa sakafu ya kidimbwi cha maji. Nilibebwa na ndugu mmoja na kisha mwingine; mmoja alinibatiza na mwingine akaninyanyua kutoka kwenye kidimbwi cha maji. Tangu siku hiyo muhimu, Yehova ameendelea kunyoosha vijia vyangu.

Nilipomaliza shule, nilitaka kuwa painia, lakini walimu wangu walinihimiza nifuatilie elimu ya juu. Nilishawishiwa na maneno yao na nikaenda chuo kikuu; hata hivyo, baada ya muda mfupi nilitambua kwamba nisingeweza kubaki imara katika kweli na wakati uleule kukazia fikira masomo yangu, hivyo nikaamua kuacha chuo. Nilisali kwa Yehova kuhusu jambo hilo. Niliandika barua ya kuacha chuo nikieleza kwa heshima kwamba nitaondoka mwishoni mwa mwaka wa kwanza. Nikimtumaini kabisa Yehova, nilianza utumishi wa upainia mara moja.

Nilianza utumishi wa wakati wote Julai 1957, katika mji wa Wellingborough. Niliwaomba akina ndugu katika Betheli ya London wanipendekezee ndugu painia mwenye uzoefu ambaye ningejiunga naye. Ndugu Bert Vaisey akawa mshauri wangu mzuri, na bidii yake ilinisaidia kusitawisha ratiba nzuri ya utumishi wa shambani. Kutaniko lilikuwa na dada sita wenye umri mkubwa na Ndugu Vaisey pamoja na mimi. Kutayarisha na kushiriki mikutano yote kulinipa fursa ya kumtumaini zaidi Yehova na kuonyesha imani yangu.

Baada ya kukaa muda mfupi gerezani kwa sababu ya kukataa kushiriki utumishi wa kijeshi, nilikutana na Barbara, dada aliyekuwa painia wa pekee. Tulifunga ndoa mwaka wa 1959, tukiwa tayari kwenda popote ambapo tungepewa mgawo. Mgawo wetu wa kwanza ulikuwa kwenye jimbo la Lancashire, kaskazini magharibi mwa Uingereza. Kisha Januari 1961, nilialikwa kuhudhuria Shule ya Huduma ya Ufalme kwa mwezi mmoja katika Betheli ya London. Jambo la kushangaza ni kwamba baada ya kumaliza shule nilipewa mgawo wa kuzungukia makutaniko. Kwa majuma mawili nilizoezwa na mwangalizi wa mzunguko mwenye uzoefu katika mji wa Birmingham, na Barbara aliruhusiwa kujiunga nami. Kisha tukarudi kwenye mgawo wetu katika jimbo la Lancashire na Cheshire.

Tulipokuwa likizo mwezi wa Agosti 1962, tulipokea barua kutoka ofisi ya tawi. Ndani ya barua hiyo kulikuwa na fomu ya maombi ya Shule ya Gileadi! Baada ya kusali, mimi na Barbara tulijaza fomu hizo na kuzirudisha haraka katika ofisi ya tawi. Miezi mitano baadaye tulielekea huko Brooklyn, New York, ili kuhudhuria darasa la 38 la Shule ya Gileadi, shule ya kitheokrasi ya miezi kumi.

Shule ya Gileadi haikutufundisha tu kuhusu Neno la Mungu na tengenezo lake, bali pia kuhusu undugu wetu wa ulimwenguni pote. Kwa kuwa nilikuwa na umri wa miaka 24 na mke wangu  miaka 23, tulijifunza mambo mengi kutoka kwa wanafunzi wenzetu darasani. Nilipata pendeleo la kufanya mgawo wa kazi kila siku pamoja na Ndugu Fred Rusk, mmoja wa walimu wetu. Somo moja muhimu ambalo alikazia ni kwamba sikuzote tunahitaji kuwashauri watu kwa uadilifu, yaani, kuhakikisha kwamba ushauri tunaotoa unategemea kabisa Maandiko. Miongoni mwa wale waliotoa hotuba wakati wa mazoezi yetu walikuwa ndugu wenye uzoefu kama vile Nathan Knorr, Frederick Franz, na Karl Klein. Na tulijifunza mambo mengi kutokana na mfano wa A. H.  Macmillan, ndugu mnyenyekevu ambaye hotuba yake ilitusaidia kuelewa mwongozo ambao Yehova alitoa wakati wa kipindi cha majaribu, kuanzia mwaka wa 1914 hadi mwanzoni mwa mwaka wa 1919!

Tulipokuwa tunaelekea kumaliza mazoezi, Ndugu Knorr alituambia mimi na Barbara kwamba tutapewa mgawo wa kwenda nchini Burundi, barani Afrika. Haraka tulienda kwenye maktaba ya Betheli na kuangalia kitabu cha mwaka ili kuona kulikuwa na wahubiri wangapi waliotumikia nchini Burundi wakati huo. Jambo la kushangaza ni kwamba hatukupata idadi yoyote ya wahubiri katika nchi hiyo! Naam, tulikuwa tunaenda kwenye eneo ambalo halijahubiriwa, katika bara ambalo tulijua mambo machache kulihusu. Eeh! Tulikuwa na wasiwasi sana! Baada ya kusali kwa bidii tulipata utulivu.

