Msiwe Wasikiaji Wasahaulifu
Msiwe Wasikiaji Wasahaulifu
“Iweni watekelezaji wa neno, na si wasikiaji tu, mkijidanganya wenyewe kwa kuwazawaza kusiko kwa kweli.”—YAKOBO 1:22.
1. Waisraeli wa kale walikuwa na pendeleo la kujionea miujiza gani?
MANENO “-sioweza kusahaulika” yanafaa kuelezea miujiza iliyofanywa na Yehova katika Misri ya kale. Ni dhahiri kwamba kila mojawapo ya yale Mapigo Kumi lilikuwa lenye kuogofya. Baada ya mapigo hayo Waisraeli walikombolewa kiajabu kupitia maji ya Bahari Nyekundu yaliyogawanywa. (Kumbukumbu la Torati 34:10-12) Kama ungalijionea matukio hayo, inatumainiwa kwamba hungalimsahau kamwe Yule aliyeyafanya. Hata hivyo, mtunga-zaburi aliimba: “[Waisraeli] wakamsahau Mungu, mwokozi wao, aliyetenda makuu katika Misri. Matendo ya ajabu katika nchi ya Hamu, mambo ya kutisha penye bahari ya Shamu [“Bahari Nyekundu,” NW].”—Zaburi 106:21, 22.
2. Ni nini kinachoonyesha kwamba uthamini wa Waisraeli kwa matendo makuu ya Mungu ulikuwa wa muda mfupi tu?
2 Baada ya kuvuka Bahari Nyekundu, Waisraeli ‘walimcha BWANA, wakamwamini BWANA.’ (Kutoka 14:31) Wanaume Waisraeli walijiunga na Musa kumwimbia Yehova wimbo wa ushindi, naye Miriamu na wanawake wengine wakaitikia kwa kupiga matari na kucheza dansi. (Kutoka 15:1, 20) Ndiyo, watu wa Yehova walivutiwa na matendo yake makuu. Lakini uthamini wao kwa Yule aliyefanya mambo hayo ulikuwa wa muda mfupi tu. Baada ya muda mfupi wengi wao walitenda kana kwamba hawakuwa wanakumbuka chochote. Wakaanza kumnung’unikia na kumlalamikia Yehova. Baadhi yao wakaabudu sanamu na kufanya ngono haramu.—Hesabu 14:27; 25:1-9.
Ni Nini Kinachoweza Kutufanya Tusahau?
3. Tunaweza kusahau nini kwa sababu ya hali yetu ya kutokamilika?
3 Ukosefu wa uthamini wa Waisraeli unashangaza kwelikweli. Hata hivyo, sisi pia tunaweza kukosa uthamini. Ni kweli kwamba hatujaona miujiza ya Mungu kama hiyo. Hata hivyo, hapana shaka kwamba katika uhusiano wetu na Mungu kumekuwa na pindi ambazo hatuwezi kusahau. Baadhi yetu tunaweza kukumbuka wakati tulipokubali kweli ya Biblia. Pindi nyingine zenye shangwe zaweza kutia ndani sala yetu ya kujiweka wakfu kwa Yehova na ubatizo wetu kwa maji kuwa Wakristo wa kweli. Nyakati nyingine, wengi wetu tumesaidiwa na Yehova katika maisha yetu. (Zaburi 118:15) Zaidi ya yote, kupitia kifo cha dhabihu cha Mwana wa Mungu, Yesu Kristo, tumepata tumaini la wokovu. (Yohana 3:16) Hata hivyo, kwa sababu ya hali yetu ya kutokamilika, tunapokuwa na tamaa zisizofaa na mahangaiko ya maisha, tunaweza kusahau kwa haraka sana mambo mazuri ambayo Yehova ametufanyia.
4, 5. (a) Yakobo anatoaje onyo kuhusu hatari ya kuwa wasikiaji wasahaulifu? (b) Tunaweza kutumiaje mfano wa Yakobo wa mtu ajitazamaye katika kioo?
4 Katika barua yake kwa Wakristo wenzake, Yakobo, ndugu wa kambo wa Yesu alionya juu ya hatari ya kuwa wasikiaji wasahaulifu. Aliandika hivi: “Iweni watekelezaji wa neno, na si wasikiaji tu, mkijidanganya wenyewe kwa kuwazawaza kusiko kwa kweli. Kwa maana ikiwa yeyote ni msikiaji wa neno, na si mtekelezaji, mtu huyu ni kama mtu ambaye anatazama uso wake wa asili katika kioo. Kwa maana yeye hujitazama mwenyewe, na huyo aenda zake na mara husahau yeye ni mtu wa namna gani.” (Yakobo 1:22-24) Yakobo alimaanisha nini kwa maneno hayo?
