Yehova Anafunua Mambo Ambayo “Lazima Yatendeke Upesi”

“Ufunuo kupitia Yesu Kristo, ambao Mungu alimpa, kuwaonyesha watumwa wake mambo ambayo lazima yatendeke upesi.”—UFU. 1:1.

UNGEJIBUJE?

Ni sehemu gani za ile sanamu kubwa sana zinazofananisha Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani?

Yohana anaonyeshaje uhusiano uliopo kati ya Umoja wa Mataifa na Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani?

Danieli na Yohana wanaonyeshaje mwisho wa utawala wa wanadamu?

1, 2. (a) Unabii wa Danieli na Yohana unatuwezesha kufanya nini? (b) Vichwa sita vya kwanza vya yule mnyama-mwitu vinafananisha nini?

UNABII wa Danieli na Yohana unalingana katika njia ambazo zinatuwezesha kuelewa maana ya mambo mengi yanayotukia sasa ulimwenguni na yale ambayo yatatukia wakati ujao. Tunaweza kujifunza nini tunapolinganisha maono ya Yohana kuhusu mnyama-mwitu, simulizi la Danieli kuhusu mnyama wa kutisha mwenye pembe kumi, na ufasiri wa Danieli kuhusu ile sanamu kubwa? Na uelewaji sahihi wa unabii huo mbalimbali unapaswa kutuchochea kufanya nini?

² Acheni tuzungumzie maono ya Yohana kuhusu yule mnyama-mwitu. (Ufu., sura ya 13) Kama tulivyoona katika makala iliyotangulia, vichwa sita vya kwanza vya mnyama huyo vinafananisha Misri, Ashuru, Babiloni, Umedi na Uajemi, Ugiriki, na Roma. Serikali hizo zote zilionyesha chuki dhidi ya uzao wa mwanamke. (Mwa. 3:15) Kichwa cha sita, yaani, Roma, kiliendelea kuwa serikali kuu ya ulimwengu kwa karne nyingi baada ya Yohana kuandika maono yake. Mwishowe, kichwa cha saba kingechukua mahali pa Roma. Kichwa hicho kilithibitika kuwa serikali gani kuu ya ulimwengu, na kingeutendeaje uzao wa mwanamke?

UINGEREZA NA MAREKANI ZAPATA MAMLAKA

3. Yule mnyama anayetisha mwenye pembe kumi anafananisha nini, na pembe kumi zinafananisha nini?

³ Tunaweza kutambua kichwa cha saba cha yule mnyama-mwitu wa kitabu cha Ufunuo sura ya 13 kwa kulinganisha maono ya Yohana na maono ya Danieli kuhusu yule mnyama anayetisha mwenye pembe kumi. * (Soma Danieli 7:7, 8, 23, 24.) Mnyama huyo ambaye Danieli aliona anafananisha Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Roma. (Tazama chati kwenye ukurasa  wa 12-13.) Katika karne ya tano W.K., Milki ya Roma ilianza kusambaratika. Pembe kumi zinazoota kwenye kichwa cha mnyama huyo mwenye kuogopesha zinafananisha falme zilizotokana na milki hiyo.

4, 5. (a) Pembe ndogo ilifanya nini? (b) Kichwa cha saba cha yule mnyama-mwitu kinafananisha nini?

⁴ Ni pembe nne, au falme nne tu kati ya falme zilizoota kwenye kichwa cha mnyama huyo mkali ndizo zinazozungumziwa kwa njia ya pekee. Pembe tatu zinang’olewa na pembe nyingine “ndogo.” Unabii huo ulitimia wakati Uingereza, ambayo zamani ilikuwa nchi ndogo chini ya Milki ya Roma, ilipoibuka na kuwa maarufu. Kufikia karne ya 17, Uingereza ilikuwa serikali isiyo na nguvu sana. Nchi nyingine tatu katika Milki ya kale ya Roma, yaani, Hispania, Uholanzi, na Ufaransa, zilikuwa na uvutano zaidi. Uingereza iling’oa serikali hizo moja baada ya nyingine, ikaziondoa kwenye vyeo hivyo vya kifahari. Kufikia katikati ya karne ya 18, Uingereza ilikuwa ikielekea kuwa serikali kuu ya ulimwengu. Lakini bado haikuwa kichwa cha saba cha yule mnyama-mwitu.

