Simulizi la Maisha

Uvumilivu Huleta Shangwe

SIMULIZI LA MÁRIO ROCHA DE SOUZA

“Huenda upasuaji wa Bwana Rocha usifanikiwe.” Licha ya maneno hayo ya daktari yenye kuvunja moyo, miaka 20 imepita tangu wakati huo na bado niko hai na ninaendelea kutumikia nikiwa mhubiri wa wakati wote wa Mashahidi wa Yehova. Ni nini ambacho kimenisaidia kuvumilia muda wote huo?

NILILELEWA mashambani huko Santo Estêvão, kijiji kilicho katika jimbo la Bahia, kaskazini-mashariki mwa Brazili. Nilipokuwa na umri wa miaka saba nilimsaidia Baba kufanya kazi shambani. Kila siku baada ya kutoka shuleni, alinipa kazi. Baada ya muda, Baba alikuwa akiniacha nisimamie kazi za shamba alipoenda kwa ajili ya shughuli huko Salvador, jiji kuu la jimbo hilo.

Tulikuwa wenye furaha licha ya kwamba hatukuwa na umeme, mabomba ya maji, wala vitu vingi vinavyotumiwa siku hizi. Nilicheza mchezo wa kurusha tiara au kuendesha vigari vya mbao ambavyo mimi na rafiki zangu tulitengeneza. Pia nilipiga zumari katika misafara ya kidini. Nilikuwa mwimbaji wa kwaya katika kanisa la eneo letu ambapo niliona kitabu kinachoitwa História Sagrada (Historia Takatifu), kilichofanya nianze kupendezwa na Biblia.

Mwaka wa 1932, nikiwa na umri wa miaka 20, sehemu ya kaskazini-mashariki mwa Brazili ilikumbwa na ukame kwa muda mrefu. Ng’ombe wetu walikufa na tukakosa mazao, hivyo nikahamia Salvador ambapo nilikuwa dereva wa basi. Baadaye, nilikodi nyumba na nikaleta familia yetu. Baba alikufa mwaka wa 1944, akaniachia jukumu la kumtunza mama na dada zangu wanane na ndugu zangu watatu.

 Naacha Kuwa Dereva wa Basi na Kuwa Mhubiri

Mojawapo ya mambo ya kwanza niliyofanya nilipofika Salvador ni kununua Biblia. Baada ya kuhudhuria kanisa la Baptisti kwa miaka kadhaa, nilifanya urafiki na dereva mwenzangu aliyeitwa Durval. Mara nyingi mimi na Durval tulikuwa na mazungumzo mengi ya Biblia. Siku moja alinipa kijitabu chenye kichwa Where Are the Dead? * Ingawa niliamini kwamba wanadamu wana nafsi isiyoweza kufa, nilitaka kuchunguza Maandiko yaliyoonyeshwa katika kijitabu hicho. Nilishangaa kuona uthibitisho wa Biblia kwamba nafsi inayotenda dhambi inakufa.—Ezekieli 18:4.

Alipoona kwamba ninapendezwa na mazungumzo ya Biblia, Durval alimwomba Antônio Andrade, mtumishi wa wakati wote wa Mashahidi wa Yehova, anitembelee nyumbani. Baada ya kunitembelea mara tatu, Antônio alinialika niambatane naye ili kuwafundisha wengine Biblia. Baada ya kuzungumza kwenye nyumba mbili za kwanza, aliniambia, “Sasa ni zamu yako.” Niliogopa sana lakini nilifurahi kwamba familia moja ilisikiliza kwa makini na wakakubali kupokea vitabu viwili. Mpaka leo mimi hufurahi sana ninapompata mtu anayependezwa na kweli ya Biblia.

Nilibatizwa katika Bahari ya Atlantiki karibu na Salvador mnamo Aprili 19, 1943, wakati wa maadhimisho ya kifo cha Kristo. Kwa sababu hakukuwa na wanaume Wakristo wenye uzoefu, nilipewa mgawo wa kusaidia kikundi cha Mashahidi waliofanya mikutano katika nyumba ya Ndugu Andrade kwenye mojawapo ya barabara nyembamba zinazounganisha upande wa juu na wa chini wa jiji la Salvador.

Upinzani Katika Miaka ya Mapema

Watu hawakupenda utendaji wetu wa Kikristo wakati wa Vita vya Pili vya Ulimwengu (1939-1945). Watu fulani wenye mamlaka walifikiri kwamba tulikuwa wapelelezi kutoka Amerika Kaskazini kwa sababu vichapo vyetu vingi vilitoka Marekani. Hivyo, mara nyingi tulikamatwa na kuhojiwa. Shahidi yeyote alipokosa kurudi kutoka katika utumishi wa shambani, tulikata kauli kwamba alifungwa na hivyo tulienda katika kituo cha polisi ili kuomba afunguliwe.