Katika mgawo wetu mpya, kila kitu—hali ya hewa, utamaduni, na lugha—kilikuwa tofauti sana na tulivyokuwa tumezoea. Tulihitaji kujua vizuri Kifaransa. Pia, tulipata changamoto ya kupata mahali pa kuishi. Siku mbili baada ya kuwasili, Harry Arnott, mwanadarasa mwenzetu wa Shule ya Gileadi, alitutembelea akiwa njiani kurudi kwenye mgawo wake nchini Zambia. Alitusaidia kupata nyumba ambayo ilikuja kuwa nyumba yetu ya kwanza ya wamishonari. Hata hivyo, baada ya muda mfupi, tulianza kupata upinzani kutoka kwa maofisa wa serikali ambao hawakujua lolote kuwahusu Mashahidi wa Yehova. Tulipokuwa tumeanza tu kufurahia mgawo wetu, maofisa wa serikali walitutaarifu kwamba tusingeweza kuendelea kuishi nchini humo bila kuwa na kibali rasmi cha kufanya kazi. Inasikitisha kwamba tulihitaji kuondoka na kuzoea mgawo mpya kwenye nchi nyingine, wakati huu nchini Uganda.

Tulikuwa na wasiwasi kuhusu kwenda nchini Uganda bila kuwa na viza, lakini tulimtumaini  Yehova. Ndugu mmoja kutoka Kanada ambaye alikuwa anatumikia kwenye eneo lenye uhitaji wa wahubiri nchini Uganda, alimweleza ofisa wa uhamiaji kuhusu hali yetu, na tulipewa kipindi cha miezi kadhaa ili kuomba kibali halali cha kuishi nchini humo. Matokeo hayo mazuri yalituonyesha kwamba Yehova alikuwa anatusaidia.

Hali katika mgawo wetu mpya ilikuwa tofauti sana na ile ya nchini Burundi. Tayari kazi ya Ufalme ilikuwa imeanzishwa, ingawa kulikuwa na Mashahidi 28 tu katika nchi nzima. Tulipata watu wengi wanaozungumza Kiingereza katika eneo hilo. Hata hivyo, muda mfupi baadaye tulitambua kwamba ili tuwasaidie wanaopendezwa wafanye maendeleo, tulihitaji kujifunza angalau lugha mojawapo ya wenyeji. Tulianza kuhubiri katika jiji la Kampala, eneo ambalo watu wengi walikuwa wakizungumza lugha ya Luganda, hivyo tuliamua kujifunza lugha hiyo. Ilituchukua miaka kadhaa kuongea lugha hiyo kwa ufasaha, lakini kufanya hivyo kulitusaidia tuwe na matokeo mazuri sana katika kazi yetu! Tulianza kuelewa vizuri zaidi mahitaji ya kiroho ya wanafunzi wetu wa Biblia. Kufanya hivyo, kuliwasaidia wafungue mioyo yao na kueleza jinsi walivyohisi kuhusu mambo waliyokuwa wakijifunza.

Shangwe yetu ya kutafuta watu wanyenyekevu ambao walikubali kweli iliongezeka baada ya kupata mgawo ambao hatukutarajia—kazi ya kuzungukia makutaniko kotekote nchini. Chini ya mwelekezo wa ofisi ya tawi ya Kenya, tulianza “safari ya utafiti” ili kutafuta maeneo yanayofaa ambayo mapainia wangeweza kutumwa na kuanza kuhubiri. Mara kadhaa, tulijionea ukarimu wa watu ambao hawakuwahi kukutana na Mashahidi wa Yehova. Walifanya tuhisi tukiwa tumekaribishwa na hata walituandalia chakula.

Safari iliyofuata ilikuwa tofauti. Nilisafiri kwa treni kwa siku mbili kutoka Kampala hadi bandari ya Mombasa nchini Kenya, kisha nikaenda kwenye visiwa vya Shelisheli vilivyo kwenye Bahari ya Hindi. Baadaye, kuanzia mwaka wa 1965 hadi 1972, Barbara alisafiri pamoja nami kwa ukawaida kwenye ziara za kwenda kwenye visiwa vya Shelisheli. Katika kipindi hicho, wahubiri wawili waliokuwa kwenye kisiwa hicho wakaongezeka na kuwa kikundi, na kisha kutaniko kubwa. Safari nyingine zilihusisha kuwatembelea akina ndugu nchini Eritrea, Ethiopia, na Sudan.

