Biblia—Chanzo Kinachotegemeka cha Kweli
Historia inaonyesha kwamba kwa miaka mingi watu wa jamii mbalimbali wameiona Biblia kuwa chanzo kinachotegemeka cha kupata kweli. Leo, watu wengi wanafuata mafundisho yake. Hata hivyo, wengine huiona Biblia kuwa kitabu kisicho na manufaa au cha uwongo. Wewe una maoni gani? Je, mafundisho ya kweli yanaweza kupatikana katika Biblia?
KWA NINI UNAWEZA KUITUMAINI BIBLIA
Una msingi gani wa kuamini kwamba Biblia ina mafundisho ya kweli? Fikiria mfano huu: Ikiwa una rafiki ambaye sikuzote anakwambia ukweli, bila shaka utamwamini. Je, Biblia ni kama rafiki huyo mwenye kutegemeka ambaye husema kweli nyakati zote? Acheni tuchunguze mifano kadhaa.
Waandikaji Wanyoofu
Waandikaji wa Biblia walikuwa wanyoofu sana na mara nyingi waliandika kuhusu makosa na udhaifu wao. Kwa mfano, nabii Yona aliandika jinsi alivyokosa kutii maagizo ya Mungu. (Yona 1:1-3) Kwa kweli, alihitimisha uandishi wa kitabu chake kwa kutaja jinsi Mungu alivyomrekebisha, hata hivyo hakujielekezea uangalifu kwa kueleza jinsi alivyobadili mtazamo wake. (Yona 4:1, 4, 10, 11) Unyoofu wa waandikaji wote wa Biblia unaonyesha kwamba walihangaikia sana kweli.
Ushauri Unaotegemeka
Je, ushauri wa Biblia kuhusu mambo ya kawaida maishani unategemeka? Bila shaka. Kwa mfano, fikiria kile ambacho Biblia inasema kuhusu jinsi ya kudumisha uhusiano mzuri na wengine. Inasema hivi: “Basi, mambo yote mnayotaka watu wawatendee ninyi, lazima ninyi pia mwatendee vivyo hivyo.” (Mathayo 7:12) “Jibu la upole hutuliza hasira, lakini neno kali huchochea hasira.” (Methali 15:1) Naam, mafundisho ya Biblia yana manufaa leo kama ilivyokuwa yalipoandikwa.
Ni Sahihi Kihistoria
Vitu vya kale vilivyochimbuliwa vinathibitisha usahihi wa matukio yanayotajwa katika Biblia, kutia ndani watu na maeneo yanayosimuliwa. Kwa mfano, fikiria uthibitisho mdogo uliotolewa. Biblia inasema kwamba katika siku za Nehemia, Watiro (Wafoinike kutoka Tiro) walioishi Yerusalemu “walikuwa wakileta samaki na bidhaa za kila aina.”—Ne[hemia] 13:16.
Je, kuna uthibitisho wowote unaounga mkono mstari huo wa Biblia? Ndiyo. Wachimbuzi wa vitu vya kale wamevumbua vitu vilivyotumiwa na Wafoinike nchini Israeli, ikithibitisha kwamba mataifa hayo mawili yalifanya biashara. Kwa kuongezea, mabaki ya samaki wanaopatikana katika eneo la Mediterania yamepatikana huko Yerusalemu. Wachimbuzi wa vitu vya kale wanaamini kwamba samaki hao waliletwa na wafanyabiashara kutoka maeneo ya mbali. Baada ya kuchunguza uthibitisho huo, msomi mmoja alisema hivi: “Maneno yaliyo kwenye Nehemia] 13:16 kwamba Watiro walifanya biashara ya kuuza samaki huko Yerusalemu ni ya kweli.”
Ni Sahihi Kisayansi
Biblia ni kitabu hasa cha kidini na cha kihistoria. Hata hivyo, inapozungumzia mambo ya sayansi, inapatana kabisa na mambo yaliyothibitishwa kisayansi. Hebu tuchunguze mfano mmoja.
Karibu miaka 3,500 iliyopita, Biblia ilitaja kwamba dunia imening’inizwa “mahali pasipo na kitu.” (Ayubu 26:7) Maneno hayo ni tofauti na hadithi zilizosema kwamba dunia inaelea juu ya maji au imebebwa na kobe mkubwa sana. Miaka 1,100 hivi baada ya kitabu cha Ayubu kuandikwa, watu waliendelea kuamini kwamba dunia haiwezi kuning’inia yenyewe; lazima iwe imeshikiliwa na kitu fulani. Watu waliendelea kuwa na maoni hayo hadi miaka mia tatu tu iliyopita, yaani, mwaka wa 1687 wakati Isaac Newton alipoandika utafiti wake kuhusu nguvu za uvutano na kuonyesha kwamba dunia ni duara na inaning’inia yenyewe kwa sababu ya nguvu zisizoonekana. Utafiti huo wa kisayansi ulithibitisha maneno yaliyoandikwa zaidi ya miaka 3,000 iliyopita!
Unabii Wake ni Sahihi
Unabii mwingi ulio katika Biblia ni sahihi kadiri gani? Fikiria mfano mmoja: Unabii wa Isaya kuhusu kuanguka kwa jiji la Babiloni.
Unabii: Katika karne ya nane K.W.K., Isaya, mwandikaji wa Biblia alitangaza kwamba jiji la Babiloni—ambalo baada ya muda lingekuwa jiji kuu la milki yenye nguvu zaidi ulimwenguni—lingeanguka na halingekaliwa tena. (Isaya 13:17-20) Isaya hata alitaja jina la kiongozi ambaye angetimiza unabii huo, yaani, Koreshi. Pia alitaja mbinu ambayo Koreshi angetumia, kwamba ‘angekausha’ mito. Na alitabiri kwamba malango ya jiji yangeachwa yakiwa wazi.—Isaya 44:27–45:1.
Utimizo: Miaka 200 hivi baada ya unabii wa Isaya kutolewa, mfalme wa Uajemi alivamia Babiloni. Mfalme huyo aliitwa nani? Koreshi. Kwa kuwa jiji la Babiloni lilikuwa na kuta imara, Koreshi aliamua kugeuza mkondo wa Mto Efrati ambao ulipita kwenye jiji hilo. Wanajeshi wake walichimba mtaro ili kuelekeza maji ya mto huo upande mwingine. Hilo lilifanya kina cha maji kipungue kufikia kwenye magoti na hivyo jeshi la Koreshi liliweza kuvuka kwa urahisi mto huo ambao ulipita karibu na kuta za jiji. Kwa kushangaza, Wababiloni walikuwa wameacha malango ya jiji yaliyokuwa karibu na mto yakiwa wazi! Jeshi la Koreshi liliingia Babiloni kupitia malango hayo na kuliangusha jiji.
Hata hivyo, sehemu moja ya unabii ilibaki: Je, jiji la Babiloni liliacha kukaliwa? Watu waliendelea kuishi katika jiji hilo kwa karne kadhaa. Hata hivyo, leo, magofu ya Babiloni yaliyo karibu na jiji la Baghdad, nchini Iraq—yanathibitisha kwamba unabii huo ulitimia. Naam, Biblia inategemeka hata inapozungumzia matukio ya wakati ujao.