Mnamo Agosti 1943, Adolphe Messmer, Shahidi Mjerumani, alikuja Salvador kutusaidia kupanga kusanyiko letu la kwanza. Baada ya kupata kibali kutoka kwa wenye mamlaka ili kufanya kusanyiko hilo, hotuba ya watu wote yenye kichwa “Uhuru Katika Ulimwengu Mpya” ilitangazwa magazetini, na matangazo yakabandikwa kwenye madirisha ya maduka na kwenye mabasi. Lakini katika siku ya pili ya kusanyiko, polisi fulani alitufahamisha kwamba kibali chetu cha kukusanyika kilikuwa kimefutwa. Askofu mkuu wa Salvador alimshurutisha mkuu wa polisi asimamishe kusanyiko letu. Hata hivyo, mnamo Aprili mwaka uliofuata, tuliruhusiwa kukusanyika kwa ajili ya ile hotuba ya watu wote iliyokuwa imetangazwa.

 Mradi Niliofuatia

Mnamo 1946, nilialikwa kuhudhuria Kusanyiko la Kitheokrasi la Mataifa Yenye Nderemo katika jiji la São Paulo. Nahodha wa meli ya mizigo huko Salvador alikubali baadhi yetu tusafiri katika meli yake maadamu tungelala kwenye sitaha. Licha ya kukabiliana na dhoruba iliyofanya tupate kichefuchefu, tulifika salama katika bandari ya Rio de Janeiro baada ya kukaa baharini kwa muda wa siku nne. Mashahidi huko Rio walitukaribisha tupumzike nyumbani kwao kwa siku kadhaa kabla ya kuendelea na safari yetu kwa gari la moshi. Gari la moshi tulilosafiri nalo lilipofika São Paulo, tulikaribishwa na kikundi kidogo kilichobeba mabango yaliyoandikwa “Karibuni Mashahidi wa Yehova.”

Muda mfupi baada ya kurudi Salvador, nilimweleza Harry Black, mmishonari kutoka Marekani kwamba nilitaka kuwa painia, kama wanavyoitwa watumishi wa wakati wote wa Mashahidi wa Yehova. Harry alinikumbusha kwamba nilikuwa na madaraka ya familia na hivyo akanishauri nisubiri. Hatimaye, mnamo Juni 1952, ndugu na dada zangu wangeweza kujitegemea kifedha, hivyo nikawekwa rasmi kuwa painia katika kutaniko dogo la Ilhéus, kilometa 210 katika pwani iliyo kusini mwa Salvador.

Naonyeshwa Ukarimu

Mwaka uliofuata nilitumwa Jequié, mji mkubwa katikati mwa Bahia ambapo hakukuwa na Mashahidi. Kwanza kabisa nilimtembelea kasisi wa eneo hilo. Alinieleza kwamba hilo lilikuwa eneo lake na akanikataza kuhubiri huko. Aliwaonya wafuasi wake kwamba “nabii wa uwongo” alikuwa amewasili, hivyo akaweka wapelelezi mjini ili kuchunguza utendaji wangu. Hata hivyo, siku hiyo niliwaachia watu vichapo zaidi ya 90 na nikaanzisha mafunzo ya Biblia. Miaka miwili baadaye, mji wa Jequié ulikuwa na Jumba la Ufalme lenye Mashahidi 36! Leo, kuna makutaniko manane na Mashahidi 700 hivi katika mji huo.

Katika miezi yangu ya kwanza huko Jequié, niliishi katika chumba cha kupanga nje ya mji. Kisha, nikakutana na Miguel Vaz de Oliveira, mwenye Hoteli ya Sudoeste, mojawapo ya hoteli bora mjini Jequié. Miguel alikubali kujifunza Biblia na akasisitiza nihamie chumba kimoja hotelini mwake. Baadaye Miguel na mke wake wakawa Mashahidi.

Pia, ninapofikiria maisha yangu huko Jequié, mimi humkumbuka Luiz Cotrim, mwalimu wa shule ya sekondari ambaye nilimfundisha Biblia. Luiz alijitolea kunisaidia kujua vizuri Kireno na hesabu. Kwa sababu nilikuwa na elimu ya shule ya msingi tu, nilikubali msaada wake. Masomo ambayo nilipata baada ya kumaliza kumfundisha Luiz Biblia kila juma, yalinitayarisha kwa ajili ya mapendeleo zaidi ambayo nilipokea katika tengenezo la Yehova.