⁵ Ingawa Uingereza ilipata mamlaka, nchi zilizokuwa chini ya ukoloni wake huko Amerika Kaskazini zilijitenga. Hata hivyo, Uingereza haikuizuia Marekani kuendelea kupata nguvu, na Marekani ililindwa na jeshi la wanamaji la Uingereza. Siku ya Bwana ilipoanza mwaka wa 1914, Uingereza ilikuwa imejenga milki kubwa zaidi katika historia na Marekani ilikuwa sasa nchi iliyositawi zaidi kiviwanda duniani. * Wakati wa Vita vya Kwanza vya Ulimwengu, Marekani ilikuwa imesitawisha uhusiano wa pekee na Uingereza. Kichwa cha saba cha yule mnyama sasa kilikuwa kimeibuka kikiwa Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani. Kichwa hicho kiliutendeaje uzao wa mwanamke?

6. Kichwa cha saba kimewatendeaje watu wa Mungu?

⁶ Muda mfupi baada ya kuanza kwa siku ya Bwana, kichwa cha saba kiliwashambulia watu wa Mungu, ndugu za Kristo waliobaki duniani. (Mt. 25:40) Yesu alisema kwamba wakati wa kuwapo kwake, washiriki waliobaki wa ule uzao wangekuwa wakifanya kazi kwa bidii duniani. (Mt. 24:45-47; Gal. 3:26-29) Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani ilipigana vita na watakatifu hao. (Ufu. 13:3, 7) Wakati wa Vita vya Kwanza vya Ulimwengu, serikali hiyo iliwakandamiza watu wa Mungu, ikapiga marufuku baadhi ya machapisho yao, na kuwatupa gerezani wawakilishi wa jamii ya mtumwa mwaminifu. Ni kana kwamba kichwa cha saba cha mnyama-mwitu kilikomesha kazi ya kuhubiri kwa kipindi fulani. Yehova aliona mapema tukio hilo la ajabu na kumfunulia Yohana. Pia, Mungu alimwambia Yohana kwamba sehemu ya pili ya ule uzao ingepewa uhai tena na kushiriki kwa bidii zaidi katika utendaji wa kiroho. (Ufu. 11:3, 7-11) Historia ya kisasa ya watumishi wa Yehova inathibitisha kwamba mambo hayo yalitukia kama ilivyotabiriwa.

SERIKALI KUU YA ULIMWENGU YA UINGEREZA NA MAREKANI NA MIGUU YA CHUMA NA UDONGO

7. Kuna uhusiano gani kati ya kichwa cha saba cha mnyama-mwitu na ile sanamu kubwa sana?

⁷ Kuna uhusiano gani kati ya kichwa cha saba cha mnyama-mwitu na ile sanamu kubwa sana? Uingereza, kutia ndani na Marekani, zilitokana na Milki ya Roma. Hata hivyo, namna gani miguu ya hiyo sanamu? Biblia inasema kwamba miguu hiyo ni mchanganyiko wa chuma na udongo. (Soma Danieli 2:41-43.) Maelezo hayo kuhusu miguu yanatimia kipindi kilekile ambacho kichwa cha saba, yaani, Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani inapoibuka na kupata umaarufu. Kama vile ambavyo kitu kilichotengenezwa kwa mchanganyiko wa chuma na udongo kilivyo dhaifu kuliko kitu kilichotengenezwa kwa chuma tu, vivyo hivyo pia Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza  na Marekani ni dhaifu kuliko serikali ambayo ilitokana nayo. Hilo lilitukia jinsi gani?

8, 9. (a) Serikali kuu ya saba ya ulimwengu ilionyesha jinsi gani nguvu kama za chuma? (b) Udongo ulio katika miguu ya ile sanamu unafananisha nini?