5 Tunapoamka asubuhi, kwa kawaida sisi hujitazama kwenye kioo kuona ni marekebisho gani tunayohitaji kufanya kuhusu sura yetu. Tunapoanza kushughulika na mambo mbalimbali na akili zetu kuzingatia mambo mengine, sisi husahau tulichoona kwenye kioo. Jambo hilo linaweza kutokea katika maana ya kiroho pia. Tunapotazama Neno la Mungu, tunaweza kulinganisha jinsi tulivyo na jinsi Yehova anavyotarajia tuwe. Hivyo, tunakabili udhaifu wetu moja kwa moja. Ujuzi huo wapasa kutuchochea kurekebisha utu wetu. Lakini tunapoendelea na shughuli zetu na kupambana na matatizo yetu, tunaweza kwa urahisi kuacha kufikiria mambo ya kiroho. (Mathayo 5:3; Luka 21:34) Ni kana kwamba tunasahau matendo ya upendo ambayo Mungu anatutendea. Jambo hilo likitukia inakuwa rahisi kuwa na maelekeo ya kutenda dhambi.
6. Ni uchunguzi gani wa Kimaandiko unaoweza kutusaidia tusisahau neno la Yehova?
6 Katika barua yake ya kwanza iliyopuliziwa ambayo aliwaandikia Wakorintho, mtume Paulo anawataja Waisraeli waliokuwa wasahaulifu nyikani. Kama vile Wakristo wa karne ya kwanza walivyonufaika na maneno ya Paulo, kuchunguza mambo aliyoandika kunaweza kutusaidia tusisahau neno la Yehova. Kwa hiyo, acheni tuchunguze 1 Wakorintho 10:1-12.
Kataa Katakata Tamaa za Ulimwengu
7. Ni uthibitisho gani dhahiri juu ya upendo wa Yehova ambao Waisraeli walipata?
7 Mambo ambayo Paulo anasema kuhusu Waisraeli ni onyo kwa Wakristo. Paulo anaandika hivi kwa sehemu: “Sitaki nyinyi mwe wasio na ujuzi, akina ndugu, kwamba baba zetu wa zamani walikuwa wote chini ya wingu na wote walipita katika bahari na wote walibatizwa katika Musa kupitia wingu na bahari.” (1 Wakorintho 10:1-4) Wakati wa Musa Waisraeli walikuwa wameona maonyesho ya nguvu za Mungu, kutia ndani wingu mfano wa nguzo lililotokezwa na Mungu kimuujiza ambalo liliwaongoza mchana na kuwasaidia kuokoka kupitia Bahari Nyekundu. (Kutoka 13:21; 14:21, 22) Naam, Waisraeli hao walipata uthibitisho dhahiri wa jinsi Yehova alivyowapenda.
8. Waisraeli walipatwa na nini kwa sababu ya usahaulifu wao wa kiroho?
8 “Hata hivyo,” Paulo anaendelea, “juu ya walio wengi zaidi kati yao Mungu hakuonyesha kibali chake, kwa maana waliangamizwa nyikani.” (1 Wakorintho 10:5) Yasikitisha kama nini! Wengi wa Waisraeli waliotoka Misri hawakustahili kuingia katika Bara Lililoahidiwa kwa kukosa imani. Kwa sababu hiyo, walikataliwa na Mungu na kufa nyikani. (Waebrania 3:16-19) Tunaweza kujifunza nini kutokana na hilo? Paulo asema: “Mambo hayo yalipata kuwa vielelezo vyetu sisi, ili tusiwe watu wanaotamani mambo mabaya, kama vile wao walivyoyatamani.”—1 Wakorintho 10:6.
9. Yehova alikuwa amewaandaliaje watu wake Israeli, nao walitendaje?
9 Waisraeli walikuwa na mambo mengi ambayo yangewasaidia kukaa macho kiroho walipokuwa nyikani. Walifanya agano pamoja na Yehova, wakawa taifa lililo wakfu kwake. Isitoshe, walipewa ukuhani, tabenakulo lililokuwa kitovu chao cha ibada, na kuandaliwa mpango wa kumtolea Yehova dhabihu. Hata hivyo, badala ya kufurahia zawadi hizo za kiroho, walikosa kuridhika na yale ambayo Mungu alikuwa amewaandalia.—Hesabu 11:4-6.