Kukabili Tatizo Lingine

Mwaka wa 1956, nilialikwa kwenye ofisi ya tawi huko Rio de Janeiro, ili kuzoezwa kuwa mwangalizi wa mzunguko, kama wahudumu wanaosafiri wa Mashahidi wa Yehova wanavyoitwa. Mafunzo hayo yaliyohudhuriwa na akina ndugu wengine wanane, yaliendelea kwa zaidi ya mwezi mmoja. Yalipokwisha, nilipewa mgawo huko São Paulo, lakini nilikuwa na wasiwasi sana. Nilijiuliza hivi: ‘Mimi mtu mweusi ninaenda  kufanya nini huko miongoni mwa Waitaliano? Je, watanikubali?’ *

Katika kutaniko la kwanza nililotembelea katika wilaya ya Santo Amaro, nilitiwa moyo kuona Jumba la Ufalme likiwa limejaa Mashahidi wenzangu na watu wenye kupendezwa. Kilichonisadikisha kwamba sikupaswa kuwa na wasiwasi ni kuona washiriki wote 97 wa kutaniko hilo wakishiriki katika huduma ya shambani pamoja nami mwishoni mwa juma hilo. Nilijiambia hivi: ‘Kwa kweli hawa ni ndugu zangu.’ Shauku ya akina ndugu na dada hao ndiyo iliyonipa ujasiri wa kuvumilia katika kazi ya kusafiri.

Punda, Farasi, na Kakakuona

Tatizo kubwa ambalo waangalizi wanaosafiri walikabili wakati huo ni kusafiri mbali ili kufikia makutaniko na vikundi vidogo vya Mashahidi vijijini. Maeneo hayo hayakuwa na usafiri wa umma unaotegemeka, na barabara nyingi zilikuwa nyembamba na zenye vumbi.

Mizunguko kadhaa ilishughulikia tatizo hilo kwa kumnunulia mwangalizi punda au farasi. Karibu kila Jumatatu, nilifunga mizigo juu ya punda na kusafiri kwa muda wa saa 12 hadi kwenye kutaniko lingine. Huko Santa Fé do Sul, Mashahidi walikuwa na punda aliyeitwa Dourado (Goldie) aliyejua njia zinazoenda kwenye vikundi vya mafunzo huko mashambani. Dourado alisimama kwenye lango la shamba na kusubiri nifungue. Baada ya ziara, mimi na Dourado tuliendelea hadi kwenye kikundi kingine.

Kukosa njia yenye kutegemeka ya mawasiliano kulifanya kazi ya mzunguko iwe ngumu pia. Kwa mfano, ili kutembelea kikundi kidogo cha Mashahidi kilichokutanika kwenye shamba fulani katika Jimbo la Mato Grosso, ilibidi nitumie mashua kuvuka Mto Araguaia, kisha kwa kilometa 25 hivi nitumie punda au farasi kupita msituni. Wakati fulani, niliandikia kikundi hicho kuwajulisha kuhusu ziara yangu, lakini barua hiyo ilipotea, hivyo nilipovuka mto sikupata yeyote akiningojea. Kwa kuwa ilikuwa jioni, nilimwomba mwenye hoteli fulani ndogo aniwekee mizigo kisha nitembee na mkoba wangu.

Muda mfupi baadaye giza liliingia. Huku nikiyumba-yumba gizani, nilimsikia kakakuona akinguruma. Nilikuwa nimesikia kwamba mnyama huyo anaweza kuinuka na kumuua mtu kwa miguu yake ya mbele yenye nguvu. Kwa hiyo, niliposikia kelele zozote katikati ya mimea, nilisonga mbele polepole huku nikiweka mkoba wangu mbele yangu ili kujilinda. Baada ya kutembea kwa saa nyingi, nilifika kwenye kijito kidogo. Kwa kusikitisha, kwa sababu ya giza sikuona seng’enge iliyokuwa upande ule mwingine wa kijito. Nilivuka kijito hicho lakini nikaangukia seng’enge na kujikata!

 Hatimaye, nilifika kwenye shamba ambapo nilikutana na mbwa wenye makelele. Ilikuwa kawaida wezi wa kondoo kuvamia wakati wa usiku, hivyo mlango ulipofunguliwa nilijitambulisha mara moja. Akina ndugu walifurahi kuniona licha ya kwamba hali yangu ilikuwa ya kusikitisha kwa kuwa nguo zangu zilikuwa zimeraruka na zilijaa damu.