Nchini Uganda hali ya kisiasa ilibadilika ghafla kufuatia mapinduzi ya kijeshi. Miaka ya iliyofuata hatari ilinikumbusha hekima ya kutii amri ya ‘kumlipa Kaisari vitu vya Kaisari.’ (Marko 12:17) Pindi moja, wakazi wote wa kigeni walipaswa kujiandikisha kwenye kituo cha polisi kilichokuwa karibu na nyumba zao. Tulitii haraka amri hiyo. Siku chache baadaye, mimi na mmishonari mwingine tulipokuwa tukiendesha gari jijini Kampala, polisi wa siri walitufuata. Mioyo yetu ilikuwa inadunda! Walitushtaki kwamba tulikuwa wapelelezi, nao wakatupeleka kwenye kituo kikuu cha polisi ambako tuliwaeleza kwamba tulikuwa wamishonari wenye amani. Tuliwaambia kwamba tayari tulikuwa tumejiandikisha lakini hawakutusikiliza. Maofisa wenye silaha walitufikisha kwenye kituo cha polisi kilichokuwa karibu na nyumba ya wamishonari. Tulipata utulivu ofisa kwenye kituo hicho cha polisi, ambaye alikuwa anajua kwamba tulikuwa tumejiandikisha, alipotutambua na kumwambia askari atuachilie huru!

Siku hizo, mara nyingi tulipitia hali hatari kwenye vizuizi vya barabarani vya kijeshi, hasa ikiwa tungesimamishwa na wanajeshi waliokuwa wamekunywa sana pombe. Hata hivyo, kila wakati  tulisali na kupata utulivu wa akili tulipokuwa tukiruhusiwa na kupita salama. Inasikitisha kwamba mwaka wa 1973 wamishonari wote wa kigeni waliagizwa watoke nchini Uganda.

Kwa mara nyingine tena, tukapata badiliko la mgawo, na wakati huu tulienda nchini Côte d’Ivoire, Afrika Magharibi. Tulihitaji kufanya mabadiliko makubwa sana: kujifunza utamaduni mpya kabisa na kwa mara nyingine tena tulihitaji kuzungumza Kifaransa wakati wote na kuzoea kuishi na wamishonari kutoka kwenye malezi mbalimbali! Hata hivyo, kwa mara nyingine tena tuliona mwongozo wa Yehova, watu wanyenyekevu na wenye mioyo minyoofu kutoka shambani walipokubali haraka habari njema. Kwa pamoja tuliona jinsi ambavyo kumtumaini Yehova kulinyoosha vijia vyetu.

Kisha ghafla, iligunduliwa kwamba Barbara alikuwa ana kansa. Licha ya safari kadhaa za nje ya nchi kwa ajili ya matibabu hususa, mwaka wa 1983 ilikuwa wazi kwamba hatungeweza kuendelea na mgawo wetu barani Afrika. Sote tulivunjika moyo sana!

Tulipokuwa tukitumikia katika Betheli ya London, Barbara akazidi kuwa mgonjwa na mwishowe akafa. Familia ya Betheli ilinitegemeza sana. Kihususa, wenzi fulani wa ndoa walinisaidia kuzoea hali mpya na kumtumaini Yehova. Baadaye, nilikutana na dada aliyekuwa akitumikia Betheli akitokea nje, ambaye pia aliwahi kutumikia akiwa painia wa pekee na ambaye upendo wake kwa Yehova ulionyesha kwamba alikuwa mtu wa kiroho. Nilifunga ndoa pamoja na Ann mwaka wa 1989, na tumetumikia katika Betheli ya London tangu wakati huo.

Kuanzia mwaka wa 1995 hadi 2018, nilifurahia pendeleo la kutumikia nikiwa mwakilishi wa makao makuu (zamani alijulikana kama mwangalizi wa eneo), nikitembelea karibu nchi 60 tofauti. Katika kila ziara, niliona uthibitisho ulio wazi wa jinsi Yehova anavyowabariki watumishi wake chini ya hali mbalimbali.

Mwaka wa 2017, ziara zetu zilinirudisha Afrika. Nilifurahi sana kwenda na Ann nchini Burundi kwa mara ya kwanza, na sisi sote tulishangaa kuona ukuzi mkubwa katika eneo hilo! Katika barabara ileile niliyokuwa nikihubiri nyumba kwa nyumba mwaka wa 1964, sasa kulikuwa na makao maridadi ya ofisi ya Betheli inayowatumikia wahubiri zaidi ya 15,500.

Nilifurahi sana nilipoona ratiba ya ziara zangu za mwaka 2018. Côte d’Ivoire ilikuwa miongoni mwa nchi zilizokuwa kwenye orodha hiyo. Tulipowasili kwenye mji mkuu wa Abidjan, nilihisi ni kana kwamba nimerudi nyumbani. Nilipotazama orodha ya namba za simu ili kujua ni nani anayeishi kwenye chumba kilichokuwa kando ya chumba chetu cha wageni Betheli, nililitambua jina la Ndugu Sossou. Nilikumbuka kwamba alitumikia akiwa mwangalizi wa mji nilipokuwa nikitumikia jijini Abidjan. Lakini hakuwa yeye. Alikuwa Sossou mwingine—mwana wake.

Yehova ametimiza ahadi yake. Kupitia matatizo mbalimbali niliyokabili, nimejifunza kwamba tunapomtumaini Yehova, kwa kweli yeye hunyoosha vijia vyetu. Sasa tunatazamia kwa hamu kufuata njia isiyo na mwisho ambayo itakuwa nyangavu hata zaidi tutakapoishi katika ulimwengu mpya.—Met. 4:18.