10. Kwa nini yatupasa kutafakari juu ya Mungu sikuzote?
10 Tofauti na Waisraeli nyikani, leo watu wa Yehova hufurahia kupata kibali chake. Ni muhimu kwa kila mmoja wetu kutafakari juu ya Mungu. Kufanya hivyo kutatusaidia kukataa tamaa za ubinafsi ambazo zaweza kufanya tusiwe macho kiroho. Lazima tuazimie “[kukataa] katakata kukosa kumwogopa Mungu na tamaa za kilimwengu na tuishi kwa utimamu wa akili na uadilifu na ujitoaji-kimungu katikati ya mfumo uliopo wa mambo.” (Tito 2:12) Baadhi yetu ambao tumeshirikiana na kutaniko la Kikristo tangu utotoni hatupaswi kamwe kufikiri tunakosa kitu chochote kizuri. Iwapo mawazo kama hayo yataingia akilini mwetu, itakuwa vyema kukumbuka Yehova na baraka ambazo ametuandalia.—Waebrania 12:2, 3.
Kumtii Yehova Kikamili
11, 12. Mtu anawezaje kuwa na hatia ya kuabudu sanamu bila hata kuabudu mifano?
11 Paulo anatutahadharisha tena anapoandika: “Wala tusiwe waabudu-sanamu, kama baadhi yao walivyokuwa; kama vile imeandikwa: ‘Watu waliketi kula na kunywa, nao wakainuka wapate kujitumbuiza.’” (1 Wakorintho 10:7) Paulo anarejezea pindi ambayo Waisraeli walifaulu kumshawishi Aroni atengeneze ndama ya dhahabu. (Kutoka 32:1-4) Ingawa haielekei kwamba tungeabudu sanamu moja kwa moja, tunaweza kuwa waabudu-sanamu kwa kuruhusu tamaa zetu za ubinafsi zitukengeushe tusiabudu Yehova kwa nafsi yote.—Wakolosai 3:5.
12 Pindi nyingine, Paulo aliandika kuhusu watu fulani ambao walihangaikia hasa mambo ya kimwili badala ya mambo ya kiroho. Kuhusu watu ‘waliotembea kama maadui wa mti wa mateso wa Kristo,’ aliandika: “Mwisho wao ni uangamizo, na mungu wao ni tumbo lao.” (Wafilipi 3:18, 19) Sanamu yao haikuwa mfano uliochongwa. Ilikuwa tamaa yao ya vitu vya kimwili. Bila shaka, si tamaa zote ambazo ni mbaya. Yehova alituumba tukiwa na mahitaji ya kibinadamu na uwezo wa kufurahia mambo mbalimbali yenye kupendeza. Lakini wale wanaotanguliza kujifurahisha badala ya uhusiano wao na Mungu, kwa kweli wanakuwa waabudu-sanamu.—2 Timotheo 3:1-5.
13. Tunaweza kujifunza nini kutokana na simulizi la ndama ya dhahabu?
13 Baada ya kuondoka Misri, Waisraeli walitengeneza ndama ya dhahabu ili kuiabudu. Mbali na onyo dhidi ya ibada ya sanamu, kuna jambo jingine muhimu tunalojifunza kutokana na simulizi hilo. Waisraeli walikosa kutii mwelekezo uliokuwa wazi kutoka kwa Yehova. (Kutoka 20:4-6) Hata hivyo, kusudi lao halikuwa kumkataa Yehova kuwa Mungu wao. Walitoa dhabihu kwa ndama hiyo ya dhahabu na kusema kwamba pindi hiyo ilikuwa “sikukuu kwa BWANA.” Kwa njia fulani walijidanganya kwa kufikiri kwamba Mungu angepuuza kutotii kwao. Jambo hilo lilikuwa matusi kwa Yehova nalo lilimchukiza sana.—Kutoka 32:5, 7-10; Zaburi 106:19, 20.
14, 15. (a) Kwa nini Waisraeli hawakuwa na sababu ya kuwa wasikiaji wasahaulifu? (b) Iwapo tumeazimia kutokuwa wasikiaji wasahaulifu, tutafanya nini kuhusiana na amri za Yehova?
14 Ingekuwa vigumu sana kwa mmoja wa Mashahidi wa Yehova kujiunga na dini isiyo ya kweli. Hata hivyo, wengine wanaweza kukataa mwelekezo wa Yehova katika njia nyingi wakiwa bado katika kutaniko. Waisraeli hawakuwa na sababu ya kuwa wasikiaji wasahaulifu. Walisikia zile Amri Kumi nao walikuwepo wakati Musa alipowapa amri hii ya Mungu: “Msifanye miungu mingine pamoja nami; miungu ya fedha, wala miungu ya dhahabu, msijifanyie.” (Kutoka 20:18, 19, 22, 23) Hata hivyo, Waisraeli waliabudu ndama ya dhahabu.