Hizo zilikuwa siku za furaha licha ya matatizo. Nilifurahia sana kusafiri kwa muda mrefu kwa farasi na kwa miguu, wakati mwingine nilipumzika chini ya miti, nilisikiliza ndege wakiimba, na kutazama mbweha wakipita katika barabara zisizo na watu. Nilifurahi pia kujua kwamba kwa kuwatembelea watu, niliwasaidia kikweli. Wengi waliniandikia barua za kutoa shukrani. Wengine wao walinishukuru tulipokutana makusanyikoni. Nilifurahi sana kuona watu wakibadili njia zao na kufanya maendeleo ya kiroho!

Mwishowe Napata Msaidizi

Mara nyingi nilikuwa peke yangu kwa miaka mingi nilipofanya kazi ya kusafiri, hivyo nilijifunza kumtegemea Yehova kama “mwamba wangu na ngome yangu.” (Zaburi 18:2) Pia, nilitambua kwamba useja uliniwezesha kutanguliza mambo ya Ufalme.

Hata hivyo, mnamo 1978, nilikutana na dada painia anayeitwa Júlia Takahashi. Alikuwa ameacha kazi ya uuguzi yenye mshahara mnono katika hospitali moja kubwa ya São Paulo ili kutumikia mahali penye uhitaji mkubwa wa wahubiri wa Ufalme. Wazee Wakristo waliomjua walimsifu sana kwa sifa zake za kiroho na uwezo wake akiwa painia. Kama unavyoweza kuwazia, uamuzi wangu wa kuoa baada ya miaka mingi sana, uliwashangaza wengine. Rafiki yangu wa karibu hakuamini, hivyo aliniahidi ng’ombe-dume mwenye uzito wa kilo 270 ikiwa kwa kweli ningeoa. Tulimla ng’ombe huyo katika karamu ya arusi yetu mnamo Julai 1, 1978.

Kuvumilia Licha ya Magonjwa

Júlia alijiunga nami katika kazi ya kusafiri. Tulitembelea makutaniko yaliyo kusini na kusini-mashariki mwa Brazili kwa miaka minane. Huo ndio wakati nilianza kuugua ugonjwa wa moyo. Nikiwa shambani, nilizimia mara mbili nikizungumza na wenye nyumba. Kwa sababu ya hali yangu, tulikubali kutumikia tukiwa mapainia wa pekee huko Birigüi, katika Jimbo la São Paulo.

Wakati huo Mashahidi wa Birigüi walijitolea kunipeleka kwa gari kumwona daktari huko Goiânia, umbali wa kilometa 500 hivi. Baada ya kupata nafuu, nilifanyiwa upasuaji ili nitiwe kifaa cha kusaidia moyo. Hiyo ilikuwa miaka 20 iliyopita. Licha ya kwamba nimefanyiwa upasuaji wa moyo mara mbili tena, bado nina bidii katika kazi ya kufanya wanafunzi. Kama wake wengi Wakristo walio washikamanifu, Júlia ameniimarisha na kunitia moyo.

Ingawa utendaji wangu umepungua kwa sababu ya magonjwa na wakati mwingine kuvunjika moyo, bado ninaendelea na upainia. Ninajua kwamba Yehova hakuahidi kwamba tutaishi raha mstarehe katika mfumo huu wa kale. Ikiwa mtume Paulo na Wakristo wengine waaminifu wa zamani walihitaji kuvumilia, kwa nini sisi tusivumilie?—Matendo 14:22.

Hivi majuzi, niliipata ile Biblia ya kwanza niliyoinunua katika miaka ya 1930. Upande wa ndani wa jalada nilikuwa nimeandika 350, yaani, idadi ya wahubiri wa Ufalme nchini Brazili wakati nilipoanza kuhudhuria mikutano ya Kikristo mwaka wa 1943. Inashangaza kwamba sasa kuna zaidi ya Mashahidi 600,000 nchini Brazili. Ni pendeleo lililoje kwamba nimeshiriki kwa njia ndogo katika ukuzi huo! Bila shaka, Yehova amenibariki sana kwa kuvumilia. Ninaweza kusema kama mtunga-zaburi aliyesema hivi: “Yehova amefanya jambo kuu katika yale ambayo ametufanyia. Tumekuwa na shangwe.”—Zaburi 126:3.

[Maelezo ya Chini]

[Picha katika ukurasa wa 9]

Mashahidi watangaza hotuba ya watu wote katika kusanyiko la kwanza jijini Salvador mwaka wa 1943

[Picha katika ukurasa wa 10]

Mashahidi wawasili São Paulo kwa ajili ya Kusanyiko la Mataifa Yenye Nderemo, mnamo 1946

[Picha katika ukurasa wa 11]

Katika kazi ya kusafiri mwishoni mwa miaka ya 1950

[Picha katika ukurasa wa 12]

Nikiwa na mke wangu, Júlia