⁸ Nyakati nyingine, kichwa cha saba cha mnyama huyo kimeonyesha nguvu kama za chuma. Kwa mfano, kilithibitisha kwamba kina nguvu kiliposhinda Vita vya Kwanza vya Ulimwengu. Katika Vita vya Pili vya Ulimwengu, kichwa cha saba kilionyesha pia nguvu kama za chuma. * Hata baada ya vita hivyo, mara kwa mara kichwa cha saba kilionyesha nguvu kama za chuma. Hata hivyo, tangu mwanzoni, chuma hicho kimechanganyika na udongo.

⁹ Kwa muda mrefu watumishi wa Yehova wamekuwa wakijitahidi kuelewa kile ambacho miguu ya sanamu hiyo inafananisha. Andiko la Danieli 2:41 linasema kwamba mchanganyiko wa chuma na udongo ni “ufalme,” mmoja, si falme nyingi. Kwa hiyo, udongo unafananisha vitu fulani katika utawala wa Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani, ambavyo vinaifanya iwe dhaifu zaidi kuliko Milki ya Roma iliyokuwa na nguvu kama chuma ambacho hakijachanganywa na kitu kingine chochote. Udongo unafananisha “uzao wa wanadamu,” au watu wa kawaida. (Dan. 2:43) Katika Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani, watu wameinuka na kudai haki zao kupitia kampeni za kupigania haki za raia, vyama vya wafanyakazi, na harakati za kutafuta uhuru. Watu wa kawaida wanafanya iwe vigumu kwa Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani kutenda kwa nguvu kama za chuma. Pia, maoni ya kisiasa yanayopingana na matokeo ya uchaguzi yanayokaribiana na ambayo hayaonyeshi wazi mshindi yamedhoofisha uwezo wa hata viongozi maarufu, hivi kwamba hawana mamlaka ya kutekeleza sera zao. Danieli alitabiri hivi: “Sehemu moja ya ufalme huo itakuwa yenye nguvu na nyingine itakuwa dhaifu.”—Dan. 2:42; 2 Tim. 3:1-3.

10, 11. (a) Ni nini kitakachoipata “miguu” ya ile sanamu? (b) Tunaweza kukata kauli gani kuhusu idadi ya vidole vya miguu?

¹⁰ Katika karne ya 21, serikali ya Uingereza na ya Marekani zimeendelea kuwa na uhusiano wa pekee, na mara nyingi zinashirikiana katika kushughulikia masuala ya ulimwengu. Unabii mbalimbali kuhusu ile sanamu kubwa sana na yule mnyama-mwitu unathibitisha kwamba wakati ujao hapatakuwa na serikali nyingine kuu ya ulimwengu ambayo itachukua mahali pa Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani. Huenda serikali hiyo kuu ya mwisho ya ulimwengu ya Uingereza na Marekani ikawa dhaifu zaidi kuliko serikali inayofananishwa na ile miguu ya chuma, lakini serikali hiyo haitavunjika yenyewe.

¹¹ Je, idadi ya vidole vya miguu vya sanamu hiyo vina maana ya pekee? Fikiria jambo hili: Katika maono mengine, Danieli anataja idadi hususa, kwa mfano, idadi ya pembe zilizo kwenye vichwa vya wanyama mbalimbali. Idadi hizo zina maana. Hata hivyo, anapoeleza kuhusu ile sanamu, Danieli hataji idadi ya vidole vya miguu. Kwa hiyo, inaonekana kwamba idadi hiyo si muhimu sana kama vile ambavyo idadi ya mikono, vidole, miguu, na nyayo za sanamu hiyo si muhimu. Danieli anataja kihususa kwamba vidole vya miguu vingekuwa mchanganyiko wa chuma na udongo. Kutokana na maelezo yake, tunaweza kukata kauli kwamba Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani ndiyo itakayokuwa ikitawala wakati ambapo “jiwe” linalofananisha Ufalme wa Mungu litakapoipiga miguu ya sanamu hiyo.—Dan. 2:45.

SERIKALI YA UINGEREZA NA MAREKANI NA MNYAMA-MWITU MWENYE PEMBE MBILI

12, 13. Mnyama-mwitu mwenye pembe mbili anafananisha nini, naye anafanya nini?