15 Sisi pia hatungekuwa na sababu halali kama tungekuwa wasikiaji wasahaulifu. Katika Maandiko, tunapata mwelekezo wa Mungu kuhusu mambo mengi yanayohusiana na maisha. Kwa mfano, Neno la Yehova hushutumu zoea la kukopa na kutolipa. (Zaburi 37:21) Watoto wanaamuriwa wawatii wazazi wao, nao akina baba wanatazamiwa kuwalea watoto wao katika “nidhamu na rekebisho la akilini la Yehova.” (Waefeso 6:1-4) Wakristo wasio na wenzi wanaagizwa wafunge ndoa “katika Bwana tu,” nao watumishi wa Mungu waliofunga ndoa wanaambiwa: “Acheni ndoa iwe yenye kuheshimika miongoni mwa wote, na kitanda cha ndoa kiwe bila kutiwa unajisi, kwa maana Mungu atawahukumu waasherati na wazinzi.” (1 Wakorintho 7:39; Waebrania 13:4) Iwapo tumeazimia kutokuwa wasikiaji wasahaulifu, tutachukua maagizo hayo na maagizo mengineyo ya Mungu kwa uzito na kuyafuata.
16. Matokeo ya kuabudu ile ndama ya dhahabu yalikuwaje?
16 Yehova hakukubali Waisraeli wamwabudu kwa kufuata njia zao wenyewe. Badala yake, watu 3,000 waliuawa, labda kwa sababu ya fungu kubwa walilotimiza katika uasi wa kuabudu ile ndama ya dhahabu. Wakosaji wengine walipigwa kwa tauni kutoka kwa Yehova. (Kutoka 32:28, 35) Ni somo lililoje kwa wowote ambao husoma Neno la Mungu lakini huchagua kile wanachotaka kutii!
“Ukimbieni Uasherati”
17. Andiko la 1 Wakorintho 10:8 larejezea tukio gani?
17 Njia moja ambayo tamaa za kimwili zaweza kufanya mtu awe msahaulifu kiroho inatajwa na Paulo anaposema: “Wala tusiwe tukifanya uasherati, kama vile baadhi yao walivyofanya uasherati, ila kuanguka, ishirini na tatu elfu kati yao katika siku moja.” (1 Wakorintho 10:8) Katika andiko hilo Paulo anarejezea jambo lililotukia kwenye Nyanda za Moabu mwishoni mwa safari ya Waisraeli ya miaka 40 nyikani. Waisraeli walikuwa wametoka tu kupokea msaada wa Yehova ili kushinda nchi zilizokuwa mashariki ya Yordani, lakini wengi walikuwa wasahaulifu, wakakosa shukrani. Kwenye mpaka wa Bara Lililoahidiwa, walishawishiwa kushiriki ngono haramu na ibada isiyo safi ya Baali wa Peori. Watu wapatao 24,000 waliuawa, 1,000 kati yao wakiwa viongozi wa uasi huo.—Hesabu 25:9.
18. Ni mwenendo wa aina gani unaoweza kuongoza kwenye uasherati?
18 Watu wa Yehova leo wanajulikana vizuri kwa sababu ya viwango vyao vya juu vya maadili. Lakini Wakristo wengine wanaposhawishiwa kufanya ngono haramu wanaacha kufikiri juu ya Mungu na kanuni zake. Wanakuwa wasikiaji wasahaulifu. Mwanzoni, huenda kishawishi kisiwe uasherati. Huenda kikawa ni mwelekeo wa kutazama ponografia kwa udadisi tu, kujiingiza katika mizahamizaha isiyofaa au kuchezea-chezea wengine kimapenzi, au kuwa na ushirika wa karibu na watu dhaifu kiadili. Mambo hayo yote yameingiza Wakristo katika dhambi.—1 Wakorintho 15:33; Yakobo 4:4.
19. Ni ushauri gani wa Kimaandiko ambao hutusaidia ‘kuukimbia uasherati’?
19 Iwapo tunashawishiwa kufanya jambo lisilo la maadili, hatupaswi kuacha kufikiri juu ya Yehova. Badala yake lazima tufuate makumbusho ya Neno lake. (Zaburi 119:1, 2) Tukiwa Wakristo, wengi wetu hufanya yote tuwezayo kudumu tukiwa safi kiadili, lakini kufanya yaliyo sawa mbele za Mungu hutaka tujitahidi daima. (1 Wakorintho 9:27) Paulo aliwaandikia hivi Wakristo wa Roma: “Utii wenu umekuja kujulikana na wote. Kwa hiyo nashangilia juu yenu. Lakini nataka nyinyi mwe wenye hekima kuhusu lililo jema, bali wasio na hatia kuhusu lililo ovu.” (Waroma 16:19) Kama vile Waisraeli 24,000 walivyouawa kwa sababu ya dhambi zao, hivi karibuni waasherati na wakosaji wengine watahukumiwa vikali na Yehova. (Waefeso 5:3-6) Basi, badala ya kuwa wasikiaji wasahaulifu, lazima tuendelee ‘kuukimbia uasherati.’—1 Wakorintho 6:18.
Thamini Maandalizi ya Yehova Sikuzote
20. Waisraeli walimjaribuje Yehova, na matokeo yakawaje?
20 Wakristo wengi hawashawishiwi kufanya ngono haramu. Hata hivyo, tunahitaji kuwa waangalifu tusijiachilie kufuata mwenendo ambao utatufanya tuwe wanung’unikaji, na ambao waweza kufanya tukataliwe na Mungu. Paulo anatushauri hivi: “Wala tusimtie Yehova kwenye jaribu, kama vile baadhi [ya Waisraeli] walivyomtia yeye kwenye jaribu, ila kuangamia kutokana na wale nyoka. Wala tusiwe wanung’unikaji, kama vile baadhi yao walivyonung’unika, ila kuangamia kutokana na mwangamizi.” (1 Wakorintho 10:9, 10) Waisraeli waliwanung’unikia Musa na Aroni—naam, hata walimnung’unikia Mungu mwenyewe—wakilalamika juu ya mana waliyopewa kimuujiza. (Hesabu 16:41; 21:5) Je, Yehova aliudhiwa zaidi na uasherati wao kuliko kunung’unika kwao? Simulizi la Biblia linaonyesha kwamba wanung’unikaji wengi waliuawa na nyoka. (Hesabu 21:6) Katika kisa kingine kilichotukia hapo awali, wanung’unikaji waasi zaidi ya 14,700 waliuawa. (Hesabu 16:49) Kwa hiyo, na tusiijaribu subira ya Yehova kwa kudharau maandalizi yake.
21. (a) Paulo alipuliziwa aandike himizo gani? (b) Kulingana na Yakobo 1:25, tunawezaje kuwa wenye furaha kikweli?
21 Alipowaandikia Wakristo wenzake, Paulo anamalizia orodha ya maonyo kwa kuwahimiza hivi: “Basi mambo hayo yaliendelea kuwapata kuwa vielelezo, nayo yaliandikwa kuwa onyo kwetu sisi ambao juu yetu miisho ya mifumo ya mambo imewasili. Kwa sababu hiyo acheni yeye ambaye afikiri kuwa amesimama ajihadhari kwamba asianguke.” (1 Wakorintho 10:11, 12) Kama Waisraeli tumepokea baraka nyingi kutoka kwa Yehova. Hata hivyo, tusiwe kama wao kamwe na kusahau kuthamini mambo mazuri ambayo Mungu anatufanyia. Mahangaiko ya maisha yanapotulemea, acheni tutafakari juu ya ahadi nzuri zilizo katika Neno lake. Na tukumbuke uhusiano wetu wenye thamani pamoja na Yehova na kuendelea na kazi ya kuhubiri Ufalme ambayo tumekabidhiwa. (Mathayo 24:14; 28:19, 20) Bila shaka, mwenendo kama huo utatuletea furaha ya kweli, kwa kuwa Maandiko yanaahidi: “Yeye achunguaye ndani ya sheria kamilifu iliyo ya uhuru na ambaye hudumu katika hiyo, mtu huyu, kwa sababu amekuwa, si msikiaji msahaulifu, bali mtekelezaji wa kazi, atakuwa mwenye furaha katika kutenda hiyo.”—Yakobo 1:25.
Unaweza Kujibuje?
• Ni nini kiwezacho kutufanya tuwe wasikiaji wasahaulifu?
• Kwa nini ni muhimu kumtii Mungu kikamili?
• Tunaweza ‘kuukimbiaje uasherati’?
• Yatupasa kuwa na mtazamo gani kuelekea maandalizi ya Yehova?
[Maswali ya Funzo]
[Picha katika ukurasa wa 15]
Waisraeli walisahau matendo yenye nguvu ambayo Yehova alitenda kwa niaba yao
[Picha katika ukurasa wa 16]
Watu wa Yehova wameazimia kudumisha viwango vya juu vya maadili