¹² Ingawa Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza  na Marekani ni mchanganyiko wa chuma na udongo, maono ambayo Yesu alimpa Yohana yanaonyesha kwamba serikali hiyo ingeendelea kutimiza sehemu kubwa katika siku za mwisho. Jinsi gani? Yohana aliona maono ya mnyama-mwitu mwenye pembe mbili ambaye alisema kama joka mkubwa. Mnyama huyo wa ajabu anafananisha nini? Ana pembe mbili, kwa hiyo ni serikali pacha. Yohana anaona tena Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani lakini sasa ikitimiza daraka fulani la pekee.—Soma Ufunuo 13:11-15.

¹³ Mnyama-mwitu huyo anawachochea watu watengeneze sanamu ya mnyama-mwitu. Yohana aliandika kwamba sanamu ya huyo mnyama ingetokea, ingetoweka, na kisha kuinuka tena. Hivyo ndivyo ilivyotukia hasa kwa shirika lililoanzishwa na Uingereza na Marekani, lililokusudiwa kuziunganisha na kuziwakilisha falme za ulimwengu. * Shirika hilo lilitokea baada ya Vita vya Kwanza vya Ulimwengu na liliitwa Ushirika wa Mataifa. Shirika hilo likatoweka wakati Vita vya Pili vya Ulimwengu vilipoanza. Wakati wa vita hivyo, watu wa Mungu walitangaza kwamba sanamu ya mnyama-mwitu ingeinuka tena kulingana na unabii wa kitabu cha Ufunuo. Na kwa kweli sanamu hiyo iliinuka tena ikiwa Umoja wa Mataifa.—Ufu. 17:8.

14. Ni katika maana gani sanamu ya yule mnyama-mwitu ni “mfalme wa nane”?

¹⁴ Yohana alieleza kwamba ile sanamu ya mnyama ni “mfalme wa nane.” Katika maana gani? Mnyama huyo haonyeshwi akiwa kichwa cha nane cha yule mnyama-mwitu wa kwanza. Yeye ni sanamu tu ya mnyama huyo. Nguvu zozote ambazo sanamu hiyo inazo zinatoka kwa mataifa ambayo ni wanachama wa shirika hilo, hasa kutoka kwa mtegemezaji wake mkubwa, Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani. (Ufu. 17:10, 11) Lakini sanamu hiyo inapokea mamlaka ya kutenda kama mfalme ili kutimiza jukumu fulani hususa, jukumu ambalo litasababisha mfuatano wa matukio yatakayobadili historia ya ulimwengu.

SANAMU YA MNYAMA INAMWANGAMIZA KAHABA

15, 16. Kahaba anafananisha nini, na imekuwaje kwa watu wanaomuunga mkono leo?

¹⁵ Yohana anasema kwamba kahaba wa mfano ameketi juu ya au anamtawala mnyama-mwitu mwenye rangi nyekundu, yaani, sanamu ya yule mnyama-mwitu. Kahaba huyo anaitwa “Babiloni Mkubwa.” (Ufu. 17:1-6) Kwa kufaa, kahaba huyo anafananisha dini yote ya uwongo, hasa makanisa ya dini zinazodai kuwa za Kikristo. Mashirika ya kidini yameibariki sanamu ya yule mnyama na yamejaribu kuiongoza.

¹⁶ Hata hivyo, katika siku ya Bwana, Babiloni Mkubwa ameona maji yakikauka, yaani, watu ambao wanamuunga mkono wakipungua kabisa. (Ufu. 16:12; 17:15) Kwa mfano, sanamu ya yule mnyama-mwitu ilipotokea kwanza, sehemu  ya Babiloni Mkubwa yenye uvutano mkubwa, yaani, makanisa ya dini zinazodai kuwa za Kikristo, ilitawala nchi za Magharibi. Leo, makanisa na wahudumu wake hawaheshimiwi wala kuungwa mkono na watu kwa ujumla. Ukweli ni kwamba watu wengi wanaamini kwamba dini inachangia au kusababisha vita. Kikundi fulani cha wasomi wa nchi za Magharibi wanaopinga vikali dini, kinawahimiza watu wakomeshe uvutano wa dini katika jamii.

17. Ni nini kitakachotukia kwa dini ya uwongo hivi karibuni, na kwa nini?

¹⁷ Hata hivyo, dini ya uwongo haitapoteza mamlaka yake hatua kwa hatua na kisha kutoweka tu. Kahaba huyo ataendelea kuwa na uvutano wenye nguvu na kujaribu kuwashawishi wafalme wafanye jinsi anavyotaka mpaka Mungu atakapotia wazo fulani ndani ya mioyo ya wenye mamlaka. (Soma Ufunuo 17:16, 17.) Hivi karibuni Yehova atasababisha sehemu za kisiasa za mfumo wa Shetani, ambazo zinawakilishwa na Umoja wa Mataifa, ziishambulie dini ya uwongo. Zitakomesha uvutano wa kahaba huyo na kuuharibu utajiri wake. Huenda jambo hilo lilionekana kuwa haliwezi kutukia miongo michache tu iliyopita. Leo, kahaba huyo anayumbayumba juu ya mgongo wa huyo mnyama mwenye rangi nyekundu. Hata hivyo, hataanguka polepole. Ataanguka kwa ghafla na kwa kishindo.—Ufu. 18:7, 8, 15-19.

WANYAMA-MWITU WAHARIBIWA

18. (a) Yule mnyama-mwitu atafanya nini, na matokeo yatakuwa nini? (b) Andiko la Danieli 2:44 linasema kwamba Ufalme wa Mungu utaharibu falme zipi? (Tazama sanduku kwenye ukurasa wa 17.)

¹⁸ Baada ya dini ya uwongo kuharibiwa, huyo mnyama-mwitu, yaani, mfumo wa kisiasa wa Shetani duniani, atachochewa aushambulie Ufalme wa Mungu. Kwa kuwa wafalme wa dunia hawawezi kufika mbinguni, watawamwagia ghadhabu wale wanaounga mkono Ufalme wa Mungu duniani. Jambo hilo litasababisha vita vya mwisho pamoja na Mungu. (Ufu. 16:13-16; 17:12-14) Danieli anaeleza jambo fulani kuhusu vita hivyo vya mwisho. (Soma Danieli 2:44.) Yule mnyama-mwitu anayetajwa katika andiko la Ufunuo 13:1, sanamu yake, na yule mnyama-mwitu mwenye pembe mbili wataharibiwa.

19. Tunaweza kuwa na uhakika gani, na huu ndio wakati wa kufanya nini?

¹⁹ Tunaishi katika siku ambazo kile kichwa cha saba kinatawala. Hakuna vichwa vingine vitakavyoibuka juu ya mnyama huyo kabla hajaharibiwa. Serikali Kuu ya Ulimwengu ya Uingereza na Marekani ndiyo itakayokuwa ikiutawala ulimwengu wakati dini ya uwongo itakapoharibiwa. Unabii wa Danieli na Yohana umetimizwa kikamili kabisa. Tunaweza kuwa na uhakika kwamba hivi karibuni dini ya uwongo itaharibiwa na vita vya Har–Magedoni vitaanza. Mungu ametufunulia mambo haya mapema. Je, tutakazia uangalifu maonyo ya kinabii? (2 Pet. 1:19) Huu ndio wakati wa kuchukua msimamo upande wa Yehova na kuunga mkono Ufalme wake.—Ufu. 14:6, 7.

[Maelezo ya Chini]

[Maswali ya Funzo]

[Sanduku katika ukurasa wa 17]

“FALME HIZI ZOTE” ZINATIA NDANI FALME GANI?

Unabii wa Danieli 2:44 unasema kwamba Ufalme wa Mungu “utazivunja na kuzikomesha falme hizi zote.” Unabii huo unarejelea tu falme ambazo zinafananishwa na sehemu mbalimbali za ile sanamu.

Namna gani serikali nyingine zote za wanadamu? Unabii huohuo katika kitabu cha Ufunuo unafunua mambo mengi zaidi. Unaonyesha kwamba “wafalme wa dunia nzima inayokaliwa” watakusanywa pamoja ili kupambana na Yehova katika “ile siku kuu ya Mungu Mweza-Yote.” (Ufu. 16:14; 19:19-21) Hivyo, si falme tu za ile sanamu zitakazoharibiwa katika Har–Magedoni, bali pia serikali nyingine zote za wanadamu.